Oλοκληρώθηκε χθες το τριήμερο 14ο Συνέδριο της Ν.Δ. και θα είχε απλώς περάσει ως μια απολύτως υποτονική διαδικασία, αν δεν είχε έρθει και πάλι, λίγο πριν από το σφύριγμα της λήξης, ο Αντώνης Σαμαράς να εξαπολύσει νέες ευθείες βολές προς τον πρωθυπουργό, με αποτέλεσμα να ξεσπάσει μπροστά στα μάτια του εσωκομματικού ακροατηρίου αλλά και της κοινής γνώμης, μια ανοιχτή σύγκρουση Σαμαρά-Μητσοτάκη.
Μπορεί η απουσία του πρώην πρωθυπουργού από την ομιλία του Κυριάκου Μητσοτάκη κατά την πρώτη ημέρα του συνεδρίου να οφείλεται, σύμφωνα με καλά ενημερωμένες πηγές, σε ένα ατύχημα που είχε ο κ. Σαμαράς -το οποίο του προκάλεσε χτύπημα στα πλευρά- και ως εκ τούτου να μην έκρυβε κάποιο μήνυμα, όμως όσα μηνύματα ο τελευταίος ήθελε να στείλει, τα έστειλε φανερά κατά την παρουσία του την τρίτη ημέρα, και δεν ήταν απλώς μηνύματα, αλλά κανονιές που προκάλεσαν τρικυμία στα λιμνάζοντα συνεδριακά νερά.
Γιατί ο Αντ. Σαμαράς, ο οποίος παραμένει αποφασισμένος στη διεκδίκηση του δικού του εσωκομματικού χώρου και ρόλου ως σκληρός δεξιός πόλος, εκτόξευσε αλλεπάλληλα «καρφιά» προς τον κ. Μητσοτάκη τα οποία ήταν εφ’ όλης της ύλης. «Καρφιά» για την πολιτική του πρωθυπουργού στην ενέργεια, που είναι και ο τομέας που αυτή την περίοδο προκαλεί ασφυκτική πίεση στην κυβέρνηση λόγω της αδυναμίας της να διαχειριστεί την ενεργειακή κρίση. «Καρφιά» για τα ζητήματα εξωτερικής πολιτικής. «Καρφιά» και για το θέμα του ιδεολογικοπολιτικού χαρακτήρα του κόμματος, με τον Αντ. Σαμαρά να κατηγορεί τον κ. Μητσοτάκη ότι τον έχει αλλοιώσει και ότι έχει μετατρέψει τη Ν.Δ. σε… Ποτάμι. Κατηγορίες που ώς τώρα ο πρώην πρωθυπουργός διατύπωνε μέσω συνεντεύξεων, αλλά τώρα που διατυπώθηκαν μπροστά στο εσωκομματικό ακροατήριο, παίρνουν ακόμα μεγαλύτερη διάσταση.
Συγκεκριμένα, ο κ. Σαμαράς υποστήριξε ότι «στη μάχη των ιδεών, ένα κόμμα δεν μπορεί να εκφράζει τους πάντες. Γι’ αυτό και προ καιρού δήλωσα ότι η Ν.Δ. δεν είναι και δεν μπορεί ποτέ να γίνει Ποτάμι. Να ανοιχθούμε σε όλους, ναι – αλλά να μη χάσουμε τον εαυτό μας! Ανοιχτή αγκαλιά, ναι – αλλά μην ξεχάσουμε τι εκπροσωπούν οι ιδέες μας». Και συνέχισε: «Να το ξεκαθαρίσουμε, λοιπόν: Κεντροδεξιά χωρίς Δεξιά δεν υπάρχει!». Φράση που προκάλεσε δυνατό και παρατεταμένο χειροκρότημα στην αίθουσα με κάποιους μάλιστα να φωνάζουν «Πες τα χρυσόστομε!», την ώρα που είναι γνωστή η δυσφορία «γαλάζιων» στελεχών για την αξιοποίηση στο υπουργικό σχήμα πολλών προσώπων εκτός Ν.Δ.
Στο ίδιο πνεύμα, ο πρώην πρωθυπουργός υποστήριξε ότι «όπου μεταλλάχθηκαν παραδοσιακά κόμματα της Κεντροδεξιάς, συρρικνώθηκαν δραματικά». Παράλληλα, επιχειρώντας να πιστωθεί ο ίδιος το γεγονός ότι επί της δικής του πρωθυπουργίας ασκήθηκαν οι διώξεις που κατέληξαν στην καταδίκη της Χρυσής Αυγής, είπε ότι «στη Δεξιά δεν χωράει η Ακροδεξιά. Το νεοναζιστικό μόρφωμα εμείς το παραπέμψαμε στη Δικαιοσύνη. Και σήμερα είναι στη φυλακή». Στο ίδιο πλαίσιο, θυμίζουμε ότι ο κ. Σαμαράς είχε πρόσφατα εκθέσει τον πρωθυπουργό, καταγγέλλοντας ως «μεγάλο λάθος αυτό που έγινε», το διάγγελμα του νεοναζιστικού Τάγματος Αζόφ στην ελληνική Βουλή.
Τώρα, στο συνέδριο, τον εξέθεσε πλήρως για την ενεργειακή του πολιτική. Συγκεκριμένα έκανε ευθέως λόγο για «λάθη», λέγοντας αρχικά πως «αρκετά από τα δικά μας λάθη αναγνωρίζονται κι αντιμετωπίζονται. Οπως έγινε τώρα με τους λογαριασμούς του ηλεκτρικού ρεύματος. Καλώς σήμερα διορθώθηκαν! Με όσα εξαγγέλθηκαν, υπάρχει πράγματι ανακούφιση», προσθέτοντας ωστόσο ότι «αν δεν υπάρξει αλλαγή στην τιμολόγηση και αλλαγή στη φορολογία, είμαστε στον αέρα. Οι έκτακτες επιδοτήσεις δεν μπορεί να είναι μόνιμη λύση. Γιατί ασφαλώς δεν είναι μόνον οι τιμές ενέργειας. Είναι και οι, εξαρτημένες από την ενέργεια, πρώτες ύλες. Και τα λιπάσματα. Ο αγρότης, για παράδειγμα, με τέτοιες τιμές δεν πρόκειται να σπείρει». Κι έπειτα επέκρινε ανοιχτά την κυβέρνηση για την παλιότερη επιλογή της να παγώσει το ζήτημα της εξόρυξης υδρογονανθράκων, όταν ο υπουργός Εξωτερικών, Ν. Δένδιας είχε δηλώσει πως «δεν σκοπεύουμε να μετατρέψουμε το Αιγαίο σε Κόλπο του Μεξικού».
Ειδικότερα, ο πρώην πρωθυπουργός υποστήριξε ότι «τα τελευταία δυόμισι χρόνια, αργήσαμε κι εμείς να αξιοποιήσουμε τα ελληνικά ενεργειακά κοιτάσματα. Ηταν λάθος μας που το αργήσαμε… Και ήταν σφάλμα εκείνο που ειπώθηκε, ότι «δεν μας ενδιαφέρει να τρυπήσουμε τον βυθό των θαλασσών», γιατί εμείς, λέει, είμαστε με την πράσινη ενέργεια… Τι «μήνυμα» δώσαμε στις εταιρείες, που είχαν πάρει τα συμβόλαια έρευνας και εξόρυξης; Οτι η Ελλάδα δεν ενδιαφέρεται! Πριν από λίγες μέρες, βέβαια -και πολύ σωστά- ο πρωθυπουργός ανακοίνωσε το αντίθετο: ότι θα επιταχυνθούν οι έρευνες για τους ελληνικούς υδρογονάνθρακες. Αλλά οι εταιρείες δείχνουν ήδη απρόθυμες. Δυστυχώς, η ζημιά έχει γίνει. Και πρέπει γρήγορα να διορθωθεί».
Τα «καρφιά»
Και κάπου εκεί, έριξε τα «καρφιά» του και για την απόφαση Μητσοτάκη για τη βίαιη απολιγνιτοποίηση, την οποία επίσης χαρακτήρισε «λάθος», λέγοντας ότι «διορθώθηκε και το λάθος της άμεσης απολιγνιτοποίησης ώς το 2024. Την ώρα που, για παράδειγμα, η ίδια η Γερμανία θα διατηρήσει παρόμοια εργοστάσια ώς το 2035… Ευτυχώς, το έργο του υγροποιημένου φυσικού αερίου LNG, που είχαμε προωθήσει το 2013, εγκαινιάστηκε από τον πρωθυπουργό πριν από λίγες μέρες. Αλλά προσοχή σε κάτι που είχα επισημάνει στην Ευρώπη από τότε: Αλλο πράγμα η Ελλάδα να γίνει κόμβος ενεργειακού εφοδιασμού από τρίτες χώρες. Κι εντελώς διαφορετικό -και πολύ πιο σημαντικό- να παράγει η ίδια υδρογονάνθρακες και να εφοδιάζει την Ευρώπη».
Και κάπου εκεί, ο κ. Σαμαράς πέρασε στις γνωστές εθνικιστικές του θέσεις για τα ζητήματα εξωτερικής πολιτικής, επιχειρώντας να δυναμιτίσει τον διάλογο με την Τουρκία και ρίχνοντας εκ νέου βολές στον Κυρ. Μητσοτάκη για την έναρξη των διερευνητικών επαφών, για τις οποίες ισχυρίστηκε ότι ευθύνονται για τη μη επιβολή κυρώσεων στην Τουρκία: «Διαφώνησα ευθέως με την επανέναρξη των διερευνητικών συνομιλιών. Δεν διαφωνούσα “να συζητάμε γενικά” με την Τουρκία… Διαφώνησα με το να κάνουμε επίσημο διάλογο, την ώρα που συνεχίζονταν και κλιμακώνονταν οι προκλήσεις και τα τετελεσμένα του Ερντογάν. Κι ο Ερντογάν κατάφερε έτσι τελικά να αποφύγει τις κυρώσεις! Οπως ακριβώς επεδίωκε η κ. Μέρκελ».
Στο ίδιο εθνικιστικό πλαίσιο είπε ότι «υπάρχει το γνωστό “λόμπι του κατευνασμού” στην Ελλάδα. Που έχει διεισδύσει σε όλα τα πολιτικά κόμματα (σ.σ. άρα και μέσα στη Ν.Δ.). Δηλαδή, οι οπαδοί της εύκολης «τακτοποίησης» των εθνικών μας θεμάτων», υποστήριξε ότι «τα ελληνικά νησιά -συμπεριλαμβανομένου και του Καστελόριζου- έχουν πλήρη δικαιώματα σε ΑΟΖ. Πλήρη. Πράγμα που σημαίνει ότι η ελληνική ΑΟΖ «ακουμπά» την κυπριακή. Δεν μπορεί εμείς να ξεκινάμε από κάτι λιγότερο!», τάχθηκε κατά της «“συνθηκολόγησης” με την Τουρκία», μιλώντας για «νέο εθνικό ακρωτηριασμό» και για «Πρέσπες του Αιγαίου» και έκανε λόγο για «ένα λόμπι που μας ζητάει να υποχωρήσουμε πλήρως απέναντι στην Τουρκία, που είναι «ισχυρή». Οπως μας ζητούσε προηγουμένως να υποχωρήσουμε και απέναντι στα… Σκόπια, επειδή είναι «αδύναμα»».
Και δεν παρέλειψε βέβαια να υπενθυμίσει τη γνωστή εθνικιστική γραμμή του στο Μακεδονικό και να καταφερθεί εναντίον της Συμφωνίας των Πρεσπών, χαρακτηρίζοντάς την «άθλια» και «έγκλημα». Πρόκειται ασφαλώς για μια συζήτηση που σήμερα φέρνει σε δύσκολη θέση τον πρωθυπουργό απέναντι στο εθνικιστικό ακροατήριο, στο οποίο προεκλογικά είχε επενδύσει, φορώντας τη στολή του Μακεδονομάχου και προσεγγίζοντας τη σαμαρική γραμμή, αλλά μετεκλογικά αισθάνεται ότι το έχει δυσαρεστήσει με τη στροφή του στο Μακεδονικό. Αλλωστε, είναι χαρακτηριστικό ότι από τις παρεμβάσεις Μητσοτάκη στο συνέδριο απουσιάζει οποιαδήποτε αναφορά στο Μακεδονικό.
Αίσθηση προκαλεί, τέλος, και η επιλογή του Αντ. Σαμαρά να υπενθυμίσει τη θητεία του ως υπουργός Εξωτερικών «33 χρόνια πριν». Κάτι που ξυπνά ρίγη στα παλιά μητσοτακικά στελέχη αφού τους θυμίζει τον ρόλο του κ. Σαμαρά στην πτώση της κυβέρνησης του Κων. Μητσοτάκη.
Αλλά η κόντρα αυτή του Αντ. Σαμαρά με τον Κυρ. Μητσοτάκη απέκτησε διάσταση σύγκρουσης, μπροστά στο εσωκομματικό ακροατήριο, όταν ο πρωθυπουργός επέλεξε να επιστρέψει στον πρώην πρωθυπουργό ένα από τα «καρφιά» που είχε εκτοξεύσει και συγκεκριμένα αυτό που αφορούσε τις κατηγορίες για αλλοίωση του ιδεολογικοπολιτικού χαρακτήρα της Ν.Δ. Ο κ. Μητσοτάκης άφησε σαφείς αιχμές για το γεγονός ότι επί πρωθυπουργίας Σαμαρά, το 2012, η Ν.Δ. έφτασε στο ιστορικό χαμηλό ποσοστό του 18%, λέγοντας ότι «περάσαμε και εμείς από δύσκολες στιγμές. Κλονίστηκε και η Νέα Δημοκρατία την εποχή της μεγάλης κρίσης. Φτάσαμε να πάρουμε 18% για να μπορέσουμε, όμως, να επιστρέψουμε και να φτάσουμε στο 40% ακριβώς επειδή ανανεωθήκαμε, χωρίς να εγκαταλείψουμε τις παραδοσιακές μας αξίες». Αλλά στον Αντ. Σαμαρά απάντησε για το ίδιο θέμα και ο πρώην πρόεδρος της Ν.Δ. και πρόεδρος της οργανωτικής επιτροπής του συνεδρίου, Βαγγέλης Μεϊμαράκης, ο οποίος είπε πως «για να γίνει κυβέρνηση όλων των Ελλήνων, πρέπει η Νέα Δημοκρατία να έχει πλειοψηφικό ρεύμα. Και για να είναι πλειοψηφικό ρεύμα, απαιτείται να είναι και το Κέντρο και η Δεξιά και όλοι μαζί».
Η γνωστή θεωρία
Κατά τα λοιπά, ο Κυρ. Μητσοτάκης κατά τις δύο παρεμβάσεις του στο συνέδριο της Ν.Δ., αναλώθηκε μόνο σε μια απολογιστική λογική των κυβερνητικών πεπραγμένων, χωρίς να έχει στ’ αλήθεια κάτι νέο να πει, αφού ό,τι ήταν να πει το είχε πει μία μέρα πριν από το συνέδριο, όταν ανακοίνωσε τα νέα μέτρα για την ενεργειακή κρίση. Τώρα, επανέλαβε τη γνωστή θεωρία που οι δεξιοί χρησιμοποιούν, περί… κατάργησης Δεξιάς και Αριστεράς, ισχυριζόμενος πως «τα χρώματα και οι ετικέτες των παλιών κομματικών διαχωρισμών έχουν ξεθωριάσει» και ότι «το χθεσινό σχήμα «Αριστερά-Δεξιά» μεταφέρεται στο δίλημμα «καθήλωση-εξέλιξη», «πρόοδος-οπισθοδρόμηση» και στα αντίθετα ρήματα «γκρεμίζω-χτίζω», «υπόσχομαι-πράττω»».
Παράλληλα, αφού είδε κι απόειδε ότι η πρόσφατη στροφή του στο θέμα της αυτοδυναμίας και το άνοιγμά του σε κυβέρνηση συνεργασίας έστειλε μήνυμα ηττοπάθειας στο εσωτερικό της Ν.Δ. και ότι φανέρωσε την απουσία… επίδοξων συνεργατών, θέλησε πάλι να ξαναβάλει στη ρητορική του τη λέξη αυτοδυναμία, λέγοντας ότι «ανέκαθεν υποστηρίζαμε την αυτοδύναμη Ελλάδα. Με δεδομένη όμως την περιχαράκωση των άλλων πολιτικών δυνάμεων, αυτή η προοπτική παραπέμπει αντικειμενικά πλέον μόνο στην αυτοδύναμη Νέα Δημοκρατία».
Ούτως ή άλλως, ο στόχος του κ. Μητσοτάκη για το συνέδριο δεν ήταν να παραχθεί μέσα απ’ αυτό κάποιου είδους πολιτική, αλλά να «ζυμώσει» εν όψει εκλογών τα δυσαρεστημένα «γαλάζια» στελέχη που νιώθουν ότι είναι αποκομμένα από τη διακυβέρνηση του «επιτελικού κράτους». Χαρακτηριστική είναι η απεύθυνση προς αυτά τα στελέχη του Β. Μεϊμαράκη κατά τον χαιρετισμό του στο συνέδριο, όπου, θέλοντας να τους ενισχύσει τον κομματικό πατριωτισμό, είπε πως «μπορεί, φίλες και φίλοι, αυτά τα τρία χρόνια να υπάρχουν στεναχώριες, να υπάρχουν πικρίες, να υπάρχουν αγωνίες, προβληματισμοί. Μπορεί να μη γίνανε όλα τέλεια, μπορεί να υπήρξαν αστοχίες, αλλά τώρα όμως που μπαίνουμε στη μάχη, τώρα που είναι ο τελευταίος χρόνος, δεν χωράει να σκεφτόμαστε τι έκανε το κόμμα για μένα. Τώρα πρέπει να σκεφτούμε τι θα κάνω εγώ για την Ελλάδα για να μην πάει η χώρα και πάλι πίσω. Τώρα πρέπει να φύγει το εγώ, τώρα πρέπει να ξαναμπεί το εμείς, τώρα είμαστε όλοι στρατιώτες».
Την ίδια ώρα η δυσαρέσκεια αυτή των στελεχών πλέον δεν κρύβεται με τίποτα και εκφράζεται πια και δημόσια με ομιλητή στο συνέδριο να δηλώνει ότι «εδώ και πολύ καιρό η βάση τη Ν.Δ. βοά ότι κάποια κυβερνητικά στελέχη έχουν κλειστά τα γραφεία τους κι έχουν αποκοπεί από τα απλά μέλη του κόμματός μας», προσθέτοντας ότι «υπάρχει απόσταση της κυβέρνησης από το κόμμα. Και αυτό θα πρέπει άμεσα να λυθεί και θα πρέπει να καταλάβουν κάποιοι υπουργοί ότι αν είναι σήμερα εκεί που είναι, το οφείλουν σε κάθε νεοδημοκράτισσα και σε κάθε νεοδημοκράτη που αγωνίζεται για αρχές, ιδανικά και αξίες της παράταξής μας».
Εν τω μεταξύ, αλγεινή εντύπωση προκάλεσε η παρουσία του δημάρχου Άργους, Δημήτρη Καμπόσου στο συνέδριο της Ν.Δ. και οι φωτογραφίες του με υπουργούς, όταν (υποτίθεται ότι) ο Κυρ. Μητσοτάκης τον είχε διαγράψει το 2018 ως ακραίο και ρατσιστή.
Από τις ομιλίες υπουργών, ξεχωρίζει η τοποθέτηση του ΥΠΕΞ Νίκου Δένδια, ο οποίος αναφερόμενος σε όσα εμφανίζει ως επιτυχίες της «κυβέρνησης Μητσοτάκη», μίλησε για πολιτικές που φέρουν την προσωπική του υπογραφή, όπως η παρουσία του στην Άγκυρα, λέγοντας ότι «μιλάει καθαρά και ξάστερα η κυβέρνηση Μητσοτάκη. Οχι στις παρακάμερες ή στα σαλόνια των Αθηνών. Οχι στα πάνελ των τηλεοράσεων. Η κυβέρνηση Μητσοτάκη μιλάει καθαρά και ξάστερα μέσα στην Άγκυρα, μπροστά τους Τούρκους. Εκεί μιλάει καθαρά και ξάστερα».
Οσο για τον αντιπρόεδρο της Ν.Δ., Άδωνι Γεωργιάδη, σε αντίθεση με τον Αντ. Σαμαρά δεν είπε λέξη για το Μακεδονικό και τα θέματα στα οποία είχε πρωτοστατήσει προεκλογικά, ενώ περιορίστηκε σε αντιαριστερές κορόνες, όπως λέγοντας ότι «πρέπει να δώσουμε τη μάχη για να μην ξανακυβερνήσει η Αριστερά. Αυτή η Αριστερά του λαϊκισμού…». Οπου βέβαια όταν ο κ. Γεωργιάδης φτάνει να κατηγορεί άλλους για λαϊκισμό, καταλαβαίνει κανείς πως οι λέξεις χάνουν το νόημά τους.
Του Γιάννη Μπασκάκη
