Υπάρχουν τέσσερα νησιά που δεν είναι νησιά. Η Σαντορίνη που είναι all season παγκόσμιο αξιοθέατο και δεν έχει σχέση με το καλοκαίρι, η Σαμοθράκη που πας για τη φύση και τις βάθρες κι όχι για τη θάλασσα, οι Σπέτσες που είναι το πιο άσχημο νησί στο οποίο ποτέ κανείς δεν πέρασε άσχημα και τα Κύθηρα που δεν είναι νησί, αλλά μωσαϊκό.
Τα Κύθηρα έχουν Κυκλάδες, Επτάνησα, Κρήτη και Πελοπόννησο, έχουν άσπρα σπίτια, ορεινά χωριά, αλλά και κάστρα και πειρατές, έχουν όλων των ειδών τις παραλίες και τα νερά, αλλά και καταρράκτες και βάθρες, έχουν σπήλαια και μοναστήρια, είναι ανάμεσα στην Πελοπόννησο και την Κρήτη και ανήκουν στη Νομαρχία του Πειραιά.
Τα Κύθηρα ή σε μαγεύουν ή σε απογοητεύουν. Το δεύτερο συμβαίνει σε όσους έχουν αποκλειστικά μία εικόνα στο μυαλό τους και απογοητεύονται που δεν τη βλέπουν να κυριαρχεί. Το Τσιρίγο τα έχει όλα, αλλά δεν είναι τίποτα απ’ αυτά. Αν περιμένεις μόνο κλασικές Κυκλάδες ή μόνο τυπικά Επτάνησα, κτλ, είσαι καταδικασμένος να ξινίσεις. Είναι νησί που πρέπει να το αφήσεις να σου πει εκείνο την ιστορία και να βγάλεις το συμπέρασμα στο τέλος.
Άσε τις κλισέ εικόνες στη Νεάπολη όταν θα ξεκινάς για να περάσεις απέναντι, με το πιο αργό πλοίο στον κόσμο, που σε κάνει να πιστεύεις πως ένας γρήγορος κολυμβητής μπορεί εύκολα να το προσπεράσει. Τo ‘χουμε;
Οι παραλίες στα Κύθηρα
Ξεκινάμε απ’τις παραλίες. Το Μελιδόνι μπορεί στο τέλος της διαδρομής να σε κάνει να το λυπηθείς το αμάξι, αλλά αξίζει. Μικρός κόλπος, που σε εξασφαλίζει απ’τους ανέμους, “αδερφή” παραλία με τον Χαλκό, που βρίσκεται απ’ την άλλη πλευρά της Χώρας. Και οι δύο οργανωμένες, με την κλασική καντίνα, με το Μελιδόνι να έχει το βασικό πλεονέκτημα, έχει φάτσα απέναντι τη Χύτρα. Τη βλέπεις; Θα σου εξηγήσω αργότερα.
Το Καλαδί, το Καλαδί θα μας μπατάρει. Δεν είναι οργανωμένο, άρα θα πρέπει να φροντίσεις για τα απαραίτητα, έχει σκαλιά, σου φαίνεται γολγοθάς το ανέβασμα μετά. Χωρισμένο στη μέση, με τα βράχια πίσω να παρέχουν σκιά απ’ το μεσημέρι και μετά.
Κομπάναδα στην καρδιά μου έχεις φέρει τρομερή. Μαζί με τη Φυρή Άμμο, σχεδόν δίδυμες, μεγάλες παραλίες προς τα ανατολικά. Αν φυσάει πολύ, υπάρχει πρόβλημα. Στο χάρτη φαίνονται και είναι δίπλα, με κάτι βράχια να τις χωρίζουν, αλλά με το αμάξι ΔΕΝ είναι δίπλα, μην κάνεις το λάθος. Αμφότερες οργανωμένες, με την Κομπονάδα να έχει την πιο value for money και μοναδική (μέχρι και πέρσι, φέτος δεν πήγα ακόμα) ξαπλώστρα του νησιού. Τη σωστή, τη βαριά, την ξύλινη, με το παχύ στρώμα και το μαξιλάρι.
Δεύτερο bonus της Κομπονάδας (ή και όχι), Αιμίλιος Χειλάκης από το πρωί μέχρι το απόγευμα, να παίζει τάβλι με γυαλί, να μιλάει και να νομίζεις πως δίπλα σου γυρίζουν διαφήμιση.
Το Καλάμι είναι το δύσκολο. Οδηγάς μετά το Μυλοπόταμο, σπας λίγο το αμάξι και παρκάρεις. Και μετά αρχίζει η κάθοδος με τα πόδια. Σχετικά εύκολα, εκτός ίσως απ’ το τελευταίο κομμάτι αλλά εκεί σου δίνει θάρρος το “και τι, τώρα θα γυρίσω πίσω;” Καμία οργάνωση, μόνο η παραλία στο τέρμα ενός φαραγγιού. Για δες.
Βόρεια στο νησί, αξίζουν οι Φούρνοι. Εύκολος χωματόδρομος στο τέλος της διαδρομής, οργανωμένη, η πιο friendly καντίνα του νησιού, ψήνουν και κάτι λουκάνικα, βάζουν και κάτι μουσικές, έχουν και μια αιώρα στα βράχια μέσα στη θάλασσα.
Στο Καψάλι, ανάμεσα στην μεγάλη παραλία και το κάστρο, υπάρχει μια μικρή, κρυμμένη παραλία, το Σπαραγγάριο. Βρίσκεις το μονοπάτι, κατεβαίνεις τα σκαλιά, έφτασες.
Τέλος, δίπλα δίπλα έχεις την Παλαιόπολη και τον Αβλέμονα. Η Παλαιόπολη είναι μια τεράστια παραλία, ανοργάνωτη, με πιο πριβέ σημείο αν περάσεις μέσα απ’ τα βράχια που τη χωρίζουν. Ο Αβλέμονας είναι το “Κυκλάδες” σημείο του νησιού, με μικρό κόλπο βγαλμένο απ’ το μόλο που έκανες βουτιές στα παιδικά σου χρόνια. Έχει και καφετέρια πάνω στη θάλασσα για να αράξεις απόγευμα-βράδυ.
Εκτός από Μελιδόνι και Χαλκό, όλες οι παραλίες επηρεάζονται απ’ τον αέρα. Πιες καφέ και ρώτα τους ντόπιους για το που να κινηθείς αναλόγως με το που φυσάει. Επιπλέον, οι περισσότερες παραλίες έχουν οδήγηση και λίγο ζόρι. Άνεση έχουν Παλαιόπολη και Αβλέμονας και αν βαριέσαι μπορείς πάντα να κάνεις μπάνιο στην Αγία Πελαγία ή στο Καψάλι. Δεν στο πρότεινα όμως.
Α, όταν θα φτάσεις, θα σε ενθουσιάσουν τα νερά στο Διακόφτι, το λιμάνι του νησιού. Καλή επιλογή για να κάνεις εκεί μπάνιο την τελευταία μέρα πριν φύγεις.
Το φαγητό που πρέπει να τιμήσεις
Κανείς δεν πήγε στα Κύθηρα και γύρισε χωρίς να έχει φάει στη Φιλιώ στον Κάλαμο. Must μετά από μπάνιο στις παραλίες στα νότια του νησιού. Το ίδιο ισχύει και για τη Σκάνδεια, την ταβέρνα στην Παλαιόπολη. Στην Αγία Πελαγία οι επιλογές πολλές, αλλά αγαπώ το Σχολείο. Υπερυψωμένο σε σχέση με τις άλλες ταβέρνες, τρομερές παντσέτες, ζωντανές πενιές το βράδυ. Στον Ποταμό θα φας στον Πανάρετο, ενώ στον Σωτήρη στον Αβλέμονα θα πας όταν θες ψάρια και αστακομακαρονάδες.
Στο Μυλοπόταμο μπορείς να πας όλες τις ώρες, αλλά εγώ προτείνω μεσημέριαπόγευμα, μετά το μπάνιο. Φτάνεις στο χωριό, κάνεις το γύρο όπως λένε τα σήματα, παρκάρεις. Περπατάς, φτάνεις στον Πλάτανο. Δεξιά κάτω είναι το Καμάρι, μπορείς να πιεις τον καλύτερο καφέ του νησιού και να δεις τις πάπιες.
Αν δεν θες, συνεχίζεις ευθεία κι ακολουθείς τις ταμπέλες προς τα κάτω που σε πάνε στον καταρράκτη. Κατεβαίνεις τα σκαλιά, ανάμεσα στη βλάστηση και τα εγκαταλελειμμένα πέτρινα σπίτια, φτάνεις κάτω, στρίβεις δεξιά, ιδού ο καταρράκτης. Φωτό δεν βάζω, να τον δεις κατευθείαν. Αν δεν βουτήξεις, είσαι κότα. Pic or it didn’t happen.
Επιστρέφεις, κάθεσαι στον Πλάτανο, τρως το καταπέτασμα. Είσαι άρχοντας και έχεις ξεχάσει πως είσαι σε νησί. Σημειωτέον πως απ’τον καταρράκτη δεν είναι ανάγκη να επιστρέψεις αμέσως, μπορείς να ακολουθήσεις το εύκολο μονοπάτι για μια διαδρομή μερικών χιλιομέτρων δίπλα στο ποτάμι. Ναι, έχει βάθρες and vathres rule.
Ο Ποταμός είναι ας πούμε το ορεινό χωριό του νησιού. Όχι δεν τη βλέπεις τη θάλασσα, δεν τη μυρίζεις καν. Γιατί να πας; Γιατί έχει μια πλατεία που τα έχει όλα. Γιατί εκεί έχει το καφενείο της πλατείας, εκεί που θα δεις τον Αύγουστο τα προκριματικά του Champions League και του Europa, την πρεμιέρα της Premier και τις πρώτες αγωνιστικές της Super League.
Γιατί εκεί υπάρχει το Αστικόν, ένα παλιό, ψηλοτάβανο καφενείο, που είναι ανοιχτό όλη τη μέρα και το βράδυ έχει live μουσική, απέναντι έχει ανοίξει η Αυλή και πιο κάτω το Renegade. Φαΐ, μουσική, ποτά, μπούρουμπούρου, πολύ πιθανό να με πετύχεις και να αναλύσουμε το σύγχρονο 442, τους Beatles και το φινάλε του Lost.
Μην ξεχάσω. Κάθε Κυριακή πρωί στον Ποταμό έχει παζάρι, κόσμος, χαμός και χταπόδια στα κάρβουνα. Δεν γίνεται να γυρίσεις χωρίς ντόπια προϊόντα, έστω τα λαδοπαξίμαδα απ’ τον φούρνο του Καραβά. Κανένας κρητικός ντάκος, κανένα κρητικό παξιμάδι, μόνο βρεχτολαδέα και τσιριγώτικα παξιμάδια. Προχώρα.
Δεν έχω πάει γιατί με καταθλίβουν τα μοναστήρια, αλλά τα Κύθηρα έχουν πολλά και όπως συμβαίνει σχεδόν πάντα, δύο εξ αυτών συνδέονται με σπήλαια, της Αγιάς Σοφιάς, του Χουστή και το Σπήλαιο Καλάμου. Αν είσαι φαν, μπορείς να πας και στο Κάστρο στην Παλαιοχώρα, στο φαράγγι, εκεί που ήταν κάποτε η πρωτεύουσα του νησιού, πριν μπει ο Μπαρμπαρόσα και τους σφάξει όλους. True story, άφησε και το θησαυρό.
Στη χώρα το βράδυ θα κάνεις τη βόλτα σου, ένας κεντρικός δρόμος είναι. Στο δημοτικό σχολείο λειτουργεί σινεμά, έχω δει μαγευτική προβολή του Σινεμά ο Παράδεισος. Το Mercato κλασικό σημεία για ποτό. Ακόμα καλύτερο, ο Κούκος. Στις στροφές προς το Καψάλι, πάνω στη φουρκέτα. Πανοραμική θέα, κάτω το Καψάλι, από πάνω το Κάστρο.
Στο Καψάλι θα την περπατήσεις την παραλία και το βλέμμα σου θα είναι απέναντι στη Χύτρα και πάνω, στο φωτισμένο Κάστρο. Έχει δύο μπαρ και ανάμεσα πολλές επιλογές για φαί και για κρέπες.
Η Χύτρα που λες. Ονομάστηκε έτσι για λέει παλιά έκατσε ένα σύννεφο από πάνω για μέρες και δεν έφευγε. Σπούκι. Το βράδυ με φεγγάρι τη βλέπεις από το Καψάλι ή τη Χώρα και νομίζεις πως δίπλα θα περάσουν τα πλοία των Ενετών ή του Μπαρμπαρόσα. Guess what? Μπορείς να πας. Glass bottom, περνάς απέναντι, έχει εσωτερική σπηλιά, κάνεις μπάνιο. Μαγεία και επίτηδες δεν βάζω φωτό απ’τη σπηλιά, παρά μόνο τη νυχτερινή λήψη.
