Ένας από τους κλάδους της εθνικής οικονομίας που έδειξε να αντιστέκεται τα δύσκολα χρόνια της κρίσης είναι εκείνος του κρασιού. Έτσι τουλάχιστον φαίνεται από την εμφάνιση εκατοντάδων μικρών παραγωγών σε ολόκληρη τη χώρα στους πολλούς δρόμους -απ’ άκρη σε άκρη- του ελληνικού αμπελώνα, που επέλεξαν να εισέλθουν στην πολύ ανταγωνιστική πλέον οινική αγορά με ιδιαίτερα προσεγμένα και με αυστηρές προδιαγραφές προϊόντα.
Ο Νίκος Χριστόπουλος κατάγεται από μια αμπελουργική οικογένεια, από τις Δάφνες Αιγιαλείας και είναι ένας από αυτούς τους μικρούς παραγωγούς που αγαπάει τα αμπέλια που κληρονόμησε στην περιοχή. Η παραγωγή του μετά από 10 συνεχείς τρύγους είναι μικρή αφού δεν ξεπερνάει τις πέντε χιλιάδες φιάλες, με δύο ετικέτες που δείχνουν ωστόσο να είναι η επιβεβαίωση της παράφρασης της ρήσης του αυλητή Καφισία «ουκ εν τω πολλώ το ευ».
«Οι εμβληματικότερες χώρες για παραγωγή κρασιού δεν έκαναν όνομα από τους μεγάλους γίγαντες οινοποιούς» λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Νίκος Χριστόπουλος. «Τις στήριξαν οι μικροί παραγωγοί με ποιοτικά προϊόντα, με ΠΟΠ προϊόντα που τηρούν αυστηρούς κανόνες και προδιαγραφές».
Ο συνομιλητής μας θέλησε να σπάσει την παράδοση της περιοχής όπου κυριαρχεί ο ροδίτης και λευκές ποικιλίες και θέλησε να επενδύσει σε κόκκινες ποικιλίες. ΤΟ Cabernet Sauvignon και το SYRAH . Σήμερα τα κρασιά του συμπεριλαμβάνονται σε κάβες και καταλόγους wine bars μαζί με άλλα, που βρίσκονται στο χώρο χρόνια και είναι πολύ γνωστές ετικέτες, ενώ η ζήτηση τους είναι μεγαλύτερη από την παραγωγή. Μπορεί όμως να αυξήσει την παραγωγή του και τι μπορεί να κάνει η Πολιτεία για την ενίσχυση του μικρού κλήρου που κυριαρχεί στις πλαγιές της Αιγιαλείας;
Αποφασίσαμε να καταγράψουμε την «ιστορία κρασιού» του μικρού παραγωγού αλλά γεμάτο πάθος οινοποιού Νίκου Χριστόπουλου με ένα τηλεοπτικό οδοιπορικό από την μια στις πλαγιές της Αιγιαλείας, αλλά και εκεί που διαθέτει τα προϊόντα του στο Ναύπλιο όπου είναι η κατοικία του.
«Tο Αμπέλι με μαθαίνει»
Πηγαίνουμε στην Βοριαμάνα μία από τις πλαγιές της Αιγιαλείας απέναντι από το Παναχαϊκό όρος. Οι άλλες πλαγιές με αμπελώνες στην ευρύτερη περιοχή είναι αναπτυγμένες στις βορινές πλαγιές των βουνών Κλωκός και Χελμός της Αχαΐας. Αυτές οι αμπελουργικές ζώνες της Αιγιαλείας, δέχονται τους δροσερούς ανέμους του κορινθιακού. Στο ήπιο κλίμα οφείλεται άλλωστε η ύπαρξη χαραδρών και τα εδάφη ποικίλλουν από λευκά ασβεστολιθικά, προϋπόθεση για ένα καλό κρασί. Καταγράφουμε την περιοχή με drone που επιβεβαιώνει ότι δεν παρομοιάζουν άδικα την περιοχή με την Τοσκάνη. Οι πλαγιές και τα χωριά της Αιγιάλειας που μας ξεναγεί ο Νίκος Χριστόπουλος παραμένουν ωστόσο σε μεγάλο βαθμό άγνωστα. Ελαιώνες και αμπελώνες εναλλάσσονται με προστατευόμενες περιοχές Natura, ποτάμια και φαράγγια. Κορινθιακή σταφίδα, λάδι και κρασί είναι τα κυρίαρχα προϊόντα που παράγονται εδώ.
«Όταν πηγαίνω στο αμπέλι είμαι κοντά στο προϊόν μου. Με μαθαίνει το αμπέλι», λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο οινοπαραγωγός. «Βλέποντας από αυτές τι απόκρημνες πλαγιές και τα κούτσουρα να παράγεται ένα τέτοιο προϊόν καταλαβαίνεις πόσο μικρός είσαι απέναντι στη φύση».
Χρειάζονται κίνητρα
Σήμερα η ελληνική αμπελουργία αντιμετωπίζει σοβαρά δομικά προβλήματα. Το πρώτο είναι ο μικρός κλήρος. Η μεγάλη πλειονότητα των αμπελουργικών εκτάσεων δεν ξεπερνά το ένα με δύο στρέμματα. Και αυτά τα αγροτεμάχια δεν δύνανται να εξασφαλίσουν ικανοποιητικό εισόδημα. Αποτέλεσμα να αποτρέπει τη δημιουργία ικανού αριθμού επαγγελματιών αμπελουργών.
«Είναι και θέμα παιδείας. Εμείς έχουμε ανάγκη από περισσότερους αμπελουργούς όχι οινολόγους» τονίζει ο Χριστόπουλος και θεωρεί ότι η προστασία της αμπελουργικής εκμετάλλευσης αποτελεί άμεση ανάγκη. Οι μικροί παραγωγοί θα επιθυμούσαν από την πολιτεία μέτρα ενίσχυσης και να υπάρξουν κίνητρα όπως «η μείωση του κόστους με μείωση της φορολογίας», ενώ όπως μας λέει ο Ν. Χριστόπουλος είναι «δύσκολο να ενταχθεί κάποιος στον αναπτυξιακό νόμο ή να πάρει επιδότηση».
Και υπογραμμίζει: «Ο αμπελουργός χρειάζεται να παράγει αλλά να μπορεί να ζει και την οικογένεια του. Διότι όταν έχουμε ένα αμπέλι στα 800 μέτρα, και παράγουν λίγη ποσότητα αλλά αυτά τα αμπέλια θα αναδείξουν την περιοχή, πρέπει να είναι και βιώσιμοι παραγωγικά. Έτσι ώστε να μπορεί ο κάθε οινοποιός να πληρώσει κάτι παραπάνω στο ποιοτικό προϊόν. Και όχι το ίδιο με τα 300 μέτρα και τα 1000 μέτρα υψόμετρο. Ίσως θα μπορούσε να επιδοτήσει το κράτος αμπέλια που έχουν πολύ χαμηλότερη παραγωγή και σε υψηλότερα υψόμετρα.»
«Ό,τι έχω κάνει είναι με δικά μου κεφάλαια» υπογραμμίζει ο οινοπαραγωγός ο οποίος έχει φυτέψει και μια τρίτη ποικιλία, μαυροδάφνη αλλά θα έχει αποτελέσματα σε δύο χρόνια.
Θα ακολουθήσουμε τον Νίκο Χριστόπουλο στο Ναύπλιο όπου ένα μεγάλο γνωστό wine bar τον στηρίζει αγοράζοντας μεγάλο μέρος της παραγωγής του. Εκεί διαθέτει τις δύο ετικέτες «Βοριαμάνα» (από την πλαγιά) και «GILMA» που είναι τα αρχικά της συζύγου και των δύο παιδιών του.
Όραμα του μικρού παραγωγού είναι να αποκτήσει το δικό του Οινοποιείο και να εισέλθει πέρα από την Πελοπόννησο και στην αγορά της Αθήνας.
Γιώργος Κουβαράς
