Let's repeat it once more in light of the discussion that has opened up about
the lighting at the port Kapsali: The legitimacy and appropriateness of a
Public lighting is not a subjective issue. («I like it» – «I don't like it")
like»), it does not concern art and aesthetics, it is not a matter of
referendum and – of course – is completely independent of whether it is
lighting that is pleasing to the residents of a municipality.
It is a specialized scientific issue that is legally regulated on the basis of
Decision No. D13/b/oik.16522 of the Ministry of Environment, Physical Planning and Public Works (Government Gazette B’ 1792, 3.12.2004) and not on the basis of
the aesthetic views of institutions, citizens, and other democratic
forces... The above Ministerial Decision incorporates the – mandatory for all
EU – lighting standard EN 12464-2 of 2003, entitled «Light and lighting.
Lighting of workplaces. Outdoor workplaces», which sets out the specifications
which must be met by the installed outdoor lighting system.
But what is the situation at the port of Kapsali (and elsewhere) in relation to
legislated standards?;
Based on specific measurements we took on June 17 along the entire length of the
pier in Kapsali, the light intensity was recorded at many points above
from 400 Lux, the surrounding rocky slopes were illuminated at a great height with
intensities ranging from 250 to 400 Lux (while the rock should not be illuminated at all)
and the boats – too – were bathed in the abundant Lux of the aggressive lighting.
Let us now examine what is stipulated in the applicable legislation, which –
systematically anymore – is not applied, as is also the case with
street lighting of the coastal front in Kapsali, which ended up being
beach lighting – habitat of the loggerhead turtle(!), lighting of the
sea (!!) and sidewalk lighting with national road specifications (!!!), such as
we have demonstrated in our previous article.
In this case, then, for lighting levels in large ports (e.g., Piraeus,
Lavrio, etc.), the EN 12464-2 standard stipulates lighting levels
30 to 50 Lux for intensive and specialized activities that may
εκτελούνται σε κεντρικούς για τη χώρα λιμένες (μεταφορά φορτίων, φόρτωση
εκφόρτωση, περιοχές επιβατών σε επιβατικά λιμάνια, ελλιμενισμός σκαφών κ.ά.).
Για να γίνει αντιληπτό το μέγεθος της εκτροπής του φωτισμού από τις
νομοθετημένες προδιαγραφές και από την κοινή λογική, σημειώνουμε ενδεικτικά
that ακόμα και στις πιο απαιτητικές εργασίες που αφορούν δραστηριότητες σε
εργοτάξια (εγκατάσταση καναλιών καλωδιώσεων, σύνδεση στοιχείων, τοποθέτηση
σωληνώσεων και μηχανημάτων) οι στάθμες φωτισμού κυμαίνονται μεταξύ 100 και
200 Lux.
Όποιος ισχυρίζεται ότι λόγοι ασφαλείας επιβάλλουν την αύξηση της μέσης στάθμης
του φωτισμού κατά 500 – 800 % από τα μέγιστα προβλεπόμενα (για κεντρικούς
λιμένες) στους σχετικούς πίνακες του προτύπου, καλό θα ήταν να μας εξηγήσει
ποιοι είναι αυτοί οι λόγοι που επιβάλουν τέτοιες αδιανόητες στάθμες φωτισμού σε
ένα λιμάνι όπως αυτό του Καψαλιού. Μήπως η ακραία εγκληματικότητα, η
φορτοεκφόρτωση κοντέινερ, οι ηλεκτροσυγκολλήσεις πλοίων, η χρήση
μηχανημάτων και βαρέων οχημάτων; Ακόμα και σε αυτές τις περιπτώσεις (ή σε
οποιεσδήποτε άλλες ακραίες συνθήκες) δεν υπάρχει (παγκοσμίως) πρότυπο
φωτισμού που να πλησιάζει τα 420 Lux που μετρήσαμε σε πολλά σημεία του
Λιμένα.
Ας δούμε τώρα και το τί θα έπρεπε να ισχύει για τον λιμένα του Καψαλίου με βάση
(πάντα) τα νομοθετημένα πρότυπα που (για άλλη μια φορά) αγνοήθηκαν.
Το Καψάλι, ως γνωστόν, δεν είναι ένα συμβατικό λιμάνι, αλλά λειτουργεί ως
αλιευτικό καταφύγιο, αφού περιλαμβάνει τις δραστηριότητες που προβλέπονται
από τη νομοθεσία για την κατηγορία των αλιευτικών καταφυγίων. Με βάση αυτό, το
κοινό σε όλους δεδομένο, η αστοχία του φωτισμού είναι ασύλληπτου μεγέθους.
Παραθέτουμε απόσπασμα από σχετική τεχνική περιγραφή της μελέτης εφαρμογής
για τις Η/Μ εγκαταστάσεις του Αλιευτικού Καταφυγίου της Νέας Κούταλης στην
Λήμνο: «Για τον ηλεκτροφωτισμό θα εγκατασταθούν φωτιστικά τύπου βραχίονα με
ένα λαμπτήρα μεταλλικών αλογονιδίων 70W, μορφής «πυροφάνι», τύπου cut off,
σύμφωνα με τις οδηγίες της επίβλεψης …. Τα φωτιστικά εξασφαλίζουν στάθμη
φωτισμού περίπου 17 Lux στην προβλήτα και στο μόλο». Σημειώνεται βεβαίως ότι
εδώ τα 17 Lux είναι μια ένταση φωτισμού σύμφωνη με τις νομοθετημένες
προδιαγραφές και προκύπτουν (πολύ απλά) από την εφαρμογή των πινάκων του
νομοθετημένου προτύπου EN 12464-2.
Μια τέτοια απολύτως λανθασμένη αντιμετώπιση έργου δημόσιου φωτισμού με
εντάσεις δέκα (10) έως είκοσι (20) φορές παραπάνω τις ισχύουσες νομοθετημένες
θα μπορούσε να εξηγηθεί μόνο στην περίπτωση της παντελούς απουσίας
οποιασδήποτε μελέτης φωτισμού από εξειδικευμένο μελετητή φωτισμού σε
συνδυασμό με πλήρη άγνοια και παραβίαση των ισχυουσών νομοθετημένων
προδιαγραφών από όλους τους εμπλεκόμενους φορείς (σε αυτούς
συμπεριλαμβάνονται οι υπηρεσίες του Υπουργείου Πολιτισμού και της
Περιφέρειας). Πρακτική που, όπως φαίνεται, ακολουθείται πιστά (από όλους) σε
αντίστοιχα έργα εγκατάστασης ή αναβάθμισης δημόσιου φωτισμού στο νησί μας.
Δεν θα αναπτύξουμε στο παρόν άρθρο τα σοβαρά ζητήματα νομιμότητας where
εγείρονται συνολικά για τα έργα φωτισμού στο Καψάλι (πλήρης εκτροπή της
υφιστάμενης κατάστασης από τις νομοθετημένες απαιτήσεις του φωτισμού για το
παραλιακό μέτωπο, έλλειψη της απαιτούμενης έγκρισης από το Συμβούλιο
Αρχιτεκτονικής) καθώς και για τα κρίσιμα ζητήματα φωτορύπανσης, δημόσιας
health and disturbance of aquatic and terrestrial life, the most obvious issues
indirect damage (within the meaning of archaeological legislation) to a number of
nearby monuments and listed buildings, as well as issues of immediate
damage to the (declared) «landscape of exceptional natural beauty.».
Moreover, the general issue for every small place like Kythira is not the
recording – by specialist scientists – of legal irregularities and destructive
technical projects, but also raising awareness among the interested public and
citizens for repeated bad practices, with multiple and
long-term consequences that degrade the natural and cultural environment
environment. Without collective vigilance, without social and democratic control
those practices, the bodies and persons representing them will
continue to act in the same way, they will continue their harmful work
in the name of «development,» and some, instead of remaining silent, will
continue to write publicly for an audience that is eager to
be persuaded by «arguments» that support the inconceivable.
Orestes Charos
Visual Artist – Educator
MSc in Lighting and Multimedia«
