Σαν να μην φτάνει που δεν μπορείς να σηκωθείς το πρωί από το κρεββάτι με τέτοια ζέστη, έχεις και ένα τρομερό πονοκέφαλο που σου έχει «μουδιάσει» το κεφάλι.
«Χρειάζομαι ένα καφεδάκι και θα… στρώσω», σκέφτεσαι. Αλλά όταν δεν υποχωρεί ιδιαίτερα, καταλήγεις να ψάχνεις πάλι το συρτάρι για παυσίπονα.
«Μήπως φταίει το κρασί ή κάτι άλλο που έφαγα;» αναρωτιέσαι. Η αλήθεια είναι ότι τελευταία η ημικρανία σε… επισκέπτεται όλο και πιο συχνά. Πώς να μάθεις να ζεις με το κεφάλι σου να «πάει να σπάσει», κάθε τρεις και λίγο; Τι μπορείς να κάνεις για να προστατευτείς;
Να αποκλείσω κάποια τρόφιμα;
Αποδεικνύεται πως, σε κάποιους ανθρώπους, το φαγητό μπορεί να επηρεάσει τη συχνότητα και την ένταση των πονοκεφάλων. Συχνά, άτομα με ημικρανίες είναι ευαίσθητα σε κάποια τρόφιμα. Ωστόσο, ο αποκλεισμός συγκεκριμένων τροφίμων δεν είναι τυπικά αποδεκτή θεραπεία για τις ημικρανίες!
Ποια συστατικά τροφίμων σχετίζονται με ημικρανίες;
Μια θεωρία είναι ότι τα κάποια τρόφιμα απελευθερώνουν συγκεκριμένες χημικές ουσίες, που μπορεί να οδηγήσουν σε ημικρανία.
Η τυραμίνη (που απαντάται στο τυρί), η φαινυλαιθυλαμίνη (που απαντάται στη σοκολάτα), η τυροσίνη, το γλουταμινικό μονονάτριο (που χρησιμοποιείται στο κινέζικο φαγητό), η ασπαρτάμη, η καφεΐνη, τα θειώδη – νιτρώδη άλατα (που απαντώνται στο επεξεργασμένο κρέας) φαίνεται να συμμετέχουν στην πρόκληση ημικρανίας.
Επίσης, διαφορετικοί τύποι τροφίμων προκαλούν διαφορετικού βαθμού αγγειοδιαστολή ή αγγειοσυστολή, που μπορεί να προκαλέσει πονοκέφαλο.
Μια άλλη θεωρία υποστηρίζει ότι κάποια τρόφιμα διεγείρουν συγκεκριμένες περιοχές του εγκεφάλου, επιφέροντας την ημικρανία. Παρολ’ αυτά, η επιστημονική βιβλιογραφία δεν οδηγεί στη διατύπωση ξεκάθαρου συμπεράσματος.
Ποια τρόφιμα ενοχοποιούνται;
Μια μελέτη με 577 άτομα που υπέφεραν από ημικρανίες, έδειξε ότι πιο στενά συσχετιζόμενα με τους πονοκεφάλους ήταν το τυρί, η σοκολάτα, το κόκκινο κρασί και η μπύρα.
Μια άλλη εργασία ανακάλυψε πως ο πονοκέφαλος ήταν κοινός σε ασθενείς με δυσανοχή στη γλουτένη, με ή χωρίς ιστολογικά ευρήματα εντερικών αλλοιώσεων. Επίσης ενοχοποιούνται όλοι οι ξηροί καρποί, το φυστικοβούτυρο, το ξύδι, έτοιμες σάλτσες (μουστάρδα, κέτσαπ, μαγιονέζα), το αβοκάντο και τα ζωικά εντόσθια.
Αφετέρου, η διακοπή χρήσης καφεΐνης μπορεί να επιφέρει πονοκεφάλους σε κάποια άτομα, γι’ αυτό πρέπει η κατανάλωση της να μην είναι υπερβολική. Η διακοπή ακόμα και του ενός φλιτζανιού καφέ (ή 2 φλιτζάνια τσάι ή 3 κουτάκια αναψυκτικό τύπου cola) μπορεί να επιφέρει μυϊκούς πόνους, κόπωση, ατονία και πονοκέφαλο.
Συμπληρώματα
Στην αντιμετώπιση της ημικρανίας έχει χρησιμοποιηθεί μεταξύ άλλων ριβοφλαβίνη, μαγνήσιο, και το βότανο βασκαντήρα (Tanacetum parthenium). Η ριβοφλαβίνη σε μεγάλες δόσεις (400 mg/d) ήταν καλά ανεκτή, με ελάχιστες παρενέργειες και αρκετά αποτελεσματική, αφού μείωσε τους πονοκεφάλους σημαντικά. Η επίδρασή της μεγιστοποιείται μετά από τριμηνιαία χορήγηση. Υψηλή δόση μαγνησίου (600 mg/d) μείωσε τη συχνότητα, την ένταση και τη διάρκεια της ημικρανίας κατά 40%, μετά από 12 εβδομάδες.
Τέλος, οι μέχρι στιγμής έρευνες δεν καταλήγουν σε ασφαλές συμπέρασμα για την αποτελεσματικότητα της βασκαντήρας στην αντιμετώπιση της ημικρανίας.
Επιπλέον, πιστεύεται ότι τα ω-3 λιπαρά οξέα των ψαριών και το ginger μπορούν να βοηθήσουν όσους υποφέρουν από ημικρανίες, εξαιτίας των αντιϊσταμινικών και αντιφλεγμονωδών ιδιοτήτων τους.
Αυτοβοήθεια
Το πρώτο βήμα είναι να κρατήσετε ένα ημερολόγιο κατανάλωσης τροφίμων. Καταγράψτε ό,τι φάγατε και ήπιατε, αλλά και όλα τα φυσιολογικά σας συμπτώματα. Είναι πολύ σημαντικό να σημειώνετε την ώρα που φάγατε.
Μετά από ένα μήνα, διαβάστε το ημερολόγιο και ψάξτε για επαναλαμβανόμενα μοτίβα. Αν πιστεύετε ότι ανακαλύψατε ένα δεσμό μεταξύ του φαγητού και των πονοκεφάλων, προσπαθήστε να περιορίσετε το τρόφιμο για ένα μήνα και παρακολουθήστε την πορεία των συμπτωμάτων.
Να έχετε όμως πάντα κατά νου ότι οι διάφοροι παραγωγοί τροφίμων προσθέτουν διαφορετικά υλικά π.χ. στη σοκολάτα, εξηγώντας το γιατί μια μάρκα μπορεί να επιφέρει πονοκέφαλο, ενώ μια άλλη όχι.
Γιώργος Μίλεσης Msc
Κλινικός Διαιτολόγος – Διατροφολόγος
MSc Εφαρμοσμένης Κλινικής Διατροφής
