Αναδημοσιεύουμε από τον ιστότοπο της Dragonera Rossa, λόγω και αυριανής εορτής ένα άρθρο με θέμα τη σφαγή των ευγενών, το οποίο περιλαμβάνει ένθετη την «Ιστορία της Τοποθεσίας του Οσίου Θεοδώρου» γραμμένη από τον Χαράλαμπο Μαυρομμάτη και σε επιμέλεια Γιάννη Μαυρομμάτη.
Βιβλίο – Η σφαγή των ευγενών
Κλείνουν αύριο 220 χρόνια από τη σφαγή των αρχόντων κατά το πανηγύρι του Οσίου Θεοδώρου. Μέρες που είναι (γιορτή του Οσίου, εκλογές) και τα καφενεία έχουν την τιμητική τους, αναδημοσιεύουμε από το βιβλίο του Χαράλαμπου Μαυρομμάτη τα σχετικά κεφάλαια, έτσι μπας και ξεμείνει κανείς από θέμα συζήτησης.
Για όποια προσπάθεια παραλληλισμού με την σημερινή εποχή δεν ευθυνόμαστε εμείς και ξεκαθαρίζουμε με τον πλέον κατηγορηματικό τρόπο ότι καταδικάζουμε τη βία από όπου κι αν προέρχεται, οτι καθαρός ουρανός αστραπές δεν φοβάται και ότι οι κακοί είναι στη φυλακή. Απλά αποσπασματικά, ξεχωρίσαμε:
«Το πανηγύρι ήταν Παγκυθηραϊκό, με μεγάλη προσέλευση κόσμου απ’ όλο το νησί, από την παραμονή 11ην Μαΐου, πολλοί δε πιστοί διανυκτέρευαν στο προσκύνημα, όπου μετά τον Εσπερινό άρχιζε το γλέντι ως το πρωί.
Οι άρχοντες έφταναν πάντα ανήμερα της γιορτής, αργοπορημένοι κατά το μεσημεράκι από τη Χώρα, επίσημα πάνω στα άλογά τους. Γι’ αυτό είχαν δώσει διαταγή να μη βγαίνει λιτανεία η Αγία κάρα χωρίς να παρίστανται και οι άρχοντες ως επίσημοι.
Μερικοί άρχοντες είχαν σπίτια στα χωριά, ένας δε απ’ αυτούς, ο Εμμανουήλ Στάης, σύζυγος της αρχόντισσας Δρακούλας, είχε σπίτι στις Πιτσινάδες. Αυτοί έφταναν από την προηγούμενη μέρα φέρνοντας μαζί τους και φίλους «παλληκαράδες». Ένας «παλληκαράς», είχε βιάσει την προηγούμενη χρονιά, το βράδυ της παραμονής της γιορτής, την κόρη κάποιου χωρικού από τα Ντουριάνικα, κουμπάρου του Δημ. Μπελέση, που αργότερα, στα 1800, έσφαξε τον Εμμανουήλ Στάη μέσα στο κάστρο.
Η κατάσταση του νησιού αυτή την εποχή ήταν πολύ τεταμένη, επειδή έφυγαν οι φίλοι των αρχόντων Ενετοί και ήρθαν οι Γάλλοι Δημοκράτες, κατ’ άλλους «κομμουνισταί». Οι χωρικοί ξεθάρρευαν, φόβος έπιανε τους άρχοντες. Γι’ αυτό δεν παρουσιάστηκε κανένας άρχοντας από το βράδυ.»
Η συνέχεια παρακάτω: