Ονόμασε το project του, «Τέχνη κατ΄ αγρόν» και με στόχο να προστατεύσει τα αρχαία ελαιόδεντρα, στήνει δίπλα στα «ζωντανά Μνημεία της Φύσης» όπως τα αποκαλεί, γλυπτά – μονόλιθους γράφοντας ότι εκεί ακριβώς βρίσκεται ένα «Δέντρο Κληρονομιάς». Ο λόγος για τον γλύπτη Μανώλη Χαρκούτση από το Βενεράτο του Ηρακλείου, ο οποίος επιχειρεί μέσω αυτού του τρόπου να ενισχύσει την προσπάθεια που γίνεται, όπως λέει, «η δική μας η γενιά να μην “σπάσει” τον “κρίκο” της «αλυσίδας» κι αυτά τα δέντρα να περάσουν στην επόμενη γενιά». Μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ. Χαρκούτσης ανέφερε ότι στην Κρήτη, σύμφωνα με εξειδικευμένους επιστήμονες, ζουν αρχαία ελαιόδεντρα ηλικίας χιλιάδων χρόνων, που αποτελούν ζωντανά Μνημεία της Φύσης και αποδίδουν ακόμα τους καρπούς τους στον άνθρωπο.
«Είναι θεόρατες ελιές, οικουμενικά σύμβολα της ειρήνης, της ευγενούς άμιλλας και εν τέλει, της προόδου. Όμως, αρκετά γιγαντιαία δέντρα έχουν καταστραφεί από ανθρώπινες δραστηριότητες, όπως η οικοπεδοποίηση, η αλλαγή των καλλιεργειών, τα δημόσια έργα, με αποτέλεσμα οι αρχαίες ελιές να γίνονται καυσόξυλα για τζάκια και για σόμπες» εξηγεί ο κ. Χαρκούτσης, ο οποίος για τη νέα πρωτοβουλία του είπε ότι στοχεύει στην διατήρηση και την ανάδειξη των θεόρατων Μνημείων της Φύσης που έχουν περίμετρο κορμών ακόμα και 25 μέτρα!
«Να γίνει επιστημονική καταγραφή των αρχαίων ελαιόδεντρων που έχουν απομείνει και μετριούνται σε εκατοντάδες και να θεσμοθετηθεί νομοθεσία, η οποία να τα προστατεύει. Άγρια δέντρα και θάμνοι, πολύ σωστά προστατεύονται από τη νομοθεσία. Όμως, δεν υπάρχουν στην χώρα μας νόμοι, που να προστατεύουν τα αρχαία ελαιόδεντρα, με την πρόφαση ότι τα δέντρα αυτά είναι ιδιωτικά και καλλιεργούνται. Όπως διάβασα, στην Ισπανία θεσμοθετήθηκε η προστασία ανάλογων ελαιόδεντρων. Παράλληλα, να δοθεί μια επιδότηση, ένα χαρτζιλίκι στους ιδιοκτήτες τους, για να μπορούν να τα συντηρούν. Και σε περιπτώσεις δημοσίων έργων, τα Μνημεία της Φύσης να μεταφυτεύονται σε δημόσιους χώρους», πρότεινε ο Μανώλης Χαρκούτσης, ο οποίος πρόσθεσε ότι «αρκετές από τις θεόρατες ελιές, φυτεύτηκαν στους κλασσικούς χρόνους, την ελληνιστική περίοδο, ακόμα και πριν από 5.000 χρόνια, σύμφωνα με την επιστημονική κοινότητα. Διέσχισαν τους αιώνες και έφθασαν, ζωντανές, στις μέρες μας. Γι’ αυτούς τους αρχαίους θησαυρούς, δεν χρειάζεται να σκάψουμε στη γη».
Στην Κρήτη, η προσπάθεια αυτή έχει βρει, όπως ανέφερε ο κ. Χαρκούτσης, δυναμικό ενδιαφέρον ενώ, από τις τελευταίες του σκέψεις που ήδη υλοποιείται, είναι το στήσιμο γλυπτών -μονόλιθων κοντά σε αρχαία ελαιόδεντρα γράφοντας ότι αυτά εδώ είναι «Δέντρα Κληρονομιάς».
«Οι μονόλιθοι παραπέμπουν σε βιβλία κι αυτό, για να αναδείξω την ιστορικότητα των δέντρων. Την ιστορία τους, που χάνεται στα βάθη των αιώνων. Πολλά αρχαία δέντρα βρίσκονται σε μαγευτικού κάλλους περιοχές, οι οποίες όμως εγκαταλείφθηκαν από τους κατοίκους τους σε “κύματα” μετανάστευσης των δεκαετιών του ΄50 και του ΄60, επειδή η γη δεν ήταν γόνιμη για να τους ζήσει, όπως το Αμάρι Ρεθύμνου, στις ρίζες του Ψηλορείτη. Εκεί υπάρχουν πανέμορφα χωριά ανθρώπων που εξακολουθούν, με πείσμα, να παραμένουν ριζωμένοι στον τόπο τους. Θέλω πολύ να φθάσουν στους αγρούς αυτών των ανθρώπων, διάφορες μορφές τέχνης. Κι επειδή είμαι γλύπτης, φτιάχνω μονόλιθους, ύψους 2 – 2,5 μέτρων» είπε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ. Χαρκούτσης που συμπλήρωσε ότι κάτι τέτοιο «σκέφτομαι, πώς φαντάζει στα μάτια ενός παιδιού ένα ψηλό γλυπτό, που παραπέμπει σε βιβλίο. Θέλω στην εποχή του διαδικτύου και των social media, το βιβλίο, να σταθεί στο ύψος του, μπροστά στα μάτια της νέας γενιάς. Και μάλιστα, δίπλα σε αρχαία ελαιόδεντρα, τα οποία, στη φαντασία των ανθρώπων “αφηγούνται” τις ιστορίες τους. Είναι μια τέχνη που ούτε αγοράζεται, ούτε πωλείται σε γκαλερί και κλειστούς εκθεσιακούς χώρους, παραμένει στη φύση».
Προοπτικά, όπως λέει, θα ήθελε να κάνει land art και κοντά σε αρχαία ελαιόδεντρα να αναπτυχθούν κι άλλες μορφές τέχνης, όπως η ζωγραφική, το θέατρο, ο σύγχρονος χορός, το χορόδραμα.
«Αυτές οι τέχνες λοιπόν, να σμίξουν με την παραδοσιακή μουσική, τον χορό και την ποίηση (μαντινάδες) των κατοίκων της περιοχής. Μάλιστα, υπάρχει έτοιμο σενάριο για mini τηλεοπτική σειρά, με μύθους κάτω από αρχαίες ελιές, το οποίο έχει κατατεθεί σε διακεκριμένο σκηνοθέτη που το μελετά. Όνειρα, θα μου πείτε… Τα όνειρα κάθε ανθρώπου, μιας παρέας, γίνονται στόχοι. Και η αρχή έγινε» εξηγεί ο Μανώλης Χαρκούτσης, ο οποίος σε αυτή την προσπάθεια ανέφερε ότι σε καμία περίπτωση δεν είναι μόνος.
«Στην ουσία, είμαστε κάποιοι φίλοι. Η σύζυγός μου δημοσιογράφος Πέλλα Λασηθιωτάκη, η φίλη μας γεωπόνος – ερευνήτρια Γιώτα Ψειροφωνιά, ο ιδρυτής της εταιρείας Κ. Μπαντουβάς που αποτελεί τον χορηγό μας, ο διευθύνων σύμβουλος Κώστας Μαρκάκης, η Δέσποινα Μπαντουβά. Στο Αμάρι Ρεθύμνου ο φίλος Κώστας Σαββάκης από τους Πατσούς, ο εφημέριος του χωριού Φουρφουρά π. Παντελής Διαμαντάκης και νέοι του πολιτιστικού συλλόγου. Στις Κ. Ασίτες Ηρακλείου ο ιδιοκτήτης της αρχαίας ελιάς Ζαχαρίας Λεστάκης, εθελοντές από την κοινότητα και τον πολιτιστικό σύλλογο. Η παρέα, όλο και μεγαλώνει στους τόπους όπου στήνουμε γλυπτά -μονόλιθους» επισήμανε ο κ. Χαρκούτσης ο οποίος από το 2009-2012 συμμετείχε στην ανάπτυξη πρωτοβουλίας για τη σωτηρία και την ανάδειξη των αρχαίων ελαιόδεντρων, που υποστηρίχθηκε από τους επιστήμονες του τότε ΤΕΙ (σήμερα Μεσογειακό Πανεπιστήμιο) και είχε αγκαλιαστεί από δεκάδες πολιτιστικούς συλλόγους όλης της Κρήτης, πάντα εθελοντικά.
«Δεν έχουμε πάρει έστω και ένα ευρώ κρατικής ή ευρωπαϊκής επιδότησης, η πρωτοβουλία αυτή, τώρα, αναζωογονείται με άλλον τρόπο» είπε καταλήγοντας, συνεχίζοντας την προσπάθεια, το χρέος όπως λέει που έχουμε, να προστατεύσουμε αυτούς τους «θησαυρούς» να βρει και άλλους υποστηρικτές.
