Calycotome villosa (Poiret) Link
Καλυκοτόμη η τραχύμαλλλη
Το φυτό, πολύ κοινό σε όλη την ανατολική Μεσόγειο, θεωρείται στην Ελλάδα είδος που χρήζει ιδιαίτερης προστασίας σαν δασικό φυτό και η εκχέρσωση παλιών καλλιεργήσιμων χωραφιών που το περιέχουν τιμωρείται αυστηρά. Αυτό έχει οδηγήσει σε μεγάλη εξάπλωση του σε όλο το νησί των Κυθήρων με αποτέλεσμα μαζί με άλλους πολλούς παράγοντες βέβαια, άλλα φυτά και βότανα που είναι λιγότερο ισχυρά να μην βρίσκουν ζωτικό χώρο για να αναπτυχθούν, και να κινδυνεύουν με εξαφάνιση.
Το όνομα ‘ασπάλαθος’ χρησιμοποιείται από την αρχαιότητα (Θεόφραστος, Διοσκουρίδης) και μέχρι σήμερα, όμοιο ή με κάποιες παραλαγγές σε όλη την Ελλάδα.
Το επιστημονικό όνομα του προέρχεται ίσως από το αρχαίο ελληνικό κάλυξ+τομή αναφορά στο σχήμα του, ενώ το επίθετο του είδους από το λατινικό villosa, villosus = τραχύμαλλος, φουντωτός, ακατάστατος.
Ο πανέμορφος θάμνος που γεμίζει με άρωμα και χρώμα την άνοιξη κρύβει επιμελώς τα αγκάθια του όταν είναι ανθισμένος και μόνον αν κατά λάθος μπλεχτείς στα φουντωτά κλαδιά του καταλαβαίνεις γιατί στην Αρχαία Ελλάδα πίστευαν πως τον χρησιμοποιούσαν για να τιμωρήσουν τους τυράννους στον ‘Αδη. Το ποίημα του Σεφέρη “Επι ασπαλάθων…” αναφέρεται στην τιμωρία του τυράννου Αρδιαίου, που καθώς φαίνεται την άξιζε για τα καλά! Το ποίημα που πρωτοδημοσιεύτηκε στη γαλλική Monde μεταφρασμένο από τον ίδιο τον Σεφέρη και στη συνέχεια σε δύο ελληνικές εφημερίδες (Βήμα και Νέα) την επομένη της κηδείας του ποιητή στις 23-9-71, αξίζει να ξαναδιαβαστεί στις δύσκολες εποχές που ζούμε. Χάρη στον ασπάλαθο ας το θυμηθούμε μαζί !












