Έγγραφο που περιλαμβάνεται στη δικογραφία της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας για τον ΟΠΕΚΕΠΕ η οποία διαβιβάστηκε στη Βουλή καταγράφει την ποινική αξιολόγηση των δύο πρώην υπουργών της ΝΔ, Μάκη Βορίδη και Λευτέρη Αυγενάκη. Σύμφωνα με τα «Νέα», η εισαγγελική πρόταση αναφέρει ρητώς πως οι δύο πρώην υπουργοί φέρονται να σχετίζονται με τα αδικήματα της συνέργειας σε απιστία κατά των οικονομικών συμφερόντων της ΕΕ, τελεσθείσας από κοινού και κατ’ επανάληψη, με ζημία άνω των 120.000 ευρώ, και της ηθικής αυτουργίας σε απιστία κατά των οικονομικών συμφερόντων της ΕΕ, τελεσθείσας από κοινού και κατ’ επανάληψη, με ζημία άνω των 120.000 ευρώ.
Η εν λόγω αναφορά περιλαμβάνεται 36σέλιδο στο διαβιβαστικό της EPPO και λαμβάνεται υπόψιν η πρόταση των Ευρωπαίων αντιπροσώπων Εισαγγελέων, Ευγενίας Κυβέλου και Ελένης Σίσκου. Όπως επισημαίνεται στο δημοσίευμα, ενώ οι εισαγγελείς δεν αξιολογούν ποινικά υπουργούς και πρώην υπουργούς -κατά τη διαδικασία που προβλέπει το άρθρο 86 του Συντάγματος περί ευθύνης υπουργών- οι Ευρωπαίοι εισαγγελείς προχώρησαν σε ποινική αξιολόγηση εφαρμόζοντας το Κοινοτικό Δίκαιο αλλά και τον Εσωτερικό Κανονισμό Διαδικασίας της EPPO.
Σύμφωνα με τα όσα αναφέρονται στην εισαγγελική πρόταση με τα στοιχεία της έρευνας: «για την περίοδο 2019-2024 μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου και στελέχη του ΟΠΕΚΕΠΕ ενήργησαν σε συντονισμό με αρμόδιους του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, εκπροσώπους των Κέντρων Υποδοχής Δηλώσεων (ΟΣΔΕ) και αιτούντες ενισχύσεων στο πλαίσιο του Καθεστώτος Βασικής Ενίσχυσης, προκειμένου 1) τεχνητά να πληρούνται οι προϋποθέσεις για να λάβουν πλεονεκτήματα βάσει της ΚΑΠ, κυρίως με κατανομή δικαιωμάτων πληρωμής από το εθνικό απόθεμα, μέσω ψευδών δηλώσεων αριθμού ζώων ή έκτασης οι οποίες κατανέμονταν με βάση την “τεχνική λύση” 2) να αποτρέψουν τον αποτελεσματικό έλεγχο σε σχέση με την ανίχνευση και τη διερεύνηση περιπτώσεων απάτης, είτε αυτές προέρχονταν από καταγγελίες είτε από την εξαγωγή ελέγχων δειγματοληπτικού τύπου· 3) να εξασφαλίσουν πληρωμές σε αιτούντες που δεν πληρούσαν τις νομικές απαιτήσεις και 4) να αποτρέψουν την ανάκτηση αχρεωστήτως καταβληθέντων ποσών και την άσκηση νομικών διαδικασιών για αυτόν τον σκοπό».
Παράλληλα, οι εισαγγελείς κάνουν αναφορά στις καταθέσεις των δύο πρώην προέδρων του ΟΠΕΚΕΠΕ, Ευάγγελου Σημανδράκου και Γρηγόρη Βάρρα. Σε άλλο σημείο αναφέρεται ότι οι ενέργειες αυτές: «διευκολύνθηκαν με διάφορους τρόπους: με περιορισμό των εξουσιών των ελεγκτών μέσω τροποποιήσεων εγκυκλίων σχετικά με διοικητικούς και άλλους ελέγχους, με παρεμπόδιση της εισαγωγής αποτελεσματικών μεθόδων ανίχνευσης και ελέγχου, με στοχοποίηση υπαλλήλων που εντόπιζαν παρακάμψεις της ενωσιακής και εθνικής νομοθεσίας μέσω πειθαρχικών και ποινικών διαδικασιών, με την πλήρη εξάρτηση του ΟΠΕΚΕΠΕ από τις υπηρεσίες του τεχνικού συμβούλου, ο οποίος τοποθετούσε κάθε Διοίκηση του Οργανισμού υπό άμεση και συνεχή απειλή αποτυχίας στην έγκαιρη και ορθή καταβολή των πληρωμών. Επίσης, το γεγονός ότι τα κεφάλια των Διευθύνσεων και των Τμημάτων παρέμεναν τα ίδια για πολλά χρόνια, σε συνδυασμό με τη δομή του ΟΠΕΚΕΠΕ, τους επέτρεπε να μη γίνονται αντιληπτοί όταν παρανομούσαν και δημιουργούσε περαιτέρω εξάρτηση των άπειρων διοικήσεων. Επιπλέον, η αντικατάσταση του Γρηγόρη Βάρρα και αργότερα του Ευάγγελου Σημανδράκου αποδείχθηκε ότι συνέβαλε στη διατήρηση των παθογενειών του συστήματος».
Τέλος, η εισαγγελική πρόταση καταλήγει με ρητή αναφορά στους Μάκη Βορίδη και Λευτέρη Αυγενάκη:
«Λαμβάνοντας υπόψη ότι, κατά τη διάρκεια της παρούσας έρευνας, προέκυψαν ενδείξεις για αδικήματα (i) συνέργειας σε κατάχρηση κατά των οικονομικών συμφερόντων της Ευρωπαϊκής Ενωσης και (ii) ηθικής αυτουργίας στην τέλεση κατάχρησης κατά των οικονομικών συμφερόντων της Ευρωπαϊκής Ενωσης [Αρθρο 22(1) του Κανονισμού EPPO, 5(1), 4(3) και 4β της Οδηγίας (ΕΕ) 2017/1371], τα οποία υπάγονται στο εθνικό δίκαιο ως:
(α) Συνέργεια σε απιστία κατά των οικονομικών συμφερόντων της Ευρωπαϊκής Ενωσης, τελεσθείσα από κοινού και κατ’ επανάληψη, με ζημία άνω των 120.000 ευρώ.
(β) Ηθική αυτουργία σε απιστία κατά των οικονομικών συμφερόντων της ΕΕ, τελεσθείσα από κοινού και κατ’ επανάληψη, με ζημία άνω των 120.000 ευρώ. [Αρθρα 26α, 27, 46(1), 47, 94, 98, 390(1)(β-α) του Ποινικού Κώδικα και 24(4), 26(1)(3) του Ν. 4689/2020].
Τα αδικήματα αυτά φέρονται να σχετίζονται με:
(α) Τον Μάκη Βορίδη, Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων από 09/07/2019 έως 05/01/2021
(β) Τον Ελευθέριο Αυγενάκη, Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων από 27/06/2023 έως 14/06/2024».
