Η Αίγυπτος έπαιξε κρίσιμο ρόλο στην επίτευξη εκεχειρίας μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς, μετά από μία σύγκρουση 11 ημερών.
Είναι αλήθεια ότι οι ΗΠΑ ζήτησαν από την κυβέρνηση του Μπένζαμιν Νετανιάχου να σταματήσει τις εχθροπραξίες και μάλιστα με πιεστικό τρόπο. Αν και ο Νετανιάχου απέρριψε δημόσια τις «υποδείξεις», στην πραγματικότητα μείωσε τον ρυθμό των επιθέσεων στη Γάζα, μέχρι τελικά να τις σταματήσει.
Είναι αλήθεια επίσης, ότι ο Ταγίπ Ερντογάν προσπάθησε να εκμεταλλευτεί την κρίση και να προσκομίσει οφέλη, εκμεταλλευόμενος τις προσβάσεις του στους Παλαιστίνιους, ενώ φαντάζονταν ότι θα μπορούσε να αναβαθμίσει την εικόνα του ως υπερασπιστή των μουσουλμάνων.
Παρόλα αυτά, τον πρώτο ρόλο στην υπόθεση τον πήρε το Κάιρο.
Η εκεχειρία επέτρεψε στον Αμπντέλ Φατάχ Αλ Σίσι να προσθέσει άλλη μία επιτυχία στη στρατηγική που προωθεί εδώ και καιρό σε διεθνές επίπεδο, δηλαδή στην ανανέωση του διπλωματικού του status, εμφανιζόμενος ως ο προνομιακός συνομιλητής για την αντιμετώπιση κρίσεων στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής και της Ανατολικής Μεσογείου.
Πρόκειται για την τρίτη επέμβαση της Αιγύπτου μετά την απόσυρση των ισραηλινών στρατευμάτων από τη Γάζα το 2005 και την κατάκτηση της εξουσίας στη Λωρίδα της Γάζας από τη Χαμάς, το 2007.
Οι ΗΠΑ του Μπάιντεν επιθυμούν τον διάλογο μεταξύ των περιφερειακών παικτών γιατί αυτός οδηγεί σε σταθερότητα, που για την Ουάσιγκτον αποτελεί το κεντρικό σημείο για τη διαχείριση των προβλημάτων της περιοχής.
Αυτά τα στοιχεία δεν μπορούσε να τα διασφαλίσει η Άγκυρα, το αντίθετο μάλιστα.
Και χωρίς το στοιχείο της σταθερότητας, οι ΗΠΑ δεν μπορούν να επιτύχουν τη μερική απαγκίστρωση από την περιοχή και να επαναπροσανατολίσουν τις προσπάθειές τους σε άλλες περιοχές του κόσμου.
Το τελικό βήμα για τη διαπραγμάτευση μεταξύ Ισραήλ-Παλαιστινίων, έγινε μετά από τηλεφωνική επικοινωνία μεταξύ Μπάιντεν-Σίσι. Ο Αμερικανός πρόεδρος αναγνώρισε δημόσια τον σημαντικό ρόλο που έπαιξε η Αίγυπτος στην υπόθεση.
Στο παρασκήνιο, οι μυστικές υπηρεσίες έπαιξαν τον ρόλο τους, αφού η αιγυπτιακή GIS διατηρεί ανοικτούς διαύλους τόσο με τη Χαμάς, όσο και με τη Μοσάντ.
Η επιτυχής εκεχειρία θα επιτρέψει στο Κάιρο να αναβαθμίσει την αξιοπιστία του απέναντι στις ΗΠΑ, οι οποίες βασίζουν μέρος της εξωτερικής τους πολιτικής στα ανθρώπινα δικαιώματα, ένα μελανό σημείο του καθεστώτος Σίσι.
Η Αίγυπτος πέτυχε μία σημαντική νίκη απέναντι στην Τουρκία, εν μέσω πλήρους απουσίας της ΕΕ και αδράνειας των χωρών που είχαν υπογράψει με το Ισραήλ τις Συμφωνίες του Αβραάμ, δηλαδή των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων και του Μπαχρέιν.
Η επίτευξη της εκεχειρίας, βοηθάει το Ισραήλ και την Αίγυπτο να παραμείνουν ως βασικοί πυλώνες του γεωπολιτικού συστήματος το οποίο στοχεύει στην ανάσχεση της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο.
Ο Σίσι μπορεί να εμφανίζεται τώρα ως ειρηνευτής, αλλά και ως υποστηρικτής της υπόθεσης των Παλαιστινίων. Στο εσωτερικό της Αιγύπτου, η κυβερνητική ρητορική κατά του Ισραήλ ήταν εντονότερη από προηγούμενες φορές, για να αντισταθμιστεί η αντίστοιχη άλλων περιφερειακών παικτών. Ο Σίσι δεσμεύτηκε για βοήθεια $500 εκατομμυρίων για την ανοικοδόμηση της Γάζας και άνοιγμα της διόδου της Ράφα για να μεταφερθούν τραυματίες σε αιγυπτιακά νοσοκομεία.
Οι σχέσεις της Χαμάς με τη Μουσουλμανική Αδελφότητα, δημιουργούσαν πάντα εντάσεις με το Κάιρο. Η αιγυπτιακή μεσολάβηση, η εκεχειρία και η επίβλεψη της εφαρμογής της, επιτρέπουν την αποφυγή της πλήρους κατάρρευσης της Γάζας, μία εξέλιξη που θα μπορούσε να την ωθήσει σε μεγαλύτερο έλεγχο από τη Χαμάς.
Απέναντι σε όλα αυτά, ο Ταγίπ Ερντογάν, δεν είχε να προσφέρει παρά μόνο ένα προσωπικό παιχνίδι ανάδειξής του σε διεθνή παράγοντα. Για άλλη μία φορά υποτίμησε το Ισραήλ και δεν έλαβε υπόψιν τις επιδιώξεις της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής στην περιοχή.
Όσο για την Ελλάδα, οι εξελίξεις αυτές ήταν θετικές.
Με τα δεδομένα αυτά, το αποτέλεσμα του αγώνα Ερντογάν-Σίσι ήταν φυσιολογικό και αναμενόμενο. Μόνο για την έκταση του σκορ υπάρχουν ερωτηματικά.
Του Βαγγέλη Χωραφά, διευθυντή της ιστοσελίδας γεωπολιτικής, Geoeurope.org
