Η 6th meeting of the Partnership for Transatlantic Energy Cooperation (P-TEC), which took place at Zappeion (6-7/11/2025), with the participation of the US Department of Energy, the Greek Ministry of Environment and Energy, and the Atlantic Council's Global Energy Center, marks a new chapter in relations between Greece and the United States in the field of energy cooperation.
It puts Greece at the center of Europe's energy security and transatlantic cooperation., reflecting its recognition as a pillar of stability and an energy player in the Eastern Mediterranean and Southeast Europe, at a time when energy security has become a matter of utmost geopolitical priority.
The choice of Athens for this year's P-TEC meeting was not accidental. It reflects the strategic importance that the US attaches to Greece as a stable ally and secure hub in the EU and NATO region..
At the same time, marks Greece's full integration into a transatlantic framework of cooperation on energy, investment, and technological innovation, with countries in Central and Eastern Europe seeking to reduce their energy dependence on Russia.
Through the agreements signed, the United States is institutionalizing its presence on the European energy map through Greece, combining geographical and geopolitical importance, institutional and political stability, and reliability as an ally.
In this context, the first long-term LNG supply contract between DEPA and the American company Venture Global, as well as the activation of hydrocarbon exploration in the Ionian Sea by ExxonMobil and HELLENiQ Energy, are milestones that transform the country into a hub for energy entry and production in Europe.
These developments significantly upgrade Greece's geopolitical role in the wider region., ensure the country's energy sufficiency and confirm its strategic choice to act as a transporter and regulator of energy flows to the Balkans and Central Europe.
For the US, Greece is now becoming a strategic partner in the Mediterranean. Not only in the field of energy, but also in the broader context of transatlantic security.
Furthermore, The energy agreement between Greece and the US constitutes a strong political vote of confidence by President Donald Trump in the Greek government., reinforcing and legitimizing Prime Minister Kyriakos Mitsotakis' strategy for energy independence, diversification of sources and transformation of Greece into a key player in the new European energy map.
In this context, Greece can leverage energy security as a means of exercising power and transform itself from a passive recipient of energy resources into a regulator of energy flows, shaping regional balances.
In particular, through Vertical Axis (Vertical Gas Corridor), Greece will channel natural gas to Bulgaria, Romania, Moldova, and Ukraine, replacing Russian flows. This development strengthens its political and diplomatic role, giving Athens a position that far exceeds the limits of a regional economy.
Furthermore, Greece emerges as the natural vehicle for the transatlantic energy strategy in the Eastern Mediterranean, leveraging its geographical position and international alliances to shape a new framework for cooperation and stability.
Athens is strengthening its position through multilateral frameworks such as the 3+1 initiative (Greece – Cyprus – Israel + USA), which constitute a pillar of energy cooperation and geopolitical stability in the region, connecting the deposits of the Eastern Mediterranean with European markets via Greek infrastructure.
Greece, therefore, is no longer a «final recipient» of energy. It is a producer, hub, and strategic regulator of energy security in Southeast Europe.
Of particular importance is Turkey's exclusion from the new energy networks being formed in Southeast Europe.
Despite Ankara's persistent efforts to promote itself as a key corridor for the transport of energy resources from East to West, developments reveal its gradual marginalization from transatlantic energy initiatives.
Its aggressive rhetoric, distancing itself from the West, and revisionist ambitions in the Eastern Mediterranean, undermine its credibility as a transit hub and reinforce Greece's position as a stable and institutionally reliable partner for the EU and the US.
At the same time, Turkey is gradually losing its ability to influence decisions on energy networks in the region, its role as a strategic transport hub is being limited, and its negotiating power at European and transatlantic level is being undermined.
Its prospects for participating in new hydrocarbon investments and energy transport infrastructure are significantly limited, while Greece is establishing itself as a key player in ensuring energy stability in Southeast Europe and the Mediterranean.
Its inability to join networks such as the Vertical Axis or the 3+1 initiative (Greece–Cyprus–Israel + US) also weakens its position as a strategic player in the Eastern Mediterranean and proves that η Άγκυρα δεν ελέγχει πλέον τις ενεργειακές ροές προς την Ευρώπη.
Περαιτέρω, οι πρόσφατες ελληνικές πρωτοβουλίες, όπως η συμφωνία με την Chevron για έρευνες υδρογονανθράκων και γεωτρήσεις νότια της Κρήτης, ουσιαστικά ακυρώνουν de facto τις τουρκικές διεκδικήσεις για τον έλεγχο της Ανατολικής Μεσογείου μέσω του παράνομου Τούρκο-Λιβυκού μνημονίου.
Ταυτόχρονα, οι ισραηλινοί σχεδιασμοί για την κατασκευή αγωγού μεταφοράς ισραηλινού φυσικού αερίου προς την Ευρώπη μέσω Κύπρου και Ελλάδας ενισχύουν τον ρόλο της Ελλάδας ως ενεργειακού κόμβου, παρακάμπτουν πλήρως την Τουρκία, ακυρώνουν τη στρατηγική της “Γαλάζιας Πατρίδας” και καθιστούν σαφές, ότι η Τουρκία δεν είναι πλέον απαραίτητη για τη μεταφορά φυσικού αερίου προς την Ευρώπη.
Παράλληλα, δεν μπορούν να αγνοηθούν οι οικονομικές επιπτώσεις που συνεπάγονται για την Τουρκία οι πρόσφατες ενεργειακές και γεωπολιτικές εξελίξεις.
Ειδικότερα, η Τουρκία αντιμετωπίζει σοβαρές προκλήσεις στην ενεργειακή της επάρκεια και στη διαφοροποίηση των προμηθευτών της, με αποτέλεσμα να εξακολουθεί να εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τη Ρωσία για την κάλυψη μεγάλου μέρους των ενεργειακών της αναγκών.
Αντίθετα, η Ελλάδα μέσω των στρατηγικών συνεργασιών της με τις ΗΠΑ διασφαλίζει μακροχρόνια προμήθεια LNG και πρόσβαση σε τεχνογνωσία υψηλού επιπέδου.
Η Τουρκία χάνει παράλληλα σημαντικούς οικονομικούς και γεωπολιτικούς πόρους, λόγω της αδυναμίας συμμετοχής της στις νέες ενεργειακές εξελίξεις και τα δίκτυα μεταφοράς της περιοχής. Η ενεργειακή της απομόνωση ενισχύει την αίσθηση ότι η Άγκυρα χάνει έδαφος σε έναν τομέα που θεωρούσε μέχρι πρότινος στρατηγικό εργαλείο επιρροής, κάτι που αποτυπώνεται και στον εκνευρισμό που εκδηλώνει στις πρόσφατες δηλώσεις του ο Πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν.
Συγκεκριμένα, στην ομιλία του στην 41η Σύνοδο της Επιτροπής Οικονομικής και Εμπορικής Συνεργασίας του Οργανισμού Ισλαμικής Συνεργασίας (ISEDAK), ο Τούρκος Πρόεδρος κατήγγειλε ότι «το νησί της Κύπρου προστίθεται στο μενού του νέου ιμπεριαλιστικού παιχνιδιού που σχεδιάζεται στην περιοχή». Κάλεσε μάλιστα τα κράτη–μέλη του Οργανισμού να «ενισχύσουν την αλληλεγγύη τους προς τον τουρκοκυπριακό λαό» και να στηρίξουν «τον αγώνα του για δικαιώματα, ελευθερία και δικαιοσύνη στη βάση μιας λύσης δύο κρατών», υπογραμμίζοντας ότι «η Τουρκία, ως μητέρα πατρίδα και εγγυήτρια δύναμη, δεν θα τον αφήσει ποτέ μόνο του».
Παράλληλα, σε τηλεφωνική επικοινωνία με τον πρωθυπουργό της Κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας της Λιβύης, Αμπντουλχαμίντ Ντιμπέιμπε, ο κ. Ερντογάν επανέλαβε τη σημασία της διμερούς συνεργασίας στον ενεργειακό τομέα διαβεβαιώνοντας, ότι η Άγκυρα «θα συνεχίσει να προστατεύει τα δικαιώματα και τα συμφέροντα της Τουρκίας και της Λιβύης στην Ανατολική Μεσόγειο».
Όλα τα ανωτέρω, συνθέτουν ένα περιβάλλον σταδιακής γεωπολιτικής υποβάθμισης για την Τουρκία, η οποία βλέπει τις πρωτοβουλίες της να περιορίζονται σε περιφερειακό επίπεδο, ενώ η Ελλάδα αναδεικνύεται σε αξιόπιστο ενεργειακό και στρατηγικό εταίρο της Δύσης.
Furthermore, η πρόσφατη Έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την Τουρκία επιβεβαιώνει τον ανωτέρω ισχυρισμό. Συγκεκριμένα, η Έκθεση κατηγορεί την Άγκυρα ότι εξακολουθεί να αμφισβητεί τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο, ενώ δεν συμβάλλει ενεργά στη διαμόρφωση μιας βιώσιμης και δίκαιης λύσης στο Κυπριακό. Παράλληλα, επισημαίνεται η απομάκρυνση της Τουρκίας από τις θεμελιώδεις αρχές του κράτους δικαίου, η υποχώρηση στο πεδίο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και η έλλειψη προόδου στις σχέσεις με την Ε.Ε..
Στις επισημάνεις αυτές, όπου αποτυπώνεται με σαφήνεια η έλλειψη εμπιστοσύνης και η δυσπιστία της Ε.Ε. προς την Τουρκία, το τουρκικό ΥΠΕΞ απάντησε χαρακτηρίζοντας την Έκθεση «αβάσιμη, μεροληπτική και προκατειλημμένη».
Υπό αυτό το πρίσμα, και παρά τα παραπλανητικά αφηγήματα που προβάλλονται εδώ και πολύ καιρό στην Ελλάδα από μερίδα πολιτικών, δημοσιολογούντων και μέσων ενημέρωσης, περί «γεωπολιτικής αναβάθμισης» της Τουρκίας και «γεωπολιτικής υποβάθμισης» της Ελλάδας, η πραγματικότητα τους διαψεύδει παταγωδώς και τους εκθέτει ανεπανόρθωτα.
Η Άγκυρα βιώνει σταδιακή απομόνωση και απώλεια επιρροής, ενώ η Ελλάδα εδραιώνει σταθερά τον ρόλο της ως θεσμικά αξιόπιστου και στρατηγικά αναβαθμισμένου εταίρου της Δύσης στην Ανατολική Μεσόγειο.
Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτής της γεωστρατηγικής αναβάθμισης είναι η πρόσφατη ενεργειακή συμφωνία Ελλάδας – Ουκρανίας.
Μέσω της συμφωνίας που υπογράφηκε στο Μέγαρο Μαξίμου μεταξύ της ΔΕΠΑ Εμπορίας και της ουκρανικής Naftogaz, η Ελλάδα αναλαμβάνει για πρώτη φορά ρόλο τροφοδότη φυσικού αερίου για την Ουκρανία, διασφαλίζοντας σταθερές ροές αμερικανικού LNG μέσω του Κάθετου Διαδρόμου.
Η εξέλιξη αυτή, ενισχύει όχι μόνο την ενεργειακή αλλά και την οικονομική διάσταση της συνεργασίας, καθώς τα οφέλη της συμφωνίας αναμένεται να αποτυπωθούν άμεσα.
Συγκεκριμένα, η επιλογή του Ουκρανού Προέδρου Ζελένσκι να αγοράσει LNG μέσω της Ελλάδας δικαιώνει την στρατηγική επιλογή του πρωθυπουργού κ. Κυριάκου Μητσοτάκη και της Ελλάδας να στηρίξουν σθεναρά τον αμυνόμενο και τον αγώνα της Ουκρανίας κατά της παράνομης ρωσικής εισβολής.
Τώρα, η Ελλάδα αποκτά τον πρώτο λόγο στον ενεργειακό εφοδιασμό της Ουκρανίας και προετοιμάζεται να παίξει καθοριστικό ρόλο στην ανοικοδόμηση της χώρας μετά τη λήξη του πολέμου.
Δεν είναι τυχαίο άλλωστε, ότι διεθνή μέσα όπως το Politico σημειώνουν πως η Ελλάδα είναι η πρώτη χώρα της Ε.Ε. που συμμετέχει ενεργά στο σχέδιο απεξάρτησης της Ευρώπης από το ρωσικό φυσικό αέριο, υιοθετώντας εκ των πραγμάτων την ενεργειακή ατζέντα των ΗΠΑ.
Με αυτή τη συμφωνία, η Ελλάδα παύει να είναι απλός διάδρομος και καθίσταται πλέον στρατηγικός κόμβος διαμετακόμισης ενέργειας, ενισχύοντας παράλληλα τη θέση της σε μια περιοχή όπου η Τουρκία βλέπει την ήδη περιορισμένη περιφερειακή της επιρροή να συρρικνώνεται περαιτέρω, υπογραμμίζοντας με δραματικό τρόπο την αναστροφή του γεωπολιτικού συσχετισμού δυνάμεων στην Ανατολική Μεσόγειο.
Εν κατακλείδι, οι συμφωνίες του Ζαππείου (6–7 Νοεμβρίου 2025) και του Μεγάρου Μαξίμου (16 Νοεμβρίου 2025), δεν συνιστούν απλώς σημαντικές διμερείς πρωτοβουλίες, αλλά αποτελούν τον πυρήνα μιας νέας γεωπολιτικής πραγματικότητας.
Η Ελλάδα παύει πλέον, να κινείται στην περιφέρεια του ενεργειακού χάρτη και καθίσταται κρίσιμος κρίκος του διατλαντικού άξονα.
Πρόκειται για μια γεωπολιτική τομή που κατοχυρώνει τον ρόλο της Ελλάδας ως εγγυήτριας της ενεργειακής ασφάλειας της Ευρώπης, αξιόπιστου εταίρου των ΗΠΑ και ως παράγοντα σταθερότητας σε μια ασταθής περιοχή.
Σε μια εποχή αβεβαιότητας και αστάθειας, η Ελλάδα αναδεικνύεται σε χώρα που δεν ακολουθεί απλώς τις εξελίξεις, αλλά τις επηρεάζει και τις διαμορφώνει, ενισχύοντας τη διεθνή της επιρροή και το γεωπολιτικό της αποτύπωμα.
Η γεωπολιτική αξία των συμφωνιών είναι επομένως διττή: ενεργειακή και πολιτική.
Η Ελλάδα δεν αποτελεί πλέον παθητικό κρίκο στην αλυσίδα των εξελίξεων, αλλά καθοριστικό παράγοντα της νέας ευρωπαϊκής και διατλαντικής αρχιτεκτονικής ασφάλειας θέτοντάς την στο επίκεντρο των διεθνών εξελίξεων.
Author of the article:
Πολιτικός Επιστήμονας – Διεθνολόγος
Πρώην Γενικός Διευθυντής - Γενικής Διεύθυνσης
Πολιτικής Εθνικής Άμυνας και Διεθνών Σχέσεων (ΓΔΠΕΑΔΣ)
Υπουργείου Εθνικής Άμυνας (ΥΠΕΘΑ)
