Ναι, το έντερο ήταν ένα παρεξηγημένο όργανο του σώματος, του οποίου τη σημασία μόλις πρόσφατα αναγνωρίσαμε σε επιστημονικό επίπεδο. Όταν πλέον ξέρουμε πως είναι τόσο σημαντικό ώστε να χαρακτηρίζεται δεύτερος εγκέφαλος, πρέπει να μάθουμε και τους τρόπους να το διατηρούμε ξεκούραστο και υγιές.
Ο βασικός δρόμος για τη διατήρηση της υγείας του εντέρου είναι το υγιές μικροβίωμα, το σύνολο δηλαδή των καλών βακτηρίων που μαζί με τα επιβλαβή συνθέτουν τη χλωρίδα του και συμβάλλουν στην άμυνα ολόκληρου του οργανισμού. Η σημασία του μικροβιώματος είναι τεράστια και όσο πιο πολύ την ερευνούν οι επιστήμονες, τόσο πιο πολλά μαθαίνουν.
Το πρόβλημα που συχνά προκύπτει, όταν η επιστήμη βρίσκεται σε τέτοιο διερευνητικό στάδιο, είναι οι παρανοήσεις που μπορεί να προκύψουν, οι οποίες δεν αποκλείεται να οδηγήσουν και στην εκμετάλλευση των ασθενών. Θαυματουργά συμπληρώματα διατροφής, σούπερ δραστικά προγράμματα αποτοξίνωσης, ακραίες δίαιτες και υπερβολική ιατρικοποίηση υπόσχονται θεαματικά αποτελέσματα.
Όμως η λύση μπορεί να βρίσκεται στα πιο απλά πράγματα. Δείτε τους πιο συχνούς μύθους για την υγεία του εντέρου και αναζητήστε μια ορθότερη προσέγγιση, ώστε να βελτιώσετε το μικροβίωμά σας.
Μύθος #1: Τα συμπληρώματα προβιοτικών είναι απαραίτητα
Τα συμπληρώματα προβιοτικών δεν έχει αποδειχθεί ότι είναι ευεργετικά για την πλειονότητα των γαστρεντερικών προβλημάτων. Συνήθως έχουν βραχυπρόθεσμα αποτελέσματα, είναι δαπανηρά, ενώ δεν αποκλείεται να προκαλέσουν και ζημιά διαταράσσοντας το μικροβίωμα του εντέρου.
Για να ενισχύσετε τη χλωρίδα του εντέρου σας με φυσικά προβιοτικά και πρεβιοτικά, εμπλουτίστε τη διατροφή σας με μια ποικιλία φρούτων, λαχανικών, δημητριακών ολικής αλέσεως, σπόρων, ξηρών καρπών και οσπρίων. Αυτά παρέχουν όλα τα απαραίτητα προβιοτικά και πρεβιοτικά, αλλά και τις βιταμίνες και τις φυτικές ίνες που χρειάζεστε.
Μύθος #2: Το μικροβίωμα του εντέρου δεν αλλάζει
Η υγεία του εντέρου επηρεάζεται από πολλούς παράγοντες. Από τη διατροφή, τον τρόπο με τον οποίο γεννηθήκαμε (καισαρική ή φυσιολογικός τοκετός), τα φάρμακα, την κληρονομικότητα, την ηλικία, τις ασθένειες και το άγχος.
Η διατροφή είναι ο πιο απλός και αποτελεσματικός τρόπος για να τροποποιήσουμε τη μικροβιακή σύνθεση του εντέρου μας. Όμως υπάρχουν και άλλοι τρόποι. Πρόσφατες μελέτες έδειξαν ότι η τακτική άσκηση και η σωματική δραστηριότητα μπορούν επίσης να τροποποιήσουν τη σύνθεση της μικροχλωρίδας του εντέρου, ενισχύοντας τον αριθμό των ευεργετικών μικροβίων, αυξάνοντας την ποικιλομορφία και βελτιώνοντας την ανάπτυξη συμβιωτικών βακτηρίων.
Η διαχείριση του στρες, η χαλάρωση στη φύση και ο επαρκής ύπνος επηρεάζουν επίσης την υγεία του εντέρου και μπορούν να διαφοροποιήσουν το μικροβίωμα.
Μύθος #3: Οι αποτοξινωτικοί καθαρισμοί βοηθούν
Το σώμα μας δεν χρειάζεται καμία επιπλέον αποτοξίνωση, διότι έχει όλα τα απαραίτητα όργανα ώστε να την κάνει από μόνο του, φυσικά και ανέξοδα. Το μόνο που χρειάζεται να κάνουμε είναι να βοηθήσουμε τους φυσικούς μηχανισμούς να κάνουν καλύτερα τη δουλειά τους.
Τα επιφορτισμένα με τη δουλειά της αποτοξίνωσης όργανα –συκώτι, νεφρά, δέρμα, πνεύμονες, έντερο, λεμφικό σύστημα– για να λειτουργήσουν πιο αποτελεσματικά χρειάζονται πολύ νερό, σωστή και ποικιλόμορφη διατροφή, σωματική δραστηριότητα, ξεκούραση και αποφυγή ζάχαρης, τρανς λιπαρών και αλκοόλ. Ρωτήστε σχετικά τον γιατρό σας.
Μύθος #4: Πρέπει να πηγαίνουμε τουαλέτα μία φορά την ημέρα
Δεν πρέπει. Ο κάθε οργανισμός είναι διαφορετικός. Είναι απολύτως φυσιολογικό να επισκεπτόμαστε την τουαλέτα από 3 φορές την ημέρα μέχρι 3 φορές την εβδομάδα, με την προϋπόθεση ότι δεν έχουμε πόνους, έντονο φούσκωμα ή δυσφορία. Σε αυτές τις περιπτώσεις, μία επίσκεψη στον γιατρό είναι απαραίτητη. Ανησυχητικά σημάδια είναι οι δυσχρωμίες των κοπράνων –κόκκινο ή μαύρο χρώμα μπορεί να υποδηλώνουν την παρουσία αίματος– οι ακανόνιστες αφοδεύσεις και οι έντονες και πολύ συχνές διαφοροποιήσεις.
Μύθος #5: Πρέπει να αποφεύγουμε τη γλουτένη
Το θέμα της αποφυγής γλουτένης έχει δημιουργήσει αντικρουόμενες απόψεις. Όμως για τους περισσότερους υγιείς ανθρώπους, μια αυστηρή δίαιτα χωρίς γλουτένη δεν είναι απαραίτητη. Μελέτες δείχνουν ότι τα δημητριακά ολικής αλέσεως που περιέχουν γλουτένη είναι ευεργετικά για την καρδιά και το έντερο.
Μια gluten-free διατροφή μπορεί να μειώσει την ποικιλομορφία του μικροβιώματος με αποτέλεσμα να δημιουργήσουμε πρόβλημα ευαισθησίας στη γλουτένη, που προηγουμένως δεν υπήρχε. Πολλοί άνθρωποι παρατηρούν ότι τρώγοντας δημητριακά με γλουτένη, νιώθουν φούσκωμα και βάρος. Σε αυτές τις περιπτώσεις, ο βραχυπρόθεσμος και επιλεκτικός περιορισμός της γλουτένης μπορεί να βοηθήσει. Όμως η πλήρης αποχή από τη γλουτένη είναι απαραίτητη μόνο στους ασθενείς με κοιλιοκάκη.
Επιπλέον, τα συσκευασμένα τρόφιμα χωρίς γλουτένη περιέχουν συχνά χημικά πρόσθετα, ραφιναρισμένη ζάχαρη ή άλλα γλυκαντικά και τρανς λιπαρά που καταστρέφουν το μικροβίωμα και την υγεία του εντέρου.
Μύθος #6: Μόνο ο γαστρεντερολόγος μπορεί να βοηθήσει
Προφανώς ναι, αν πρόκειται για κάποιο σοβαρό πρόβλημα υγείας του εντέρου, όπως η νόσος του Crohn. Αλλά τις περισσότερες φορές, την απάντηση έχει η αλλαγή του τρόπου ζωής. Μικρές τροποποιήσεις στις ώρες του ύπνου, στην άσκηση που είναι απαραίτητη –όπως και η χαλάρωση–, και μεγαλύτερες στη διατροφή, μπορούν να έχουν ένα εντυπωσιακό αποτέλεσμα.
Κάθε γεύμα μπορεί να λειτουργήσει επουλωτικά, περιορίζοντας τη φλεγμονή στο σώμα μας. Πολλές φορές, μια διατροφή βασισμένη στη φυτοφαγία είναι η ενδεδειγμένη λύση. Το μόνο βέβαιο είναι πως όσο αποφεύγουμε τις επεξεργασμένες τροφές και προτιμάμε τις φυσικές που μας δίνει η φύση, τόσο υγιέστερο μικροβίωμα θα έχουμε.