Αναδημοσιεύουμε άρθρο – ρεπορτάζ της Ελευθερίας Κόλλια για το μεταναστευτικό στα Κύθηρα.
Τσιριγώτες εθελοντές, ιδιώτες, κατευθύνονται στον μόλο, κουβαλούν καρέκλες, σάκους με είδη πρώτης ανάγκης. Εκεί όπου προχθές ψάρευαν παιδιά, και βολτάριζαν επισκέπτες για να χαζέψουν τα σκάφη, το σκηνικό είναι άγριο…
Το Καψάλι αναπαυόταν από το λιοπύρι και τους καλοκαιρινούς θορύβους, όταν στις δυο η ώρα τα ξημερώματα της Τετάρτης 17 Αυγούστου προσάραξε στον Πίσω Γυαλό σκάφος με 97 μετανάστες, αφγανικής καταγωγής. Όποιος ξενυχτούσε στα μπαλκόνια του ξενοδοχείου «Porto Delfino», ίσως και να έπαιρνε είδηση την «απόβαση» που έμελλε να διχάσει το νησί. Τα Κύθηρα δεν είναι Λέσβος, Χίος… Αλλου τύπου σκάφη δένουν συνήθως στα νερά τους.
Ηταν θέμα χρόνου να πολλαπλασιαστούν τα πρόσωπα που ζητούν βοήθεια, φιλοξενία, καταφύγιο, απάγκιο –πώς να το πει κανείς… Δεύτερο σκάφος το μεσημέρι της Τετάρτης, πάλι στο Καψάλι, αυτή τη φορά στον μόλο, τρίτο το πρωί της Πέμπτης στον Λιμνιώνα, στη δυτική πλευρά του νησιού. Σύνολο, 250.
Το άθροισμα γίνεται βαρίδι για το νησί, κοντεύει να το βουλιάξει. Δεν είναι μόνο η «απουσία πρωτοκόλλου» όπως αναφέρει ο τοπικός Τύπος για την επίσημη αντιμετώπιση της πρωτόγνωρης κατάστασης –ας είναι καλά το Λιμενικό και η Αστυνομία, οι αρχές που κατά κοινή ομολογία στάθηκαν, στέκονται, στο ύψος των περιστάσεων. Είναι η αντιφατική υποδοχή των ανθρώπων αυτών, των «ξένων».
Στο «Βότσαλο», «Coffee & Brunch» λέει η επιγραφή, μια γηραιά κυρία συνοδευόμενη από την ανήλικη εγγονή της μιλάει δυνατά στην εργαζόμενη που τυλίγει τα μαχαιροπίρουνα σε χαρτοπετσέτες: «Ακουσε η κόρη μου ότι κατέφθασαν Αφγανοί στο νησί και με όρκισε να μην αφήνω το παιδί να τριγυρνά μόνο του. Κι όχι εκτεθειμένα πολύτιμα αντικείμενα, και κινητά, μου ’πε».
«Νομίζω ότι αυτό που ψάχνουν τώρα είναι να φάνε και να κοιμηθούν…», ήλθε η απάντηση από τη νεαρή που έτριβε με ξύδι έναν λεκέ στο μαχαίρι μπροστά της.
Στο «Σιροκάλι», ταβερνάκι, λίγα βήματα πιο κάτω, μεσήλικας κουνά με ένταση τα χέρια του, η παρέα του μοιάζει ήδη υπνωτισμένη όταν διερωτάται «τι σόι πρόσφυγες είναι αυτοί, με κινητά – τελευταία λέξη της τεχνολογίας;». Φόβος, καχυποψία, ατάκες δια ζώσης, αναμειγνύονται με βιτριολικά σχόλια στα social media. «Γέμισε ο τόπος… σαν τις κατσαρίδες, είναι παντού». «Θέλουν να μας κάνουν μουσουλμάνους…». «Οπως ήρθαν, κατευθείαν πίσω».
Το πρωί της Πέμπτης, ο καύσωνας κάνει κάποιους μετανάστες, αποκλειστικά άνδρες, να βουτάνε με τα ρούχα στο Καψάλι. Ακούγονται φωνές, θα βγουν βιαστικά με τη μεσολάβηση «ιθυνόντων». Παραδόξως, τα νερά εδώ, δεν είναι ποτέ παγωμένα, αφιλόξενα.
Κυθήριοι εθελοντές, ιδιώτες, κατευθύνονται στον μόλο, όπου και το Λιμεναρχείο, κουβαλούν καρέκλες, σάκους με είδη πρώτης ανάγκης. Το κιγκλίδωμα και ο ένστολος με τη μπαλακλάβα στο πρόσωπο δημιουργούν δέος, απαγορεύοντας την είσοδο στον «χώρο». Εκεί που προχθές ψάρευαν παιδιά, και βολτάριζαν επισκέπτες για να χαζέψουν τα σκάφη, το σκηνικό είναι άγριο. Έχουν άλλωστε ήδη συλληφθεί τούρκοι και ρώσοι ως διακινητές, ενώ καταβάλλεται προσπάθεια για rapid τεστ, ξεχωριστά για κάθε «σκάφος».
Στο Facebook, κάποιος προσφέρεται ως διερμηνέας. «Όσοι σήμερα χλευάζουν και βρίζουν μετανάστες και πρόσφυγες, φτύνουν την ίδια την ιστορία των Κυθήρων, την ιστορία των παππούδων τους… Δεκάδες χιλιάδες έφυγαν τον προηγούμενο αιώνα για την Αυστραλία και την Αμερική… », γράφει Tσιριγώτης.
Ο δήμος δηλώνει (και επισήμως στο Protagon) ότι «δεν διαθέτει δομές, για φιλοξενία». «Δεν είναι και δική του δουλειά», τονίζει. «Το Λιμενικό έχει εξ ολοκλήρου την ευθύνη». Το αλσύλλιο στο Καψάλι, το camping αργότερα, γίνονται στέγη για τους νεοφερμένους άστεγους του νησιού.
Απαντες αναγνωρίζουν ότι ο μόνος που δίνει το «παρών» εκ μέρους της δημοτικής αρχής σε αυτή την περιπέτεια, που «βάζει πλάτη», είναι ο αντιδήμαρχος Γιάννης Κατσανεβάκης. Ο αριθμός του κινητού του «κυκλοφορεί» για όποιον θέλει να προσφέρει.
Ο Μανώλης Χάρος, καταξιωμένος ζωγράφος και μέλος του δημοτικού συμβουλίου του νησιού, τονίζει την πλήρη απουσία κατά τα άλλα της δημοτικής αρχής. «Ο απλός κόσμος, κυθήριοι εθελοντές, αγοράζουν τρόφιμα. Ούτε μισό μπουκάλι νερό δεν έχει συνεισφέρει ο δήμος. Θα μπορούσαν να έχουν ανοίξει σχολεία – υπάρχουν 50 άδεια σχολεία – για να φιλοξενηθούν τουλάχιστον οι πιο ευάλωτοι, γυναίκες, έγκυες, παιδιά. Με υπερβαίνει πραγματικά η κατάσταση αυτή… Ο δήμος θέλει να πιέσει για να φύγουν».
Το Protagon επιχείρησε δυο φορές να επικοινωνήσει με τον δήμαρχο Κυθήρων Ευστράτιο Χαρχαλάκη, ώστε να καταγραφούν και οι δικές του θέσεις, πλην όμως χωρίς επιτυχία.
