Έχουν περάσει 120 χρόνια από την ημέρα που μια ομάδα σφουγγαράδων από τη Σύμη ανακάλυψε τυχαία ένα αρχαίο ναυάγιο έξω από τα Αντικύθηρα. Ανάμεσα στα ευρήματα, αυτό που αναμφίβολα αιχμαλωτίζει το ενδιαφέρον του κοινού και της επιστημονικής κοινότητας είναι ο περίφημος Μηχανισμός των Αντικυθήρων. Περισσότερο από 2.000 χρόνια μετά από την κατασκευή του, ο μηχανισμός που σήμερα θεωρείται ο αρχαιότερος γνωστός αστρονομικός υπολογιστής έχει αποκαλύψει πολλά από τα μυστικά του. Κατά τον καθηγητή Γιάννη Σειραδάκη «ο Μηχανισμός των Αντικυθήρων αποτελεί για την τεχνολογία ότι η Ακρόπολη για την αρχιτεκτονική». Ακόμα όμως υπάρχουν αναπάντητα ερωτήματα που εξακολουθούν να μας εξάπτουν την περιέργεια και την φαντασία. Στο μάθημα αυτό, μεταξύ άλλων θα εξερευνήσουμε τον τρόπο λειτουργίας του Μηχανισμού και τα τεχνολογικά θαύματα που κρύβει, θα συζητήσουμε για τους εκπληκτικούς αστρονομικούς υπολογισμούς που πραγματοποιούσε, θα προσπαθήσουμε να τον αναπαραστήσουμε μέσα από πιστά αντίγραφα και θα διαβάσουμε μαζί το «εγχειρίδιο χρήσης» του. Κυρίως όμως, θα κάνουμε ένα νοητό ταξίδι από την αρχαία ελληνική τεχνολογία του 2ου αιώνα π.Χ. στις σημερινές επιστημονικές μελέτες, από τις αρχαιολογικές έρευνες των αρχών του περασμένου αιώνα στις πιο πρόσφατες ενάλιες ανασκαφές και από το μικρό νησί των Αντικυθήρων στα ουράνια φαινόμενα που μελετούσαν οι πρόγονοί μας.
Εγγραφείτε στο μάθημα
Πατήστε στον κάτωθι σύνδεσμο για να εγγραφείτε στο μάθημα:
Περισσότερες πληροφορίες:
https://mathesis.cup.gr/courses/course-v1:GreekCivilization+GC4.1+20E/about
-
Κωδικός Μαθήματος: ΑΕΠ4
-
Έναρξη Μαθήματος: 19/04/2021
-
Προσπάθεια: 15 ώρες
-
Διάρκεια: 3 εβδομάδες
Διδάσκων
Γιάννης Σειραδάκης
Ο Γιάννης Σειραδάκης (1948-2020) γεννήθηκε στα Χανιά. Τις εγκύκλιες καθώς και τις πανεπιστημιακές σπουδές του (πτυχίο Φυσικής) τις τελείωσε στην Αθήνα. Οι μεταπτυχιακές σπουδές του (MSc. και PhD) στην Αστρονομία, έγιναν στo Πανεπιστήμιο του Manchester, Μ. Βρετανία. Εργάστηκε ερευνητικά στο Max-Planck-Institüt für Radioastronomie (Βόννη), στο Πανεπιστήμιο του Αμβούργου και στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο San Diego. Το 1985 εκλέχθηκε Αναπληρωτής Καθηγητής στο Τμήμα Φυσικής του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ) και το 1995 εξελίχθη στη θέση του Καθηγητή, θέση που κατείχε μέχρι τη συνταξιοδότησή του, στις 31 Αυγούστου 2015. Το Δεκέμβριο 2015, με απόφαση της Συγκλήτου, του απενεμήθη ο τίτλος του Ομότιμου Καθηγητή του ΑΠΘ. Τα ερευνητικά ενδιαφέροντά του περιλάμβαναν μελέτες σχετικές με Αστέρες Νετρονίων, Ουδέτερο Υδρογόνο σε γαλαξίες, το Κέντρο του Γαλαξία μας, Μεταβλητούς Αστέρες, Ήλιο, Σελήνη και Αρχαιοαστρονομία.
Δημοσίευσε μόνος του ή σε συνεργασία τρία διδακτικά βιβλία, άλλα βιβλία σχετικά με την αστρονομία, άρθρα σε Συνέδρια και συνολικά πάνω από 100 πρωτότυπες ερευνητικές (κυρίως) και άλλες εργασίες σε διεθνή επιστημονικά περιοδικά ή τόμους. Επίβλεψε Διδακτορικές Διατριβές, οργάνωσε ή συμμετείχε σε πολλά διεθνή συνέδρια και εκπροσώπησε τη χώρα μας σε διεθνή ψηφίσματα και μεγάλα ευρωπαϊκά δίκτυα (OPTICON, ILIAS, CRAF, κ.α.). Συμμετείχε ως μέλος ή Πρόεδρος σε πολλές εθνικές ή διεθνείς επιτροπές ή ερευνητικά προγράμματα και διετέλεσε Γραμματεύς ή Πρόεδρος στην Εθνική Αστρονομική Επιτροπή και στην Ελληνική Αστρονομική Εταιρεία. Το 2011 εξελέγη Διευθυντής του Εργαστηρίου Αστρονομίας του Τμήματος Φυσικής του ΑΠΘ, θέση στην οποία υπηρέτησε μέχρι τη συνταξιοδότησή του. Υπήρξε ιδρυτικό μέλος της ομάδας Pulsar Science in Europe (PULSE), η οποία το 2005 τιμήθηκε με το υψηλότερο βραβείο Descartes της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ο Ι. Σειραδάκης υπήρξε μέλος της διεθνούς ερευνητικής ομάδας η οποία πρωτοστάτησε στην πρόσφατη διερεύνηση και αναθέρμανση του ενδιαφέροντος για το Μηχανισμό των Αντικυθήρων. Θεωρείται ως ένας εκ των πλέον ειδικών για το Μηχανισμό, τόσο στην Ελλάδα, όσο και διεθνώς και έδωσε περισσότερες από 200 επιστημονικές ή εκλαϊκευτικές διαλέξεις στη χώρα μας και στο εξωτερικό με θέμα το Μηχανισμό των Αντικυθήρων.
Eπιμέλεια Μαθήματος – Σχεδιασμός Εξεταστικού Υλικού
Φιόρη-Αναστασία Μεταλληνού
Η Δρ. Φιόρη – Αναστασία Μεταλληνού εργάζεται στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών, όπου είναι υπεύθυνη σε θέματα Επικοινωνίας της Επιστήμης, στο Κέντρο Επισκεπτών Θησείου. Έλαβε Πτυχίο Φυσικής και Μεταπτυχιακό Δίπλωμα στην Φυσική Ατμόσφαιρας και Περιβάλλοντος από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο, στην Θεσσαλονίκη. Στην Διδακτορική Διατριβή της ασχολήθηκε με την «Ανάπτυξη και Εξασθένηση Μαγνητικών Καταιγίδων στο Γεωδιάστημα». Έχει συνεργαστεί με το Centre d’étude des Environnements Terrestre et Planetaires, στο Παρίσι, το Heliophysics Science Division NASA’s Goddard Space Flight Center, Greenbelt, MD, στις ΗΠΑ και την Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών, Εργαστήριο Υπολογιστικών Συστημάτων, του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου. Eργάστηκε ως μεταδιδακτορική ερευνήτρια στο Ινστιτούτο Αστρονομίας, Αστροφυσικής, Διαστημικών Εφαρμογών και Τηλεπισκόπησης (ΙΑΑΔΕΤ) του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών. Το ερευνητικό της υπόβαθρο αφορά στην προσομοίωση επιτάχυνσης φορτισμένων σωματιδίων στην γήινη μαγνητόσφαιρα κατά τη διάρκεια μαγνητικών καταιγίδων.
Έχει λάβει πτυχίο μονωδίας από το Ωδείο Μουσικοί Ορίζοντες, στην Αθήνα και έχει φοιτήσει στην Σχολή Μελοδραματικής του Κρατικού Ωδείου Θεσσαλονίκης. Χρησιμοποιεί τον ήχο και την μουσική ως μέσο επικοινωνίας και διδασκαλίας της Αστρονομίας. Δίνει διαλέξεις και αρθογραφεί με σκοπό την δημόσια κατανόηση της αστρονομίας και διαστημικής φυσικής προς τους μαθητές και το ευρύ κοινό.
Εθελόντριες βοηθοί μαθήματος
Φώτω Καλογεροπούλου (fkalogeropoulou), Εργοθεραπεύτρια.
Μαρία Μπενέτου (Rico).
Σοφία Ριζοπούλου (sOFIArIZOPOULOU), Αρχιτέκτονας Μηχανικός Ε.Μ.Π.
Συντελεστές
Βιντεοσκόπηση: Νίκος Γκικόπουλος
Μοντάζ: Έλενα Κολλάτου
Προγραμματισμός Ασκήσεων: Ειρήνη Μαγειροπούλου
Η βιντεοσκόπηση πραγματοποιήθηκε τον χειμώνα του 2018 στο στούντιο του Mathesis στο Ηράκλειο.
Σημαντική σημείωση
Τα μαθήματα του Mathesis προσφέρονται δωρεάν και έτσι θα συνεχίσουν. Στο συγκεκριμένο μάθημα εκτός από την παρακολούθηση και η έκδοση βεβαίωσης επιτυχούς παρακολούθησης χορηγείται —σε όσους την επιθυμούν και τη δικαιούνται βάσει της επίδοσής τους— απολύτως δωρεάν από το Mathesis, στη μνήμη του διδάσκοντα του μαθήματος Γιάννη Σειραδάκη.
Ευχαριστίες
Η δημιουργία του παρόντος μαθήματος στηρίχθηκε σε δωρεά της Επιτροπής Κληροδοτήματος της Παγκρητικής Ενώσεως Αμερικής. Εκφράζουμε την ευγνωμοσύνη μας προς την Επιτροπή Κληροδοτήματος της Παγκρητικής Ενώσεως Αμερικής για τη γενναιόδωρη υποστήριξή της στο έργο και τον σκοπό του Mathesis.