Τα τραγικά συμβάντα, χθες στα Τέμπη, τώρα στην Πύλο, επιβάλλουν ουσιώδεις αναστοχασμούς, για το που είναι το λάθος, για το ποια είναι η αιτία, για το τι πρέπει να γίνει αλλιώς.
Ας προσπαθήσουμε, λοιπόν, με αφορμή το τραγικό και εγκληματικό ναυάγιο της Πύλου, να σκεφθούμε τις αιτίες, τις πραγματικές αιτίες. Είναι εύλογη αλλά δεν αρκεί η συγκίνηση, το πένθος, ο θυμός για τους κρατούντες.
Κι επειδή είναι εντελώς αποπροσανατολιστικό, να αντιλαμβανόμαστε τις μεταναστευτικές ροές, λες και είναι ένα αναπότρεπτο γεγονός, μια «φυσική καταστροφή», πρέπει να δούμε τι πραγματικά δημιουργεί τις μεταναστευτικές ροές. Διερευνώντας αυτό το ερώτημα, θα εντοπίσουμε την τεράστια -και σχεδόν αποκλειστική- ευθύνη του λεγόμενου «πολιτισμένου κόσμου», δηλαδή του νεοφιλελεύθερου ιμπεριαλιστικού καπιταλισμού. Γιατί; Για δύο λόγους.
Πρώτον, γιατί πολύ απλά, τα μεταναστευτικά ρεύματα είναι αποτέλεσμα της αποικιοκρατικής καταλήστευσης των διαφόρων φτωχών περιοχών του πλανήτη (Τρίτος Κόσμος) και των ανταγωνισμών ανάμεσα στις ιμπεριαλιστικές χώρες για τον έλεγχο των περιοχών αυτών.
Αυτές είναι οι αιτίες των πολέμων, της οικονομικής υπανάπτυξης, της φτώχειας, της πείνας, των επιδημιών. Αυτές είναι οι αιτίες που οδηγούν τους ανθρώπους στην απόφαση να μεταναστεύσουν.
Παράλληλα, μέσα σε αυτή τη δυστοπία ανθούν πάσης φύσεως θρησκευτικοί φονταμενταλισμοί, τοπικοί στρατοκράτες και εθνικιστικές συγκρούσεις -που όλα αυτά, πάλι από τους ιμπεριαλιστικούς ανταγωνισμούς υποθάλπτονται, από την μία ή την άλλη υπερδύναμη ή περιφερειακή δύναμη που επιδιώκει (με αυτά τα μέσα) να αποκτήσει τον έλεγχο κάθε περιοχής.
Ο δεύτερος λόγος που ο λεγόμενος «πολιτισμένος κόσμος» είναι υπεύθυνος για τα μεταναστευτικά ρεύματα είναι ότι ο ίδιος τα χρειάζεται και τα χρησιμοποιεί! Η φτηνή εργατική δύναμη των μεταναστών είναι άκρως απαραίτητη για την λειτουργία του επιθετικού νεοφιλελευθερισμού στις «πολιτισμένες» καπιταλιστικές χώρες. Μιλάμε για ένα εργατικό δυναμικό, ανοργάνωτο και αδύναμο, που καταναγκάζεται στις πιο βαριές δουλειές αλλά και στις «μαύρες» δουλειές και τα πάσης φύσεως λαθρεμπόρια -τόσο απαραίτητα για το ξέπλυμα τεράστιων ποσοτήτων παρασιτικού κεφαλαίου.
Χρησιμοποιεί δε, ο νεοφιλελεύθερος καπιταλισμός, το μεταναστευτικό εργατικό δυναμικό αφενός οικονομικά για την οικονομική συμπίεση του συνόλου των εργαζομένων αφετέρου πολιτικά για να μεταφέρει στους μετανάστες την ευθύνη όλης της κοινωνικής υποβάθμισης (την οποία, όμως, οι νεοφιλελεύθερη πολιτική προκαλεί). Κι εκεί ακριβώς βρίσκει έδαφος η Ακροδεξιά, η πιο επιθετική πολιτική μορφή του νεοφιλελεύθερου ιμπεριαλιστικού καπιταλισμού.
Οι δε «διακινητές», που υποκριτικά καταγγέλλονται ως «απάνθρωποι» από τα πολιτικά επιτελεία (Ευρωπαϊκή Επιτροπή, κυβερνήσεις κλπ), στην πραγματικότητα τη δουλειά των επιτελείων αυτών εξυπηρετούν! Στην πραγματικότητα, «απάνθρωπα» είναι αυτά τα επιτελεία!
Και μια ακόμη βασική πλευρά: πλησιάζουμε στον γενικευμένο αγριανθρωπισμό!
Αυτό δείχνει η όλη διαχείριση του μεταναστευτικού ζητήματος από όλες τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις. Όταν ακόμη και η διάσωση ενός πλοιαρίου με 700 ανθρώπους, αντί να είναι άμεση και αυτονόητη ενέργεια, γίνεται πεδίο διαπραγμάτευσης… ποιος έχει αρμοδιότητα… που θα πάνε… όχι σε μας… πόσους θα πάρετε εσείς… πόσα λεφτά θα μας δώσετε… ποιες ΜΚΟ… Αυτό είναι αγριανθρωπισμός!
Η δε κυβέρνηση Μητσοτάκη, που επαίρεται ότι μείωσε τις ροές κάνοντας pushbacks, έχει ιδιαίτερη ευθύνη, για την επικράτηση αυτού του κλίματος αγριανθρωπισμού, που τελικά οδηγεί σε εγκληματικά ναυάγια. Πολλά μικρότερα… τώρα ήρθε και το μεγαλύτερο.
Τα πολιτικά συμπεράσματα:
👉 Περισσεύει η υποκρισία του «πολιτισμένου κόσμου», που είναι ο κύριος υπεύθυνος των μεταναστευτικών τραγωδιών σε όλον τον πλανήτη.
👉 Ένα παγκόσμιο φιλειρηνικό, αντι-αποικιοκρατικό και αντιμπεριαλιστικό κίνημα είναι πιο επείγον από ποτέ. Χωρίς αυτό τίποτα δεν μπορεί να αλλάξει!
👉 Να αφεθούν οι χώρες του Τρίτου Κόσμου να ζήσουν και να αναπτυχθούν αξιοποιώντας το πλουτοπαραγωγικό δυναμικό τους. Αναπτυξιακή βοήθεια, χωρίς ιμπεριαλιστική καταλήστευση και υπερχρέωση.
👉 Ας προσπαθήσουμε να σκεφθούμε πόσο αναγκαίος είναι ένας άλλος κόσμος! Και όχι τόσο μακρινός, αν στους απλούς ανθρώπους επικρατήσει η απλή λογική των πραγματικών αναγκών και των πραγματικών δυνατοτήτων.
👉 Και μέχρι τότε: σεβασμός στους μετανάστες και πανευρωπαϊκή διαχείρισή των μεταναστευτικών ροών, με ισοκατανομή των βαρών και με συναίσθηση ότι η «πολιτισμένη» Ευρώπη είναι βασική συνυπεύθυνη γι’ αυτές.
👉 Όχι στον αγριανθρωπισμό! Όχι στην Ακροδεξιά!
Χρίστος Καραμάνος,
