Ακρίβεια: Κουαρτέτο μέτρων στο τραπέζι του υπουργείου Οικονομικών

Στοχευμένες παρεμβάσεις που δεν θα επιβαρύνουν τον προϋπολογισμό και δεν θα αυξήσουν το πρωτογενές έλλειμμα και το δημόσιο χρέος, βρίσκονται στο τραπέζι του οικονομικού επιτελείου, προκειμένου να στηριχτούν χαμηλά και μεσαία εισοδήματα, τα οποία πλήττονται από το τσουνάμι της ακρίβειας.

Με τα επιτόκια δανεισμού να αυξάνονται, κεντρική άποψη είναι ότι δεν πρέπει να υπάρξει καμία ριψοκίνδυνη κίνηση δημοσιονομικής χαλάρωσης με τη μορφή παροχών που μπορεί να πυροδοτήσει ανεξέλεγκτες καταστάσεις, τη στιγμή μάλιστα που η χώρα επιδιώκει να αποκτήσει επενδυτική βαθμίδα.

Τα μέτρα που είναι στο τραπέζι

Σε αυτό το πλαίσιο, τα μέτρα που «ζυγίζονται» είναι:

1. άμεση εισοδηματική ενίσχυση των ευάλωτων ομάδων του πληθυσμού που δοκιμάζονται περισσότερο από τις συνεχείς ανατιμήσεις των τροφίμων και την ενεργειακή ακρίβεια. Η πρόταση που εξετάζουν στο υπουργείο Οικονομικών προβλέπει τη χορήγηση έκτακτου επιδόματος με εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια, με τον αριθμό των δικαιούχων και το ποσό που θα λάβουν να διαμορφώνεται ανάλογα με τον δημοσιονομικό χώρο που θα εξασφαλιστεί. Σε αυτή τη βάση, ποσοτικοποιούνται διάφορα εναλλακτικά σχέδια για τα ευάλωτα νοικοκυριά που θα ωφεληθούν, τα οποία περιλαμβάνουν 250.000 πολίτες που παίρνουν το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα, περίπου 450.000 χαμηλοσυνταξιούχους, αλλά και 700.000 που αμείβονται με τον κατώτατο μισθό.
2. ενίσχυση και από τον κρατικό προϋπολογισμό των επιδοτήσεων στο ρεύμα και το φυσικό αέριο καθώς εκτιμάται ότι η ενεργειακή κρίση θα παραταθεί για αρκετούς μήνες ακόμα και δεν θα επαρκεί το ποσό που προκύπτει από τις δημοπρασίες ρύπων για τη στήριξη νοικοκυριών και επιχειρήσεων. Ο πρωθυπουργός ανέφερε ότι θα υπάρξει κρατική επιδότηση τουλάχιστον για δύο μήνες ακόμα. Ο υπουργός Οικονομικών δεν έχει αποκλείσει την πιθανότητα μέρος του κόστους να χρειαστεί να καλυφθεί από τον κρατικό προϋπολογισμό.
3. πρόσθετες παρεμβάσεις στην επιστρεπτέα προκαταβολή, από κούρεμα 100% της επιστρεπτέας προκαταβολής στις επιχειρήσεις της εστίασης ή μεγαλύτερη μείωση των ποσών που θα πρέπει να επιστρέψουν οι υπόλοιπες επιχειρήσεις. Πρόκειται για ένα μέτρο που δεν επιβαρύνει τον κρατικό προϋπολογισμό, αφού δεν έχουν εγγραφεί προσδοκώμενα έσοδα από τις δόσεις της επιστρεπτέας. Από τα 8,3 δισ. ευρώ των κρατικών δανείων που χορηγήθηκαν στις επιχειρήσεις η κυβέρνηση έχει χαρίσει τα 5,3 δισ. ευρώ. Από τα 3 δισ. ευρώ που ανέρχεται το βεβαιωθέν ποσό της επιστρεπτέας εκτιμάται ότι θα εισπραχθούν 2,3 δισ. ευρώ.
4. ακόμα μεγαλύτερη αύξηση του κατώτατου μισθού από 1η Μάιου, όπως συμβαίνει και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες ώστε να διαμορφωθεί κοντά στα 725 ευρώ. Εάν η ανάπτυξη διαμορφωθεί στο 9% το 2021, τότε η νέα αύξηση θα μπορούσε να φτάσει έως και το 12% και να αντισταθμίσει τις απώλειες που έχουν στο εισόδημά τους οι αμειβόμενοι με τον κατώτατο μισθό.

Tι θα κρίνει τα μέτρα

H πορεία του ΑΕΠ και των εσόδων θα κρίνουν την έκταση αλλά και τον χρόνο εφαρμογής των μέτρων.

Βασικό κριτήριο στη λήψη των οριστικών αποφάσεων είναι να υπάρξουν απτά δείγμα γραφής ότι η πορεία των εσόδων τους πρώτους μήνες του έτους εξελίσσεται σύμφωνα ή ακόμα καλύτερα από τους στόχους.

Τα δεδομένα δεν είναι ευνοικά. Τα στοιχεία για τα δημόσια έσοδα του Ιανουαρίου δείχνουν ότι δεν πήγαν καλά και οι εισπράξεις κινούνται μακριά από το στόχο των 4,5 δισ. ευρώ που προβλέπει ο προϋπολογισμός για τον πρώτο μήνα του 2022.

Κυβερνητικά στελέχη παραπέμπουν για τη λήψη αποφάσεων στα οριστικά στοιχεία του ΑΕΠ του 2021, που πρόκειται να δημοσιοποιηθούν στις αρχές Μαρτίου και τις εξελίξεις σε όλα τα ανοιχτά μέτωπα του πληθωρισμού και της ενεργειακής κρίσης.