Η Σαμοθράκη – το νησί του Αιόλου κατά τη μυθολογία- ξεπροβάλλει μέσα από το Θρακικό πέλαγος, στεφανωμένη από τον υψηλότερο ορεινό όγκο του Αιγαίου, το επιβλητικό όρος Σάος. Σύμφωνα με τον Όμηρο, από εδώ παρακολουθούσε ο θεός Ποσειδώνας την εξέλιξη του Τρωϊκού Πολέμου. Το ιερό βουνό της αρχαιότητας με τις άγριες κορυφές (υψηλότερη το Φεγγάρι στα 1611μ), οι βοτσαλωτές ακρογιαλιές, τα τρεχούμενα νερά, η ανέγγιχτη φύση, οι ξακουστές ιαματικές πηγές, οι μοναδικές αρχαιότητες και μια Χώρα – στολίδι, συνθέτουν τη γοητεία του μυστηριακού αυτού τόπου.
Νησί συνώνυμο της ιστορίας…
Η Σαμοθράκη είναι ονομαστή για τους αρχαιολογικούς της θησαυρούς. Οι πρώτες ενδείξεις κατοίκησης στο νησί ανάγονται ήδη στη Νεολιθική Εποχή. Η μεγάλη της φήμη, όμως, κορυφώνεται στην αρχαιότητα με την άνθηση των Καβείριων Μυστηρίων– από τα σημαντικότερα θρησκευτικά δρώμενα με ιδιαίτερες ιεροτελεστίες – εφάμιλλα των Ελευσινίων Μυστηρίων. Στην Παλαιόπολη (6,5 χλμ από το λιμάνι της Καμαριώτισσας) και σ’ έναν τεράστιο αρχαιολογικό χώρο έκτασης 50 στρεμμάτων γίνεται ολοφάνερο το μεγαλείο της ιστορίας της Σαμοθράκης.
Αξίζει να δείτε:
- Το ιερό των Μεγάλων Θεών, αφιερωμένο στη λατρεία και την τέλεση των μυστηρίων των Μεγάλων Θεών (Κάβειρων). Η θρησκευτική δραστηριότητα στον χώρο διήρκεσε από τον 7ο αι. π.X. έως τα τέλη του 4ου αι. μ.Χ. Από τα σημαντικότερα μνημεία του αρχαιολογικού χώρου ξεχωρίζει το Πρόπυλο του Πτολεμαίου B’, αφιέρωμα του Αιγυπτίου βασιλιά στους Μεγάλους Θεούς (285-281 π.X.), ο Ιερός Κύκλος, κυκλικός χώρος για όρθιους θεατές (τέλη 5ου-αρχές 4ου αι. π.X.), το τετράγωνο αναθηματικό μνημείο του Φιλίππου του Αριδαίου και τουΑλεξάνδρου Δ’ (323-316 π.X), το Ανάκτορο, όπου γινόταν η μύηση στον πρώτο βαθμό των Μυστηρίων (1ος αι. μ.X.), ο Θόλος της Αρσινόης (Αρσινόειον), αφιέρωμα στους Μεγάλους Θεούς (288-281 π.X.), το Τέμενος, μεγάλο μαρμάρινο κτίριο με κεντρική θέση στη λατρεία των Μεγάλων Θεών (περίπου του 340 π.X.), το Ιερόν, όπου τελούνταν η Εποπτεία (ο δεύτερος βαθμός μύησης, 325-150 π.X.), η Στοά, που εξυπηρετούσε τη στέγαση των επισκεπτών του ιερού (α΄ μισό του 3ου αι. π.X.) και το Μνημείο της Νίκης, όπου ήταν τοποθετημένο το άγαλμα της Νίκης της Σαμοθράκης, πάνω σε πλώρη πλοίου (πρώιμος 2ος αι. π.X.).
- Το Αρχαιολογικό Μουσείο (τηλ. 25510-41.474), με σημαντικά ευρήματα από τον αρχαιολογικό χώρο και το αντίγραφο της Νίκης της Σαμοθράκης.
- Την τρίκλιτη παλαιοχριστιανική βασιλική, του 5ου-6ου αι., από την οποία σώζονται ελάχιστα ίχνη θεμελίωσης.
- Τις μεσαιωνικές οχυρώσεις των Γατελούζων (1431-1433). Οι πύργοι δεσπόζουν σε ύψωμα με θέα στη θάλασσα.
αλλά και της φύσης…
Ένα κατάφυτο περιβάλλον, στολισμένο με λιμνούλες και τρεχούμενα νερά είναι η εικόνα που θα κρατήσει για πάντα χαραγμένη στη μνήμη του ο επισκέπτης. Η βόρεια πλευρά του νησιού, ειδικότερα, ευνοημένη από το μικροκλίμα της περιοχής είναι κυριολεκτικά «πνιγμένη» στο πράσινο. Σε μεγάλο υψόμετρο κυριαρχούν τα δάση με πλατάνια, βελανιδιές, καστανιές και κέδρους . Στα χαμηλότερα απλώνεται μια «ζούγκλα» από κάθε λογής θάμνους∙ σύμφωνα άλλωστε με μελέτες στη Σαμοθράκη φυτρώνουν γύρω στα 20 σπάνια είδη θάμνων. Στις βοσκημένες περιοχές ο αέρας πλημμυρίζει από τις ευωδιές της φύσης∙ θυμάρι, ρίγανη και κάθε λογής αρωματικά και φαρμακευτικά φυτά.
Άξιο λόγου είναι το Δάσος του Μαρτίνη με υπεραιωνόβιες βελανιδιές – απλώνεται πάνω από τα Θέρμα και τους Καρυώτες – κατάλοιπο των μεγάλων δρυοδασών που κάλυπταν κάποτε ολόκληρο το νησί.
Τα παραποτάμια δάση δροσίζουν εκατοντάδες ρυάκια με κρυστάλλινα νερά, που πηγάζουν από το όρος Σάος και κυλούν ορμητικά προς τη θάλασσα. Πλήθος πηγών διατρέχουν ακτινωτά το βουνό, σχηματίζοντας καταρράκτες αλλά και φυσικές πέτρινες πισίνες∙ τις περίφημες βάθρες. Τα εντυπωσιακά ρέματα και οι καταρράκτες αποτελούν, άλλωστε, το σήμα κατατεθέν του νησιού. Από τα ωραιότερα στην Ελλάδα θεωρείται το ρέμα του Φονιά, με υψηλότερο καταρράκτη του την Κλείδωση, ύψους 35 μέτρων! Επίσης, το Κρεμαστό, στα νοτιοανατολικά, είναι ένας καταρράκτης πραγματικό θαύμα της φύσης. Περνώντας μέσα από σιδηρούχα πετρώματα παίρνει ένα γλυκό, ρόδινο χρώμα, προτού εκβάλλει ορμητικός ίσια μέσα στη βαθυγάλανη θάλασσα. Πίσω από την υδάτινη φαντασμαγορία του υπάρχει προσβάσιμο σπήλαιο. Ονομαστοί δε, είναι και οι καταρράκτες της Κακιάς Πλάκας, της Καρυάς, η Γριά Βάθρα…
Κατά μήκος της βόρειας αλλά και της νότιας ακτής σχηματίζονται πολλοί εποχιακοί υγρότοποι. Στις εκβολές του Φονιά συναντάμε τον σημαντικό υγρότοπο της Βδελολίμνης, πολύτιμο σταθμό των αποδημητικών πουλιών. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τους παρατηρητές πουλιών έχει και η λιμνοθάλασσα του Αγίου Ανδρέα, κοντά στη Καμαριώτισσα.
Μην ξεχνάμε όμως ότι βρισκόμαστε σε νησί! Οι δαντελωτές, κυρίως βοτσαλωτές, ακτές της Σαμοθράκης φιλοξενούν όμορφες παραλίες, άλλες προσβάσιμες οδικώς και άλλες μόνο δια θαλάσσης. Η απέραντη παραλία των Κήπων με τις χαρακτηριστικές γκριζόμαυρες κροκάλες και τα λαμπερά βότσαλα ξεχωρίζει∙ στα νότια, η κοσμοπολίτικη Παχιά Άμμος – η μοναδική αμμώδης παραλία του νησιού – με τη μαγευτική θέα που προσφέρει το ξωκλήσι της Παναγίας της Κρημνιώτισσας, χτισμένο στο χείλος ενός βράχου. Από εδώ, ξεκινά τουριστικό σκάφος για μια ωραία θαλάσσια περιήγηση στα «άβατα» μέρη του νησιού: Κατάρτι, Σπηλιές, Βάτο, Κρεμαστό, Γριάς τα Πανιά και Γυαλί. Τα πεντακάθαρα νερά σας αποκαλύπτουν όλο το συναρπαστικό ανάγλυφο του βυθού και την αφθονία της θαλάσσιας ζωής.
Παράδεισος εναλλακτικού τουρισμού
Ο επιβλητικός ορεινός όγκος του νησιού και η πλούσια ανέγγιχτη φύση προσφέρουν μεγάλες συγκινήσεις στους λάτρεις της εξερεύνησης, της περιπέτειας και της αδρεναλίνης: διάσχιση φαραγγιών∙ ορειβασία∙ ορεινή ποδηλασία∙ αλεξίπτωτο πλαγιάς∙ αναρρίχηση∙ πεζοπορία αλλά και rafting, canoe kayak, καταδύσεις είναι μερικές μόνο από τις μοναδικές εμπειρίες που μπορούν να απολαύσουν οι δραστήριοι επισκέπτες του νησιού.
Η γενναιόδωρη φύση «χάρισε» στη Σαμοθράκη ένα τεράστιο γεωθερμικό τοπίο. Οι ζεστές θειούχες ιαματικές πηγές με τη μεγάλη θεραπευτική αξία, δεσπόζουν στην είσοδο του οικισμού των Θέρμων. Το υδροθεραπευτήριο που λειτουργεί στη περιοχή χαρίζει υγεία και ευεξία σε χιλιάδες Έλληνες και ξένους, που κατακλύζουν το νησί κατά τη θερινή περίοδο.
Μικρές, φιλόξενες αγκαλιές
Πρωτεύουσα της Σαμοθράκης είναι η Χώρα, παραδοσιακός οικισμός με αμφιθεατρική διάταξη, που γοητεύει με την αρχιτεκτονική των σπιτιών της και τα πλακόστρωτα δρομάκια της. Στο ψηλότερο σημείο της – χτισμένο σε απότομο βράχο – ορθώνεται μεσαιωνικό κάστρο με εντοιχισμένες επιγραφές. Εδώ συναντάμε τα απομεινάρια του πύργου που κτίστηκε την περίοδο κυριαρχίας των Γατελούζων (1300-1400), το ενδιαφέρον Λαογραφικό Μουσείο και τον ναό της Κοιμήσεως της Θεοτόκου (1875).
Η πολύβουη Καμαριώτισσα είναι το λιμάνι της Σαμοθράκης και το σημείο ακτοπλοϊκής σύνδεσης με την Αλεξανδρούπολη. Από εδώ ξεκινούν οι δρόμοι για όλο το νησί. Αλώνια, Λάκκωμα, Προφήτης Ηλίας και Θέρμα γοητεύουν με το παραδοσιακό τους χρώμα και τη φιλοξενία των κατοίκων τους.
