Χλιαρή απάντηση δείχνει να ετοιμάζει η Ε.Ε. στην πολύπλευρη επιθετικότητα της Τουρκίας κατά το τελευταίο δίμηνο. Τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για την Τουρκία αναμένεται να βρεθούν στο επίκεντρο της σημερινής, πρώτης ημέρας της Συνόδου Κορυφής, με την ελληνική πλευρά να επιμένει σε πιο σκληρές διατυπώσεις.
Στο προσχέδιο συμπερασμάτων που συζητήθηκε χθες στο επίπεδο μονίμων αντιπροσώπων, αναφέρεται ότι οι ηγέτες θα ζητήσουν από τους υπουργούς Εξωτερικών τους να ετοιμάσουν «πρόσθετες καταχωρήσεις» για τις τουρκικές γεωτρήσεις στην κυπριακή αποκλειστική οικονομική ζώνη (έως σήμερα έχουν επιβληθεί περιοριστικά μέτρα μόνο σε δύο στελέχη της τουρκικής κρατικής εταιρείας ενέργειας). Επιπλέον, «αν χρειαστεί», οι υπουργοί Εξωτερικών καλούνται να «εργαστούν επί της διεύρυνσης της εμβέλειας» της συγκεκριμένης απόφασης (ώστε να συμπεριλάβει ενδεχομένως άτομα που εμπλέκονται στις σεισμικές έρευνες του «Ορούτς Ρέις»).
Επιπλέον, οι ηγέτες, όπως αναφέρεται στο προσχέδιο, καλούν «τον ύπατο εκπρόσωπο (Ζ. Μπορέλ) και την Επιτροπή να δώσουν αναφορά σχετικά με την κατάσταση των οικονομικών και πολιτικών σχέσεων Ε.Ε. – Τουρκίας και σχετικά με τις επιλογές για τα επόμενα βήματα, ώστε να εξεταστούν στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Μαρτίου 2021». Η Ε.Ε., σημειώνεται, «θα επιδιώξει να συντονιστεί στα ζητήματα αυτά με τις ΗΠΑ».
Στο προσχέδιο, καταδικάζονται οι «μονομερείς ενέργειες και οι προκλήσεις» της Αγκυρας και η κλιμάκωση της ρητορικής της κατά της Ε.Ε., κρατών-μελών της και των ηγετών τους. Επιπλέον, αναφέρεται ότι «το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο σημείωσε την απόσυρση του σκάφoυς “Ορούτς Ρέις” εκ μέρους της Τουρκίας και προσδοκά ότι αυτή θα είναι μια κίνηση διαρκείας που θα επιτρέψει την πρόωρη επανέναρξη των διερευνητικών συνομιλιών μεταξύ της Ελλάδας και της Τουρκίας».
Επιπλέον, γίνεται αναφορά στο «στρατηγικό συμφέρον» της Ε.Ε. στην «ανάπτυξη μιας συνεργατικής και αμοιβαία επωφελούς σχέσης» με την Τουρκία. «Η προσφορά μιας θετικής ατζέντας Ε.Ε. – Τουρκίας παραμένει στο τραπέζι, αν η Τουρκία δείξει την επιθυμία να προωθήσει μια γνήσια εταιρική σχέση με την Ενωση και τα κράτη-μέλη της και να επιλύσει τυχόν διαφορές μέσω του διαλόγου και σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο», σημειώνεται. Ειδικότερα, η Ε.Ε. «είναι πρόθυμη να συνεχίσει να παρέχει χρηματοδοτική βοήθεια για τη φιλοξενία Σύρων προσφύγων».
Ο κ. Καλίν
Mιλώντας χθες σε εκδήλωση του γραφείου Βρυξελλών του German Marshall Fund of the United States, ο εκπρόσωπος της τουρκικής προεδρίας Ιμπραχίμ Καλίν χαρακτήρισε «απογοητευτικό» το προσχέδιο των συμπερασμάτων. «Ελπίζω να απαλειφθούν οι αναφορές σε κυρώσεις», είπε ο κ. Καλίν, τονίζοντας ότι «δεν θα λειτουργήσουν, θα έχουν το αντίθετο (από το επιδιωκόμενο) αποτέλεσμα». Η Τουρκία επιθυμεί να καταγράψει πρόοδο στην υποψηφιότητά της για ένταξη στην Ε.Ε., είπε ο Τούρκος αξιωματούχος, αλλά «δεν πρέπει η ευρύτερη γεωστρατηγική ατζέντα» Ε.Ε. – Τουρκίας να «καταστεί όμηρος των στενών συμφερόντων ενός ή δύο κρατών-μελών». Κάτι τέτοιο, προειδοποίησε, «θα πλήξει μακροπρόθεσμα τα συμφέροντα της Ε.Ε.».
Κάνοντας ειδική αναφορά στο Κυπριακό, ο κ. Καλίν είπε ότι «όσοι γνωρίζουν τα ζητήματα ξέρουν ότι έχουμε υπάρξει πάρα πολύ εποικοδομητικοί, πάρα πολύ υπομονετικοί». Υπενθύμισε ότι οι Ελληνοκύπριοι ήταν αυτοί που απέρριψαν το σχέδιο Ανάν, το οποίο είχαν αποδεχθεί οι Τουρκοκύπριοι, και άφησε αιχμές προς την ελληνοκυπριακή πλευρά για την αποτυχία των συνομιλιών στο Κραν-Μοντανά. «Οι Ελληνοκύπριοι δεν αποδέχονται τους Τουρκοκύπριους ως “ίσοι προς ίσους”», είπε χαρακτηριστικά. «Αυτό είναι το θεμελιώδες ζήτημα. Τα υπόλοιπα είναι όλα συμπτώματα αυτού».
Τέλος, ο κ. Καλίν χαιρέτισε κι αυτός –όπως και άλλοι Τούρκοι αξιωματούχοι– τη συμβολή της Γερμανίας στην απόπειρα επανέναρξης διμερών επαφών με την Ελλάδα. Το Βερολίνο, είπε, έχει υπάρξει «εξαιρετικά, αξιοσημείωτα εποικοδομητικό», αποδίδοντας τη μη επανέναρξη των συνομιλιών στην αδιαλλαξία της Αθήνας.
