«Αν εγώ πάθαινα έμφραγμα δεν θα ήθελα να πέσω στα χέρια μου – στα χέρια δηλαδή ενός γιατρού εξαντλημένου. Χρειάζεται να έχει καθαρό μυαλό ο γιατρός, ώστε να πάρει τις σωστές αποφάσεις να σώσει τη ζωή», λέει μιλώντας στην «Εφ.Συν.» ο Θανάσης Κοντάρης. Ο γενικός οικογενειακός γιατρός, Eπιμελητής Α’ του Πολυδύναμου Περιφερειακού Ιατρείου (ΠΠΙ) της Σερίφου, που με «βαριά την καρδιά‚ σχεδόν αναγκασμένος (αγανακτισμένος), αλλά παράλληλα και με ένα αίσθημα ανακούφισης» αποχαιρέτησε το Εθνικό Σύστημα
Υγείας με μια συγκλονιστική επιστολή που κυριάρχησε στην επικαιρότητα των προηγούμενων ημερών, μας λέει ότι «χαρίζει» την ηχηρή παραίτησή του στους πολίτες και τους συναδέλφους του -ειδικότερα των Κυκλάδων- τους οποίους καλεί να διεκδικήσουν μαζί σύγχρονες υπηρεσίες υγείας, οι οποίες βαίνουν «κάθε χρόνο και χειρότερα».
«Αν εγώ πάθαινα έμφραγμα δεν θα ήθελα να πέσω στα χέρια μου – στα χέρια δηλαδή ενός γιατρού εξαντλημένου. Χρειάζεται να έχει καθαρό μυαλό ο γιατρός, ώστε να πάρει τις σωστές αποφάσεις να σώσει τη ζωή», λέει μιλώντας στην «Εφ.Συν.» ο Θανάσης Κοντάρης. Ο γενικός οικογενειακός γιατρός, Eπιμελητής Α’ του Πολυδύναμου Περιφερειακού Ιατρείου (ΠΠΙ) της Σερίφου, που με «βαριά την καρδιά‚ σχεδόν αναγκασμένος (αγανακτισμένος), αλλά παράλληλα και με ένα αίσθημα ανακούφισης» αποχαιρέτησε το Εθνικό Σύστημα Υγείας με μια συγκλονιστική επιστολή που κυριάρχησε στην επικαιρότητα των προηγούμενων ημερών, μας λέει ότι «χαρίζει» την ηχηρή παραίτησή του στους πολίτες και τους συναδέλφους του -ειδικότερα των Κυκλάδων- τους οποίους καλεί να διεκδικήσουν μαζί σύγχρονες υπηρεσίες υγείας, οι οποίες βαίνουν «κάθε χρόνο και χειρότερα».
● Η επιστολή σας προς τον υπουργό Υγείας, Θάνο Πλεύρη, στην οποία απαριθμείτε τους λόγους που σας οδήγησαν να εγκαταλείψετε τη θέση σας στο νησί, δημιούργησε αίσθηση. Γιατί πιστεύετε;
Δεν είναι η πρώτη και δεν θα είναι η τελευταία παραίτηση γιατρού από το Εθνικό Σύστημα Υγείας. Είναι πολύ δύσκολη η συνθήκη για τους εργαζόμενους σε αυτό αλλά και για τους ασθενείς. Δεν έλεγε κάτι καινούργιο η επιστολή. Είναι μία πραγματικότητα που δεν αντιμετωπίζεται. Μίλησα συγκεκριμένα για τη νησιωτικότητα, χωρίς να αναφερθώ στις αμοιβές των γιατρών, που είναι ανύπαρκτες μπροστά στη δουλειά που κάνουμε – μέχρι σήμερα δεν έχω μιλήσει για χρήματα.
Δουλεύω εξαντλημένος, γεγονός που εγκυμονεί τον κίνδυνο μιας λανθασμένης ιατρικής απόφασης. Επιπρόσθετα, το βάρος της ευθύνης με έχει εξαντλήσει και προσωπικά, ως άνθρωπο. Είμαι διορισμένος ως γενικός/οικογενειακός γιατρός και παρ’ όλα αυτά δεν κατάφερα πότε να οργανώσω την Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας, γιατί στην πράξη εκτελώ χρέη επειγοντολόγου και όχι γενικού/οικογενειακού γιατρού. Σε αυτή την πραγματικότητα, δίχως να ερωτηθώ, ορίστηκα και «προσωπικός γιατρός», με αποτέλεσμα να προκληθεί σύγχυση στους κατοίκους του νησιού αλλά και να προστεθεί μία επιπλέον δυσκολία στο ήδη δύσκολο έργο μου.
● Είναι πιο δύσκολα τα καλοκαίρια σε σύγκριση με τους χειμώνες;
Αν οι χειμώνες είναι δύσκολοι, τα καλοκαίρια είναι αφόρητα. Το νησί χρειάζεται τους χειμώνες για να παρέχει κάλυψη στον πληθυσμό του δύο γενικούς γιατρούς, έναν παιδίατρο, δύο αγροτικούς γιατρούς και δύο νοσηλεύτριες. Τι έχει; Εναν γενικό γιατρό, δύο αγροτικούς γιατρούς και μία νοσηλεύτρια. Τι σημαίνει αυτό; Η έλλειψη παιδιάτρου πιστεύω πως δεν χρειάζεται επεξήγηση. Επιπλέον, η ύπαρξη μίας νοσηλεύτριας η οποία εργάζεται το πρωινό της ωράριο, όπως προβλέπεται, αφήνει το νησί ακάλυπτο αν συμβεί κάτι μετά το μεσημέρι και μέχρι το επόμενο πρωί. Το ίδιο προβληματική είναι η ύπαρξη μόνο ενός γενικού γιατρού. Με αυτά τα δεδομένα έρχεται το καλοκαίρι στο νησί που από το 2015 έχει δει 40% αύξηση στην επισκεψιμότητά του. Αύξηση που μεταφράζεται σε αύξηση της ζήτησης των υπηρεσιών υγείας, χωρίς να υπάρχει αντίστοιχη αύξηση στο προσωπικό του ιατρείου. Εχουμε στείλει τα στοιχεία αυτά στο υπουργείο Υγείας χωρίς να μας έχουν ποτέ απαντήσει.
● Ποια είναι η καθημερινότητά σας ως εργαζόμενος γιατρός στην νησιωτική Ελλάδα;
Εφημερεύω τυπικά 10 μέρες τον μήνα -το 1/3- αντιμετωπίζοντας ως ισότιμους τους δύο συναδέλφους αγροτικούς γιατρούς. Οταν όμως κάποιος από εμάς έχει κληθεί 4 φορές σε μία εφημερία και είναι μόνος του, χωρίς νοσηλεύτρια, αναγκαστικά τρέχουν και οι άλλοι δύο. Αυτό με έχει εξαντλήσει και προσωπικά ως άνθρωπο. Πέρυσι το καλοκαίρι ήμουν στο χείλος του burnout, που σημαίνει πλήρη εξάντληση σωματική και ψυχική. Αυτό έχει αντίκτυπο στην οικογένειά μου, κάτι που εγώ δεν ήθελα – δεν είναι υποχρεωμένη η οικογένειά μου να υπομένει όλα αυτά επειδή εγώ επέλεξα να γίνω γιατρός. Επιπλέον συνειδητοποίησα ότι λόγω της εξάντλησης και της κόπωσης είχε τροποποιηθεί και η συμπεριφορά μου. Εγινα απότομος, όδευα προς το να χάσω την ανθρώπινη πτυχή ενός γιατρού επειδή αναγκάζομαι να ξενυχτάω 60 μέρες (!) το καλοκαίρι. Αυτό θα ήταν όμως το λιγότερο, καθώς είναι τεράστιος ο κίνδυνος να δουλεύει ένας γιατρός κάτω από τέτοιες συνθήκες. Αν εγώ πάθαινα έμφραγμα δεν θα ήθελα να πέσω στα χέρια μου – στα χέρια δηλαδή ενός γιατρού εξαντλημένου. Χρειάζεται να έχει καθαρό μυαλό ο γιατρός, ώστε να πάρει τις σωστές αποφάσεις να σώσει τη ζωή.
● Είδατε κάποια κίνηση από την πλευρά του υπουργείου μετά την παραίτησή σας;
Ο διοικητής της 2ης Υγειονομικής Περιφέρειας, κύριος Ροϊλός, γνώριζε από τον Φεβρουάριο την επερχόμενη παραίτησή μου. Τον είχα ενημερώσει πως δεν θα μπορέσω να βάλω πλάτη άλλο καλοκαίρι. «Δεν υπάρχουν λύσεις, η νομοθεσία μάς δένει τα χέρια», ήταν η απάντηση της υγειονομικής περιφέρειας. Τώρα έρχεται να βρούμε μια λύση σε συνεργασία με τον δήμο. Τον περιμένω. Μου πρότεινε αν θέλω να παραμείνω και να ιδιωτεύσω και να στείλει άλλον γιατρό στο ΠΠΙ. Για μένα αυτό είναι ανήθικο, δεν μπορώ να το κάνω. Από την πλευρά του ο υπουργός έκανε δηλώσεις για αποστολή 2 γιατρών με κίνητρο 1.800 ευρώ. Δεν είναι ορθά ενημερωμένος; Δεν αποτελούν κίνητρο τα 1.800 ευρώ. Εχει φανεί αυτό. Και πέρυσι το ίδιο είχε γίνει. Πρέπει να συνυπολογίσει κανείς τα έξοδα του γιατρού στο νησί, κυρίως για τη διαμονή και τη διατροφή. Δεν είναι εύκολη απόφαση ειδικότερα με την οικογένεια. Είναι απόφαση ζωής, αποτελεί τεράστια πρόκληση.
● Στην επιστολή σας αναφέρετε πως «το ΕΣΥ επ’ ουδενί δεν αποτελεί πόλο έλξης των Ελλήνων γιατρών που έφυγαν για το εξωτερικό». Εσείς γιατί επιστρέψατε στην Ελλάδα από τη Σουηδία;
Θεώρησα υποχρέωσή μου να γυρίσω στην Ελλάδα γιατί είχε δαπανήσει πολλά χρήματα για την εξαιρετική εκπαίδευσή μου στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Πατρών. Ηθελα να δώσω πίσω αυτό που πήρα. Δεν είχα ψευδαισθήσεις ότι όλα θα είναι τέλεια, γνώριζα ότι θα υπάρχει ένας βαθμός δυσκολίας, αλλά όχι τέτοιος, καθηλωτικός.
● Η κίνησή σας έχει ερμηνευτεί ως πολιτική τοποθέτηση, καθώς βρισκόμαστε σε προεκλογική περίοδο;
Δεν είμαι προβοκάτορας, όπως με αποκαλούν οι δεξιοί. Ούτε επαναστάτης, όπως με αποκαλούν οι αριστεροί. Το κείμενο γράφει την αλήθεια. Θέλω να αναδείξω τη σημαντικότητα του Εθνικού Συστήματος Υγείας που καταρρέει αφημένο στη μοίρα του. Τις δυσκολίες εξασφάλισης της υγείας, την κατάσταση που επικρατεί στα νησιά και ειδικότερα στα μικρά νησιά όπου οι κάτοικοι αντιμετωπίζονται ως πολίτες τρίτης κατηγορίας. Λανθασμένα ερμηνεύεται ως πολιτική τοποθέτηση. Κι αυτό προσθέτει στην απογοήτευσή μου. Είναι άσχημο να προσπαθείς να φτιάξεις κάτι και να ερμηνεύεται κατά το δοκούν σε μια Ελλάδα που οι αξίες περνούν μεγάλη κρίση. Θέλω μαζί με τον κόσμο και τους συναδέλφους μου -ειδικότερα των Κυκλάδων- να διεκδικήσουμε μαζί σύγχρονες υπηρεσίες υγείας.
