Μετά από πολυετείς έρευνες έγινε γνωστό ότι μεταξύ του 1922 και του 1998 πέθαναν σε 18 ιδρύματα στην επικράτεια της χώρας 9000 παιδιά, πολλά εκ των οποίων βρίσκονται σε βρεφική ηλικία, που είχαν γεννηθεί από ανύπαντρες μητέρες.
Το ποσοστό της θνησιμότητας έφτασε περίπου 15% και ήταν κατά πολύ υψηλότερο του αντίστοιχου ποσοστό της χώρας κάτι που σημαίνει ότι πολλά από τα παιδιά αφέθηκαν στην τύχη τους χωρίς σοβαρή περίθαλψη.
Το θέμα έχει πάρει μεγάλες διαστάσεις και δημιούργησε ακόμη και πολιτικούς τριγμούς. Η σχετική έκθεση κάνει λόγο “για ένα σκοτεινό, επαίσχυντο κεφάλαιο της ιστορίας της χώρας” και κάλεσε την εκκλησία, που είχε την ευθύνη για τα ιδρύματα, να ζητήσει επίσης συγγνώμη.
Διαχειριζόμενα από μοναχές και το ιρλανδικό κράτος, αυτά τα ιδρύματα, που λειτουργούσαν έως το 1998, δέχονταν νεαρά κορίτσια και νεαρές γυναίκες που είχαν απορριφθεί από τις οικογένειές τους. Θεωρούμενα νόθα, τα παιδιά που γεννήθηκαν εκεί χωρίζονταν συχνά από τις μητέρες τους και στη συνέχεια δίνονταν για υιοθεσία, διακόπτοντας όλους τους δεσμούς με τις βιολογικές οικογένειές τους.
«Η έκθεση, επίσης, καθιστά ξεκάθαρο ότι εδώ και δεκαετίες, η Ιρλανδία είχε μια ασφυκτική, καταπιεστική και βάναυση κουλτούρα μισογυνισμού, όπου ένας διάχυτος στιγματισμός ανύπαντρων μητέρων και των παιδιών έκλεψε από αυτούς τους ανθρώπους την ελευθεροβουλία τους και μερικές φορές το μέλλον τους», δήλωσε ο υπουργός αρμόδιος για θέματα παιδικής ηλικίας, Ρόντερικ Ο’ Γκόρμαν.
Πρωθυπουργική συγγνώμη για την αποτυχία του κράτους να προστατεύσει τα παιδιά στα ιδρύματα της Καθολικής Εκκλησίας
Ο Ιρλανδός πρωθυπουργός Μίχολ Μάρτιν ζήτησε σήμερα επίσημα συγγνώμη για τη «βαθιά αποτυχία» του κράτους στη μεταχείριση ανύπανδρων μητέρων και των μωρών τους σε ένα δίκτυο ιδρυμάτων που διαχειριζόταν η Καθολική Εκκλησία από τα χρόνια του 1920 έως και τα χρόνια του 1990.
Έκθεση που είχε παραγγείλει η κυβέρνηση και δόθηκε στη δημοσιότητα χθες, Τρίτη, αποκάλυψε ένα «σοκαριστικό» ποσοστό θνητότητας περίπου 15% μεταξύ των παιδιών που γεννήθηκαν στα ιδρύματα, το οποίο αντανακλούσε τις απάνθρωπες συνθήκες διαβίωσης. Συνολικά πέθαναν περίπου 9.000 παιδιά.
«Εκ μέρους της κυβέρνησης, του κράτους και των πολιτών του, ζητώ συγγνώμη για τη βαθιά γενεακή αδικία σε βάρος των Ιρλανδών μητέρων και των παιδιών τους που κατέληξαν σε ένα [ίδρυμα] Mother and Baby Home ή σε ένα County Home», δήλωσε ο Μάρτιν στο Κοινοβούλιο.
«Ζητώ συγγνώμη για την ντροπή και τον στιγματισμό τον οποίο υπέστησαν και ο οποίος, για ορισμένους, παραμένει ένα βάρος μέχρι σήμερα», είπε ο Μάρτιν. «Το κράτος σας απογοήτευσε.»
Η έκθεση περιγράφει λεπτομερώς πόσα βρέφη απομακρύνθηκαν από τις μητέρες τους και στάλθηκαν στο εξωτερικό για υιοθεσία, ενώ ένας αριθμός παιδιών εμβολιάστηκαν χωρίς συγκατάθεση της μητέρας τους.
Ανώνυμες μαρτυρίες από ενοίκους παρομοίασαν τα ιδρύματα με φυλακές όπου κακοποιούνταν λεκτικά από μοναχές, ενώ γυναίκες υφίσταντο τραυματικούς τοκετούς χωρίς ανακούφιση από τον πόνο.
Συγγενείς λένε πως τα μωρά δεν λάμβαναν καλή μεταχείριση επειδή είχαν γεννηθεί από ανύπανδρες μητέρες που, όπως και τα παιδιά τους, θεωρούνταν μια κηλίδα στην εικόνα της Ιρλανδίας ως ευλαβούς καθολικού έθνους. Σύμφωνα με την έκθεση, μεταξύ των γυναικών που γίνονταν δεκτές στα ιδρύματα ήταν ακόμη και κορίτσια 12 ετών.
Μια συμμαχία οργανώσεων επιζώντων δήλωσε χθες πως η έκθεση είναι «πραγματικά σοκαριστική», αλλά έχει ανάμεικτα συναισθήματα επειδή δεν λογοδοτεί πλήρως για τον ρόλο που έπαιξε το κράτος στη διαχείριση των ιδρυμάτων και στον διαχωρισμό των μητέρων από τα παιδιά τους.
Ο επικεφαλής της Ιρλανδικής Καθολικής Εκκλησίας ζήτησε «ανεπιφύλακτα» συγγνώμη για τον ρόλο της.
Το θρησκευτικό τάγμα που διαχειριζόταν ένα ίδρυμα για ανύπανδρες μητέρες στην πόλη Τούαμ, όπου πέθαναν σχεδόν 800 παιδιά, δήλωσε σήμερα πως το τάγμα «δεν ανταποκρίθηκε στον χριστιανισμό μας όταν διαχειριζόταν το ίδρυμα».