Κι όμως, παθαίνουν και τα παιδιά αρθρίτιδα και μάλιστα υπολογίζεται πως 1 στα 1000 παιδιά αναπτύσσει κάποιο είδος χρόνιας αρθρίτιδας. Η αρθρίτιδα αυτή δεν έχει να κάνει, όπως φαντάζεστε, με τη φυσική φθορά των αρθρώσεων αλλά έχει περισσότερο τα χαρακτηριστικά μιας αυτοάνοσης ασθένειας.
Ονομάζεται Nεανική Iδιοπαθής Aρθρίτιδα (NIA) και είναι ένα χρόνιο νόσημα με βασικό σύμπτωμα την ανάπτυξη φλεγμονής στις αρθρώσεις, γεγονός που μεταφράζεται σε πόνο, δυσκαμψία και πρήξιμο της άρθρωσης. Λέγεται αλλιώς και νεανική ρευματοειδής αρθρίτιδα ή νεανική χρόνια αρθρίτιδα και μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε ηλικία, αν και σπάνια εμφανίζεται πριν τους πρώτους 12 μήνες.
Νεανική αρθρίτιδα: Πού οφείλεται και πώς αντιμετωπίζεται
Η αιτία παραμένει άγνωστη και για αυτό το λόγο ονομάζεται ιδιοπαθής. Ωστόσο, πιστεύεται ότι οφείλεται σε δυσλειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος που οδηγεί στη φλεγμονή του αρθρικού υμένα, του ιστού με τον οποίο είναι επενδυμένη εσωτερικά μια άρθρωση. Η νόσος έρχεται και φεύγει κάνοντας έναν κύκλο, όπως οι περισσότερες νόσοι, αλλά αν η φλεγμονή δεν θεραπευτεί, το χειρότερο σενάριο είναι η προοδευτική καταστροφή της άρθρωσης, με συνέπεια τη δυσκολία στην κίνηση.
«Η νεανική αρθρίτιδα μπορεί να προσβάλλει μία ή περισσότερες αρθρώσεις και μπορεί να συνοδεύεται από φλεγμονή του ματιού. Μπορεί επίσης να προκαλέσει άλλα συμπτώματα, όπως πυρετό ή εξάνθημα», αναφέρει ο Λάμπρος Φώτης, Παιδίατρος-Παιδορευματολόγος, Επίκουρος Καθηγητής Παιδιατρικής, Ιατρική Σχολή ΕΚΠΑ, Γ’ Παιδιατρική Κλινική Π.Γ.Ν. «Αττικόν».
Πρέπει να δει το παιδί ειδικός Παιδορευματολόγος, ο οποίος θα κάνει λεπτομερή κλινική εξέταση όλων των αρθρώσεων. Μπορεί να ζητηθούν εξετάσεις αίματος ή και υπέρηχος, ακτινογραφία, μαγνητική τομογραφία, αλλά καμία εξέταση αίματος από μόνη της δεν μπορεί να επιβεβαιώσει τη διάγνωση. Οι διαθέσιμες θεραπείες είναι οι ενδοαρθρικές εγχύσεις κορτικοστεροειδών, τα ανοσοτροποιητικά φάρμακα, με κυριότερο τη Μεθοτρεξάτη, και οι βιολογικοί παράγοντες.
Τι ρόλο παίζει η διατροφή;
Αν ακούγοντας όλα τα παραπάνω ένας γονιός θορυβηθεί, καθόλου δεν τον αδικούμε. Ευτυχώς, όμως, τα νέα είναι καλά για την αρθρίτιδα της παιδικής και νεανικής ηλικίας, καθώς έχει βρεθεί ότι τόσο στην ανάπτυξή της όσο και στην αντιμετώπισή της, παίζει σημαντικό ρόλο η διατροφή.
Σύμφωνα λοιπόν με στοιχεία της Ελληνικής Εταιρείας Αντιρευματικού Αγώνα, η νεανική ιδιοπαθής αρθρίτιδα σχετίζεται με διατροφοξαρτώμενους παράγοντες. Για παράδειγμα η απορρύθμιση του ανοσοποιητικού μπορεί να σχετίζεται με έλλειψη της βιταμίνης D, που οδηγεί σε φλεγμονή και οξειδωτικό στρες. Επομένως, κατά πρώτο λόγο η βιταμίνη D είναι ένα κομβικό διατροφικό συστατικό για την αντιμετώπισή της. Επιπλέον, ως αιτίες πρόκλησης χρόνιας φλεγμονής θεωρούνται διατροφικοί παράγοντες όπως: γλουτένη, καζεΐνη, επεξεργασμένα τρόφιμα, fast food, ζάχαρη, γλυκοζυλιωμένα προϊόντα (φλεγμονώδη υποπροϊόντα του μεταβολισμού των σακχάρων) και η εντερική φλεγμονή.
Τι να προτιμάτε και τι να αποφεύγετε
Ένα παιδί με αρθρίτιδα πρέπει να χτίσει μια ισχυρή αντιοξειδωτική άμυνα μέσω της διατροφής του, που να εξισορροπεί το φορτίο των ελεύθερων ριζών και να περιορίζει το οξειδωτικό στρες. Πιο συγκεκριμένα, όπως αναφέρει ο Δημήτρης Γρηγοράκης, κλινικός διαιτολόγος – διατροφολόγος BSc, MSc, PhD, διδάκτωρ ΤΕΔΔ Χαροκοπείου Πανεπιστημίου, τροφές και συστατικά που μειώνουν τη φλεγμονή της αρθρίτιδας είναι:
- το ελαιόλαδο,
- ο συνδυασμός μονοακόρεστων (ξηροί καρποί, αβοκάντο, ελαιόλαδο) με ω-3 λιπαρά οξέα (ιχθυέλαια),
- θρεπτικές ουσίες όπως σελήνιο, β-κρυπτοξανθίνη (φυσικός χυμός πορτοκάλι), ψευδάργυρος,
- βότανα και μπαχαρικά, όπως τζίντζερ και κουρκουμάς,
- ο ανανάς,
- τα προβιοτικά Lactobacillus casei και κρεατίνη.
Όλα αυτά θα πρέπει να συνδυάζονται με την άσκηση για την ενδυνάμωση των μυών, ενώ την ίδια ώρα θα πρέπει να αποφεύγονται:
- Κορεσμένα λιπαρά, δηλαδή κόκκινο κρέας, γαλακτοκομικά πλήρων λιπαρών και βούτυρο.
- Τρανς λιπαρά που περιέχονται σε σφολιατοειδή, κατεψυγμένες ζύμες πίτσας και πίτας, ποπ κορν του φούρνου μικροκυμάτων, έτοιμα γλυκά, όπως ντόνατς, τσουρέκια, μπισκότα κ.λπ. Περιέχουν υδρογονωμένα φυτικά έλαια, που επιβαρύνουν τη φλεγμονή στον οργανισμό.
- Νιτρώδεις ενώσεις, αλάτι και ζάχαρη.
«Είναι σημαντικό αντιμετωπίζονται πιθανές διατροφικές ελλείψεις βιταμινών και ανόργανων στοιχείων όπως: φυλλικό οξύ, βιταμίνες Β6, Β12, C, D, Ε, ασβέστιο, μαγνήσιο, ψευδάργυρο και σελήνιο», τονίζει ο κ. Γρηγοράκης.
Αν και είναι δύσκολο να κρατήσουμε τα παιδιά μακριά από μια κοινωνική ζωή που είναι γεμάτη διατροφικές αηδίες, δεν είναι ανέφικτο να το προσπαθήσουμε. Βλέποντας και το ίδιο το παιδί τη διαφορά στο σώμα του, θα προτιμήσει αργά ή γρήγορα την υγιεινή εκδοχή της διατροφής του. Η σωστή διατροφή και στην περίπτωση της νεανικής ιδιοπαθούς αρθρίτιδας παρέχει ένα επιπλέον εφόδιο υγείας και ενεργητικότητας.
