Κυριακή βράδυ, μπάλα (στην τηλεόραση) και κουβέντα με έναν φίλο: «Εμείς στην Ελλάδα έχουμε faux καπιταλισμό», λέει.
Στο ερώτημα «και πώς το τεκμηριώνεις αυτό;» η απάντηση ήταν «ποδοσφαιρική»: «Δες το ελληνικό πρωτάθλημα στο ποδόσφαιρο, δες και το αγγλικό.
Εδώ δεν υπήρχε περίπτωση να κρίνεται ο πρωταθλητής στον τελευταίο αγώνα και να γίνει αυτό που έγινε εκεί. Να πάνε δυο μεσαίες ομάδες στην έδρα των αντιπάλων και να παίξουν στα ίσια, να απειλήσουν να στερήσουν τον τίτλο από τους μεγάλους και πλούσιους».
Για τους μη μυημένους και ενημερωμένους, αναφέρθηκε στους αγώνες Μάντσεστερ Σίτι – Άστον Βίλα και Λίβερπουλ – Γουλβς. Το ποιος θα ήταν ο πρωταθλητής παιζόταν μέχρι το σφύριγμα της λήξης, χωρίς κανείς να είναι σίγουρος για το αποτέλεσμα. Όλοι ήμασταν «καρφωμένοι» στην οθόνες διότι αυτό που βλέπαμε μας άρεσε.Ο φιλος έχει δίκιο.
Ο καπιταλισμός είναι ένα σύστημα που μπορεί να μας αρέσει, μπορεί και όχι. Έχει όμως κανόνες οι οποίοι πρέπει να τηρούνται – και σε άλλες χώρες τηρούνται. Οι πλούσιοι ιδιοκτήτες της Μάντσεστερ Σίτι και της Λίβερπουλ μπορούν να αγοράζουν ό,τι καλύτερο κυκλοφορεί σε προπονητές, παίκτες κλπ. Αυτό όμως δεν απαγορεύει στους μικρότερους να διεκδικούν με ίσους όρους το δικό τους δίκαιο μερίδιο στη δόξα και τα κέρδη.
Η αίσθηση που έχουμε είναι ότι στην Αγγλία ο πρωταθλητής κερδίζει τους τίτλους στο γήπεδο. Γι’ αυτό είναι γεμάτες οι εξέδρες, γι’ αυτό θέλουμε όλοι να βλέπουμε αγγλικό ποδόσφαιρο, ενώ δεν πατάμε στα ελληνικά γήπεδα.Ανάλογη είναι η γνώση που έχουμε για τον καπιταλισμό στις ΗΠΑ. Καλός ή κακός (εσύ αποφασίζεις αν σου αρέσει), αλλά με κανόνες που τηρούνται.
Εκεί το χειρότερο που μπορεί να κάνεις είναι να προσπαθήσεις να αποφύγεις τη φορολογία ή να στήσεις απάτη στο Χρηματιστήριο. Δεν έχεις ελπίδες να γλιτώσεις.
Είναι γνωστό ότι ο Αλ Καπόνε δεν τιμωρήθηκε για τη σφαγή του «Αγίου Βαλεντίνου», αλλά συνελήφθη και φυλακίστηκε για φοροδιαφυγή… Εκεί η Novartis πλήρωσε τσουχτερό πρόστιμο για νόθευση του ανταγωνισμού και για τη δραστηριότητά της στην Ελλάδα (εδώ είναι «σκευωρία»)…
Στον κανονικό καπιταλισμό οι επιχειρήσεις για να ζήσουν πρέπει να πληρώνουν τα δάνεια και τις οφειλές τους. Στην Ελλάδα το κακό παράδειγμα το δίνουν πρώτοι τα κόμματα και οι πολιτικοί: ΝΔ και ΠΑΣΟΚ χρωστούν περίπου 700 εκατ. ευρώ, δεκάδες πολιτικοί έχουν τεράστια δάνεια (με ερώτημα αν τα εξυπηρετούν) ενώ πολλοί πολίτες είναι αυτοί που τους ακολουθούν και μιμούνται το δικό τους παράδειγμα, του «δανεικά και αγύριστα».
Έτσι, «τα σπασμένα» τα πληρώνουμε όλοι οι άλλοι, αλλά αυτό είναι άλλη υπόθεση…Στον κανονικό καπιταλισμό κρίνεσαι και δοκιμάζεσαι σε καθημερινή βάση, ίσως και με πολύ σκληρά κριτήρια, κάπου και απάνθρωπα. Στον faux καπιταλισμό μας, αρκεί να έχεις κάποιον «γνωστό» για να σου λύσει το πρόβλημα.
Ο κανονικός καπιταλισμός είναι σαν τα αγγλικά γήπεδα: στον αγωνιστικό χώρο «πέφτουν κορμιά», η αγωνιστική περίοδος είναι ένας ατελείωτος μαραθώνιος και δεν έχει τόση σημασία αν είσαι «βεντέτα», αν έχεις ένα βαρύ όνομα ή αν σε παρακολουθεί από τις εξέδρες ο «μπαμπάς». Θα πάρεις αυτά που αξίζεις, ίσως και παραπάνω, αλλά θα πρέπει να τα «δουλέψεις» και να τα «φέρεις πίσω» με κάποιον τρόπο.
Για να μη μιλήσουμε για τους διαιτητές (τους οποίους άλλωστε και εμείς «δανειζόμαστε», για να προσδώσουμε αίσθηση αντικειμενικότητας και αμεροληψίας).
Αυτά, εκεί. Θέλετε να βάλουμε από τώρα στοίχημα για το ποιος θα είναι του χρόνου ο πρωταθλητής (και ποιοι στις υπόλοιπες θέσεις κορυφής) στο ελληνικό πρωτάθλημα ποδοσφαίρου;
Γιάννης Κορωναίος
Δημιουργός του άρθρου:
Δημοσιογράφος