Λίγο πριν η ελληνική λιανεμπορική αγορά υποδεχτεί μια νέα ξένη αλυσίδα, τη ρωσική Mere, κάτι που είχε να συμβεί αρκετά χρόνια, οι διεργασίες για ένα νέο κύκλο συγκέντρωσης αυξάνονται κι αυτό κυρίως λόγω της πίεσης που έχουν δεχθεί οι μικρομεσαίες αλυσίδες εν μέσω πανδημίας.
Τα νήματα κινούν, όπως είναι φυσικό, οι 10 μεγάλοι παίχτες, οι οποίοι είναι και σε μεγάλο βαθμό οι κερδισμένοι της συγκυρίας του Covid-19, καθώς οι εκτιμήσεις συγκλίνουν ότι η περσινή χρονιά θα κλείσει με αύξηση 9-9,5% στο συνολικό τζίρο της αγοράς, έναντι της αρχικής πρόβλεψης του 8-8,5%. Αυτό σημαίνει επιπλέον πωλήσεις της τάξης του ενός δισ. ευρώ.
Έχοντας λοιπόν την «άνεση», η οποία προήλθε όχι μόνο από την αύξηση της κατανάλωσης, αλλά και από τη μετατόπιση τζίρου, με χαμένα τα αυτόνομα καταστήματα τροφίμων και τις μικρότερες αλυσίδες, εντείνουν τον ανταγωνισμό και σκανάρουν την αγορά για πιθανές ευκαιρίες.
Οι κινήσεις των μεγάλων παιχτών
Σε μία περίοδο που ο κλάδος αναπτύσσεται ραγδαία λόγω της πανδημίας η επίσημη είσοδος του Σκλαβενίτη στην αγορά των online σούπερ μάρκετ, έχει δημιουργήσει νέα δεδομένα. Με τεράστιο τζίρο (το 2020 εκτιμάται ότι ξεπέρασε τα 3,6 δισ. ευρώ σε επίπεδο ομίλου), η αλυσίδα ελέγχει ήδη σχεδόν το 30% της αγοράς και πλέον προωθεί ένα νέο μοντέλο οργάνωσης βασικών χώρων και τμημάτων πωλήσεων στα καταστήματά της.
Παράλληλα, το διοικητικό επιτελείο της ΑΒ Βασιλόπουλος έχει δηλώσει ξεκάθαρα πως παρακολουθεί την αγορά και έχει «τα αυτιά και τα μάτια ανοιχτά», ενώ ο Αριστοτέλης Παντελιάδης, διευθύνων σύμβουλος της ΜΑΚΡΟ ΑΕΒΕ, δεν έχει αποκλείσει μία εξαγορά μικρομεσαίας επιχείρησης, «αρκεί να ταιριάζει στις ανάγκες και τη λειτουργία μας», όπως έχει τονίσει χαρακτηριστικά.
Η ΑΒ Βασιλόπουλος, θυγατρική του ολλανδικού ομίλου Ahold Delhaize, πρόκειται να επενδύσει περί τα 50 εκατ. ευρώ το 2021. Στο ίδιο ποσό ανήλθαν οι επενδύσεις της αλυσίδας και το 2020, οι οποίες επικεντρώθηκαν στην ανάπτυξη του δικτύου, στην ανακαίνιση υφιστάμενων καταστημάτων, στα κέντρα διανομής, καθώς και στο κομμάτι της ψηφιοποίησης.
Για το 2021, ο όμιλος Metro AEBE προγραμματίζει επενδύσεις ύψους 35 εκατ. ευρώ, οι οποίες περιλαμβάνουν την επέκταση του κέντρων διανομής σε Θεσσαλονίκη και Οινόφυτα, την ίδρυση 6-8 νέων καταστημάτων, αλλά και τη δημιουργία ηλεκτρονικού καταστήματος για τις ανάγκες των πελατών χονδρικής που σήμερα εξυπηρετούνται μέσω των καταστημάτων Metro Cash & Carry.
Μεγάλο περιθώριο συγκέντρωσης θεωρεί ότι υπάρχει στον κλάδο των σούπερ μάρκετ και ο διευθύνων σύμβουλος της αλυσίδας σούπερ μάρκετ Μασούτης, Γιάννης Μασούτης, οποίος δηλώνει «παρών» εφόσον υπάρξουν ευκαιρίες στην αγορά.
Για το 2021 η Μασούτης σχεδιάζει επενδύσεις ύψους 20 εκατ. ευρώ, στις οποίες θα συγκαταλέγονται νέα καταστήματα, κυρίως σε Αττική και Πάτρα, καθώς και ανακαινίσεις υφιστάμενων καταστημάτων.
Την ίδια ώρα, πληροφορίες αναφέρουν ότι και η Πέντε Α.Ε. (σούπερ μάρκετ Γαλαξίας), μετά την απόκτηση της βορειοελλαδίτικης αλυσίδας Olla, βρίσκεται σε συζητήσεις με δύο μικρομεσαίες αλυσίδες κι αυτή τη φορά από τη βόρεια Ελλάδα.
Αυτόνομη πορεία για την Κρητικός
Έτσι λοιπόν, η προδιαγεγραμμένη αποχώρηση της ΑΝΕΔΗΚ Κρητικός από τον όμιλο αγορών ΕΛΟΜΑΣ, η οποία ολοκληρώθηκε και τυπικά στο τέλος του 2020, ήταν το πρώτο «επεισόδιο» από το «έργο» που θα παρακολουθήσουμε τα επόμενα 3-5 χρόνια. Να σημειωθεί ότι η Κρητικός υλοποιώντας το επενδυτικό και αναπτυξιακό της πλάνο, προέβη και στην απόκτηση ποσοστού 49% της θυγατρικής «CRETAN RETAIL MANAGEMENT ΠΑΝΤΟΠΩΛΕΙΑ ΚΡΗΤΗΣ Α.Ε.», με διακριτικό τίτλο «C.R.M. – ΠΑΝΤΟΠΩΛΕΙΑ ΚΡΗΤΗΣ Α.Ε.», η οποία εδρεύει στους Μαλάδες Ηρακλείου Κρήτης εξυπηρετώντας πάνω από 140 καταστήματα και κατέχοντας πλέον το 100% των μετοχών της.
Με την απορρόφηση της CRM, η Κρητικός θα δραστηριοποιείται σε 27 νομούς της χώρας, ενώ θα αριθμεί πάνω, από 370 καταστήματα, 6 κέντρα διανομής και περισσότερους από 2.500 εργαζόμενους. Στόχος της είναι το 2021 να ξεπεράσει τα 400 εκατ. ευρώ σε τζίρο. Το 2019 ο κύκλος εργασιών σε επίπεδο ομίλου είχε φτάσει τα 350 εκατ. ευρώ.
Το μέλλον του ΕΛΟΜΑΣ
Στον ΕΛΟΜΑΣ από την άλλη, διαμορφώνονται νέες ισορροπίες καθώς χάνει σημαντική «δύναμη πυρός», αφού εκτός από την Κρητικός αποχώρησε και η Bazaar.
Οι αλυσίδες super market ΚΡΗΤΙΚΟΣ και ΒΑΖΑΑR είχαν προσχωρήσει στον ΕΛΟΜΑΣ το 2004.
Ο ΕΛΟΜΑΣ ξεκίνησε το 1994 μετά από πρωτοβουλία του Νίκου Σκουλά, που πρώτος οραματίστηκε τη δημιουργία ενός αμιγώς ελληνικού ομίλου στο χώρο του λιανεμπορίου.
Αρχικά, 5 μεσαίες αλυσίδες σούπερ μάρκετ ενώθηκαν σε μια στρατηγική συμμαχία, με κύριους στόχους τη θωράκιση και την ανάπτυξη των μελών του ομίλου απέναντι στις μεγάλες αλυσίδες και στον επερχόμενο ξένο ανταγωνισμό, αλλά και την ταυτόχρονη στήριξη της ελληνικής παραγωγής και του Ελληνα καταναλωτή.
Με την πάροδο του χρόνου, εισήλθαν και νέα μέλη, ωστόσο τα τελευταία χρόνια πολλές από τις συνεργαζόμενες αλυσίδες είτε εξαγοράστηκαν, είτε έκλεισαν.
Σύμφωνα με τις τελευταίες αλλαγές στο καταστατικό του, οι εταίροι ήταν 17 και πλέον 16 χωρίς την Κρητικός. Μεταξύ των μελών του ομίλου είναι οι αλυσίδες ΣΥ.ΝΚΑ., Γέγος, Ανδρικόπουλος, SYNEMPORIO κ.ά.