Δήμος Κυθήρων: Τα νέα δεδομένα για τις λιμενικές υποδομές σε Κύθηρα και Αντικύθηρα

Σημαντικές εξελίξεις στον τομέα των λιμενικών υποδομών ανακοινώνει ο Δήμος Κυθήρων, μετά την ψήφιση του Ν. 5258/2025 και ειδικότερα του άρθρου 17, με το οποίο νομιμοποιούνται οι λιμένες και οι λιμενικές εγκαταστάσεις σε Κύθηρα και Αντικύθηρα. Η ρύθμιση, που δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ 227/τ.Α΄/09-12-2025, επιλύει –σύμφωνα με τον Δήμο– μια εκκρεμότητα που παρέμενε ανοικτή για περισσότερα από 20 χρόνια και αφορά το σύνολο των λιμένων, αλιευτικών καταφυγίων και των συνοδών κτιριακών εγκαταστάσεων.

Παράλληλα, το Δημοτικό Λιμενικό Ταμείο προχωρά στον καθορισμό Χερσαίων Ζωνών Λιμένα και στην εκπόνηση ή ολοκλήρωση μελετών για την αναβάθμιση λιμενικών υποδομών σε Αγία Πελαγία, Καψάλι, Πλατεία Άμμο, Αγία Πατρικία, Πίσω Γιαλό και Διακόφτι, με στόχο την ωρίμανση έργων και τη διεκδίκηση χρηματοδότησης. Στον προγραμματισμό περιλαμβάνεται επίσης η εκπόνηση Master Plan για τον λιμένα Διακοφτίου, καθώς και το έργο επισκευής και επέκτασης του λιμένα Ποταμού Αντικυθήρων, το οποίο έχει ενταχθεί σε χρηματοδοτικό πρόγραμμα του ΕΣΠΑ 2021–2027.

Στο δελτίο Τύπου γίνεται ειδική αναφορά και στις ενστάσεις που διατυπώθηκαν από τη δημοτική παράταξη «Ελεύθερα Κύθηρα» κατά τη δημόσια διαβούλευση. Η Δημοτική Αρχή απορρίπτει τις αιτιάσεις αυτές, υποστηρίζοντας ότι η νομοθετική ρύθμιση αφορά αποκλειστικά τις λιμενικές υποδομές και ότι τα σχόλια της αντιπολίτευσης είναι, κατά την άποψή της, αβάσιμα και παραπλανητικά.

Σημειώνεται ότι το Υπουργείο έλαβε υπόψη τη διαβούλευση του open.gov και τροποποίησε το οριστικό άρθρο που κατατέθηκε στη Βουλή προς ψήφιση.

Πριν τη διαβούλευση:

Μετά τη διαβούλευση:

Σύμφωνα με τον Δήμο Κυθήρων, οι παραπάνω παρεμβάσεις εντάσσονται σε έναν συνολικό σχεδιασμό για τη βελτίωση της λειτουργικότητας και της ασφάλειας των λιμένων σε Κύθηρα και Αντικύθηρα.

Ακολουθεί το δελτίο Τύπου της Δημοτικής Αρχής.

Λιμενική πολιτική προοπτικής από το Δήμο Κυθήρων

1. Νομιμοποίηση Λιμένων Κυθήρων και Αντικυθήρων

Ο Δήμος Κυθήρων είναι στην ευχάριστη θέση να ανακοινώσει ότι με το άρθρο 17 του Ν.5258/2025 «Εποπτική Μονάδα Ασφάλειας Λιμένων και Πλοίων και άλλες διατάξεις», που δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ με αρ. 227/τ.Ά/09-12-2025 και ύστερα από τη σχετική ψήφιση του Νόμου από την Ολομέλεια της Βουλής των Ελλήνων, επιλύεται οριστικά το ζήτημα της νομιμοποίησης των λιμενικών υποδομών στις νήσους Κύθηρα και Αντικύθηρα, το οποίο ταλάνιζε το Δήμο μας για πάνω από 20 χρόνια. Πρόκειται για υλοποίηση της δέσμευσης του Πρωθυπουργού κ. Κυριάκου Μητσοτάκη προς το Δήμαρχο Κυθήρων κ. Στράτο Χαρχαλάκη κατά τη σύσκεψη για τα Κύθηρα στο Μέγαρο Μαξίμου στις 29-07-2025. Η ρύθμιση καθώς και η αιτιολογική της έκθεση προετοιμάστηκαν με ευθύνη του Γ.Γ. του Υπουργικού Συμβουλίου κ. Στέλιου Κουτνατζή, ενώ υπήρξε διαρκής συνεργασία του Δημάρχου με τα συναρμόδια Υπουργεία. Ιδιαίτερες ευχαριστίες απευθύνονται: καταρχήν στον ίδιο τον Πρωθυπουργό κ. Κυριάκο Μητσοτάκη, καθώς και στον Υπουργό Εσωτερικών κ. Θεόδωρο Λιβάνιο, στον Υπουργό Ναυτιλίας κ. Βασίλη Κικίλια, στον Υφυπουργό Κλιματικής Κρίσης κ. Κώστα Κατσαφάδο και στον Υφυπουργό Ναυτιλίας κ. Στέφανο Γκίκα για τη θετική συμβολή τους. Η ρύθμιση ικανοποιεί ένα πάγιο αίτημα του Δήμου μας που έχει εκφραστεί με πληθώρα εγγράφων από το 2015 μέχρι σήμερα, με τα οποία τεκμηριώθηκε η ανάγκη νομιμοποίησης των λιμένων του Δήμου Κυθήρων με ειδική διάταξη Νόμου. Η νομιμοποίηση που επιτεύχθηκε αφορά το σύνολο των λιμένων, λιμενικών υποδομών, αλιευτικών καταφυγίων και των κτιριακών τους εγκαταστάσεων, που στην πλειονότητά τους κατασκευάστηκαν προ δεκαετιών από κρατικούς φορείς ή την Περιφέρεια/Νομαρχία χωρίς να διαθέτουν τις σχετικές εγκρίσεις, σε περιόδους όπου το Κράτος θεωρούσε ότι τα δημόσια έργα απαλλάσσονται της έκδοσης αδειών. Πλέον, επιλύεται μια από τις σοβαρότερες εκκρεμότητες του παρελθόντος, θωρακίζεται ακόμα περισσότερο ο θεσμός της Εγχώριας Περιουσίας και δίνεται η δυνατότητα στο Δήμο και το Λιμενικό Ταμείο να υλοποιήσουν σημαντικά έργα υποδομής στα λιμάνια μας, ενώ άμεσα θα προχωρήσουν οι διαδικασίες μίσθωσης των χώρων στο Λιμένα Διακοφτίου (ΚΥΕ, 2 πρακτορεία, επιχειρήσεις ενοικιαζομένων ΙΧ κ.λπ.) καθώς και νέας μίσθωσης με αυξημένο ενοίκιο στο κτήριο του Λιμένος Καψαλίου που μισθώνει το Υπουργείο Οικονομικών για το Τελωνείο και βασίζεται σε μισθωτήριο του 1998 που δεν μπορούσε να ανανεωθεί λόγω της υποχρέωσης πολεοδομικής τακτοποίησης του κτηρίου που επιτεύχθηκε με τη ρύθμιση.

2. Χερσαίες Ζώνες Λιμένων

Συναφώς και σε άμεση συνάρτηση με την διά της ανωτέρω νομοθετικής ρυθμίσεως νομιμοποίηση των λιμένων των Κυθήρων/Αντικυθήρων είναι και η διαδικασία καθορισμού Χερσαίων Ζωνών Λιμένα σε αυτές, η οποία έχει ήδη ανατεθεί από το Δημοτικό Λιμενικό Ταμείο στην εταιρεία «ΤΡΙΤΩΝ Σύμβουλοι Μηχανικοί ΑΕ», εκ των πλέον έμπειρων στο χώρο των λιμενικών μελετών. Η σχετική σύμβαση ύψους 20.000€ χρηματοδοτείται εξολοκλήρου από ίδιους πόρους του Λιμενικού Ταμείου και με την ολοκλήρωση των σχετικών διαδικασιών, θα επιλυθεί ακόμα μια σημαντική θεσμική εκκρεμότητα για τους λιμένες Κυθήρων/Αντικυθήρων.

3. Εκπόνηση μελετών αναβάθμισης λιμένων Κυθήρων

Ο Δήμος μας δια του Λιμενικού Ταμείου εκπονεί σημαντικές μελέτες για την αναβάθμιση των Λιμένων των Κυθήρων. Συγκεκριμένα εκπονούνται οι μελέτες για τα εξής λιμενικά έργα:

• Δημιουργία ασφαλούς μαρίνας και έργου αποτροπής φυσικών επιχώσεων της υπάρχουσας μαρίνας Αγίας Πελαγίας Κυθήρων. Οι μελέτες ολοκληρώθηκαν (Προϋπολογισμός μελετών: 60.000€ – Πρόγραμμα ΦΙΛΟΔΗΜΟΣ). Ο προϋπολογισμός του έργου ανέρχεται σε 3.200.000€.
• Επισκευή Λιμένος Πλ. Άμμου, Αλιευτικού Καταφυγίου Καψαλίου και προμελέτη τοποθέτησης Ναύδετου στο Καψάλι. Οι μελέτες ολοκληρώθηκαν. Προϋπολογισμός μελετών: 75.000€ – Περιφέρεια Αττικής.
• Αποκατάσταση & αναβάθμιση αλιευτικού καταφυγίου Αγ.Πατρικίας Κυθήρων. Προθεσμία ολοκλήρωσης μελετών: 21-01-2026. Προϋπολογισμός μελέτης: 50.000€ – Πρόγραμμα ΦΙΛΟΔΗΜΟΣ.
• Κατασκευή και λειτουργία αγκυροβολίου τουριστικών σκαφών (Μαρίνα) στον Πίσω Γιαλό Καψαλίου. Προθεσμία ολοκλήρωσης: 16-03-2026. Προϋπολογισμός μελέτης: 180.000€ – Πρόγραμμα ΦΙΛΟΔΗΜΟΣ.
• Βελτίωση προστασίας αλιευτικού καταφυγίου Διακοφτίου Κυθήρων. Προθεσμία ολοκλήρωσης: 01-07-2026. Προϋπολογισμός μελέτης: 50.000€ – Πρόγραμμα ΦΙΛΟΔΗΜΟΣ.

Η Δημοτική Αρχή, για κάθε μελέτη που ολοκληρώνεται εκκινεί άμεσα και τις σχετικές διαδικασίες έκδοσης της περιβαλλοντικής αδειοδότησης (ΑΕΠΟ) και των λοιπών αδειοδοτήσεων, προκειμένου να υπάρχει πληρότητα των φακέλων και αυξημένη πιθανότητα άντλησης σημαντικών πόρων για την εκτέλεση των έργων.

4. Εκπόνηση Master Plan Λιμένος Διακοφτίου Κυθήρων

Μετά την επιτυχή έκβαση της διαδικασίας νομιμοποίησης των λιμένων του Δήμου μας καθώς και των κτιριακών τους υποδομών, το Δημοτικό Λιμενικό Ταμείο θα προβεί άμεσα στη διαδικασία πολυετούς μίσθωσης του ΚΥΕ στο λιμενικό κτίριο Διακοφτίου, που λόγω της πολυετούς πολεοδομικής εκκρεμότητας παραμένει κενό.

Επιπλέον, στον Προϋπολογισμό του Λιμενικού Ταμείου 2026, θα ενταχθεί ποσό για την εκπόνηση Σχεδίου Ανάπτυξης (Master Plan) του Λιμένος Διακοφτίου, που θα περιλαμβάνει όχι μόνο τα αναγκαία νέα λιμενικά έργα αλλά και εμπορικές χρήσεις όπως επιβάλλεται να υπάρχουν στον κεντρικό Λιμένα ενός τουριστικού νησιού.

5. Μελέτη και χρηματοδότηση έργου επέκτασης Λιμένα Ποταμού Αντικυθήρων

Το έργο «Επισκευή και επέκταση λιμενοβραχίονα Ποταμού Αντικυθήρων» έχει ενταχθεί από το Υπουργείο Ναυτιλίας στα 17 στρατηγικά λιμενικά έργα του Αναπτυξιακού Προγράμματος Συμβάσεων Στρατηγικής Σημασίας με χρηματοδότηση από το Τομεακό Πρόγραμμα του ΕΣΠΑ «Μεταφορές 2021-2027» (σχετικό Δ.Τ. Υπουργείου Ναυτιλίας 14/08/2024).

Το Δημοτικό Λιμενικό Ταμείο έχει αναθέσει την εκπόνηση του Τεύχους Μελέτης Κατασκευής και όλων των απαιτούμενων μελετών (Ειδική Οικολογική Αξιολόγησης περιοχών NATURA, προϋπολογισμός, τεύχη, ΑΕΠΟ) με ορίζοντα ολοκλήρωσής τους το επόμενο εξάμηνο. Θα ακολουθήσει η απόφαση ένταξης και η δημοπράτηση του έργου.

Προβλέπεται επέκταση του Λιμενοβραχίονα κατά 2.500τ.μ. περίπου, η διόρθωση του προσανατολισμού του, η κατασκευή μικρού κρηπιδώματος για την ασφαλή πρόσδεση τουριστικών και αλιευτικών σκαφών, η απομάκρυνση των υφάλων από το Λιμένα και η κατασκευή επιβατικού σταθμού με χρήση ΚΥΕ. Το έργο θα συμβάλει στην διασφάλιση της απρόσκοπτης ακτοπλοϊκής σύνδεσης των Αντικυθήρων και την ενίσχυση της τοπικής κοινωνίας με μια σύγχρονη λιμενική υποδομή ικανή να δεχθεί με απόλυτη ασφάλεια επιβατηγά και τουριστικά σκάφη καθώς η στρατηγική θέση του νησιού το καθιστά σημείο διέλευσης μεγάλου αριθμού τουριστικών σκαφών και σκαφών αναψυχής.

6. Οι έωλες αιτιάσεις της παράταξης «ΕΛΕΥΘΕΡΑ ΚΥΘΗΡΑ»

Η συγκεκριμένη παράταξη είναι γνωστό ότι διάκειται αρνητικά σε κάθε προσπάθεια θεσμικής αναβάθμισης της Εγχώριας Περιουσίας, εξάλλου παραμένει σιωπηρή εδώ και 14 μήνες αναφορικά με τις αποφάσεις του ΣτΕ για τα Προσκυνήματα. Μη δυνάμενη να αποκρύψει τον εκνευρισμό της για τη συγκεκριμένη ρύθμιση, επιχείρησε με σειρά ανεδαφικών σχολίων στη δημόσια διαβούλευση, να μειώσει την αξία της και να τη συνδέσει με ζητήματα που όχι μόνο δεν εμπίπτουν σε αυτή, αλλά και ουδέποτε αποτέλεσαν αίτημα του Δήμου. Συγκεκριμένα:

• Η ρύθμιση αφορά μόνο τις λιμενικές υποδομές, για αυτές έγινε λόγος στη σύσκεψη υπό τον Πρωθυπουργό (όπως εξάλλου επιβεβαίωσε και στο Δημαρχείο Κυθήρων ο Υφυπουργός κ. Κώστας Κατσαφάδος).
• Η αλληλογραφία του Δήμου τα τελευταία 10 χρόνια όπως και το σχέδιο της διάταξης που απέστειλε τον Ιούλιο στον Γ.Γ. του Υπουργικού Συμβουλίου ο Δήμαρχος Κυθήρων αφορούν αποκλειστικά τη νομιμοποίηση των λιμενικών υποδομών.
• Η διάταξη αναφέρεται ρητά σε διοικητικές κυρώσεις και όχι ποινικές.
• Η προσπάθεια διατάραξης της σχέσης του Δήμου Κυθήρων με τους άλλους Δήμους της Χώρας με το επιχείρημα «γιατί να νομιμοποιηθούν μόνο στα Κύθηρα;» είναι ανήθικη. Και τούτο διότι μόνο στα Κύθηρα τα λιμάνια ανήκουν κατά κυριότητα στο Δήμο, ενώ στην υπόλοιπη Ελλάδα ανήκουν στο Δημόσιο!
• Το σχέδιο της διάταξης όπως αναρτήθηκε στη δημόσια διαβούλευση και αναφερόταν σε «Υφιστάμενα έργα δημοσίων υποδομών κοινής ωφελείας και τις υποστηρικτικές τους κτιριακές υποδομές» παρέμεινε ακριβώς έτσι στο άρθρο 14 παρ. γ του ψηφισθέντος Νόμου και εξειδικεύτηκε αποκλειστικά στις λιμενικές υποδομές – ακριβώς με βάση το αίτημα του Δήμου Κυθήρων – στο άρθρο 17 αυτού. Το σχετικό ΦΕΚ είναι πέραν αμφισβήτησης. Εξάλλου η τοποθέτηση του Δημάρχου Κυθήρων στην ακρόαση φορέων στη Βουλή των Ελλήνων, πριν την ψήφιση του Νόμου, δεν αφήνει το παραμικρό περιθώριο παρερμηνείας. Τα δε σχόλια που η παράταξη ΕΛΕΥΘΕΡΑ ΚΥΘΗΡΑ ανήρτησε στη δημόσια διαβούλευση – όπως και όσα ανήρτησαν οι ελάχιστοι υποστηρικτές της – αποτελούν μνημείο ψεύδους, παραπλάνησης και συκοφαντίας και ως τέτοια θα αντιμετωπιστούν.

Ο Δήμος μας με σαφές σχέδιο και μεθοδική δουλειά ολοκληρώνει μελέτες μεγάλων λιμενικών έργων και θα αξιώσει τη χρηματοδότησή τους τα επόμενα χρόνια, με στόχο την βελτίωση των λιμενικών υποδομών και συνακόλουθα της ποιότητας ζωής κατοίκων και επισκεπτών. Διότι τα μεγάλα έργα γίνονται με κόπο, με πολυετή διαδικασία ωρίμασης και αδειοδοτήσεων, με σχέδιο και όραμα που οι πολίτες γνωρίζουν ότι διαθέτει ο Δήμαρχος και η Δημοτική Αρχή, την οποία εξάλλου έχουν εμπιστευτεί σε 3 διαδοχικές εκλογικές αναμετρήσεις.