Στο επίκεντρο της πολιτικής αντιπαράθεσης συνεχίζει να βρίσκεται το έργο της αποχέτευσης στο Νότιο Τμήμα των Κυθήρων, με αφορμή ανάρτηση του Δημάρχου Ευστράτιου Χαρχαλάκη και ανακοίνωση – απάντηση της παράταξης «Ελεύθερα Κύθηρα».
Ο Δήμαρχος, με νέα παρέμβασή του, απάντησε στις κατηγορίες περί υπερκοστολόγησης, τονίζοντας ότι οι συγκρίσεις που γίνονται από την αντιπολίτευση με άλλα έργα είναι «παραπλανητικές», καθώς – όπως αναφέρει – πρόκειται για «ανόμοια έργα με διαφορετικές παραμέτρους». Υποστηρίζει ότι οι ιδιαιτερότητες των Κυθήρων, όπως η γεωμορφολογία, το υψηλό ποσοστό βραχώδους εδάφους, οι μεγάλες αποστάσεις μεταξύ οικισμών και το κόστος μεταφορών, δικαιολογούν τις αυξημένες δαπάνες. Για να τεκμηριώσει τη θέση του, φέρνει ως παράδειγμα το έργο αποχέτευσης Σπετσών, το οποίο – σύμφωνα με τα στοιχεία που παραθέτει – κόστισε ανά μέτρο περισσότερο από το αντίστοιχο έργο των Κυθήρων.
Από την άλλη πλευρά, η παράταξη της ελάσσονος αντιπολίτευσης «Ελεύθερα Κύθηρα» καταγγέλλει έλλειψη διαφάνειας και μη δημοσιοποίηση πλήρων μελετών. Κάνει λόγο για «υπερκοστολόγηση» και παραθέτει συγκριτικά στοιχεία από άλλα νησιά, όπως αυτά των νέων μονάδων αφαλάτωσης, όπου – σύμφωνα με τον πίνακα που δημοσιοποιούν – το κόστος ανά κυβικό μέτρο νερού στα Κύθηρα εμφανίζεται σχεδόν διπλάσιο σε σχέση με τον εθνικό μέσο όρο.
Η αντιπαράθεση φέρνει στο προσκήνιο ένα ευρύτερο ζήτημα: πώς αξιολογούνται τα δημόσια έργα σε νησιωτικές και γεωγραφικά δύσκολες περιοχές, ποιες παράμετροι λαμβάνονται υπόψη στον υπολογισμό του κόστους και πώς τεκμηριώνεται η κάθε απόφαση.
Για τον αναγνώστη, παρατίθενται αυτούσιες τόσο η ανάρτηση του Δημάρχου Κυθήρων όσο και η ανακοίνωση της παράταξης «Ελεύθερα Κύθηρα».
Το δελτίο Τύπου των «Ελευθέρων Κυθήρων» την Δευτέρα 18 Αυγούστου:
Τι τό’ θελες δήμαρχε;
( Όταν είσαι ένοχος «Κρείττον του λαλείν το σιγάν», όπως εσύ λες )
Δεκαπενταύγουστο, ύστερα από 2 χρόνια σιωπής για την υπερκοστολόγηση του έργου της αποχέτευσης ο δήμαρχος προσπάθησε να δικαιολογηθεί αναρτώντας ως αποδεικτικό στοιχείο ένα (επιμελώς κομμένο για να μην φαίνονται οι παρατηρήσεις) έγγραφο ότι…. δεν κωλύεται η υπογραφή της σύμβασης με τον εργολάβο.
Σα να λέμε, μου χρεώνεις μια χωριάτικη 50 ευρώ και όταν σου λέω ότι είναι ακριβή μου δείχνεις την… πρόσληψη του μάγειρα.
Όμως, πιο σημαντικό είναι αυτό που κρύβεται πίσω από τις λέξεις. Αντί να δημοσιεύσει μελέτες1 με στοιχεία για τα «ποσοστά βράχων» και τη «σκληρότητα» του εδάφους (για αυτά πρέπει να πιστέψουμε τα λόγια του), τι έκανε; Συνέκρινε το έργο με ένα «αντίστοιχο» στις Σπέτσες. Όχι στη Μεσσηνία, όχι στην Κόρινθο, όχι στον Σπερχειό που είναι «μαλακωσιά». Στις Σπέτσες.
Ναι, αυτές που βρίσκονται (ώ σύμπτωση!) πάλι στην Π.Ε.Νήσων. Και μάλιστα τότε (άλλη σύμπτωση!) ο Στ.Βεϊόγλου, ο τωρινός ειδικός συνεργάτης του δημάρχου, εργαζόταν στις τεχνικές υπηρεσίες της Περιφέρειας.
Κοίτα που βγήκαν ακόμα πιο ακριβές κι από τα Κύθηρα οι Σπέτσες! Ίσως κάποιοι2 εδώ να νιώθουν και ριγμένοι, αυτά είναι τα άδικα…
Για να μην μακρηγορούμε καλοκαιριάτικα επισυνάπτουμε πάλι και πάλι τον προ διετίας πίνακα με τα συγκριτικά κόστη των (προκατασκευασμένων) μονάδων αφαλάτωσης στην Π.Ε. Νήσων και αλλού. Μήπως η … μοναδικής σκληράδας Κυθηρία γη ευθύνεται και για το υπερδιπλάσιο κόστος των containers;
- Εδώ και πολλά χρόνια εκτελούνται έργα είτε χωρίς είτε με πλημμελείς μελέτες (με έναν ασυνόδευτο, ατεκμηρίωτο προϋπολογισμό). Η τακτική να μην δημοσιεύονται μελέτες υιοθετήθηκε ήδη μετά από το πρώτο σκάνδαλο της θητείας Χαρχαλάκη το 2014, όταν οι υπογεγραμμένες από τον Στ.Βεϊόγλου μελέτες Ανάπλασης της Χώρας και Βρεφονηπιακού στις Καρβουνάδες υπέπεσαν στην αντίληψη των μηχανικών των Κυθήρων – οπότε αναγκάστηκε να τις αποσύρει άρον άρον.
- Στους «κάποιους» συμπεριλαμβάνεται φυσικά και ο έτερος καππαδόκης, Λαλίστατος για αεροπλάνα και βαπόρια αλλά, σιγή ασυρμάτου και ναι σε όλα για τα δημόσια έργα (πρόσφατα υπερψήφισε κι αυτός την «ποιοτική παραλαβή» του μαύρου σωλήνα ύδρευσης στην Αγία Πελαγία που καρφώθηκε στην άσφαλτο ανάμεσα στα ξερόχορτα). Ίσως ανακουφίστηκε που απαλλάχτηκε από τον μόνο μηχανικό της παράταξής του. Αλήθεια, σκεφτείτε το, η συμπολίτευση (οι παρατάξεις τις οποίες εμπιστεύτηκαν τα 3/4 των ψηφισάντων) έχει μόνο έναν μηχανικό: τον… Σταύρο Βεϊόγλου. Έχουν πάντως αρκετούς εργολάβους.
Ελεύθερα Κύθηρα
Η ανάρτηση του Δημάρχου την Πέμπτη 14 Αυγούστου 2025:
Τεκμηριωμένων απαντήσεων συνέχεια (vol.2)
Δεν είναι η πρώτη φορά που η παράταξη «Ελεύθερα Κύθηρα» (ΕΚ) επιχειρεί με ψέματα και λογικά άλματα να παραπλανήσει τους πολίτες για ίδιο μικροπολιτικό όφελος. Σε κάθε τέτοια απέλπιδα κίνηση, η Δημοτική Αρχή απαντά πάντοτε με τεκμήρια και στοιχεία, κάτι που ουδόλως βολεύει το αφήγημα των ΕΚ.
Κάνοντας λόγο για «διασπάθιση δημοσίου χρήματος», μάλλον τα ΕΚ δεν αντιλαμβάνονται πως τόσο βαριές κατηγορίες, επισύρουν σοβαρότατες ποινικές συνέπειες, εφόσον ούτε αποδεικνύονται, ούτε τεκμηριώνονται κατά τρόπο μη αμφισβητήσιμο.
Οι συγκρίσεις που παρουσιάζουν τα ΕΚ για το κόστος κατασκευής δικτύων και συνδέσεων στο έργο «Αποχέτευση Νοτίου Τμήματος νήσου Κυθήρων» είναι άκρως παραπλανητικές. Η σύγκριση είναι εντελώς αβάσιμη, αφού συγκρίνουν ΑΝΟΜΟΙΑ ΕΡΓΑ με τελείως διαφορετικές παραμέτρους.
Το δημοσίευμα δεν λαμβάνει υπόψη τις ιδιαιτερότητες των Κυθήρων, κυρίως το πλήθος των οικισμών, την κατανομή του πληθυσμού και τις μεγάλες αποστάσεις μεταξύ των καθώς και τον νησιωτικό χαρακτήρα της περιοχής με το υψηλό κόστος των μεταφορικών.
Τονίζουν την διαφορά κόστους ανά σύνδεση (177,00 € στην υπόλοιπη Ελλάδα έναντι 404,00€ στα Κύθηρα) επικαλούμενοι το αντίστοιχο έργο στη «Λεκάνη Σπερχειού».
Είναι άραγε το μοναδικό αντίστοιχο έργο ή αυτό βολεύει;
Ανεξάρτητα του αν τα δύο έργα «προσφέρουν παρόμοια πυκνότητα πληθυσμού», θα έπρεπε να εξεταστούν και άλλες, εξ ίσου ή/και σημαντικότερες, ως προς την διαμόρφωση του κόστους παράμετροι, όπως ενδεικτικά το εδαφικό ανάγλυφο της περιοχής κατασκευής του έργου (ποσοστό βράχου στο έργο «Λεκάνη Σπερχειού» μόλις 4,95%), το κόστος των μεταφορικών που το ίδιο το Κράτος αποδέχεται με την ΥΑ του 2004 κ.λπ.
Οι συντοπίτες μας γνωρίζουν καλά από τις αυξημένες τιμές στο νησί λόγω των θαλασσίων μεταφορών.
Εάν έπρεπε να ελεγχθεί το κόστος του έργου, τότε αυτό θα έπρεπε να γίνει με άλλο ΠΑΡΟΜΟΙΩΝ ΣΥΝΘΗΚΩΝ ΕΡΓΟ, όπως π.χ. το έργο «ΑΠΟΧΕΤΕΥΣΗ ΣΠΕΤΣΩΝ» το οποίο διέθετε τα ίδια χαρακτηριστικά με το έργο των Κυθήρων (νησιώτικη περιοχή, υψηλά μεταφορικά, βραχώδες έδαφος κ.λπ.).
Η 1η φάση του έργου αυτού, η οποία έχει ολοκληρωθεί και έχει παραληφθεί, είχε τα εξής στοιχεία:
• Κατασκευασθέν μήκος δικτύου (με ημιτελή αντλιοστάσια και χωρίς ιδιωτικές συνδέσεις) : 23.436,65m
• Πραγματική δαπάνη (από τελικό λογαριασμό) : 9.896.029,49€
• Κόστος ανά τρέχον μέτρο: 9.896.029,49 : 23.436,65 = 422,25 €/m
Το κόστος αυτό, όπως φαίνεται, είναι ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΟ από το κόστος του δικού μας έργου και ΔΕΝ ΠΕΡΙΛΑΜΒΑΝΕΙ ΤΙΣ ΣΥΝΔΕΣΕΙΣ, είναι δε κατασκευασμένο πριν από 4 χρόνια με τις μειωμένες τιμές που ίσχυαν την περίοδο αυτή σε σχέση με σήμερα.
Παραβλέπεται επίσης το γεγονός ότι στο έργο των Κυθήρων οι οικισμοί είναι πολύ απομακρυσμένοι μεταξύ τους. Ο οικισμός π.χ. του Μυλοποτάμου, με τους λίγους κατοίκους και κατά συνέπεια τον μικρό αριθμό συνδέσεων, απέχει από τον κεντρικό αγωγό αποχέτευσης περίπου 6.000μ. Όπως γίνεται αντιληπτό, το στοιχείο αυτό αυξάνει το κόστος ανά μέτρο μήκους έργου ή ανά κάτοικο.
Η ένταξη όμως του οικισμού Μυλοποτάμου βασικά αλλά και του Καλάμου στον σχεδιασμό του έργου αποτελεί σημαντικό επίτευγμα.
Με τον τρόπο αυτό, οι κοντινοί οικισμοί (Αραίοι, Κάτω Χώρα, Πίσω Πηγάδι) καθώς και άλλοι οικισμοί του Νοτίου Τμήματος (Φράτσια, Μανιτοχώρι, Ξερονιάματα κ.λ.π.) θα μπορούν στο μέλλον εύκολα και με μικρό σχετικά κόστος να ενταχθούν στο σύστημα αποχέτευσης που κατασκευάζεται σήμερα καθώς έχουν γίνει οι σχετικές προβλέψεις στις διατομές των κεντρικών αγωγών.
Ένα άλλο στοιχείο που ΣΚΟΠΙΜΩΣ ΠΑΡΑΒΛΕΠΕΤΑΙ είναι το εξαιρετικά βραχώδες ανάγλυφο του εδάφους στην περιοχή μας. Η μορφολογία του εδάφους, στα Κύθηρα θεωρείται «ορεινή» αφού μόνο 5 από τους 68 οικισμούς βρίσκονται παραθαλάσσια ενώ οι υπόλοιποι σε μέσο υψόμετρο 300μ. Και μόνο αυτό το στοιχείο αναδεικνύει την «σκληρότητα» του εδάφους εν αντιθέσει π.χ. με την Λεκάνη Σπερχειού που το έδαφος είναι κυρίως γαιώδους υφής.
Σε έργα αποχέτευσης στόχος είναι οι συνδέσεις ή οι ισοδύναμοι κάτοικοι. Για να συγκρίνεις δύο έργα με μια παράμετρο (π.χ. τον προϋπολογισμό) θα πρέπει να είναι ακριβώς όμοια. Άλλως λαμβάνεις υπόψιν και άλλες παραμέτρους, όπως μήκος δικτύου, αντλιοστάσια, δυσκολία κατασκευής, μονάδες, επέμβαση σε υπάρχουσες μονάδες κλπ.
Στο έργο μας έχουμε δίκτυο 48 χλμ., 13 αντλιοστάσια (14 με την μεγάλη επέμβαση στο κεντρικό στο Καψάλι), διατομές σωλήνων μέχρι Φ500, πλήρης μονάδα βοθρολυμάτων σε απόσταση 19 χλμ. από την ΕΕΛ, επέμβαση- συμπλήρωση- αναβάθμιση σε λειτουργούσα ΕΕΛ, ανάγλυφο διαδρομής που επιβάλλει βάθη δικτύου σε 6,00, 7,00 και 7,50 μέτρα!
Άρα θα πρέπει να γίνει σύγκριση του προϋπολογισμού και των συνδέσεων, με τα μήκη δικτύων, τους αριθμούς των αντλιοστασίων, τις διατομές αγωγών, την κατασκευή και επέμβαση σε εγκαταστάσεις για να προκύψει σχετικά ασφαλές συμπέρασμα.
Σε κάθε περίπτωση, όμως, τα οικονομικά δεδομένα του έργου, όπως αυτά περιλαμβάνονται στην εγκεκριμένη μελέτη του, περιλήφθηκαν και στο Τεχνικό Δελτίο που συνόδευε το αίτημα χρηματοδότησης, και το οποίο ύστερα από θετική αξιολόγηση έτυχε της έγκρισης – αποδοχής από την χρηματοδοτούσα αρχή η οποία είχε στην διάθεσή της και τα οικονομικά στοιχεία των άλλων έργων που επικαλείται το δημοσίευμα.
Αυτονόητο είναι λοιπόν ότι και μόνο η έγκριση της μελέτης από την χρηματοδοτούσα αρχή του Υπουργείου Ενέργειας, από τα στελέχη του Ταμείου Ανάκαμψης (ΕΕ) και στη συνέχεια από το αρμόδιο Κλιμάκιο του Ελεγκτικού Συνεδρίου καταρρίπτει όλα τα κακόβουλα αναφερόμενα «περί διασπάθισης δημοσίου χρήματος» ενώ η επιτυχία της ένταξης του έργου αυτού και της υλοποίησης του σήμερα θα έπρεπε να πιστωθεί σε όλους όσοι εργάσθηκαν και μόχθησαν για το έργο αυτό, το οποίο θα αποτελεί πλέον περιουσιακό στοιχείο των κατοίκων του νησιού.
Τα υπόλοιπα από βδομάδα.
Με το καλό της Παναγίας!
