Με αφορμή την δημόσια διαμαρτυρία Χαρχαλάκη προς την διοίκηση των ΕΛΠΕ όσον αφορά το κοινωνικό πρόγραμμα δωρεάν προσφοράς πετρελαίου θέρμανσης ΕΚΟ που φαίνεται να έχει ατονήσει, και μετά τις παρεμβάσεις της κυβέρνησης στο ζήτημα του management του ομίλου το περασμένο καλοκαίρι, αναδημοσιεύουμε άρθρο – άποψη των Γρηγόρη Στεργιούλη* και Σπύρου Μιχαλακάκη** που δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα των Συντακτών τον Αύγουστο του 2021.
Επιχειρηματικότητα και «επιτελικό» κράτος
Στις 13 Οκτωβρίου του 2020 (τότε που όλα πήγαιναν «πρίμα» για την κυβέρνηση), ο πρωθυπουργός Κυρ. Μητσοτάκης είχε πει: «Η επιχειρηματικότητα θα ενταχθεί ως μάθημα στα διευρυμένα προγράμματα του υπουργείου Παιδείας ώστε να εξοικειωθούν τα παιδιά με το τι σημαίνει να στήνεις και να φτιάχνεις μια επιχείρηση».
Εμείς, θέλοντας να διευκολύνουμε το κυβερνητικό έργο, θα ζητήσουμε στη διδακτέα ύλη για την επιχειρηματικότητα να περιληφθεί το παράδειγμα των ΕΛΠΕ. Προσφέρουμε μάλιστα μια πρώτη προσέγγιση αυτών που πρέπει να μάθουν τα παιδιά για να καταλάβουν πλήρως τι σημαίνει επιχειρηματικότητα, σύμφωνα με τα πεπραγμένα της Ν.Δ. του κ. Μητσοτάκη.
■ Παίρνεις λοιπόν μια επιχείρηση η οποία τα προηγούμενα χρόνια είχε παρουσιάσει κέρδη-ρεκόρ, παραγωγή-ρεκόρ, είχε κάνει εκατοντάδες προσλήψεις, είχε αφήσει έντονο κοινωνικό αποτύπωμα και προετοιμαζόταν για νέες επενδύσεις με βάση ένα σαφές πλάνο. Χαρακτηριστικά τα αποτελέσματα 2015-2018.
■ Απολύεις, απομακρύνεις, διώκεις κάθε τι που θύμιζε το προηγούμενο διάστημα (κοινώς «έξω όλοι οι συριζαίοι και όσοι συνεργάστηκαν μαζί τους») και το αντικαθιστάς με «δικούς» σου. Ακόμα και τα διαφημιστικά κονδύλια προς ΜΜΕ «εξορθολογικοποιούνται» με μείωση (ή και πλήρη κατάργηση) των κονδυλίων προς «μη φίλια ΜΜΕ»…
■ Καταφέρνεις να «γυρίσεις» την ΕΛΠΕ σε αντίστροφη πορεία (βλ. πίνακα παραπάνω). Το 2020 ο Ομιλος (και λόγω της πανδημίας – αλλά χειρότερα σχεδόν από όλες τις εταιρείες του κλάδου) κατέγραψε ζημιές 397 εκατ. ευρώ, με πτώση παραγωγής, αλλά χωρίς να «βλάψει» τους μετόχους (όπως την Paneuropean του κ. Λάτση) οι οποίοι έλαβαν κανονικά το μέρισμά τους, ακόμα και αν η επιχείρηση χρειάστηκε να δανειστεί. Το πρώτο εξάμηνο του 2021 επίσης παρουσίασε ζημιές…
■ Δεν προχωράς καθόλου το (ιδιαίτερα ελπιδοφόρο) πρόγραμμα έρευνας και παραγωγής υδρογονανθράκων. Για δύο χρόνια δεν έχει γίνει τίποτα το σημαντικό σε αυτόν τον τομέα. Αντιθέτως, επιστρέφεις στο Δημόσιο δύο «παραχωρήσεις» (σε Αρτα-Πρέβεζα και βορειοδυτική Πελοπόννησο).
■ Χαρίζεις ουσιαστικά στον ιδιώτη μεγαλομέτοχο (Paneuropean ιδιοκτησίας του κ. Λάτση) το management του Ομίλου. Οι εκπρόσωποι του Δημοσίου στο Δ.Σ. των ΕΛΠΕ (κατ’ εντολήν των προϊσταμένων τους) ψηφίζουν υπέρ της απεμπόλησης του δικαιώματος να διορίζει το Δημόσιο τα 7 από τα 13 μέλη του Δ.Σ.! Αυτό θα μπορούσε να χαρακτηριστεί και απιστία σε βάρος του Δημοσίου, αφού το δικαίωμα ελέγχου του management αποτιμάται σε τουλάχιστον 106 εκατ. ευρώ…
■ Τέλος, εν μέσω Αυγούστου, απολύεις δύο στελέχη του Ομίλου τα οποία δεν ήταν «αρεστά»… Ο ένας γνωστό στέλεχος του ΣΥΡΙΖΑ και ο άλλος στέλεχος του ΚΙΝ.ΑΛΛ., πρώην πρόεδρος του σωματείου εργαζομένων. Το περίεργο εδώ είναι ότι σε δημοσίευμα του bankingnews (το οποίο μυστηριωδώς «κατέβηκε» μετά από δύο ημέρες – με ποιανού παρέμβαση άραγε;) γινόταν λόγος για παρακολούθηση emails και τηλεφωνικών επαφών του απολυμένου, κάτι που αποτελεί θέμα δημοκρατίας και ίσως θα έπρεπε να ελεγχθεί από εισαγγελέα…
Νομίζουμε ότι με όλα αυτά ο μαθητής του μέλλοντος θα μπορέσει να καταλάβει πλήρως τι σημαίνει «επιχειρηματικότητα α λα επιτελικό κράτος», τι σημαίνει «αξιοκρατία», τι σημαίνει «ανάπτυξη», τι σημαίνει «αριστεία», τι σημαίνει να υποστηρίζεις το δημόσιο συμφέρον και να μη σκύβεις το κεφάλι.
Αλλά ίσως η Ιστορία δεν έχει γραφτεί πλήρως ακόμα…
* Πρ. δ/νων σύμβουλος ΕΛΠΕ Α.Ε.
** Πρ. πρόεδρος και δ/νων σύμβουλος ΒΡ Ελληνική Α.Ε.
