Με εκτενές ρεπορτάζ στην Εφημερίδα των Συντακτών ο δημοσιογράφος Γιάννης Μπαζαίος αναδεικνύει το ζήτημα με τις μεταγγίσεις πετρελαιοειδών ρωσικής προέλευσης μεταξύ τάνκερ, στο Λακωνικό Κόλπο, λίγο έξω από τις δυτικές ακτές των Κυθήρων, μια δραστηριότητα με ακραίο περιβαλλοντικό κίνδυνο για την ευρύτερη περιοχή. Διαβάστε το ρεπορτάζ παρακάτω:
Καθώς συνεχίζονται με αμείωτη ένταση οι μεταγγίσεις πετρελαιοειδών και διυλισμένων καυσίμων ρωσικής προέλευσης στα νότια της Πελοποννήσου, με δύο NAVTEX (328/23 και 330/23) έχει κλείσει το μεγαλύτερο μέρος του Μεσσηνιακού Κόλπου για ολόκληρο το 2024 (για ασκήσεις πυρών αεροσκαφών) και για μερικές μέρες την περίοδο του Πάσχα (από 1η έως το απόγευμα της 9ης Μαΐου) τα διεθνή ύδατα στο κέντρο του Λακωνικού Κόλπου δεσμεύτηκαν για ασκήσεις του Πολεμικού Ναυτικού (NAVTEX 378/24).
Όπως ήταν… αναμενόμενο, η προσωρινή απαγόρευση έσπρωξε νοτιότερα τα πετρελαιοφόρα -όχι μόνο για προσωρινή στάθμευση μέχρι να ολοκληρωθούν οι ασκήσεις- αλλά και για τις μεταγγίσεις (Ship to Ship) με ακόμη μεγαλύτερο κίνδυνο για ναυτικό ατύχημα στο ανοιχτό πέλαγος δυτικά των Κυθήρων ή για διαρροή πετρελαιοειδών στην ευρύτερη περιοχή, καθώς εκεί ο καιρός δεν αστειεύεται και οι επιχειρήσεις που υποστηρίζουν τις μεταγγίσεις φαίνεται ότι δεν τηρούν όλες τις προδιαγραφές ασφαλείας (π.χ. κλείσιμο θυρίδων στο κατάστρωμα, πλωτά φράγματα κ.λπ.).
Σε δημοσίευμά του φέτος στις 3 Μαΐου το Bloomberg συνδέει τη δραστηριότητα των συγκεκριμένων δεξαμενόπλοιων με το κλείσιμο από τη Δανία μιας ναυτιλιακής λωρίδας μέσω της οποία μεταφέρεται ρωσικό πετρέλαιο μετά τον πόλεμο στην Ουκρανία και χαρακτηρίζει τον Λακωνικό Κόλπο ως «σημείο-κλειδί» για την ανταλλαγή φορτίων μεταξύ πλοίων, καθώς περίπου το 25% του διυλισμένου πετρελαίου που εισάγεται στην Ευρώπη έχει ρωσική προέλευση, όπως και σημαντικό ποσοστό του αργού πετρελαίου.
Η «Εφ.Συν.» έχει προειδοποιήσει από το καλοκαίρι του 2022 για τα «Λακωνικά Κόλπα» με το ξέπλυμα του ρωσικού πετρελαίου στην Ελλάδα και την «Κυβερνητική κάλυψη στο λαθρεμπόριο πετρελαίου» (17.5.2023), όπως και πολλά άλλα διεθνή μέσα ενημέρωσης. Πολλά από τα εμπλεκόμενα πλοία είναι ηλικιωμένα με ασαφές ασφαλιστικό καθεστώς (πληροφορίες της «Εφ.Συν.» κάνουν λόγο για απουσία ασφάλισης στις περισσότερες περιπτώσεις και επικίνδυνες πρακτικές στις διαδικασίες STS χωρίς πλήρη συμμόρφωση με τους κανονισμούς MARPOL).
Τεράστια κέρδη
Η μεταφόρτωση αργού πετρελαίου από πλοίο σε πλοίο (ShipToShip/STS) σε διεθνή ύδατα είναι παλιά πρακτική και πολλές ελληνικές ή κυπριακές εταιρείες ειδικεύονται στην παροχή υπηρεσιών logistics, προσωπικού, ρυμουλκών και ειδικών μπαλονιών ασφαλείας, κερδίζοντας σημαντικά ποσά για τη βοήθειά τους στην απόκρυψη της χώρας προέλευσης των φορτίων.
Πηγές από το Πολεμικό Ναυτικό αφήνουν να εννοηθεί ότι εξετάζεται επανάληψη της δέσμευσης του Λακωνικού Κόλπου, προκειμένου να εμπεδωθεί από τους εμπλεκόμενους ότι η Ελλάδα δεν θα συνεχίσει να διευκολύνει τέτοιες πρακτικές, αλλά μέχρι σήμερα δεν υπάρχει σχετική απόφαση.
Το δορυφορικό στίγμα (AIS) των πετρελαιοφόρων είναι αδιάψευστος μάρτυρας των παράνομων δραστηριοτήτων που συνεχίζονται στην περιοχή, όπως τις καταγράψαμε σε μια τυχαία στιγμή χθες το μεσημέρι, από το τάνκερ ATACAMA (IMO 9248801) με σημαία Παναμά, το οποίο ξεκίνησε φορτωμένο με αργό πετρέλαιο από το λιμάνι της Αγ. Πετρούπολης με ενδιάμεσο προορισμό την Καλαμάτα και μετά τη μετάγγιση του φορτίου του στο θηριώδες SPRITE (IMO 9252333) μήκους 332 μέτρων με σημαία Antigua Barbuda που παραμένει ως «μάνα» στην περιοχή, το ATACAMA πλέον δηλώνει προορισμό το λιμάνι του Νοβοροσίσκ στη Μαύρη Θάλασσα.
Στην ευρύτερη περιοχή δυτικά των Κυθήρων καταγράφηκαν χθες αρκετά τάνκερ πετρελαιοειδών, όπως το GLYFADA (IMO 9253234) με σημαία Γκαμπόν, το ZEFIREA (IMO 9607643) με σημαία Ιταλίας, προερχόμενο από το ρωσικό λιμάνι Primorsk, το IBLEA (ΙΜΟ 9244441) επίσης με σημαία Ιταλίας και φορτίο από το Primorsk, το BUTTERFLY (IMO 9273246) με σημαία Λιβερίας, το MYTHOS (IMO 9314894) με σημαία Γκαμπόν, το HANA (IMO 9353113) με σημαία Γκαμπόν με φορτίο από το Νοβοροσίσκ, το DELTA MED (IMO 9412309) με σημαία Λιβερίας και φορτίο από το Νοβοροσίσκ (κατευθύνεται πλέον σε γαλλικό λιμάνι), το LPG τάνκερ KILBURN (IMO 9664938) με σημαία Σιγκαπούρης και φορτίο από την Τουρκία, το JUPITER I με σημαία Παλάου, το γνωστό PATMOS WARRIOR (IMO 9337418) με σημαία Λιβερίας, το SAVIR LION (IMO 9306639) με σημαία Ινδονησίας, το VENUS I (IMO 9599353) με σημαία Παλάου, το CLEAN IMPERIAL (IMO 9376854) με σημαία νήσων Μάρσαλ και φορτίο από το Νοβοροσίσκ, το PETRONILLA (IMO 9292838) με σημαία Παναμά και φορτίο από το λιμάνι Tuapse στη Μαύρη Θάλασσα, το YELLOW TRADER (IMO 9292840), το NORTHERNLIGHT (IMO 9577123) που αναμένει αγοραστή και πολλά ακόμη που σταθμεύουν για λίγο στην περιοχή, δημιουργώντας συνθήκες… διαδήλωσης απέναντι στην υποκρισία της Δύσης που λαμβάνει αποφάσεις για κυρώσεις απέναντι στη Ρωσία, αφήνοντας παράλληλα ορθάνοιχτες «τρύπες» για να διατηρηθεί η ροή του πετρελαίου παραβλέποντας τους κινδύνους για το περιβάλλον.
Ολη η περιοχή είναι προβληματική για τέτοιες δραστηριότητες, καθώς ακόμη και στο κέντρο του Λακωνικού Κόλπου τα πλοία δεν έχουν καμία προστασία από τον καιρό, ενώ το ίδιο ισχύει σε μεγαλύτερο βαθμό και στην ανοιχτή θάλασσα δυτικά των Κυθήρων και σε περίπτωση διαρροής πετρελαίου θα καταστραφεί μεγάλο μέρος της περιοχής
Καμπανάκι από το «Κόσμος» του Πέτρου Κόκκαλη
Είναι προφανές πως ένα ατύχημα κατά τη διάρκεια μιας μετάγγισης πετρελαίου ανάμεσα σε δεξαμενόπλοια θα μπορούσε να έχει εξαιρετικά δυσμενείς επιπτώσεις για όλες τις παράκτιες περιοχές από το Γύθειο μέχρι τη Νέαπολη Βοιών ή το Πόρτο Κάγιο.
Τον κίνδυνο αυτό αναδεικνύει και η πρόσφατη αυτοψία που έκανε στον Λακωνικό Κόλπο ο Πέτρος Κόκκαλης, ευρωβουλευτής και εκ νέου υποψήφιος με το κόμμα «Κόσμος», που κατέρχεται στις ευρωεκλογές του Ιουνίου με περιβαλλοντικό στίγμα.
Λίγες ώρες πριν ξεκινήσει η ισχύς της NAVTEX στον Λακωνικό Κόλπο, ο ευρωβουλευτής των Πρασίνων και γραμματέας του κόμματος, Πέτρος Κόκκαλης, συνοδευόμενος από τις υποψήφιες ευρωβουλεύτριες Ευδοκία Τσαγκλή, Χριστίνα Ευθυμιάτου και Μπεατρίς Σεμακούλα, πραγματοποίησαν αυτοψία στο σημείο όπου πραγματοποιούνται οι μεταγγίσεις και σε δηλώσεις του επισήμανε ότι πρόκειται για παράνομη δραστηριότητα η οποία συνδέεται με το λαθρεμπόριο ρωσικού πετρελαίου και έθεσε την ελληνική κυβέρνηση προ των ευθυνών της, κατηγορώντας την ότι βαφτίζει το λαθρεμπόριο «συνήθη πρακτική διεθνώς» αρνούμενη να λάβει μέτρα.
