Πολλοί θεωρούν ότι τα κράνμπερι είναι μια υπερτροφή λόγω της υψηλής περιεκτικότητάς τους σε θρεπτικά συστατικά και αντιοξειδωτικά.
Έρευνες έχουν συνδέσει τα θρεπτικά συστατικά στα κράνμπερι με:
- χαμηλότερο κίνδυνο ουρολοίμωξης
- πρόληψη ορισμένων τύπων καρκίνου
- βελτίωση της λειτουργίας του ανοσοποιητικού
- μειωμένη αρτηριακή πίεση
Σε αυτό το άρθρο, εξετάζουμε τα οφέλη των κράνμπερι για την υγεία, τη διατροφική αξία, αλλά και τι πρέπει να προσέχουμε στην κατανάλωσή τους.
Κράνμπερι: Οφέλη υγείας
Όλοι οι ειδικοί σε θέματα υγείας και διατροφής συνιστούν μια δίαιτα που περιλαμβάνει άφθονα φρούτα και λαχανικά. Ειδικά τα κράνμπερι προσφέρουν μια σειρά από οφέλη για την υγεία. Αποτελούν καλή πηγή διαφόρων βιταμινών και αντιοξειδωτικών.
Τα πιο σημαντικά οφέλη των κράνμπερι περιλαμβάνουν τα εξής:
Διαχείριση ουρολοιμώξεων
Τα κράνμπερι παίζουν εδώ και αιώνες ρόλο στις παραδοσιακές θεραπείες για τις ουρολοιμώξεις. Ωστόσο, η έρευνα σχετικά με τις επιδράσεις των κράνμπερι στη θεραπεία της ουρολοίμωξης έχει δώσει ορισμένα αντικρουόμενα αποτελέσματα.
Για παράδειγμα, μια ανασκόπηση του 2016 διαπίστωσε ότι οι γιατροί συνιστούν συνήθως τα κράνμπερι για γυναίκες με υποτροπιάζουσες ουρολοιμώξεις.
Επίσης, μια μελέτη του 2014 με 516 συμμετέχοντες διαπίστωσε ότι η λήψη μιας κάψουλας εκχυλίσματος κράνμπερι δύο φορές την ημέρα μείωσε τη συχνότητα εμφάνισης ουρολοίμωξης.
Το υψηλό επίπεδο αντιοξειδωτικών προανθοκυανιδινών (PAC) στα κράνμπερι βοηθά στην πρόληψη της προσκόλλησης ορισμένων βακτηρίων στα τοιχώματα του ουροποιητικού συστήματος. Με αυτόν τον τρόπο, τα PAC στα κράνμπερι βοηθούν στην πρόληψη της μόλυνσης.
Ωστόσο, σε μια μελέτη του 2015, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι παρόλο που οι κάψουλες cranberry μπορούν να το επιτύχουν αυτό, ο χυμός κράνμμπερι είναι απίθανο να έχει το ίδιο αποτέλεσμα. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι απαιτείται υψηλή συγκέντρωση του εκχυλίσματος cranberry για την πρόληψη της βακτηριακής προσκόλλησης. Οι χυμοί κράνμπερι που διατίθενται στο εμπόριο δεν περιέχουν τόσο υψηλές ποσότητες PAC.
Εν τω μεταξύ, μια μελέτη του 2019 διαπίστωσε ότι παρόλο που τα βακκίνια δεν φαινόταν να απομακρύνουν τα βακτήρια που προκαλούν ουρολοιμώξεις, ο συνδυασμός εκχυλίσματος cranberry με καπρυλικό οξύ από λάδι καρύδας και εκχύλισμα αιθέριου ελαίου ρίγανης, οδήγησε στην εξάλειψη του πολύ κοινού βακτηρίου, Escherichia coli (E. coli).
Μείωση του κινδύνου καρδιαγγειακών παθήσεων
Ορισμένα στοιχεία υποδηλώνουν ότι οι πολυφαινόλες που περιέχονται στα κράνμπερι μπορεί να μειώσουν τον κίνδυνο για καρδιαγγειακή νόσο.
Μια ανασκόπηση του 2019 διαπίστωσε ότι ένα συμπλήρωμα κράνμπερι στη διατροφή μπορεί να βοηθήσει ένα άτομο να διαχειριστεί αρκετούς παράγοντες κινδύνου για καρδιαγγειακή νόσο.
Η ανασκόπηση διαπίστωσε επίσης ότι τα συμπληρώματα cranberry βοήθησαν στην μείωση του Δείκτη Μάζας Σώματος (ΔΜΣ) και στη βελτίωση των επιπέδων της “καλής” χοληστερόλης (HDL).
Μια άλλη μελέτη εξέτασε 78 υπέρβαρους ή παχύσαρκους συμμετέχοντες. Αποκάλυψε ότι η κατανάλωση ενός ροφήματος από κράνμπερι χαμηλών θερμίδων με υψηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ενώσεις κάθε μέρα βελτίωσε τη ρύθμιση του σακχάρου στο αίμα, τα χημικά σημάδια φλεγμονής και αύξησε τα επίπεδα της HDL.
Επιβράδυνση της εξέλιξης του καρκίνου
Μια ανασκόπηση του 2016 αποκάλυψε ότι οι ενώσεις στα κράνμπερι είχαν αρκετές ευεργετικές επιδράσεις στα καρκινικά κύτταρα στο πλαίσιο μελετών σε δοκιμαστικούς σωλήνες.
Αυτές περιελάμβαναν:
- αυξημένο θάνατο καρκινικών κυττάρων
- επιβράδυνση της ανάπτυξης των καρκινικών κυττάρων
- μείωση της φλεγμονής
Η ανασκόπηση υποδηλώνει επίσης ότι τα κράνμπερι μπορούν να επηρεάσουν αρκετούς άλλους μηχανισμούς, που προάγουν την ανάπτυξη και εξάπλωση του καρκίνου.
Αν και οι δοκιμές σε ανθρώπους με καρκίνο είναι περιορισμένες, αυτά τα ευρήματα αφήνουν υποσχέσεις για τη μελλοντική διαχείριση ορισμένων καρκίνων παράλληλα με τις τυπικές θεραπείες.
Ενίσχυση της στοματικής υγείας
Τα PAC που περιέχονται στα κράνμπερι μπορούν επίσης να ωφελήσουν τη στοματική υγεία. Το κάνουν αυτό εμποδίζοντας τα βακτήρια να προσκολλώνται στην επιφάνεια των δοντιών.
Τα βακκίνια μπορεί επίσης να είναι ευεργετικά στην πρόληψη της ουλίτιδας.
Κράνμπερι: Θρεπτικά στοιχεία
Μισό φλιτζάνι ψιλοκομμένα κράνμπερι περιέχει:
- 25 θερμίδες
- 0,25 γραμμάρια (g) πρωτεΐνης
- 0,07 g λίπους
- 6,6 g υδατάνθρακες, συμπεριλαμβανομένων 2,35 g φυσικής ζάχαρης
- 2 g φυτικών ινών
- 4,4 χιλιοστόγραμμα (mg) ασβεστίου
- 0,12 mg σιδήρου
- 3,3 mg μαγνησίου
- 6 mg φωσφόρου
- 44 mg καλίου
- 1,1 mg νατρίου
- 0,05 mg ψευδάργυρου
- 7,7 mg βιταμίνης C
- 0,5 μικρογραμμάρια (mcg) φυλλικού οξέος
- 35 διεθνείς μονάδες (IU) βιταμίνης Α
- 0,72 mg βιταμίνης Ε
- 2,75 mcg βιταμίνης Κ
Τα κράνμπερι περιέχουν επίσης μια σειρά από ζωτικής σημασίας βιταμίνες του συμπλέγματος Β, όπως:
- βιταμίνη Β1 (θειαμίνη)
- βιταμίνη Β2 (ριβοφλαβίνη)
- βιταμίνη Β3 (νιασίνη)
- βιταμίνη Β6
Αποτελούν επίσης καλή πηγή βιταμίνης C.
Η βιταμίνη C είναι ένα ισχυρό, φυσικό αντιοξειδωτικό. Σύμφωνα με τους ειδικούς, η βιταμίνη C μπορεί:
- να εμποδίσει ορισμένες από τις βλάβες που προκαλούνται από τις ελεύθερες ρίζες
- να βελτιώσει την απορρόφηση του σιδήρου από φυτικές πηγές
- να τονώσει το ανοσοποιητικό σύστημα
- να υποστηρίξει την παραγωγή κολλαγόνου για την επούλωση πληγών
Η υψηλότερη πρόσληψη φυτικών ινών μπορεί επίσης να βοηθήσει ένα άτομο να μειώσει τον κίνδυνο να αναπτύξει μια σειρά από παθήσεις υγείας, όπως:
- εγκεφαλικό επεισόδιο
- στεφανιαία νόσος
- υπέρταση
- υψηλή χοληστερόλη
- διαβήτης
- ευσαρκία (υπερβολικό βάρος)
- ορισμένες γαστρεντερικές παθήσεις
Η αυξημένη πρόσληψη φυτικών ινών μπορεί επίσης:
- να μειώσει την αρτηριακή πίεση
- να μειώσει τα επίπεδα χοληστερόλης
- να βελτιώσει την ευαισθησία στην ινσουλίνη
- να ενισχύσει την απώλεια βάρους για τα υπέρβαρα άτομα
Η βιταμίνη Ε είναι ένα λιποδιαλυτό αντιοξειδωτικό που παίζει ρόλο στην λειτουργία του ανοσοποιητικού.
Η βιταμίνη Ε μπορεί να βοηθήσει ένα άτομο να αποτρέψει, ή να καθυστερήσει τις χρόνιες παθήσεις που σχετίζονται με τις ελεύθερες ρίζες, όπως:
- καρδιακή νόσος
- καρκίνος
- καταρράκτης
- Αλτσχάϊμερ
- αρθρίτιδα
Κράνμπερι: Κίνδυνοι
- Τα άτομα που χρησιμοποιούν βαρφαρίνη (φάρμακο για την αραίωση του αίματος) δεν πρέπει να αυξάνουν ξαφνικά την κατανάλωση κράνμπερι. Αν και υπάρχουν αντικρουόμενες ενδείξεις σχετικά με την πιθανότητα τα cranberries να ενισχύσουν τα αντιπηκτικά τους αποτελέσματα, θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε αυξημένη αιμορραγία.
- Τα προϊόντα cranberry μπορεί επίσης να οδηγήσουν σε μεγαλύτερη απέκκριση οξαλικού στα ούρα. Αυτό θα μπορούσε να προάγει τον σχηματισμό λίθων στα νεφρά σε άτομα που είναι ευαίσθητα σε πέτρες τύπου οξαλικού ασβεστίου.
