Αν και ο καθένας μας παίρνει μαζί στο αεροπλάνο τα αγαπημένα του αντικείμενα, από εργονομικά μαξιλάρια μέχρι κάθε είδους ηλεκτρονικές συσκευές, υπάρχει ένα αντικείμενο που όλοι θα πρέπει να φροντίσουμε να έχουμε στην χειραποσκευή. Τις κάλτσες συμπίεσης.
Οι πολλές ώρες πτήσεων δεν είναι μόνο βαρετές, κάνουν κακό και στην κυκλοφορία του αίματος, με τις κάλτσες συμπίεσης να δίνουν την λύση.
Ομάδα γιατρών αναλύουν τον τρόπο που λειτουργούν καθώς και άλλες συμβουλές για καλύτερη λειτουργία των αιμοφόρων αγγείων κατά τη διάρκεια των ταξιδιών μας.
Γιατί είναι σημαντικές
«Όταν ταξιδεύουμε αεροπορικώς, συνήθως δεν έχουμε πολύ χώρο να μετακινηθούμε. Ως αποτέλεσμα, το αίμα γίνεται πιο στάσιμο, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε θρόμβωση», εξηγεί ο αγγειοχειρουργός στο UCHealth Vein and Vascular Surgery Center στο Κολοράντο Σπρινγκς του Κολοράντο, δρ. Σκοτ Ν. Χάλμπερτ.
«Αυτό αποτρέπει τη συσσώρευση αίματος στα πόδια, κάτι που αποτελεί παράγοντα κινδύνου για τη δημιουργία θρόμβου αίματος, που ονομάζεται εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση ή DVT (Deep Vain Thrombosis). Οι αρτηρίες φέρνουν το οξυγονωμένο αίμα που αντλείται από την καρδιά σε όλες τις περιοχές του σώματος ενώ οι φλέβες λειτουργούν για να φέρουν το αίμα πίσω στους πνεύμονες για φρέσκο οξυγόνο. Οι κάλτσες συμπίεσης βοηθούν σε αυτή τη φλεβική επιστροφή».
Η εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση (DVT) αναφέρεται στον σχηματισμό ενός θρόμβου σε μια εν τω βάθει φλέβα στο πόδι. Η εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση τείνει να εμφανίζεται στις φλέβες των ποδιών, όπως οι μηριαίες ή ιγνυακές, καθώς και σε εν τω βάθει φλέβες εντός της πυέλου. Εάν ο θρόμβος αποκολληθεί, λέγεται έμβολο και μπορεί να φτάσει στους πνεύμονες, με αποτέλεσμα πνευμονική εμβολή. Ένα έμβολο εκτός από θρόμβο μπορεί επίσης να αποτελείται από ένα κομμάτι λίπους ή μια φυσαλίδα αέρα.
«Ένα άλλο ζήτημα με τα αεροπορικά ταξίδια είναι η αφυδάτωση, η οποία μπορεί επίσης να δημιουργήσει θρόμβους αίματος», σημειώνει ο δρ. Σκοτ Ν. Χάλμπερτ. «Υπάρχει επίσης αυξημένη πίεση στις φλέβες, η οποία μπορεί να προκαλέσει πρήξιμο».
Πώς λειτουργούν
«Οι κάλτσες συμπίεσης είναι χρήσιμες για τη μείωση του κινδύνου DVT καθώς μιμούνται τη λειτουργία συστολής των μυών της γάμπας, ακόμη και όταν δεν περπατάμε», λέει ο δρ Μάικλ Γκόου, αναπληρωτής καθηγητής στο τμήμα αγγειακών παθήσεων και χειρουργικής στο Wexner Medical Center του Ohio State University. «Κάνουν επίσης καλό στο να αποτρέπουν το πρήξιμο των ποδιών μετά από ένα μακρύ ταξίδι με αεροπλάνο».
Με απλά λόγια, οι κάλτσες συμπίεσης ασκούν εξωτερική πίεση στα πόδια μας, η οποία – όπως υποδηλώνει το όνομα – συμπιέζει τις φλέβες και διατηρεί το αίμα να ρέει.
«Μπορούν επίσης να φορεθούν κάλτσες διαβαθμισμένης συμπίεσης, οι οποίες πιέζουν απαλά τους αστραγάλους και τις γάμπες, λειτουργώντας ενάντια στη βαρύτητα και μειώνοντας την ποσότητα αίματος που συγκεντρώνεται στις φλέβες τους», δήλωσε ο δρ Σάτσλιν Ναγκράνι, διευθυντής στην υπηρεσία υγειονομικής περίθαλψης στο σπίτι, Heal.
Πότε πρέπει να τις φοράμε
Οι μεγάλες πτήσεις, ιδιαίτερα αυτές που διαρκούν τέσσερις ώρες ή περισσότερο, δημιουργούν μεγαλύτερο κίνδυνο για την πιθανότητα θρόμβωσης», λέει ο δρ Σάτσλιν Ναγκράνι. «Για άτομα με αυξημένο κίνδυνο DVT, συνιστάται η επικοινωνία με τον προσωπικό γιατρό σχετικά με τις κάλτσες συμπίεσης και άλλα προληπτικά μέτρα».
Ο δρ. Σκοτ Ν. Χάλμπερτ σημειώνει ότι ο κίνδυνος θρόμβωσης κατά τη διάρκεια του αεροπορικού ταξιδιού είναι γενικά χαμηλός, αλλά αυξάνεται όσο αυξάνεται ο χρόνος που περνάμε στον αέρα. Γι′ αυτό μας προτείνει να φοράμε κάλτσες συμπίεσης για πτήσεις άνω των τεσσάρων ή πέντε ωρών – ειδικά εάν έχουμε παρουσιάσει πρήξιμο στα πόδια ή θρόμβους αίματος στο παρελθόν ή έχουμε οικογενειακό ιστορικό θρομβώσεων.
Τι άλλο μπορούμε να κάνουμε για να αποτρέψουμε τους θρόμβους αίματος
«Το πρωταρχικό μέτρο για την πρόληψη του DVT είναι η κίνηση, επομένως εάν βρισκόμαστε σε μια πτήση που διαρκεί περισσότερο από τέσσερις ώρες, καλό είναι να κουνάμε τα πόδια μας, σε τακτά χρονικά διαστήματα, ενώ καθόμαστε, όπως και να περπατάμε στο διάδρομο κάθε δύο ώρες, για να εξασφαλίσουμε καλύτερη κυκλοφορία», λέει ο δρ Σάτσλιν Ναγκράνι.
Όσο περισσότερο είμαστε σε θέση να ενεργοποιήσουμε τους μύες της γάμπας, τόσο το καλύτερο», λέει ο δρ. Σκοτ Ν. Χάλμπερτ προσθέτωντας ότι, «το σήκωμα των δακτύλων είναι μια εξαιρετική άσκηση που δεν απαιτεί πολύ χώρο για να γίνει».
Άλλοι τρόποι για να ενισχύσουμε την καλή κυκλοφορία του αίματος κατά τη διάρκεια μιας πτήσης, περιλαμβάνουν την διαρκή ενυδάτωση αλλά και τα φαρδιά ρούχα.
Ο δρ Σάτσλιν Ναγκράνι μας προτρέπει μάλιστα να φροντίζουμε τον εαυτό μας και τις ημέρες που δεν ταξιδεύουμε. «Στην καθημερινότητα, η τακτική σωματική άσκηση, η υγιεινή διατροφή καθώς και να αποφεύγουμε την χρήση προϊόντων καπνού θα μας ωφελήσουν με αμέτρητους τρόπους, συμπεριλαμβανομένης της πρόληψης θρομβώσεων στο αίμα».
