Μιλώντας για «οικονομικό πόλεμο» σε βάρος της Ρωσίας που μαίνεται ήδη εδώ και χρόνια και αντεπιτιθέμενος στις κυρώσεις της Δύσης για τον πόλεμο στην Ουκρανία, ο Βλαντίμιρ Πούτιν υπέγραψε διάταγμα βάσει του οποίου οι ξένοι αγοραστές πρέπει να πληρώνουν -μέσω ρωσικών τραπεζών- σε ρούβλια τις προμήθειες φυσικού αερίου από την Παρασκευή 1η Απριλίου, ειδάλλως προειδοποίησε ότι τα συμβόλαια πρόκειται να ανασταλλούν. Γερμανία και Γαλλία απορρίπτουν τη ρωσική απαίτηση.
Από 1ης Απριλίου ο Ρώσος πρόεδρος απαιτεί οι ξένοι αγοραστές να ανοίξουν ειδικούς λογαριασμούς στην Gazprombank για να καταβάλλονται στο εξής οι πληρωμές για τις προμήθειες φυσικού αερίου, με τη ρωσική τράπεζα -που εξαιρείται από το καθεστώς των κυρώσεων- να αναλαμβάνει εν συνεχεία τη μετατροπή του συναλλάγματος σε ρούβλια.
«Εάν δεν γίνουν τέτοιες πληρωμές, θα το θεωρήσουμε ως αθέτηση εκ μέρους των αγοραστών, με όλες τις επακόλουθες συνέπειες. Κανείς δεν μας πουλάει τίποτα δωρεάν, ούτε και εμείς θα κάνουμε φιλανθρωπία. Αυτό σημαίνει ότι τα ισχύοντα συμβόλαια θα σταματήσουν» προειδοποίησε.
«Προκειμένου να αγοράσουν ρωσικό φυσικό αέριο, πρέπει να ανοίξουν λογαριασμούς σε ρούβλια σε ρωσικές τράπεζες. Από αυτούς τους λογαριασμούς θα γίνονται οι πληρωμές για το αέριο που παραδίδεται, αρχής γενομένης από αύριο», δήλωσε ο Ρώσος πρόεδρος κατόπιν της υπογραφής του διατάγματος.
Το διάταγμα καθορίζει το μηχανισμό που θα χρησιμοποιούν οι αγοραστές για να μεταφέρουν ξένο νόμισμα σε έναν ειδικό λογαριασμό σε μια ρωσική τράπεζα, η οποία στη συνέχεια θα στέλνει ρούβλια πίσω στον αγοραστή για να πληρώσει για το φυσικό αέριο.
Σύμφωνα με τον Ρώσο πρόεδρο, η αλλαγή αυτή έχει ως στόχο να ενισχύσει την εθνική κυριαρχία της Ρωσίας, η οποία θα τηρήσει τις υποχρεώσεις της σε όλα τα συμβόλαια.
Με βάση το διάταγμα, οι ξένοι αγοραστές θα πρέπει να χρησιμοποιούν ειδικούς λογαριασμούς στην τράπεζα Gazprombank για το φυσικό αέριο που εισάγουν.
Ο ξένος αγοραστής θα καταθέτει συνάλλαγμα σε έναν ειδικό λογαριασμό, αποκαλούμενο «λογαριασμό Κ». Η Gazprombank στη συνέχεια θα αγοράζει ρούβλια για λογαριασμό του και θα τα μεταφέρει σε έναν άλλο «ειδικό λογαριασμό Κ». Κατόπιν, η τράπεζα θα μεταφέρει τα ρούβλια από τον «λογαριασμό Κ» του ξένου αγοραστή στους λογαριασμούς της Gazprom.
Η Gazprombank μπορεί να ανοίξει τέτοιους λογαριασμούς χωρίς να απαιτείται η παρουσία κάποιου εκπροσώπου του ξένου αγοραστή.
Σε τηλεοπτικές του δηλώσεις ο Πούτιν μίλησε για «οικονομικό πόλεμο» κατά της Ρωσίας που διεξάγεται εδώ και χρόνια, λέγοντας ότι η Δύση θα προσπαθήσει να βρει και νέους λόγους για την επιβολή ακόμη περισσότερων κυρώσεων, στο πλαίσιο προσπάθειας υπονόμευσης της ρωσικής ανάπτυξης.
Στρεφόμενος κατά της Ουάσινγκτον ανέφερε πως αποκομίζει κέρδη από την παγκόσμια αστάθεια, συμπληρώνοντας πως η στροφή της Ευρώπης στο υγροποιημένο φυσικό αέριο από τις Ηνωμένες Πολιτείες θα οδηγήσει στην απώλεια εκατομμυρίων θέσεων εργασίας στο ευρωπαϊκό έδαφος.
Γερμανία και Γαλλία απορρίπτουν τη ρωσική απαίτηση
Η Γερμανία και η Γαλλία απορρίπτουν το αίτημα της Ρωσίας να πληρώσουν οι ευρωπαϊκές χώρες σε ρούβλια για το ρωσικό φυσικό αέριο, θεωρώντας ότι η απαίτηση αυτή ισοδυναμεί με απαράδεκτη παραβίαση των συμβολαίων και με «εκβιασμό».
Σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε στο Βερολίνο μαζί με τον Γάλλο ομόλογό του, ο υπουργός Οικονομίας της Γερμανίας, Ρόμπερτ Χάμπεκ, είπε ότι δεν έχει δει ακόμη το νέο διάταγμα Πούτιν, προσθέτοντας ότι η Γερμανία είναι έτοιμη για όλα τα σενάρια, συμπεριλαμβανομένης της διακοπής της ροής ρωσικού φυσικού αερίου προς την Ευρώπη.
Ο Γάλλος υπουργός Οικονομικών, Μπρούνο Λεμέρ, επισήμανε επίσης ότι Γαλλία και η Γερμανία απορρίπτουν την απαίτηση του Βλαντιμίρ Πούτιν. Η προσπάθεια της Ρωσίας να διχάσει τους δυτικούς συμμάχους απαιτώντας πληρωμές για το φυσικό αέριο σε ρούβλια απέτυχε, συμπλήρωσε ο Ρόμπερτ Χάμπεκ, προσθέτοντας ότι οι δυτικοί σύμμαχοι είναι αποφασισμένοι να μην «εκβιαστούν» από τη Ρωσία.
Γερμανία και Αυστρία ενεργοποιούν σχέδια έκτακτης ανάγκης
Μετά τη Γερμανία και η Αυστρία ενεργοποίησε ήδη από χθες, Τετάρτη, το σχέδιο έκτακτης ανάγκης για το ενδεχόμενο έλλειψης σε φυσικό αέριο, όπως ανακοίνωσε ο καγκελάριος της χώρας Καρλ Νεχάμερ. Σε στάση αναμονής βρίσκεται ακόμη η Ολλανδία.
«Θα κάνουμε το παν προκειμένου να διασφαλίσουμε τον εφοδιασμό με φυσικό αέριο για τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις της Αυστρίας», δήλωσε ο κ. Νεχάμερ, ανακοινώνοντας ότι έχει ενεργοποιηθεί το α’ επίπεδο του σχεδίου έκτακτης ανάγκης, το οποίο αφορά την έγκαιρη προειδοποίηση του συστήματος.
«Μέχρι τώρα οι παραδόσεις φυσικού αερίου γίνονται αξιόπιστα και χωρίς περιορισμούς. Αυτό φυσικά μπορεί να αλλάξει», τόνισε ο καγκελάριος και εξήγησε ότι το στάδιο έγκαιρης προειδοποίησης διασφαλίζει την εντατικοποίηση της παρακολούθησης της κατάστασης εφοδιασμού. «Σε περίπτωση αλλαγής, θα είμαστε προετοιμασμένοι και θα μπορούμε να αντιδράσουμε γρήγορα», δήλωσε από την πλευρά της η Αυστριακή υπουργός Ενέργειας και Προστασίας του Κλίματος, Λεονόρε Γκεβέσλερ.
Σύμφωνα με την εφημερίδα «Der Standard», εάν επαληθευόταν το χειρότερο σενάριο, θα γινόταν αμέσως εμφανής η πτώση στην προμήθεια φυσικού αερίου. Αυτό συνέβη για τελευταία φορά τον Ιανουάριο του 2009, όταν η προμήθεια ρωσικού φυσικού αερίου είχε διακοπεί για 13 ημέρες, λόγω διένεξης με την Ουκρανία, απ’ όπου περνά το ρωσικό φυσικό αέριο προς τη Δύση.
Ταυτόχρονα, η ενεργοποίηση έστω του α’ επιπέδου, σημαίνει ότι υπάρχουν «συγκεκριμένες, σοβαρές και αξιόπιστες ενδείξεις» ότι είναι πιθανό να συμβεί ένα γεγονός το οποίο θα οδηγούσε σε σημαντική επιδείνωση της κατάστασης εφοδιασμού με φυσικό αέριο.
Στο β’ στάδιο η κατάσταση παροχής φυσικού αέριου θεωρείται ότι έχει επιδεινωθεί. Σε αυτή την περίπτωση, θεωρητικά τουλάχιστον, οι μηχανισμοί της ελεύθερης αγοράς παραμένουν αποτελεσματικοί και το κράτος δεν χρειάζεται να παρέμβει, ενώ εφαρμόζεται π.χ. εθελοντική μείωση της κατανάλωσης φυσικού αερίου από την ίδια τη βιομηχανία. Το γ’ επίπεδο ενεργοποιείται όταν πλέον δεν παρέχεται άλλο αέριο και δεν μπορεί πια να καλυφθεί η υπάρχουσα ζήτηση. Η υπουργός Ενέργειας μπορεί τότε να απαγορεύσει στις βιομηχανικές μονάδες να χρησιμοποιούν φυσικό αέριο, προκειμένου να διασφαλίσει ότι νοικοκυριά, νοσοκομεία, υπηρεσίες διάσωσης και αστυνομία μπορούν να τροφοδοτούνται με φυσικό αέριο για όσο το δυνατόν μεγαλύτερο διάστημα.
Η Γερμανία κατάφερε τις τελευταίες εβδομάδες να περιορίσει την εξάρτησή της από το ρωσικό φυσικό αέριο από 55% σε 40%, αλλά η Αυστρία, όπου η εξάρτηση φθάνει το 80%, δεν κατόρθωσε κάτι ανάλογο, γεγονός το οποίο προκαλεί έντονες αντιδράσεις από την αντιπολίτευση. Ο εκπρόσωπος του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος (SPÖ) για θέματα ενέργειας Αλόις Σρολ κατηγόρησε τον κυβερνητικό συνασπισμό ότι προχωρά «χωρίς σχέδιο, αλλά μόνο με διαβεβαιώσεις, οι οποίες, λόγω της τρέχουσας εκρηκτικής φάσης, δεν αρκούν».
Αυτή τη στιγμή, οι εγκαταστάσεις αποθήκευσης αερίου στη Γερμανία είναι κατά 25% πλήρεις, ενώ στην Αυστρία μόνο κατά 12%. Στη Γερμανία, σύμφωνα με πρόσφατη απόφαση της Μπούντεσταγκ σχετικά με το ανώτατο όριο αποθήκευσης αερίου, η πληρότητα θα φθάσει στο 90% την 1η Δεκεμβρίου, εφόσον δεν υπάρξει κάποια διακοπή στην παροχή. Στην Αυστρία, μόλις την περασμένη εβδομάδα αποφασίστηκε να δημιουργηθεί στρατηγικό απόθεμα φυσικού αερίου.
