Αποκαλυπτική είναι η έρευνα του Bloomberg για το πώς μια αρμάδα γερασμένων δεξαμενόπλοιων στον Λακωνικό κόλπο συμβάλλει στη ροή του ρωσικού πετρελαίου, παρακάμπτοντας τις κυρώσεις, κάτω από τη μύτη του Λιμενικού. Όλα αυτά μετά τη διεθνή κατακραυγή για τη στάση των Αρχών στο πολύνεκρο ναυάγιο ανοιχτά της Πύλου.
Συγκεκριμένα, με σκοπό την αποφυγή των κυρώσεων που έχει υποβάλλει ο δυτικός κόσμος στον Κρεμλίνο, για τον πόλεμο στην Ουκρανία, εκατοντάδες πλοία, αποτελούν μέρος ενός «σκιώδους στόλου», μεταφέροντας πετρέλαιο.
Η έρευνα του Bloomberg ξεκίνησε να αποκαλύπτει τους εμπόρους, τους μεσάζοντες και τους επενδυτές που απαρτίζουν αυτό το δίκτυο και πώς πλουτίζουν κατά τη διαδικασία αυτή.
Η αποτυχία των κυρώσεων
Χαρακτηριστικό παράδειγμα της αποτυχίας του δυτικού κόσμου να επιβάλλει κυρώσεις στις ρωσικές εξαγωγές πετρελαίου φαίνεται σε μια σύντομη διαδρομή με σκάφος από την ελληνική παραθαλάσσια πόλη του Γυθείου, όπου δύο σκουριασμένα πετρελαιοφόρα συνολικής ηλικίας 57 ετών βρίσκονται σε απόσταση μόλις λίγων μέτρων το ένα από το άλλο.
Η ταυτότητα των πλοιοκτητών και του ασφαλιστή των πλοίων είναι ασύλληπτη. Πλέουν υπό τη μοναδική σημαία στον κόσμο που θεωρείται από τις αρχές ως «πολύ υψηλού κινδύνου». Και ο τελικός προορισμός των κερδών από την εμπορία των ρωσικών καυσίμων τους είναι ένα μυστήριο.
Οι πραγματικές τοποθεσίες είχαν απόκλιση πάνω από τέσσερα μίλια από τις ηλεκτρονικές και σύμφωνα με το Bloomberg δεν πρόκειται για μια «δυσλειτουργία», αλλά για μια σκόπιμη εξαπάτηση που αποτελεί μέρος ενός εξελιγμένου συστήματος για να διατηρείται η ροή των ρωσικών καυσίμων, τα οποία υπόκεινται σε κυρώσεις, συχνά σε τιμές υψηλότερες από τα πλαφόν που έχει επιβάλλει η Δύση.
Η πρακτική των ψεύτικων συντεταγμένων
Η πρακτική των ψεύτικων συντεταγμένων στο σύστημα αυτόματης αναγνώρισης, γνωστό ως AIS, ονομάζεται spoofing και συγκαλύπτει την προέλευση των φορτίων, καθησυχάζοντας τους νευρικούς αγοραστές που προσπαθούν να αποκρύψουν τις συναλλαγές τους με τη Ρωσία μετά τις κυρώσεις που επιβλήθηκαν για την εισβολή της στην Ουκρανία.
Το Turba ήταν ένα από τα δεξαμενόπλοια που συμμετείχαν στις 19 Σεπτεμβρίου σε μυστικούς ελιγμούς μόλις λίγα μίλια από μια όμορφη ελληνική παραθαλάσσια πόλη, σύμφωνα με δορυφορικά δεδομένα που επεξεργάστηκε το Bloomberg.
Κατασκευασμένο πριν από 26 χρόνια – που σημαίνει ότι κανονικά θα έπρεπε να είχε αποσυρθεί – το πλοίο αποτελεί «όπλο» της Ρωσίας για να διατηρήσει το εμπόριο πετρελαίου της.
Οι προσπάθειες επικοινωνίας με τους ιδιοκτήτες του Turba και του Simba ήταν ανεπιτυχείς. Τρεις διεθνείς ναυτιλιακές βάσεις δεδομένων δεν προσφέρουν κανένα μέσο επικοινωνίας με τους ιδιοκτήτες ή τους διαχειριστές, ενώ τέσσερις μεσίτες με τους οποίους επικοινώνησε το Bloomberg επίσης δεν είχαν λεπτομέρειες.
Τα… κόλπα στον Λακωνικό Κόλπο
Ο Λακωνικός Κόλπος, περίπου 110 μίλια νοτιοδυτικά της Αθήνας, έχει αναδειχθεί σε σημαντικό ναυτιλιακό κόμβο για τη Μόσχα μετά τις δυτικές κυρώσεις. Άλλες τοποθεσίες περιλαμβάνουν τη Θέουτα, έναν ισπανικό θύλακα στις ακτές του Μαρόκου, ενώ μερικές φορές η «δουλειά» γίνεται βαθιά στον Ατλαντικό Ωκεανό.
Ωστόσο, σύμφωνα με το Bloomberg, ο Λακωνικός Κόλπος παραμένει σημαντικός κόμβος. Την περασμένη Τρίτη, γίνονταν τρεις μεταφορές από πλοίο σε πλοίο – όλες προφανώς αφορούσαν διυλισμένα καύσιμα και όχι αργό – και περίπου 12 δεξαμενόπλοια ήταν σε αναμονή.
Το Simba είχε παραλάβει καύσιμα ρωσικής προέλευσης από ένα άλλο πλοίο στα ανοικτά των ακτών της Ρουμανίας νωρίτερα αυτόν το μήνα, σύμφωνα με δορυφορικές εικόνες που συγκεντρώθηκαν και επιθεωρήθηκαν από το TankerTrackers.com. Στη συνέχεια απέπλευσε μέσω του Βοσπόρου για το ραντεβού του με το Turba. Η Kpler, μια άλλη εταιρεία αναλύσεων, δήλωσε ότι το φορτίο ήταν προϊόντα πετρελαίου.
Ενώ οι ελληνικές επιχειρήσεις δεν επιτρέπεται να παρέχουν υπηρεσίες που βοηθούν τη Ρωσία να μεταφέρει πετρέλαιο, οι τοπικές αρχές δεν έχουν καμία εξουσία να παρέμβουν στον Λακωνικό Κόλπο, επειδή η εν λόγω δραστηριότητα συμβαίνει εκτός του ορίου των έξι μιλίων στα χωρικά ύδατα της χώρας.
Όπως σχολιάζει το Bloomberg, η Ελλάδα δεν δημοσιεύει πληροφορίες σχετικά με τις κινήσεις δεξαμενόπλοιων στην περιοχή και δεν είναι σαφές αν παρακολουθεί τη δραστηριότητα. Οι ελληνικές αρχές δεν ήταν άμεσα διαθέσιμες για να σχολιάσουν, τονίζει το δημοσίευμα.
Πέρα από τις ανησυχίες σχετικά με την παράκαμψη των κυρώσεων, οι μεταφορές πετρελαίου και καυσίμων σε ανοικτή θάλασσα αποτελούν κίνδυνο για το θαλάσσιο περιβάλλον καθώς και για τις τοπικές τουριστικές και αλιευτικές βιομηχανίες, λόγω της παλαιότητας των πλοίων που εμπλέκονται σε αυτό το εμπόριο.
Η εναλλαγή μεταξύ του Turba και του Simba έλαβε χώρα περίπου τέσσερα μίλια από τα ελληνικά χωρικά ύδατα και περίπου 17 μίλια από το Γύθειο, έναν δημοφιλή παραθαλάσσιο προορισμό. Η ακτογραμμή είναι επίσης σημαντική περιοχή ωοτοκίας για τη θαλάσσια χελώνα καρέτα-καρέτα.
