Οι ερευνητές του Πανεπιστημιακού Κολλεγίου του Λονδίνου (UCL), με επικεφαλής τον καθηγητή Μάικλ Λαν του Ινστιτούτου Νευρολογίας, οι οποίοι έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό “Brain” (Εγκέφαλος), δήλωσαν ότι τα ευρήματα τους πρέπει να καθησυχάσουν το κοινό, καθώς ήδη ξεκίνησαν οι εμβολιασμοί κατά της Covid-19.
Το σύνδρομο Guillain-Barre είναι μια σπάνια αλλά σοβαρή αυτοάνοση πάθηση, η οποία πλήττει το περιφερικό νευρικό σύστημα, επηρεάζοντας τα πόδια, τα χέρια και γενικότερα τα άκρα, προκαλώντας μούδιασμα, αδυναμία και πόνους. Αν και η ακριβής αιτιολογία της είναι άγνωστη, το σύνδρομο συμβαίνει συχνά μετά από λοίμωξη γαστρεντερίτιδας με το καμπυλοβακτήριο, κάτι που έχει ως συνέπεια το ανοσοποιητικό σύστημα να επιτίθεται στα νεύρα αντί για τους παθογόνους μικροοργανισμούς. Μολονότι η πάθηση συνήθως είναι αναστρέψιμη, σε μερικές σοβαρές περιπτώσεις μπορεί να οδηγήσει σε παρατεταμένη παράλυση ακόμη και στους αναπνευστικούς μυς, με αποτέλεσμα ο ασθενής να χρειάζεται μηχανική υποστήριξη της αναπνοής και να παθαίνει μόνιμες νευρολογικές βλάβες.
Πιο πρόσφατα, το σύνδρομο σχετίσθηκε με τον ιό Ζίκα και στη συνέχεια εκφράστηκαν από κάποιους φόβοι ότι μπορεί να προκληθεί επίσης μετά από λοίμωξη με τον κορονοϊό SARS-CoV-2. Το 1976, κατά τους μαζικούς εμβολιασμούς για τη γρίπη των χοίρων, υπήρξε μια μικρή αύξηση στα περιστατικά του εν λόγω νευρολογικού συνδρόμου, με αποτέλεσμα να σταματήσουν οι εμβολιασμοί, αν και η εκ των υστέρων στατιστική μελέτη κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η συσχέτιση μεταξύ του αντιγριπικού εμβολίου και του Συνδρόμου Γκιγιέν-Μπαρέ ήταν τελικά μικρότερη από αυτή που αρχικά είχε θεωρηθεί. Έκτοτε, σε κάθε αντιγριπικό εμβολιασμό ο κίνδυνος εμφάνισης του συνδρόμου εκτιμάται ότι είναι περίπου μόνο μία περίπτωση ανά ένα εκατομμύριο δόσεις του εμβολίου.
Στη νέα επιδημιολογική μελέτη, οι ερευνητές του UCL βρήκαν ότι δεν υπήρξε καμία αύξηση στα περιστατικά του συνδρόμου στη Βρετανία κατά το πρώτο επιδημικό κύμα Covid-19 την άνοιξη. Η ετήσια συχνότητα περιστατικών του συνδρόμου στα βρετανικά νοσοκομεία μεταξύ 2016-2019 ήταν 1,65 έως 1,88 περιστατικά ανά 100.000 ανθρώπους και τα περιστατικά αυτά ήταν μειωμένα κατά 40% έως 50% στο διάστημα Μαρτίου-Μαΐου 2020, εν μέσω πανδημίας, σε σχέση με την περίοδο 2016-19.
«Δεν καταγράφηκε κάποια αύξηση στα περιστατικά του συνδρόμου μετά το ξέσπασμα της πανδημίας του κορονοϊού SARS-CoV-2, όπως είχε συμβεί με την επιδημία του ιού Ζίκα. Η επιδημιολογική μελέτη μας δείχνει πως δεν υπήρξε αύξηση των περιστατικών του συνδρόμου κατά το πρώτο κύμα της Covid-19. Μάλλον μείωση υπήρξε, συνεπώς, δεν βρέθηκε σχέση ανάμεσα στην Covid-19 και στο σύνδρομο Γκιγιέν-Μπαρέ», ανέφερε ο δρ Στέφεν Κέντι του UCL.
Επίσης, αντίθετα με την περίπτωση του καμπυλοβακτηρίου που περιέχει αντιγόνα παρόμοια με τα ανθρώπινα, τα οποία μπορεί να πυροδοτήσουν μια αυτοάνοση αντίδραση, δεν βρέθηκε κάποια ανάλογη πρωτεΐνη στον κορονοϊό που να μπορεί να προκαλέσει παρόμοια αυτοάνοση αντίδραση.
«Τα περισσότερα εμβόλια για την Covid-19 βασίζονται στην πρωτεΐνη-ακίδα του κορονοϊού, η οποία προκαλεί μια πολύπλοκη ανοσιακή αντίδραση δημιουργίας αντισωμάτων που καταπολεμούν τη λοίμωξη. Η ανάλυση μας δείχνει ότι ο SARS-CoV-2 δεν περιέχει καθόλου επιπρόσθετο υλικό που να μπορεί να πυροδοτήσει το σύνδρομο Γκιγιέν-Μπαρέ. Οι ανησυχίες ότι ο εμβολιασμός για την Covid-19 θα μπορούσε ίσως να προκαλέσει το σύνδρομο σε οποιοδήποτε σημαντικό αριθμό, είναι συνεπώς σχεδόν σίγουρα αστήρικτες», τόνισε ο Κέντι.
Από την άλλη, οι ερευνητές επεσήμαναν ότι, με βάση τα ιστορικά προηγούμενα, δεν αποκλείεται ο μαζικός εμβολιασμός που μόλις ξεκίνησε, να κατηγορηθεί για ορισμένα περιστατικά του συνδρόμου, τα οποία στην πραγματικότητα θα έχουν συμβεί κατά τύχη και όχι εξαιτίας του εμβολίου, από τη στιγμή μάλιστα που δισεκατομμύρια άνθρωποι αναμένεται να εμβολιαστούν κατά του κορονοϊού.
Όπως είπε ο δρ Λαν, «όταν ανοσοποιούμε τον πληθυσμό κατά της Covid-19, το σύνδρομο Γκιγιέν-Μπαρέ και άλλες νευρολογικές παθήσεις θα συμβούν κατά τύχη και μόνο, τις εβδομάδες μετά τον εμβολιασμό. Αυτές οι περιπτώσεις μπορεί να προκαλέσουν ανησυχία σε ασθενείς, πολιτικούς και ρυθμιστικές αρχές, καθώς επίσης να αναζωπυρώσουν τις αντιεμβολιαστικές ανησυχίες, παρόλο που πιθανότατα οι περισσότερες, αν όχι όλες, αυτές οι περιπτώσεις δεν θα σχετίζονται στην πραγματικότητα με το ίδιο το εμβόλιο. Δεν πρέπει να αναβληθεί ή να σταματήσει ο εμβολιασμός λόγω υπερβολικών ανησυχιών σχετικά με την ασφάλεια, παρά μόνο αν όντως αποδειχθεί στατιστικά ότι υπάρχει σχέση ανάμεσα στα εμβόλια και στο σύνδρομο. Πρέπει να αποδεχόμαστε μικρά ρίσκα σε οποιοδήποτε πρόγραμμα εμβολιασμού αυτής της κλίμακας και αυτοί οι κίνδυνοι είναι πολύ μικρότεροι από τον κίνδυνο της λοίμωξης Covid-19».
