Σε έως 240 δόσεις μπορούν να ρυθμίσουν τα χρέη τους προς την Εφορία οι οφειλέτες μέσω της εξωδικαστικής ρύθμισης οφειλών.
Η ΑΑΔΕ με εγκύκλιο παρέχει διευκρινίσεις και οδηγίες για την είσπραξη οφειλών που έχουν ενταχθεί στον εξωδικαστικό μηχανισμό αλλά και τους κανόνες που διέπουν το καθεστώς της ρύθμισης.
Σημειώνεται ότι η πλατφόρμα για την υποβολή αιτήσεων έχει ενεργοποιηθεί από την 1η Ιουνίου 2021, παρέχοντας τη δυνατότητα για ρύθμιση οφειλών με μακροχρόνιο πλάνο αποπληρωμής.
Οι δόσεις επιβαρύνονται με επιτόκιο (δημόσιο 5% και τράπεζες 3,75% ετησίως), ενώ η ελάχιστη δόση ορίζεται στα 50 ευρώ. Παράλληλα παρέχεται μερική διαγραφή χρέους, υπό προϋποθέσεις (π.χ. η αξία της περιουσίας να είναι μικρότερη από το ύψος των οφειλών, και δεν υπάρχει διαθέσιμο εισόδημα μετά την κάλυψη των εύλογων δαπανών διαβίωσης).
Το «κούρεμα» χρέους προς το Δημόσιο δεν μπορεί να είναι μεγαλύτερο από 95% για τα πρόστιμα, 85% για προσαυξήσεις και τόκους εκπρόθεσμης καταβολής και 75% για το κεφάλαιο.
Σε περίπτωση καθυστέρησης στην καταβολή 3 δόσεων που ορίζονται στη σύμβαση αναδιάρθρωσης ή του 3% του συνολικά οφειλόμενου στο Δημόσιο ποσού, η ρύθμιση χάνεται. Η απώλεια της διμερούς ρύθμισης συνεπάγεται την αναβίωση των απαιτήσεων του Δημοσίου, με συνέπεια να καθίσταται αμέσως ληξιπρόθεσμο και απαιτητό το σύνολο του υπολοίπου της οφειλής που παραμένει ανεξόφλητο, σύμφωνα με τα στοιχεία της αρχικής βεβαίωσης, μαζί με τους αναλογούντες τόκους και προσαυξήσεις εκπρόθεσμης καταβολής.
Αίτηση στην πλατφόρμα
Η πλατφόρμα προσφέρει ρυθμίσεις και για οφειλέτες που έχουν οφειλές προς το Δημόσιο χωρίς να έχουν οφειλές σε χρηματοδοτικούς φορείς, εφόσον ισχύουν, μεταξύ άλλων, τα εξής κριτήρια:
- Το σύνολο των οφειλών υπερβαίνει τις 10.000 ευρώ, μαζί με τα πρόστιμα, προσαυξήσεις κ.λπ., αλλά ακόμα και αν δεν είναι καν ληξιπρόθεσμα αλλά εμφανίζονται απλώς βεβαιωμένα προς είσπραξη (π.χ. τρέχοντες φόροι).
- Εντάσσονται ακόμα όλες οι τρέχουσες οφειλές προς φορείς του Δημοσίου που έχουν βεβαιωθεί, ακόμα και αν είναι ενήμερες και όχι ληξιπρόθεσμες, όπως δόσεις φόρου εισοδήματος ή ΕΝΦΙΑ που θα εκδοθεί, αρκεί ο οφειλέτης να επικαλεστεί δυσκολίες και επιδείνωση οικονομικής κατάστασης (μείωση εισοδήματος ή αύξηση δαπανών) μεγαλύτερη από 20%.
Ο αιτών δεν πρέπει να έχει υποβάλει αίτηση για επικύρωση συμφωνίας εξυγίανσης ή για κήρυξη σε πτώχευση.
Ο οφειλέτης συναινεί για άρση του τραπεζικού απορρήτου και η πλατφόρμα υπολογίζει με βάση τα στοιχεία που έχουν αντληθεί:
- Το τελικό ποσό αποπληρωμής ανά πιστωτή (και ανά οφειλή).
- Τον αριθμό δόσεων αποπληρωμής ανά πιστωτή (και ανά οφειλή).
Τα ποσά αυτά καθορίζονται από:
- Την ικανότητα αποπληρωμής του οφειλέτη (περιουσία + εισοδήματα).
- Την εμπορική αξία ρευστοποίησης περιουσιακών στοιχείων του οφειλέτη.
- Την κατάταξη των πιστωτών σε περίπτωση που γινόταν ρευστοποίηση.
Τα παραπάνω στοιχεία χρησιμοποιούνται για τον υπολογισμό της οφειλής (ή το «κούρεμα» κατά περίπτωση) και τον αριθμό των δόσεων για κάθε οφειλή (50 ευρώ κατ’ ελάχιστον τον μήνα).
Αναστολή αναγκαστικής εκτέλεσης και ποινικής δίωξης λόγω υποβολής αίτησης εξωδικαστικής ρύθμισης οφειλών
Σύμφωνα με τις διευκρινίσεις της ΑΑΔΕ:
- Η αναστολή αναγκαστικής εκτέλεσης ισχύει από την υποβολή της αίτησης για εξωδικαστική ρύθμιση οφειλών. Η διαδικασία περατώνεται ως άκαρπη αν παρέλθουν δύο μήνες από την υποβολή της αίτησης χωρίς να λάβει χώρα υπογραφή της σύμβασης μεταξύ του οφειλέτη και των συναινούντων πιστωτών, στην περίπτωση πολυμερούς ρυθμίσεως.
- Η οριστική υποβολή της αίτησης δεν συνεπάγεται την αναστολή κατάσχεσης εις χείρας τρίτων που έχει επιβληθεί από το Δημόσιο για οφειλές των οποίων ζητείται η ρύθμιση σε χρονικό σημείο που προηγείται της έναρξης της αναστολής, ακόμα και ως προς τυχόν μελλοντικές χρηματικές απαιτήσεις που αποτελούν αντικείμενο της κατάσχεσης (δηλαδή απαιτήσεις που γεννιούνται μετά την έναρξη της αναστολής) εξαιτίας της αναγκαστικής εκχώρησης των απαιτήσεων αυτών και του αποχωρισμού τους από την περιουσία του οφειλέτη.
- Σε περίπτωση που, λόγω τυχόν καθυστερημένης ενημέρωσης της φορολογικής διοίκησης σχετικά με την οριστική υποβολή αίτησης εξωδικαστικής ρύθμισης, επιβληθεί κατάσχεση εις χείρας τρίτου μετά την έναρξη της αναστολής, για οφειλές των οποίων ζητείται η ρύθμιση, η αρμόδια Υπηρεσία οφείλει να άρει οίκοθεν την επιβληθείσα κατάσχεση (ολικώς ή μερικώς, αν έχει επιβληθεί και για οφειλές που εξαιρούνται της αίτησης ρύθμισης) και να επιστρέφει στον καθ’ ου το ποσό που απέδωσε ο τρίτος συνεπεία της θετικής δήλωσής του, ως αχρεωστήτως εισπραχθέν.
- Στην περίπτωση διμερούς ρύθμισης, η αναστολή διαρκεί μέχρι την με οποιονδήποτε τρόπο περάτωση της διαδικασίας, με τη σύναψη σύμβασης αναδιάρθρωσης μεταξύ του οφειλέτη και του Δημοσίου ή με την άκαρπη περάτωση της διαδικασίας. Η αναστολή δεν καταλαμβάνει τη διενέργεια πλειστηριασμού ο οποίος έχει προγραμματισθεί εντός τριών μηνών από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης από τον οφειλέτη, καθώς και οποιαδήποτε διαδικαστική ενέργεια προπαρασκευαστική της διενέργειας πλειστηριασμού, περιλαμβανομένης και της κατάσχεσης.
- Δεν ρυθμίζεται η τύχη των κατασχεθεισών απαιτήσεων των οποίων η προθεσμία απόδοσης στο Δημόσιο εκπνέει μετά την έναρξη της αναστολής και καταβάλλονται (αποδίδονται) πριν από την έναρξη ισχύος της διμερούς σύμβασης ή την περάτωση της διαδικασίας με άλλον τρόπο.
- Τα ποσά που αποδίδονται στο Δημόσιο από τις ως άνω κατασχέσεις μετά την έναρξη ισχύος της διμερούς σύμβασης και κατά τη διάρκεια αυτής λαμβάνονται υπόψη για την κάλυψη δόσης ή δόσεων της σύμβασης, εφόσον δεν πιστώνονται διαφορετικά κατά τις κείμενες διατάξεις.
- Για την καταβολή των δόσεων της σύμβασης προβλέπεται η δημιουργία «Ταυτότητας Οφειλών Διακανονισμού» (Τ.Ο.Δ.). Κατά το χρονικό διάστημα που μεσολαβεί έως την αυτοματοποίηση της εξωδικαστικής ρύθμισης ως ξεχωριστού τύπου ρύθμισης («διακανονισμού») στο σύστημα taxis, η πληρωμή των δόσεων αυτής γίνεται με ταυτότητα οφειλής (Τ.Ο.) που χορηγείται στον οφειλέτη από την Ε.Μ.ΕΙΣ.
- Σε περίπτωση πολυμερούς ρύθμισης αναδιάρθρωσης οφειλών στην οποία τεκμαίρεται η συναίνεση του Δημοσίου:
α) αναστέλλονται η λήψη αναγκαστικών μέτρων και η συνέχιση της διαδικασίας αναγκαστικής εκτέλεσης επί απαιτήσεων, κινητών και ακινήτων κατά του οφειλέτη. Η αναστολή αυτή δεν ισχύει για τις ληξιπρόθεσμες δόσεις της σύμβασης,
β) αναστέλλεται η ποινική δίωξη για το αδίκημα του άρθρου 25 του ν. 1882/1990 (Α’ 43) και αναβάλλεται η εκτέλεση της ποινής που επιβλήθηκε σύμφωνα με το άρθρο αυτό ή, εφόσον άρχισε, η εκτέλεσή της διακόπτεται. Κατά το χρονικό διάστημα της αναστολής της ποινικής δίωξης αναστέλλεται η παραγραφή του αδικήματος, χωρίς να ισχύει ο χρονικός περιορισμός της παρ. 2 του άρθρου 113 του Ποινικού Κώδικα.
- Σε περίπτωση κατάρτισης διμερούς σύμβασης αναδιάρθρωσης:
α) Aναστέλλονται η λήψη αναγκαστικών μέτρων και η συνέχιση της διαδικασίας αναγκαστικής εκτέλεσης επί απαιτήσεων, κινητών και ακινήτων κατά του οφειλέτη. Η αναστολή αυτή δεν ισχύει για τις ληξιπρόθεσμες δόσεις της σύμβασης.
β) Aναστέλλεται η ποινική δίωξη για το αδίκημα του άρθρου 25 του ν. 1882/1990 (Α’ 43) και αναβάλλεται η εκτέλεση της ποινής που επιβλήθηκε σύμφωνα με το άρθρο αυτό ή, εφόσον άρχισε, η εκτέλεσή της διακόπτεται. Κατά το χρονικό διάστημα της αναστολής της ποινικής δίωξης αναστέλλεται η παραγραφή του αδικήματος, χωρίς να ισχύει ο χρονικός περιορισμός της παρ. 2 του άρθρου 113 του Ποινικού Κώδικα.
- Σε περίπτωση που ζητείται αποδεικτικό ενημερότητας από τον οφειλέτη, αυτό χορηγείται σύμφωνα με τα οριζόμενα στις διατάξεις του άρθρου 12 του Κ.Φ.Δ. και των κατ’ εξουσιοδότηση αυτού εκδοθεισών αποφάσεων, όπως εκάστοτε ισχύουν. Για την εξέταση της συνδρομής των όρων και προϋποθέσεων χορήγησης του αποδεικτικού ενημερότητας:
α) οι βεβαιωμένες στη Φορολογική Διοίκηση οφειλές που έχουν ρυθμιστεί στο πλαίσιο της σύμβασης αναδιάρθρωσης θεωρούνται ως νόμιμα τακτοποιημένες με ρύθμιση τμηματικής καταβολής και
β) δεν λαμβάνονται υπόψη τυχόν προς διαγραφή οφειλές, όπως αυτές προσδιορίζονται στη σύμβαση αναδιάρθρωσης.
- Εξαιρετικά κατά το χρονικό διάστημα ισχύος της σύμβασης αναδιάρθρωσης οφειλών, προβλέπεται η αδρανοποίηση των κατασχέσεων που έχουν επιβληθεί στα χέρια τρίτων υπό την έννοια της αποδέσμευσης αποκλειστικά μελλοντικών απαιτήσεων, μετά από απόφαση του Προϊσταμένου της αρμόδιας Υπηρεσίας της Φορολογικής Διοίκησης, η οποία εκδίδεται υποχρεωτικά κατόπιν αίτησης του οφειλέτη και εφόσον συντρέχουν σωρευτικά οι ακόλουθες προϋποθέσεις:
i. έχει εξοφληθεί τουλάχιστον η πρώτη δόση της ρύθμισης δυνάμει της σύμβασης αναδιάρθρωσης και δεν υφίστανται ληξιπρόθεσμες δόσεις αυτής,
ii. έχουν εξοφληθεί ή τακτοποιηθεί με νόμιμο τρόπο, με αναστολή είσπραξης ή ρύθμιση τμηματικής καταβολής οι μη υπαγόμενες στη σύμβαση οφειλές και iii. έχουν υποβληθεί οι προβλεπόμενες δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος και φόρου προστιθέμενης αξίας, καθώς και η προβλεπόμενη Αναλυτική Περιοδική Δήλωση (Α.Π.Δ.) εντός τριών (3) μηνών από την παρέλευση της προθεσμίας υποβολής τους.
- Κατά το χρονικό διάστημα ισχύος της σύμβασης αναδιάρθρωσης οφειλών, προβλέπεται η άρση των κατασχέσεων απαιτήσεων που έχουν επιβληθεί στα χέρια τρίτων, μετά από απόφαση του Προϊσταμένου της αρμόδιας Υπηρεσίας της Φορολογικής Διοίκησης, η οποία εκδίδεται υποχρεωτικά κατόπιν αίτησης του οφειλέτη και εφόσον έχει εξοφληθεί ποσοστό 75% του συνολικού προς καταβολή στο Δημόσιο ποσού της σύμβασης αναδιάρθρωσης οφειλών.
Σίσσυ Σταυροπιερράκου