Χωρίς ETCS για έναν ακόμη χρόνο θα παραμείνει ο ελληνικός σιδηρόδρομος, καθώς, μετά από έναν χρόνο καθυστέρησης, υπεγράφη μόλις πριν λίγες μέρες η σύμβαση με την ιαπωνική Hitachi για την αποκατάσταση της λειτουργίας του ETCS στους συρμούς, που συνιστά κομβική προϋποθέση για να μπορέσει να λειτουργήσει το συνολικό σύστημα προστασίας των τρένων.
Ουσιαστικά πρόκειται για αποκατάσταση και επιδιόρθωση βλαβών και ελαττωμάτων στα συστήματα ETCS On-Board, που τοποθετήθηκαν με την επίσης αραχνιασμένη σύμβαση 10004/2007, το αντικείμενο της οποίας ολοκληρώθηκε μετά βασάνων το 2018. Όμως, τα έντεκα χρόνια φαίνεται πως δεν ήταν αρκετά, καθώς απαιτήθηκε και νέα σύμβαση προκειμένου να ανανεωθούν τα υφιστάμενα αραχνιασμένα μηχανήματα ETCS και να είναι συμβατά με το αντίστοιχο σύστημα επί της γραμμής, μετά κι από τη θέση σε αδράνεια πενταετίας, αδράνεια συναρτώμενη με τις γνωστές τραγικές καθυστέρησεις και ελλείψεις της σύμβασης 717 και της αντίστοιχης σύμβασης 10005/2007 για την τοποθέτηση του συστήματος επί των γραμμών.
Οι εργασίες για το τελευταίο ολοκληρώθηκαν, σύμφωνα με το υπουργείο Μεταφορών, μόλις τον Νοέμβριο του 2023, εξαιρουμένου του τμήματος που κατέστρεψε η κακοκαιρία «Daniel», όμως το σύστημα επί της γραμμής -πράγμα που τεχνηέντως αποφεύγει να αναφέρει ο υπ. Μεταφορών Χρ. Σταϊκούρας- δεν μπορεί να λειτουργήσει απο μόνο του, καθως πρόκειται για ένα ενιαίο διαλειτουργικό σύστημα με το ETCS On-Board.
Έναν χρόνο διαπραγματεύσεις για μια απευθείας ανάθεση
Οι διεργασίες για τη σύναψη σύμβασης για την απαραίτητη ανανέωση του ETCS On-Board είχαν ξεκινήσει ήδη μετά το δυστύχημα των Τεμπών από τον υπουργό, τότε, Γεραπετρίτη, ο οποίος είχε επαφές με τους επιτελείς της ιαπωνικής Hitachi, αφού η τελευταία έχει εξαγοράσει την ιταλική Ansaldo, η οποία ήταν και ο αρχικός ανάδοχος του έργου εγκατάστασης το μακρινό 2007. Η διαδικασία που θα ακολουθείτο ήταν αυτή της απευθείας ανάθεσης (διαπραγμάτευση χωρίς προηγούμενη προκήρυξη διαγωνισμού), με το σχετικό αίτημα της ΓΑΙΑΟΣΕ, που είναι αρμόδια για το τροχαίο υλικό του ΟΣΕ, προς την Ενιαία Αρχή Δημοσίων Συμβάσεων για έγκριση της έκτακτης διαδικασίας ανάθεσης συνολικού προϋπολογισμού 3,4 εκατ. ευρώ (για 120 συρμούς μάλιστα) να κατατίθεται στις 8 Μαρτίου 2023.
Από τότε μέχρι και σήμερα ωστόσο δεν κατέστη εφικτό να υπογραφεί σύμβαση με την τωρινή ανάδοχο, με την οποία, όπως είχε παραδεχθεί ο σημερινός υπουργός Μεταφορών Χρ. Σταϊκούρας, βρισκόταν σε πολύμηνη διαπραγμάτευση. Η τελευταία δεν φαίνεται ωστόσο να πήγε και πολύ καλά, καθώς, συγκριτικά με τον αρχικό προϋπολογισμό του έργου, 3,4 εκατ. ευρώ, τελικώς η σύμβαση που υπεγράφη αναγράφει το ποσό των 5 εκατ. ευρώ, αύξημενη δηλαδή κατά 1,6 εκατ. ευρώ, για την ανανέωση 115 συρμών.
Ημερομηνία λήξης του έργου, αν δεν προκύψουν νέες καθυστερήσεις, ορίζεται η 14η Μαρτίου 2025.
Τεχνική υποστήριξη η Hitachi, εργασίες και ανταλλακτικά η ΓΑΙΑΟΣΕ
Αντικείμενο της σύμβασης, η οποία βρίσκεται αναρτημένη στο Kεντρικό Ηλεκτρονικό Μητρώο Δημοσίων Συμβάσεων (ΚΗΜΔΥΣ), αποτελεί η παροχή υπηρεσιών τεχνικής υποστήριξης για την επαναφορά σε λειτουργική κατάσταση του Συστήματος ETCS On-Board, που είναι εγκατεστημένο στις κινητήριες μονάδες του σιδηροδρομικού τροχαίου υλικού.
Συγκεκριμένα, η Hitachi αναλαμβάνει: 1. Να πραγματοποιήσει πλήρη και λεπτομερή έλεγχο κάθε συστήματος ETCS On-Board που είναι εγκατεστημένο στα 115 οχήματα Τροχαίου Υλικού με σκοπό τον εντοπισμό τυχόν φθορών και ελλείψεων που επηρεάζουν τη λειτουργία του συστήματος. 2. Να προσδιορίζει εγκαίρως και λεπτομερώς τα απαραίτητα υλικά και ανταλλακτικά που ενδέχεται να χρειαστούν για κάθε συρμό για την αποκατάσταση των βλαβών και ελλείψεων που επηρεάζουν τα σχετικά συστήματα ETCS On-Board. Τα εν λόγω υλικά και ανταλλακτικά προμηθεύονται από την ΓΑΙΑΟΣΕ. 3. Να επιβλέψει τις εργασίες αποκατάστασης των φθορών και των ελλείψεων που πρόκειται να εκτελεστούν από τους τεχνικούς του ΟΣΕ στα σχετικά συστήματα ETCS On-Board και σε περίπτωση που διαπιστώνει οτιδήποτε να το επισημαίνει στη ΓΑΙΑΟΣΕ. 4. Να παρέχει τεχνική υποστήριξη στους τεχνικούς του ΟΣΕ που είναι επιφορτισμένοι με τη διεξαγωγή μηχανικών και ηλεκτρολογικών τεχνικών εργασιών για την αποκατάσταση της λειτουργικότητας των συστημάτων ETCS On-Board καθενός από τους 115 συρμούς.