Μετά από 9 μήνες διαπραγματεύσεων, Ευρωπαϊκή Ένωση και Ηνωμένο Βασίλειο κατέληξαν σε συμφωνία για τις εμπορικές σχέσης στη μετά – Brexit εποχή. Επόμενο βήμα είναι η έγκριση από το βρετανικό και Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο καθώς και από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Αξίζει να σημειωθεί ότι υπέρ της εν λόγω συμφωνίας δήλωσαν οι Εργατικοί, ενώ πλέον η Σκωτία δηλώνει έτοιμη να γίνει ένα «ανεξάρτητο ευρωπαϊκό κράτος»
Brexit: Χριστουγεννιάτικη προσέγγιση Βρετανίας-ΕΕ στην εκπνοή του 2020
Η Βουλή των Κοινοτήτων στη Βρετανία αναμένεται να συνεδριάσει στις 30 Δεκεμβρίου για να εγκρίνει την εμπορική συμφωνία, ενώ την ίδια ημέρα (25 Δεκεμβρίου), οι μόνιμοι αντιπρόσωποι των χωρών – μελών της ΕΕ (COREPER) θα συνεδριάσουν στις 10:30.
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο από την πλευρά του χαιρετίζοντας τη συμφωνία υπογραμμίζει ότι θα την εξετάσει λεπτομερώς προτού αποφασίσει την έγκριση ή όχι, τη νέα χρονιά.
Τι περιλαμβάνει η συμφωνία
Το Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων παραθέτει τι ακριβώς περιλαμβάνει η συμφωνία στην οποία κατέληξαν Λονδίνο και Βρυξέλλες.
Αγαθά
Η συμφωνία διασφαλίζει τις εμπορικές συναλλαγές χωρίς τελωνειακούς δασμούς, ούτε ποσοστώσεις, «για όλα τα αγαθά που συμμορφώνονται με τους κανόνες καταγωγής», κάτι που συμβαίνει για πρώτη φορά σε εμπορική συμφωνία.
Οι επιχειρήσεις του Ηνωμένου Βασιλείου διατηρούν έτσι την πρόσβασή τους σε μια τεράστια ενιαία αγορά 450 εκατομμυρίων καταναλωτών και οι αντίστοιχες ευρωπαϊκές σε μια αγορά 66 εκατομμυρίων Βρετανών καταναλωτών.
Με τη διευθέτηση αυτή αποφεύγεται η διάσπαση στις αλυσίδες παραγωγής, που θα προκαλούσε πολλά προβλήματα σε ορισμένους τομείς, όπως στην αυτοκινητοβιομηχανία.
Ανταγωνισμός
Η Βρετανία και η ΕΕ δεσμεύονται να τηρήσουν τους ίσους όρους ανταγωνισμού «διατηρώντας τα υψηλά επίπεδα προστασίας σε τομείς όπως είναι η προστασία του περιβάλλοντος, η μάχη κατά της κλιματικής αλλαγής και η τιμολόγηση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, τα κοινωνικά και εργασιακά δικαιώματα, η φορολογική διαφάνεια και οι κρατικές επιδοτήσεις».
Στην περίπτωση που η μία από τις δύο πλευρές δεν τηρήσει τις υποχρεώσεις της, δίνεται η δυνατότητα λήψης «διορθωτικών μέτρων», όπως είναι η επιβολή τελωνειακών δασμών.
Επίλυση διαφορών
Εάν κάποια πλευρά δεν τηρήσει τη συμφωνία, θα αναλάβει να εξετάσει το πρόβλημα ένας μηχανισμός επίλυσης διαφορών, όπως γίνεται στις περισσότερες εμπορικές συμφωνίες.
Λόγω της κατηγορηματικής άρνησης του Λονδίνου, το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν θα έχει δικαίωμα παρέμβασης σε αυτή τη διαδικασία. Ένα «Κοινό Συμβούλιο» θα παρακολουθεί αν εφαρμόζεται και ερμηνεύεται ορθά η συνθήκη.
Αλιεία
Η συμφωνία προβλέπει ότι οι Ευρωπαίοι αλιείς θα έχουν πρόσβαση στα βρετανικά νερά για μια μεταβατική περίοδο 5,5 ετών, μέχρι τον Ιούνιο του 2026.
Μεταφορές
Η συμφωνία εξασφαλίζει την αεροπορική, οδική και σιδηροδρομική σύνδεση των βρετανικών νησιών με την ηπειρωτική Ευρώπη, αλλά η Βρετανία θα απολέσει ορισμένα από τα πλεονεκτήματά που απολάμβανε όταν ήταν μέλος της ενιαίας αγοράς.
Ο στόχος είναι να μην υπονομευθούν τα δικαιώματα των επιβατών, των εργαζομένων αλλά και η ασφάλεια των μεταφορών.
Προγράμματα
Το Ηνωμένο Βασίλειο θα συνεχίσει να συμμετέχει σε ορισμένα προγράμματα της ΕΕ για την περίοδο 2021-27, όπως το πρόγραμμα έρευνας και καινοτομίας Horizon Europe, υπό την προϋπόθεση ότι θα συμβάλλει στον προϋπολογισμό τους.
Δικαστική συνεργασία
Η συμφωνία καθορίζει «ένα νέο πλαίσιο» στην αστυνομική και δικαστική συνεργασία των δύο πλευρών, ιδίως για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας και του διασυνοριακού εγκλήματος.
Η συνεργασία αυτή θα μπορεί να διακοπεί αν το Ηνωμένο Βασίλειο αναστείλει τη συμμετοχή του στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.
Εξωτερική πολιτική
Η συνεργασία σε ό,τι αφορά την εξωτερική πολιτική, την ασφάλεια και την άμυνα, δεν καλύπτεται από τη συμφωνία, γιατί το Ηνωμένο Βασίλειο δεν ήθελε να διαπραγματευτεί αυτά τα ζητήματα.
Οι πρώτες αντιδράσεις
Η συμφωνία «μπορεί να αποτελέσει τη βάση μιας νέας εταιρικής σχέσης», έγραψε στο twitter ο πρόεδρος του Σώματος, Νταβίντ Σασόλι. Ταυτόχρονα όμως εξέφρασε τη λύπη του επειδή οι μακρόχρονες διαπραγματεύσεις και το γεγονός ότι ολοκληρώθηκε η συμφωνία την τελευταία στιγμή δεν αφήνουν χρόνο ώστε να διενεργεί ο πρέπων κοινοβουλευτικός έλεγχος πριν από το τέλος του έτους.
«Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα αναλύσει τώρα τη συμφωνία λεπτομερώς προτού αποφασίσει αν θα δώσει τη συγκατάθεσή του, με το νέο έτος. Θα ενεργήσουμε με υπευθυνότητα για να ελαχιστοποιήσουμε την αναστάτωση στους πολίτες και να αποτρέψουμε το χάος ενός σεναρίου χωρίς συμφωνία», πρόσθεσε ο ίδιος.
Για «δίκαιη και ισορροπημένη» συμφωνία έκανε λόγο η επικεφαλής της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. «Αξίζει να παλέψουμε για αυτήν τη συμφωνία. Έχουμε τώρα μια δίκαιη και ισορροπημένη συμφωνία με το Ηνωμένο Βασίλειο. Θα προστατεύσει τα συμφέροντά μας στην ΕΕ, θα διασφαλίσει θεμιτό ανταγωνισμό και θα παρέχει προβλεψιμότητα για τις αλιευτικές μας κοινότητες. Η Ευρώπη προχωρά τώρα».
LIVE: European Commission President Ursula von der Leyen and EU chief Brexit negotiator Michel Barnier hold press conference on trade talks https://t.co/CMjl0y7z1x
— Bloomberg Brexit (@Brexit) December 24, 2020
Ο επικεφαλής διαπραγματευτής της ΕΕ Μισέλ Μπαρνιέ, ανέφερε ότι «εχουμε φτάσει στο τέλος μιας πολύ εντατικής τετραετούς περιόδου, ιδίως τους τελευταίους εννέα μήνες, κατά τη διάρκεια της οποίας διαπραγματευτήκαμε την ομαλή αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ και μια ολοκαίνουργια σχέση, την οποία συμφωνήσαμε επιτέλους σήμερα».
«Η προστασία των συμφερόντων μας υπήρξε στο επίκεντρο όλων αυτών των διαπραγματεύσεων και χαίρομαι που το καταφέραμε. Εναπόκειται τώρα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο να εκφράσουν τη γνώμη τους για αυτή τη συμφωνία» πρόσθεσε ο ίδιος.
Παράλληλα, ο επικεφαλής διαπραγματευτής της ΕΕ ξεκαθάρισε ότι οι Βρυξέλλες «θα βρίσκονται στο πλευρό» των αλιέων των κρατών – μελών που επηρεάζονται από τη νέα κατανομή των ποσοστώσεων και των αλιευτικών περιοχών.
Η συμφωνία παρέχει «μια βάση αμοιβαίας πρόσβασης στα ύδατα και τους πόρους, με μια νέα κατανομή των ποσοστώσεων και των αλιευτικών δυνατοτήτων. Η συμφωνία αυτή θα απαιτήσει προσπάθειες, το ξέρω, αλλά η ΕΕ θα είναι παρούσα, στο πλευρό των Ευρωπαίων ψαράδων για να τους υποστηρίξει, αυτή είναι η δέσμευσή μας», επεσήμανε ο Μ. Μπαρνιέ κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου.
«Συμφωνία επετεύχθη», δήλωσε πηγή της Ντάουνινγκ Στριτ μιλώντας στο Reuters, και πρόσθεσε ότι «ανακτήσαμε τον έλεγχο των χρημάτων, των συνόρων, των νόμων, του εμπορίου και των αλιευτικών υδάτων μας».
Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, «η συμφωνία είναι καταπληκτικά νέα για τις οικογένειες και τις επιχειρήσεις σε κάθε τμήμα του Ηνωμένου Βασιλείου. Υπογράψαμε την πρώτη συμφωνία ελεύθερου εμπορίου που βασίζεται σε μηδενικούς δασμούς και μηδενικές ποσοστώσεις η οποία έχει επιτευχθεί ποτέ με την ΕΕ.»
«Επιτύχαμε αυτή τη μεγάλη συμφωνία για ολόκληρο το ΗΒ σε χρόνο ρεκόρ, και υπό εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες, η οποία προστατεύει την ακεραιότητα της εσωτερικής αγοράς μας και τη θέση της Βόρειας Ιρλανδίας μέσα σε αυτήν».
The deal is done. pic.twitter.com/zzhvxOSeWz
— Boris Johnson (@BorisJohnson) December 24, 2020
Φωτογραφία στο twitter, στην οποία πανηγυρίζει ανέβασε ο πρωθυπουργός της Βρετανίας Μπόρις Τζόνσον, με λεζάντα «Η συμφωνία ολοκληρώθηκε».
Τζόνσον: Η μεγαλύτερη εμπορική συμφωνία που έγινε ποτέ
Στη συνέχεια, σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε στην Ντάουνινγκ Στριτ έκανε λόγο για τη «μεγαλύτερη εμπορική συμφωνία» στα χρονικά, τονίζοντας ότι η χώρα του ανέκτησε τον έλεγχο της νομοθεσίας της, των συνόρων της και των αλιευτικών υδάτων της.
«Είμαι στην ευχάριστη θέση να σας πω ότι ολοκληρώσαμε την μεγαλύτερη εμπορική συμφωνία που έχει γίνει μέχρι τώρα, ύψους 660 δισ. λιρών ετησίως, μια συμφωνία ελευθέρου εμπορίου στα πρότυπα εκείνης με τον Καναδά».
Παράλληλα, ο πρωθυπουργός της Βρετανίας εμφανίστηκε καθησυχαστικός προς τις Βρυξέλλες, λέγοντας: «Θα είμαστε φίλοι σας, σύμμαχοί σας, υποστηρικτές σας και, ας μην το ξεχνάμε, η κυριότερη αγορά σας».
Όσον αφορά στο σημαντικό θέμα της αλιείας, το ποίο αποτέλεσε ισχυρό εμπόδιο για την επίτευξη συμφωνίας ο Μπ. Τζόνσον έκανε λόγο για μια «λογική» μεταβατική περίοδο 5,5 ετών. Σημειώνεται ότι η Βρετανία επεδίωκε μεταβατική περίοδο 3 ετών ενώ οι Βρυξέλλες 14 χρόνια.
«Θα είμαστε ένα ανεξάρτητο παράκτιο κράτος, με πλήρη έλεγχο στα ύδατά μας, με το μερίδιο των αλιευμάτων στα νερά μας να αυξάνεται σημαντικά, από σχεδόν 50% σήμερα σε ένα ποσοστό που θα πλησιάζει τα δύο τρίτα για διάστημα 5,5 ετών», πρόσθεσε ο Τζόνσον
«Θέλαμε τρία χρόνια, καταλήξαμε σε πέντε. Πιστεύω ότι είναι μια λογική μεταβατική περίοδος», πρόσθεσε.και υποσχέθηκε ότι ο τομέας της αλιείας θα ενταχθεί σε ένα πρόγραμμα στήριξης, ύψους πολλών εκατομμυρίων λιρών, με στόχο τον εκσυγχρονισμό του αλιευτικού στόλου και της διαδικασίας επεξεργασίας των αλιευμάτων.
Ακόμη, ο επικεφαλής διαπραγματευτής της Βρετανίας Ντέιβιντ Φροστ δήλωσε από την πλευρά του ότι η χώρα του θα είναι ένα εντελώς ανεξάρτητο κράτος από την 1η Ιανουαρίου. «Η χώρα ξεκινά ένα νέο ταξίδι ως ένα εντελώς ανεξάρτητο κράτος για άλλη μια φορά την 1η Ιανουαρίου. Το μέλλον και η ευημερία μας είναι στα χέρια μας. Είμαι βέβαιος ότι θα ευδοκιμήσουμε και θα πετύχουμε», σημείωσε χαρακτηριστικά στο twitter.
Η υπουργός Διεθνούς Εμπορίου Λιζ Τρας χαιρέτισε την εξέλιξη αυτή, με ανάρτησή της στο twitter. “Θα έχουμε μια ισχυρή εμπορική σχέση με την ΕΕ και θα εμβαθύνουμε τις συναλλαγές με τους εταίρους μας σε όλον τον κόσμο χάρη στην ανεξάρτητη εμπορική πολιτική μας”, ανέφερε.
Σ. Μισέλ: Η καλύτερη συμφωνία με τον γείτονα
Η ανακοίνωση ότι οι διαπραγματευτές έχουν καταλήξει σε συμφωνία είναι ένα σημαντικό βήμα προόδου για τη δημιουργία στενής σχέσης μεταξύ της ΕΕ και του Ηνωμένου Βασιλείου σημείωσε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σάρλ Μισέλ.
Ο ίδιος επεσήμανε ότι «για τους πολίτες και τις επιχειρήσεις μας, η καλύτερη συμφωνία με τον γείτονα, φίλο και σύμμαχό μας είναι το καλύτερο αποτέλεσμα. Τα τελευταία χρόνια, η ΕΕ επέδειξε ενότητα και αποφασιστικότητα στις διαπραγματεύσεις της με το Ηνωμένο Βασίλειο. Θα συνεχίσουμε να διατηρούμε την ίδια ενότητα».
Παράλληλα, επισήμανε ότι «αυτές ήταν πολύ δύσκολες διαπραγματεύσεις, αλλά η διαδικασία δεν έχει τελειώσει. Τώρα είναι η ώρα για το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να αναλύσουν τη συμφωνία που επιτεύχθηκε σε επίπεδο διαπραγματευτών, προτού δώσουν το πράσινο φως».
Yπέρ της συμφωνίας οι Εργατικοί
Yπέρ της συμφωνίας δηλώνουν οι Εργατικοί σύμφωνα με τον επικεφαλής του κόμματος Κιρ Στάρμερ ο οποίος δήλωσε χαρακτηριστικά ότι «όταν η συμφωνία έρθει στο Κοινοβούλιο, οι Εργατικοί θα την αποδεχθούν και θα την υπερψηφίσουν».
Νωρίτερα, ο εκπρόσωπος του κόμματος των Εργατικών επεσήμανε ότι «από την περίοδο των εκλογών, οι Εργατικοί προτρέπαμε την κυβέρνηση και την ΕΕ να διασφαλίσουν μια εμπορική συμφωνία γιατί εξυπηρετεί το εθνικό συμφέρον μας».
Ο επικεφαλής των Εργατικών, Κιρ Στάρμερ αναμένεται να παραχωρήσει συνέντευξη Τύπου σήμερα.
Χαιρετίζει τη συμφωνία ο πρωθυπουργός της Ιρλανδίας
«Μια συμφωνία για το Brexit είναι πραγματικά καλοδεχούμενη μετά από τέσσερα μακρά χρόνια διαπραγματεύσεων», δήλωσε ο είπε ο πρωθυπουργός της Ιρλανδίας Μίχαλ Μάρτιν και πρόσθεσε ότι η εξέλιξη αυτή θα επιτρέψει πλέον στις δύο πλευρές να επικεντρωθούν στη σφυρηλάτηση «μιας καλής σχέσης» μεταξύ τους τα επόμενα χρόνια.
Ο υπουργός Εξωτερικών της χώρας εξέφρασε από την πλευρά του τον ενθουσιασμό του επειδή αποφεύχθηκε η επιστροφή στα «σκληρά» σύνορα με τη Βόρεια Ιρλανδία.
«Καιρός η Σκωτία να γίνει ανεξάρτητο ευρωπαϊκό κράτος»
«Το Brexit έρχεται σε αντίθεση με τη βούληση του λαού της Σκωτίας», ο οποίος ψήφισε σε ποσοστό 62% κατά της αποχώρησης από την ΕΕ, δήλωσε η πρωθυπουργός της χώρας στο twitter, Νίκολα Στέρτζον.
Η ίδια υπογράμμισε δε ότι «καμία συμφωνία δεν θα μπορέσει ποτέ να αντισταθμίσει αυτό που αφαιρεί το Brexit από εμάς. Είναι καιρός να σχεδιάσουμε το μέλλον μας ως ανεξάρτητο ευρωπαϊκό έθνος».
Σημειώνεται ότι η πρωθυπουργός της Σκωτίας τάσσεται υπέρ της ανεξαρτησίας της χώρας. Το Λονδίνο από την πλευρά του αρνείται ένα νέο δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία.
«Πραγματικά ευπρόσδεκτη η συμφωνία με την ΕΕ»
«Η εμπορική συμφωνία είναι πραγματικά ευπρόσδεκτη και αποτελεί αναγκαίο βήμα για την οικοδόμηση μιας νέας σχέσης με την ΕΕ ως φίλοι, γείτονες και εταίροι», έγραψε στο Twitter ο Ντέιβιντ Κάμερον, ο οποίος είχε προκηρύξει το δημοψήφισμα για το Brexit το 2016.
Η Τερέζα Μέι, η οποία διαδέχθηκε τον Τζ. Κάμερον και παραιτήθηκε επειδή το Κοινοβούλιο δεν είχε εγκρίνει τη συμφωνία εξόδου της Βρετανίας από την ΕΕ που η ίδια είχε διαπραγματευτεί με τους Ευρωπαίους, υπογράμμισε από την πλευρά της ότι η συμφωνία έφερε «εμπιστοσύνη στις επιχειρήσεις και συνέβαλε να διατηρηθεί η ροή του εμπορίου».
Οι αντιδράσεις στην ΕΕ
Ιστορική χαρακτήρισε τη συμφωνία η Άνγκελα Μέρκελ. «Με τη συμφωνία αυτή βάζουμε τα θεμέλια για ένα νέο κεφάλαιο στις σχέσεις μας. Η Βρετανία και εκτός ΕΕ παραμένει ένας σημαντικός. Η συμφωνία είναι ιστορικής σημασίας».
Η καγκελάριος της Γερμανίας πρόσθεσε ότι το κείμενο της συμφωνίας θα εξεταστεί γρήγορα. Το ομοσπονδιακό υπουργικό συμβούλιο θα συνεννοηθεί τηλεφωνικά τη ερχόμενη Δευτέρα για την γερμανική θέση. «Είμαι πολύ σίγουρη ότι θα έχουμε ένα καλό αποτέλεσμα».
Ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών Xάικο Μάας εξέφρασε την ικανοποίησή του για τη συμφωνία σημειώνοντας ότι «ήταν ένας μαραθώνιος διαπραγματεύσεων, αλλά σε παγκόσμιο ρεκόρ χρόνου και με μια μεγάλη τελική προσπάθεια. Άξιζε να διανύσουμε τα τελευταία μέτρα».
«Η Γερμανία ως προεδρεύουσα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου θα κάνει ό,τι είναι δυνατόν για να διασφαλίσει ότι η συμφωνία θα τεθεί προσωρινά σε ισχύ την 1η Ιανουαρίου. Θα είναι πολύ απαιτητική δουλειά και απαιτεί μεγάλη ευελιξία από όλες τις πλευρές, αλλά είμαι πεπεισμένος ότι θα πετύχει. Είμαστε κοντά στο να ανοίξουμε ένα νέο κεφάλαιο με τη Μεγάλη Βρετανία και ελπίζουμε ότι στις αρχές του νέου έτους η συμφωνία θα τεθεί οριστικά σε ισχύ μετά την ψηφοφορία στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο», πρόσθεσε ο Χ. Μάας.
«Η ενότητα και η σθεναρή στάση της Ευρώπης απέδωσε», δήλωσε ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν και πρόσθεσε ότι «η συμφωνία με το Ηνωμένο Βασίλειο είναι απαραίτητη για την προστασία των πολιτών μας, των αλιέων μας, των παραγωγών μας. Θα διασφαλίσουμε ότι αυτό συμβαίνει. Η Ευρώπη προχωρά και μπορεί να κοιτάξει το μέλλον, ενωμένη, κυρίαρχη και ισχυρή».
Ο Γάλλος πρόεδρος, ο οποίος από την αρχή πίεζε για την τήρηση σκληρής γραμμής στις διαπραγματεύσεις -ιδίως στο θέμα της αλιείας- ευχαρίστησε τον επικεφαλής των Ευρωπαίων διαπραγματευτών, Μισέλ Μπαρνιέ. «Σας ευχαριστώ για την επιμονή σας και την αφοσίωσή σας να υπερασπιστείτε τα συμφέροντα των Ευρωπαίων και την ενότητά τους. Χάρη σε εσάς και Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, η ευρωπαϊκή αλληλεγγύη απέδειξε τη δύναμή της».
Ο Βέλγος πρωθυπουργός Αλεξάντερ Ντε Κρο δήλωσε πως η συμφωνία προσφέρει την δυνατότητα διατήρησης μιας ισχυρής σχέσης με το Ηνωμένο Βασίλειο και «παρέχει κρίσιμες εγγυήσεις για δίκαιο ανταγωνισμό με τις εταιρείες μας».
«Στο τέλος, υπάρχει μόνο ένα πράγμα που έχει σημασία για μένα: η διασφάλιση της καλύτερης δυνατής προστασίας για τα οικονομικά συμφέροντα του Βελγίου. Πρέπει να προστατεύσουμε τις βελγικές εταιρείες μας από τον αθέμιτο βρετανικό ανταγωνισμό», πρόσθεσε ο ίδιος.
«Με αυτήν τη συμφωνία, μπορούμε να αφήσουμε πίσω μας τις έντονες συνομιλίες των τελευταίων τεσσάρων ετών. Τώρα μπορούμε να εργαστούμε για την οικοδόμηση μιας νέας, ισχυρής σχέσης με το Ηνωμένο Βασίλειο, που υπήρξε ανέκαθεν ένας ιστορικός εταίρος της χώρας μας. Είναι πλέον καιρός να κοιτάξουμε το μέλλον», πρόσθεσε ο Βέλγος πρωθυπουργός.
Από την πλευρά του, ο Ιταλός πρωθυπουργός Τζουζέπε Κόντε χαρακτήρισε «καλά νέα» τη συμφωνία επισημαίνοντας ότι η Βρετανία θα παραμείνει ένας κεντρικός εταίρος και σύμμαχος της ΕΕ και της Ιταλίας. «Τα συμφέροντα και τα δικαιώματα των ευρωπαϊκών και επιχειρήσεων και πολιτών είναι διασφαλισμένα», τόνισε πρόσθεσε χαρακτηριστικά.
«Εξαιρετικά νέα» χαρακτήρισε την ανακοίνωση της συμφωνίας ο Ολλανδός πρωθυπουργός Μαρκ Ρούτε.
«Η Ισπανία θα συνεχίσει τις διαπραγματεύσεις για το Γιβραλτάρ»
Μαδρίτη και Λονδίνο θα συνεχίσουν τις διαπραγματεύσεις αναφορικά με το Γιβραλτάρ, το οποίο αποτελεί βρετανικό έδαφος στην Ιβηρική Χερσόνησο δήλωσε ο Ισπανός πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ. Σημειώνεται ότι η Ισπανία αξιώνει κυριαρχία στο λιμάνι της πύλης της Μεσογείου, που παραχώρησε στη Βρετανία το 1.713.
Περίπου 15.000 άνθρωποι μετακινούνται καθημερινά από την Ισπανία στο Γιβραλτάρ, το οποίο έχει πληθυσμό 32.000 κατοίκων. Το λιμάνι δέχεται επίσης περίπου 10 εκατ. τουρίστες ετησίως, κλάδος που αντιπροσωπεύει το 1/4 της οικονομίας του Γιβραλτάρ.
Ο επικεφαλής της τοπικής κυβέρνησης Φαμπιάν Πικάρντο δήλωσε χθες στον ισπανικό TVE ότι οι όλες οι πλευρές εργάζονται σε μια συμφωνία για να διευκολύνουν τις καθημερινές διελεύσεις των εργαζομένων και στις δύο πλευρές των συνόρων, χωρίς να αποκλείσει μια πιθανή συμφωνία που θα καταστήσει το Γιβραλτάρ μέρος της ζώνης Σένγκεν.
Σύμφωνα με την El Pais Ισπανία και Γιβραλτάρ βρίσκονται κοντά σε συμφωνία με την οποία από την 1η Ιανουαρίου θα υπάρχουν συνοριακοί έλεγχοι για τους Βρετανούς πολίτες που θα ταξιδεύουν στο Γιβραλτάρ, αλλά Ισπανοί και κάτοικοι του Γιβραλτάρ θα μπορούν ελεύθερα να διασχίζουν τα χερσαία σύνορα.
Σε δημοψήφισμα του 2002, το 99% των κατοίκων του Γιβραλτάρ απέρριψαν μια πρόταση για συγκυριαρχία Βρετανίας και Ισπανίας. Όμως, το 2016, σχεδόν το 96% των ψηφοφόρων στο Γιβραλτάρ ψήφισε υπέρ της παραμονής τους στην ΕΕ.
Ελληνικό ΥΠΕΞ: Η συμφωνία θέτει τις βάσεις για μια νέα δυνατή εταιρική σχέση ΕΕ – ΗΒ
Χαιρετίζουμε την επίτευξη συμφωνίας, επί της αρχής, μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ηνωμένου Βασιλείου αναφορικά με τη μελλοντική σχέση μετά το τέλος της μεταβατικής περιόδου», δηλώνει το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών προσθέτοντας ότι «η συμφωνία αυτή θέτει τις βάσεις για τη δημιουργία μιας νέας δυνατής εταιρικής σχέσης μεταξύ της ΕΕ και των κρατών – μελών της με το Ηνωμένο Βασίλειο, το οποίο παραμένει αναπόσπαστο μέρος της Ευρώπης».
«Προσβλέπουμε στην εφαρμογή της συμφωνίας και την ενδυνάμωση των σχέσεων μεταξύ της Ελλάδας, καθώς και της ΕΕ με το ΗΒ», καταλήγει το ελληνικό ΥΠΕΞ στην ανακοίνωσή του.
Το χρονικό του Brexit
Oι κυριότεροι «σταθμοί» του πολύκροτου «διαζυγίου» ΕΕ και Ηνωμένουν Βασιλείου από το δημοψήφισμα του 2016, μέχρι τη σημερινή συμφωνία
«Ναι» στο Brexit
Στις 23 Ιουνίου 2016 οι Βρετανοί ψηφίζουν υπέρ της αποχώρησης του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Την επόμενη ημέρα ο πρωθυπουργός Ντέιβιντ Κάμερον, που προκήρυξε το δημοψήφισμα, παραιτείται και τον αντικαθιστά η Τερέζα Μέι, η οποία είχε ψηφίσει κατά του Brexit.
Στις 29 Μαρτίου 2017 η Τερέζα Μέι ενεργοποιεί το Άρθρο 50 της Συνθήκης της Λισσαβόνας, ξεκινώντας έτσι τη διαδικασία εξόδου της Βρετανίας από την ΕΕ, η οποία αναμενόταν να ολοκληρωθεί δύο χρόνια αργότερα.
Η ίδια προκηρύσσει πρόωρες εκλογές για τις 8 Ιουνίου. Χάνει την πλειοψηφία στο κοινοβούλιο και αναγκάζεται να συνεργαστεί με το υπερσυντηρητικό κόμμα DUP της Βόρειας Ιρλανδίας.
Η πρώτη συμφωνία
Στις 13 Νοεμβρίου 2018 Βρετανοί και Ευρωπαίοι διαπραγματευτές καταλήγουν σε μια συμφωνία για την αποχώρηση, η οποία εγκρίνεται στις 25 του ίδιου μήνα από την ΕΕ, σε έκτακτη σύνοδο κορυφής των ηγετών της.
Η εν λόγω συμφωνία θα απορριφθεί τρεις φορές από τους Βρετανούς βουλευτές: στις 15 Ιανουαρίου, στις 12 και τις 29 Μαρτίου του 2019.
Το Brexit αναβάλλεται αρχικά για τις 22 Μαρτίου, κατόπιν για τις 31 Οκτωβρίου. Η Τερέζα Μέι αναγκάζεται εκ των πραγμάτων να οργανώσει ευρωεκλογές στις 23 Μαΐου και την επόμενη ημέρα ανακοινώνει ότι θα αποχωρήσει από την πρωθυπουργία στις 7 Ιουνίου.
Ανάληψη ηγεσίας από τον Μπ. Τζόνσον
Στις 23 Ιουλίου ο Μπόρις Τζόνσον, ο οποίος διακηρύσσει ότι το Brexit θα γίνει οπωσδήποτε στις 31 Οκτωβρίου, με συμφωνία ή χωρίς, ορίζεται από το Συντηρητικό κόμμα διάδοχος της Μέι.
Στις 17 Οκτωβρίου Λονδίνο και Βρυξέλλες ανακοινώνουν ότι κατέληξαν σε μια νέα συμφωνία. Πέντε ημέρες αργότερα, η Βουλή των Κοινοτήτων την επικυρώνει, όμως ταυτόχρονα αρνείται να την εξετάσει με ταχείς ρυθμούς. Ο Τζόνσον προκηρύσσει βουλευτικές εκλογές για να βγει από το αδιέξοδο.
Στις 28 Οκτωβρίου οι «27» συμφωνούν να δώσουν περιθώριο στη Βρετανία μέχρι τις 31 Ιανουαρίου 2020 για να αποχωρήσει από την ΕΕ
Brexit και μεταβατική περίοδος
Ο Μπ. Τζόνσον κερδίζει τις βουλευτικές εκλογές εξασφαλίζοντας συντριπτική πλειοψηφία (365 βουλευτές σε σύνολο 650), κάτι που συμβαίνει για πρώτη φορά από την εποχή της Μάργκαρετ Θάτσερ.
Η συμφωνία του για το Brexit εγκρίνεται από τη νέα Βουλή των Κοινοτήτων στις 9 Ιανουαρίου 2020 και το κείμενό της επικυρώνεται στις 29 του ίδιου μήνα από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Στις 31 Ιανουαρίου οι Βρετανοί αποχωρούν επισήμως από την ΕΕ.
Ξεκινάει έτσι η «μεταβατική περίοδος», μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2020, κατά την οποία η Βρετανία εξακολουθεί να εφαρμόζει τους ευρωπαϊκούς κανόνες.
Ατέρμονες διαπραγματεύσεις
Στις αρχές Μαρτίου, οι δυο πλευρές ξεκινούν τις διαπραγματεύσεις για τη μελλοντική τους σχέση σε ό,τι αφορά στις εμπορικές συναλλαγές και στην ασφάλεια.
Στόχος είναι να καταλήξουν σε συμφωνία ελευθέρου εμπορίου, χωρίς ποσοστώσεις και τελωνειακούς δασμούς. Οι διαπραγματεύσεις, προσκρούουν σε δύο θέματα: στα αλιευτικά δικαιώματα και στον ανταγωνισμό.
Με τις διαπραγματεύσεις ακόμη σε εξέλιξη, στις 9 Σεπτεμβρίου η βρετανική κυβέρνηση ανακοινώνει ότι σκοπεύει να άρει ορισμένες από τις δεσμεύσεις που είχε αναλάβει με τη συμφωνία για το Brexit σε ό,τι αφορά το θέμα της Βόρειας Ιρλανδίας.
Το Λονδίνο παραδέχεται μάλιστα ότι το νομοσχέδιο που προωθεί καταπατά το διεθνές δίκαιο.
Συμφωνία στην εκπνοή του χρόνου
Στις 15 Οκτωβρίου, οι «27» ζητούν από το Λονδίνο να κάνει ορισμένες υποχωρήσεις για να επιτευχθεί η εμπορική συμφωνία. Ο Μπ. Τζόνσον, ο οποίος είχε χαρακτηρίσει «καταληκτική» αυτήν την ημερομηνία, δηλώνει ότι οι διαπραγματεύσεις έλαβαν τέλος και καλεί τους Βρετανούς να προετοιμαστούν για ένα Brexit χωρίς συμφωνία.
Το αδιέξοδο αίρεται στις 22 Οκτωβρίου, οπότε ξαναρχίζουν εντατικές διαπραγματεύσεις. Αν και ο αρχικός σκοπός είναι να ολοκληρωθούν πριν από τον Νοέμβριο, ώστε να εγκριθεί εγκαίρως η συμφωνία, παίρνουν συνεχώς παράταση.
Στις 8 Δεκεμβρίου οι δύο πλευρές ανακοινώνουν ότι κατέληξαν σε μια συμφωνία σε ό,τι αφορά τους τελωνειακούς δασμούς ειδικά για τη Βόρεια Ιρλανδία. Η βρετανική κυβέρνηση αποσύρει τα άρθρα του νομοσχεδίου του Σεπτεμβρίου που είχαν προκαλέσει την οργή των Βρυξελλών.
Την επομένη, ο Τζόνσον συναντά την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, και διαπιστώνεται ότι οι δύο πλευρές εξακολουθούν να διαφωνούν σε σειρά ζητημάτων.
Παραμονή Χριστουγέννων, μετά από ολονύκτιες συζητήσεις, οι δύο ηγέτες ανακοινώνουν ότι κατέληξαν σε συμφωνία.
