Ο Βέλγος πρωθυπουργός Αλεξάντερ ντε Κρου μπορεί να δηλώνει ότι η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία «είναι η 11η Σεπτεμβρίου της Ευρώπης» και η σύνοδος κορυφής των Βερσαλλιών μπορεί να διαμηνύει στον Ζελένσκι πως η χώρα του «ανήκει στην ευρωπαϊκή οικογένεια», η ευρωπαϊκή ενότητα και αλληλεγγύη όμως μάλλον σταματά κάπου εκεί.
Διότι, σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες από το Παρίσι, η σύνοδος των Βερσαλλιών βρίσκει ξανά την Ευρωπαϊκή Ένωση διχασμένη και αδύναμη να συμφωνήσει σε κοινή περαιτέρω στάση τόσο για την ενεργειακή όσο και για την γεωπολιτική κρίση.
Οι διαφωνίες εντοπίζονται κυρίως σε τρία μεγάλα θέματα: Στην ταχύτητα και την ένταση με την οποία θα προχωρήσει η απεξάρτηση της Ευρώπης από το ρωσικό φυσικό αέριο, στο εάν, και ποιες, περαιτέρω κυρώσεις θα επιβληθούν κατά της Μόσχας (κυρίως σε ό,τι αφορά την ενέργεια), αλλά και στην ένταξη της Ουκρανίας στην Ε.Ε. Επιπλέον, όπως μεταδίδει το Reuters, σε σκληρό ολλανδικό τείχος φαίνεται να προσκρούει και η πρόταση για επιβολή πλαφόν στις τιμές χονδρικής του φυσικού αερίου – πρόταση, την οποία κατέθεσε στην σύνοδο ο Βέλγος πρωθυπουργός και είχε υποστηρίξει με τη γνωστή επιστολή του και ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
Το πρώτο και μεγάλο πεδίο διχασμού είναι το πόσο γρήγορα, και με ποιους όρους, μπορεί να προχωρήσει η μείωση, και εν τέλει η πλήρης αποδέσμευση, της Ευρώπης από το ρωσικό φυσικό αέριο.
Το σχέδιο που κατέθεσε αυτή την εβδομάδα η Κομισιόν προβλέπει μείωση κατά το ένα τρίτο των αγορών ρωσικού φυσικού αερίου έως το τέλος του 2022 και πλήρη απεξάρτηση μέσα στα επόμενα χρόνια. Όμως, το προσχέδιο ανακοινωθέντος που επικαλείται το Reuters, δεν περιλαμβάνει κλειστό χρονοδιάγραμμα και περιορίζεται σε μια αναφορά για σταδιακή εξάλειψη των ρωσικών προμηθειών καθώς πολλές ευρωπαϊκές χώρες – και κυρίως η Γερμανία που καλύπτει το 50% των αναγκών της με ρωσικό αέριο – φοβούνται ότι οι εσπευσμένες κινήσεις θα εντείνουν το ενεργειακό έλλειμμα και την άνοδο των τιμών. Με βάση, δε, αξιωματούχους που επικαλείται το Reuters κάποιες χώρες θέλουν άμεση διακοπή των ρωσικών προμηθειών, άλλες θέλουν να παραταθεί το χρονοδιάγραμμα έως το 2027 και άλλες έως το 2030.
Διχασμός υπάρχει και για τα άμεσα μέτρα αντιμετώπισης του κύματος της ακρίβειας που πλήττει τους καταναλωτές. Ο Αλεξάντερ ντε Κρου πρότεινε επιβολή πανευρωπαϊκού πλαφόν στις τιμές του φυσικού αερίου λέγοντας ότι «οι αγορές έχουν τρελαθεί», ο ολλανδός πρωθυπουργός Μαρκ Ρούτε όμως είπε «όχι» δηλώνοντας ευθέως ότι μια τέτοια κίνηση θα υπονόμευε τα… περιθώρια κέρδους των αμερικανών εξαγωγέων υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) και το εγχείρημα απεξάρτησης από τη Ρωσία.
Όπως είπε, ο δρόμος για αυτή την απεξάρτηση είναι η στροφή της Ευρώπης προς το LNG των ΗΠΑ και άλλων χωρών. «Εάν όμως επιβληθεί πλαφόν στις τιμές», πρόσθεσε, «η Ευρώπη δεν θα είναι ελκυστική αγορά για τους εξαγωγείς LNG». Μπροστά στο διαφαινόμενο αδιέξοδο η ισπανική κυβέρνηση προειδοποίησε ότι εάν δεν υπάρξει απόφαση για ενιαία, ευρωπαϊκή παρέμβαση, θα κινηθεί μονομερώς στην κατεύθυνση της επιβολής πλαφόν.
Διαφωνία εξακολουθεί να υπάρχει και για το ενδεχόμενο επιβολής και ενεργειακών κυρώσεων κατά της Ρωσίας, με την Πολωνία και τις χώρες της Βαλτικής να ζητούν επιθετικές κινήσεις στα πρότυπα των ΗΠΑ αλλά με τη Γερμανία και την Ουγγαρία να είναι κατηγορηματικά αντίθετες.
Κοινός τόπος δεν υφίσταται όμως ούτε ως προς την προοπτική ταχείας ένταξης της Ουκρανίας στην Ε.Ε. Το προσχέδιο του ανακοινωθέντος που μεταδίδει το Bloomberg διακηρύσσει μόνον ότι «η Ουκρανία ανήκει στην ευρωπαϊκή μας οικογένεια» και εξαντλείται στη δέσμευση «της περαιτέρω ενίσχυσης της συνεργασίας των δύο πλευρών», χωρίς καμία αναφορά στην ενταξιακή προοπτική.
Κατά τις πληροφορίες, και πάλι οι χώρες της Βαλτικής και η Πολωνία ζητούν επίσπευση της διαδικασίας ένταξης, βρίσκουν όμως απέναντί τους την ισχυρή αντίδραση της Γαλλίας, της Ολλανδίας και άλλων.
