Οι διαδηλώσεις με τις εκκωφαντικές κόρνες που απαιτούν τον τερματισμό των υποχρεωτικών εμβολιασμών κατά του κορονοϊού στον Καναδά, έχουν προκαλέσει χάος στην πρωτεύουσα, Οττάβα από τα τέλη Ιανουαρίου. Οι διαμαρτυρίες των οδηγών φορτηγών και άλλων, μεταφέρονται πλέον σε βασικά σημεία διέλευσης των συνόρων Καναδά-Ηνωμένων Πολιτειών και διακόπτουν το εμπόριο.
Ο δήμαρχος του Ουίνδσορ, στο Οντάριο, όπου οι διαδηλωτές έκλεισαν τη συνοριακή διάβαση Ambassador Bridge προς τις Ηνωμένες Πολιτείες, μπλοκάροντας τη διέλευση των εμπορευμάτων, είπε ότι η αστυνομία ετοιμάζεται να απομακρύνει δια της βίας τους διαδηλωτές, εάν χρειαστεί.
Μέχρι τώρα, ωστόσο, οι αρχές αδυνατούν να τους αναχαιτίσουν. Και οι «αρνητές» κερδίζουν θαυμαστές αλλά και μιμητές στην Ευρώπη και αλλού.
Πώς ξεκίνησαν οι διαμαρτυρίες
Το «Κονβόι της Ελευθερίας», που διέσχιζε τον Καναδά προς την Οττάβα στα τέλη Ιανουαρίου, φαινομενικά ήταν αντίθετο στις εντολές εμβολιασμού ή καραντίνας για τους φορτηγατζήδες που διασχίζουν τα σύνορα. Αλλά τα σχέδια αυτών που το διοργάνωσαν είχαν ξεκινήσει πολύ πριν, ενώ πολλοί του κλάδου δεν υποστηρίζουν αυτή την ενέργεια.
Η «Καναδική Συμμαχία Οδηγών Φορτηγών», μια σημαντική ομοσπονδία τοπικών ενώσεων, δήλωσε ότι αντιτίθεται στις διαμαρτυρίες στους δημόσιους δρόμους ενώ η συντριπτική πλειονότητα των οδηγών φορτηγών στον Καναδά είναι εμβολιασμένη.
Οι διαμαρτυρίες έχουν διευρυνθεί ενάντια σε μια σειρά μέτρων για τον κορονοϊό 19, πολλά από τα οποία αποφασίζονται και εφαρμόζονται σε τοπικό, όχι σε εθνικό, επίπεδο.
Τι (δεν) κάνουν οι αρχές
Οι αρχές της χώρας προσπαθούν να τερματίσουν την «κατάληψη» της Οττάβα, ελπίζοντας ότι ένας συνδυασμός ποινικών διώξεων, προστίμων από την τροχαία και η απειλή απώλειας της πρόσβασης των διαδηλωτών στα καύσιμα θα τερματίσουν τους αποκλεισμούς.
Ενα δικαστήριο εξέδωσε προσωρινή διαταγή αυτή την εβδομάδα, με αφορμή μια ομαδική αγωγή, απαγορεύοντας στους οδηγούς να πατούν κόρνα στο κέντρο της Οττάβα.
Οι διαδηλωτές λένε ότι είναι ειρηνικοί, αλλά κάποιοι κυμάτιζαν σημαίες της Συνομοσπονδίας και σβάστικες στις πρώτες μέρες των συλλαλητηρίων. Κάποιοι κάτοικοι της πρωτεύουσας καταγγέλλουν ότι παρενοχλήθηκαν.
Η τοπική αστυνομία υπόσχεται αυστηρότερη δράση, αλλά έχει αποφύγει τις μαζικές συλλήψεις και τις επιθετικές ενέργειες για την «εκκαθάριση» των αποκλεισμένων σημείων. Εχουν προβεί μόνο σε περίπου 20 συλλήψεις ενώ έχουν βεβαιώσει 1.300 πρόστιμα για θόρυβο και άλλες παραβάσεις.
Ποιες είναι οι επιλογές της αστυνομίας
Ο Καναδάς έχει νόμους και κανονισμούς κατά της παρακώλυσης κυκλοφορίας, του υπερβολικού θορύβου, της παρενόχλησης και των επικίνδυνων ενεργειών από μηχανοκίνητα οχήματα, μεταξύ άλλων.
Ωστόσο, οι αστυνομικές δυνάμεις έχουν αποδειχθεί σε μεγάλο βαθμό ανίκανες ή απρόθυμες να πατάξουν τους παραβάτες, με την επιβολή του νόμου να περιπλέκεται από παράγοντες όπως το αστικό περιβάλλον του αποκλεισμού και η παρουσία παιδιών μεταξύ των διαδηλωτών. Η αστυνομία είπε ότι φοβάται το ξέσπασμα βίαιων επεισοδίων, αν αποκτήσει επιθετική στάση.
Οι άδειες επαγγελματικών οχημάτων θα μπορούσαν να παρέχουν στις αρχές μια άλλη οδό επιβολής – αλλά πρέπει πρώτα να κόψουν κλήση ή άλλη πρόστιμο.
Ο πρωθυπουργός Τζάστιν Τριντό είπε σε έκτακτη συζήτηση στη Βουλή των Κοινοτήτων τη Δευτέρα ότι η κυβέρνησή του συνεργάζεται με τις περιφέρειες «για να διασφαλίσει ότι οι παραβάτες θα υποστούν τις συνέπειες».
Ένας εκπρόσωπος του υπουργείου Μεταφορών είπε ότι ο αποκλεισμός της Οττάβα «θα μπορούσε να προκαλέσει την ανάκληση αδειών και θα μπορούσε ενδεχομένως να επηρεάσει την ικανότητα [των φορτηγατζήδων] να λαμβάνουν και να διατηρούν ασφάλιση».
Σε έναν οδηγό μπορεί να ανασταλεί ή να ακυρωθεί η εγγραφή του επαγγελματικού του οχήματος, εάν διαπράξει αρκετές παραβάσεις.
Ποιες είναι οι δυσκολίες στην επιβολή του νόμου
Η αστυνομία της Οττάβα λέει ότι χρειάζεται 1.800 άτομα – αξιωματικούς και πολιτικό προσωπικό – για να αντιμετωπίσουν την κατάσταση. Ενας εκπρόσωπος του υπουργείου Δημόσιας Ασφάλειας είπε νωρίτερα αυτή την εβδομάδα ότι η ομοσπονδιακή κυβέρνηση, η οποία έχει παράσχει 275 αξιωματικούς της Βασιλικής Καναδικής Εφιππης Αστυνομίας, μπορεί να ενισχύσει αυτή τη βοήθεια. Η περιφερειακή κυβέρνηση του Οντάριο είπε επίσης ότι εξετάζει το ενδεχόμενο να αυξήσει την υποστήριξή της.
Αλλά και οι διαδηλωτές λαμβάνουν εξωτερική βοήθεια. Η δεξιά οργάνωση Rebel News είπε ότι θα καλύψει τα νομικά έξοδά τους. Ο δικηγόρος Ντέιβιντ Ανμπερ δήλωσε ότι σχεδιάζει να υποβάλει καταγγελίες σχετικά με τη συμπεριφορά της αστυνομίας σε ορισμένες περιπτώσεις, ιδίως όταν άτομα τέθηκαν υπό κράτηση και αφέθηκαν ελεύθερα χωρίς να απαγγελθούν κατηγορίες.
Ορισμένες ποινικές διώξεις μπορεί να μην στέκουν, στο πλαίσιο των ατόμων που ασκούν το δικαίωμά τους να διαμαρτυρηθούν, είπε. «Σε οποιαδήποτε διαμαρτυρία, υπάρχει ένας ορισμένος αριθμός συνηθισμένων νόμων που παραβιάζονται», πρόσθεσε.
Ο Τριντό έχει αποκλείσει το ενδεχόμενο να χρησιμοποιήσει τον στρατό για να διαλύσει τη διαμαρτυρία στην Οττάβα.
Τι αντίκτυπο έχουν οι διαμαρτυρίες
Τρεις αποκλεισμοί διασυνοριακών διελεύσεων στη μεθόριο Καναδά-ΗΠΑ μπλοκάρουν εμπόριο αξίας εκατοντάδων εκατομμύρια δολάρια αυτή τη στιγμή.
Παρόμοιες διαμαρτυρίες, που ουσιαστικά αντιγράφουν το κίνημα της Οττάβα, έχουν επίσης ξεσπάσει στην Αυστραλία, τη Νέα Ζηλανδία και τη Γαλλία, ενώ φορτηγατζήδες στις Ηνωμένες Πολιτείες έχουν δηλώσει ότι σχεδιάζουν αντίστοιχες διαδηλώσεις.
Ο Τριντό αρνήθηκε να συναντηθεί με τους διοργανωτές της διαμαρτυρίας και μεταφέρθηκε αρχικά σε άγνωστη τοποθεσία έξω από την Οττάβα, για λόγους ασφαλείας. Στη συνέχεια επέστρεψε στην πρωτεύουσα, λέγοντας ότι η λήψη μέτρων για τη δημόσια υγεία είναι ο καλύτερος τρόπος για την καταπολέμηση της πανδημίας.
Οι εξελίξεις συνέβαλαν στην εκδίωξη από το αντιπολιτευόμενο Συντηρητικό Κόμμα του μέχρι πρότινος ηγέτη του, Εριν Ο’Τούλ, ο οποίος εξόργισε πολλούς βουλευτές του, επειδή αρχικά αποστασιοποιήθηκε από τις διαδηλώσεις.
Ορισμένες περιφέρειες, όπως η Αλμπέρτα, το Σασκάτσουαν και το Κεμπέκ, έχουν χαλαρώσει τα μέτρα κατά της Covid, μετά το ξέσπασμα των διαδηλώσεων, αλλά αρνήθηκαν ότι υπάρχει συσχέτιση.
Τι πιστεύουν οι Καναδοί
Μια πρόσφατη δημοσκόπηση έδειξε ότι το 62% των Καναδών που συμμετείχαν στην έρευνα αντιτίθενται στο «Κονβόι της Ελευθερίας». Οι πολίτες της χώρας έχουν συμμορφωθεί σε μεγάλο βαθμό τα μέτρα της κυβέρνησης για την υγεία και σχεδόν το 79% του επιλέξιμου πληθυσμού έχει κάνει δύο δόσεις του εμβολίου.
Αλλά τα συναισθήματα είναι ανάμεικτα σε ό,τι αφορά τον τρόπο αντιμετώπισης της πανδημίας από την κυβέρνηση. Μερικοί Καναδοί υποστηρίζουν τις διαδηλώσεις, λέγοντας ότι έχουν κουραστεί από την υπερβολική παρεμβατικότητα και την αποτυχία της κυβέρνησης, ενώ άλλοι ανησυχούν ότι η αστυνομία είναι απρόθυμη ή ανίκανη να τερματίσει τους παράνομους αποκλεισμούς.
