Ο Πάνος Κορωναίος του Νικολάου, γεννήθηκε το 1808 στην Κωνσταντινούπολη από Κυθήριους γονείς. Την αδελφή του τη λέγανε Κλεοπάτρα, η οποία παντρεύτηκε τον Κυθήριο ριζοσπάστη βουλευτή (Κοινοβούλιο Ιονίου Πολιτείας) Δημήτριο Ραπτάκη και ήταν η γιαγιά του μουσικού Κλέωνος Τριανταφύλλου γνωστού ως Αττίκ. Η οικογένειά του αναγκάστηκε να μεταναστεύσει από την Κωνσταντινούπολη στην Ιόνιο Πολιτεία.
Σπουδές και στρατιωτική σταδιοδρομία
Σπούδασε στην Ιόνιο Ακαδημία της Κέρκυρας. Τελειώνοντας τις σπουδές του μετέβη στο Ναύπλιο και κατατάχθηκε στον τακτικό στρατό του Φαβιέρου, συμμετείχε σε πολλές μάχες και σε μερικές τραυματίστηκε. Εισήχθη από τον Καποδίστρια στο Κεντρικό Πολεμικό Σχολείο που μόλις είχε ιδρυθεί και αποφοίτησε τον Ιούλιο το 1831. Του απονεμήθηκε ο βαθμός του Ανθυπολοχαγού του Πυροβολικού. Υπηρέτησε υπό τις διαταγές του Γάλλου στρατηγού Μαιζώνος στην απελευθέρωση της Πελοποννήσου. Μετά κατατάχθηκε στο νεοσυσταθέν Πυροβολικό Σώμα της Ελευθέρας Ελλάδος, του οποίου υπήρξε και κύριος οργανωτής. Την 1η Δεκεμβρίου 1833 προήχθη σε υπολοχαγό και τοποθετήθηκε Υπασπιστής του Πυροβολικού Σώματος. Το 1837 έγινε λοχαγός και τοποθετήθηκε στο Ναύπλιο. Στην επανάσταση του 1843 τάχθηκε υπέρ των συνταγματικών ελευθεριών της Ελλάδος. Εναντιώθηκε στο καθεστώς του βασιλιά Όθωνα ο οποίος τον έθεσε σε αργία διά απολύσεως το 1853. Έφυγε στο Παρίσι και ασχολήθηκε με στρατιωτικές μελέτες. Το 1854 κατατάχθηκε στα ρωσικά στρατεύματα και ορίστηκε αρχηγός του εθελοντικού σώματος Επτανησίων Ελλήνων. Συμμετείχε στον πόλεμο της Κριμαίας 1853 – 1856 με τους Ρώσους ενάντια στους Τούρκους. Η μαχητικότητά του και οι επιδόσεις του στην ιστορική διάβαση του Δουνάβεως και άλλες νικηφόρες μάχες στις οποίες συμμετείχε τον καταξίωσαν και η Ρωσία του απένειμε παράσημο τιμής. Το 1860 πολέμησε με το γαλλικό στρατό στην εκστρατεία της Συρίας. Παρασημοφορήθηκε επίσης από τη γαλλική κυβέρνηση με το παράσημο της Λεγεώνας της Τιμής.
Η εξέγερση ενάντια στον Όθωνα
Στην εξέγερση των στρατιωτικών ενάντια στο βασιλιά Όθωνα στο Ναύπλιο την 1η Φεβρουαρίου 1862, ανέλαβε αρχηγός. Μετά την επανάσταση οι νικητές ζήτησαν να εφαρμοστεί το Σύνταγμα, να συγκληθεί Εθνοσυνέλευση και να λυθούν πολλά καίρια ζητήματα. Οι διαμάχες με το καθεστώς του Όθωνα συνεχίστηκαν. Ο Πάνος Κορωναίος πρωταγωνίστησε σε αυτές, τραυματίστηκε και τέλος αιχμαλωτίστηκε. Μετά τη δίωξη του Βασιλιά Όθωνα, στις 13 Οκτωβρίου 1862 ο Κορωναίος μεταφέρθηκε στην Αθήνα και διορίστηκε αρχηγός της Εθνοφυλακής από τον Υπουργό Εσωτερικών Ζαΐμη. Στην επιστροφή του στο Ναύπλιο, το δημοτικό συμβούλιο της πόλης, για να τιμήσει τον Κορωναίο για την προσφορά του στην εξέγερση του Φεβρουαρίου κατά του Όθωνα, τού επεφύλαξε πανηγυρική υποδοχή και με τιμητικό ψήφισμα τον έχρισε επίτιμο πολίτη του Δήμου Ναυπλιέων. Στη Β’ Εθνοσυνέλευση του 1864 ο Κορωναίος εκλέχτηκε πληρεξούσιος Αττικής. Το 1866 πήγε στην Κρήτη, στη Μονή Αρκαδίου για να συμμετάσχει στον απελευθερωτικό αγώνα ενάντια στους Τούρκους. Ανακηρύχτηκε αρχηγός της επανάστασης του Νομού Ρεθύμνης. Η συμβολή του υπήρξε καταλυτική.
Πολιτική
Η πολιτική και κοινωνική δράση του Πάνου Κορωναίου υπήρξε επίσης σημαντική. Διετέλεσε Υπουργός Στρατιωτικών (1863 – 1864). Το 1868 εξελέγη βουλευτής Αττικής, το 1875, 1879 και 1885 βουλευτής Κυθήρων. Πέθανε στις 17 Νοέμβρη του 1889 φέροντας τον βαθμό του αντιστράτηγου. Σήμερα η προτομή του στρατηγού κοσμεί την κεντρική πλατεία του Ποταμού. Τα αποκαλυπτήρια της προτομής έγιναν επί Δημαρχίας Μιχαήλ Μεγαλοκονόμου στις 22 Μαΐου 1911 παρουσία δε του πρωθυπουργού Ελευθερίου Βενιζέλου.
