Ο καρκίνος του μαστού αποτελεί τον πιο συχνό τύπο καρκίνου στις γυναίκες παγκοσμίως, αλλά και στη χώρα μας. Ο κίνδυνος εμφάνισης της νόσου διπλασιάζεται κάθε δεκαετία μετά την εμμηνόπαυση, ενώ αναφορικά με την αντιμετώπιση της νόσου, η επιβίωση έχει βελτιωθεί αρκετά τα τελευταία χρόνια.
Η εμφάνιση του καρκίνου του μαστού έγκειται σε γενετικούς (γονίδια) και παεριβαλλοντικούς παράγοντες.
H διατροφή, αποτελώντας κομμάτι του τρόπου ζωής μας και του περιβάλλοντός μας είναι απο τους παράγοντες που παίζουν σημαντικό ρόλο στην πρόληψη πληθώρας τύπων καρκίνου, συμπεριλαμβανομένου και του καρκίνου του μαστού.
Καταρχάς, ας δούμε τις γενικές οδηγίες από το World Cancer Research Fund για την μείωση του κινδύνου εμφάνισης καρκίνου του μαστού.
Γενικές οδηγίες για την πρόληψη του καρκίνου του μαστού
- Διατηρήστε το βάρος σας στα φυσιολογικά επίπεδα με ΔΜΣ 18.5-24.9 kg/m2.
- Να ασκήστε τακτικά.
- Περιορίστε την κατανάλωση τροφίμων που είναι ενεργειακά πυκνά, πλούσια σε λίπος και ζάχαρη.
- Προτιμήστε μη επεξεργασμένα τρόφιμα όπως όσπρια, λαχανικά και φρούτα.
- Περιορίστε την κατανάλωση ροφημάτων με ζάχαρη
- Περιορίστε την κατανάλωση κόκκινου και επεξεργασμένου κρέατος.
- Περιορίστε την κατανάλωση αλκοόλ
- Αποφύγετε την χρήση συμπληρωμάτων για την πρόληψη του καρκίνου. Ακολουθήστε μια ισορροπημένη διατροφή, η οποία σας προσφέρει όλα τα θρεπτικά συστατικά που χρειάζεται ο οργανισμός.
- Επιλέξτε τον θηλασμό.
- Οι επιζώντες από καρκίνο προτείνεται να ακολουθούν τις οδηγίες για την πρόληψη του καρκίνου.
- Συχνό προληπτικό έλεγχο
Αναφορικά με το βάρος, ενώ το αυξημένο βαρος προστατεύει από τον καρκίνο του μαστού πριν την εμμηνόπαυση, η αύξηση του βαρους στην ενήλικο ζωή αυξάνει τον κίνδυνο για καρκίνο του μαστού μετά την εμμηνόπαυση!
Καρκίνος του μαστού και διατροφή
Ποια τρόφιμα αυξάνουν τον κίνδυνο για καρκίνο του μαστού;
Αναφορικά με τα τρόφιμα και ροφήματα, η κατανάλωση αλκοόλ αυξάνει τον κίνδυνο για καρκίνο του μαστού στις γυναίκες πριν και μετά την εμμηνόπαυση.
Μια πρόσφατη μετα-ανάλυση έδειξε ότι η υψηλή κατανάλωση κόκκινου και επεξεργασμένου κρέατος (πχ. αλλαντικά) σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο καρκίνου του μαστού, ενώ η κατανάλωση ψαριού, πουλερικών και αυγών δεν σχετίζεται με τον καρκίνο του μαστού.
Άτομα που καταναλώνουν συχνά ψάρια, άρα και ω-3 λιπαρά οξέα έχουν χαμηλότερο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του μαστού, σε σχέση με άτομα που καταναλώνουν μκρές ποσότητες ψαριού.
Η αυξημένη κατανάλωση λιπαρών στην εμμηνόπαυση σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του μαστού, όμως φαίνεται ότι η αυξημένη κατανάλωση κορεσμένων λιπαρών είναι που αυξάνει τον κίνδυνο.
Κοινές πηγές κορεσμένων λιπαρών αποτελούν το λίπος του κρέατος και των παραγώγων του, το βούτυρο, τα τυριά, η κρέμα γάλακτος, τα γλυκά και πολλά αρτοσκευάσματα.
Αν και δεν υπάρχουν σαφή συμπεράσματα για τη σχέση υψηλής κατανάλωσης ελευθέρων σακχάρων (ζάχαρης) και καρκίνου του μαστού φαίνεται ότι η προσκόλληση σε διατροφή πλούσια σε ελεύθερα σάκχαρα αυξάνει τον κίνδυνο νόσου, ενδεχομένως μέσω της αύξησης του σωματικού βάρους, και της μειωμένης ποιότητας της διατροφής.
Πηγές ελευθέρων σακχάρων αποτελούν η ζάχαρη (καστανή, λευκή, μη επεξεργασμένη), το μέλι, οι χυμοί και τα ροφήματα με ζάχαρη, τα αναψυκτικά, καθώς και τα τρόφιμα που είναι πλούσια σε πρόσθετα σάκχαρα όπως γλυκά, μπισκότα και πολλά δημητριακά πρωινού.
Ποια τρόφιμα προστατεύουν από τον καρκίνο του μαστού;
Προστατευτική δράση έχουν τα λαχανικά, τα τρόφιμα που περιέχουν καροτενοειδή, και οι διατροφές που είναι πλούσιες σε ασβέστιο. Ο καφές, επίσης, φαίνεται να μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του μαστού!
Τα γαλακτοκομικά προιόντα έχουν προστατευτική δράση από τον καρκίνο του μαστού στις γυναίκες πριν την εμμηνόπαυση. Είναι συνεπώς μύθος ότι η κατανάλωση γάλακτος ή και γαλακτοκομικών αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης του καρκίνου.
Μάλιστα, μια μετα-ανάλυση έδειξε ότι γυναίκες που κατανάλωναν περισσότερα γαλακτοκομικά προϊόντα βρισκόντουσαν σε χαμηλότερο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του μαστού σε σχέση με τις γυναίκες που κατανάλωναν τα λιγότερα γαλακτοκομικά προϊόντα, ενώ η κατανάλωση γάλακτος δεν σχετίζεται με τον κίνδυνο εμφάνισης του καρκίνου, για ποσότητες κάτω των 2 ποτηριών γάλακτος ανά ημέρα.
Η υψηλή κατανάλωση φυτικών ινών, φρούτων και λαχανικών μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης της νόσου. Αυτό ενδέχεται να οφείλεται και στο γεγονός ότι τα τρόφιμα αυτά είναι χαμηλά σε λιπαρά και υψηλά σε αντιοξειδωτικά και καροτενοειδή.
Τέλος, η παρεξηγημένη σόγια, φαίνεται να έχει προστατευτική δράση ενάντια στον καρκίνο του μαστού, όπως και οι ισοφλαβόνες σόγιας, που θα βρούμε στο τόφου και σε άλλα προιόντα από σόγια.
Συμπέρασμα
Η προσκόλληση σε μια υγιεινή διατροφή μπορεί να γίνει σύμμαχος στην πρόληψη του καρκίνου του μαστού. Μάλιστα, η έρευνα έχει αναδείξει τη Μεσογειακή Διατροφή ως πρότυπο διατροφής, στο οποίο η προσκόλληση μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο εμφάνισης αρκετών τύπων καρκίνων, εκ των οποίων και ο καρκίνος του μαστού!
Συγκεκριμένα η υψηλότερη προσκόλληση στη Μεσογειακή Διατροφή σχετίζεται με μείωση εμφάνισης της νόσου κατά 7%.
Της Μαρίας Μαντζώρου, διαιτολόγου – διατροφολόγου
