Το ανταγωνιστικό της πλεονέκτημα σε συγκεκριμένες μορφές τουρισμού, σε σχέση με τους ανταγωνιστές της, καλείται να εκμεταλλευτεί η Ελλάδα προκειμένου να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις που θα μεγεθύνουν τα τουριστικά έσοδα σε μόνιμη βάση. Άλλωστε, η αύξηση των τουριστικών εσόδων αποτελεί διαχρονική στρατηγική δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, στον τουριστικό κλάδο, καθώς όποια εξέλιξή τους (θετική η αρνητική) αποτυπώνεται στην οικονομία, αλλά και στην κοινωνία γενικότερα. Είναι χαρακτηριστική η θέση που διατύπωσε ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων Γιάννης Ρέτσος στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ότι «πλέον κανείς δεν θυμάται νούμερα αφίξεων αλλά και κανείς δεν θέτει στόχους αφίξεων. Όλοι στοχεύουν στα έσοδα, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την αναβάθμιση του τουριστικού προϊόντος».
Προκειμένου να αναδειχθούν τα σημεία που θα δώσουν ώθηση στα τουριστικά έσοδα, το Αθηναϊκό/Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων ζήτησε τις απόψεις εμπλεκόμενων με την τουριστική οικονομία φορέων.
Ο θαλάσσιος τουρισμός και ο τουρισμός τρίτης ηλικίας, σε συνδυασμό με τον ιατρικό, μπορούν να απογειώσουν τα τουριστικά έσοδα
Η Δρ Φαίη Μακαντάση, επικεφαλής ερευνών στη διαΝΕΟσις, σημειώνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ότι ο τουρισμός που προσελκύει η Ελλάδα είναι σε μεγάλο βαθμό μονοδιάστατος και κάνει λόγο για χαμένες ευκαιρίες που αν αξιοποιηθούν θα προσφέρουν σημαντικά έσοδα και χιλιάδες θέσεις εργασίας. «Στη διαΝΕΟσις έχουμε πραγματοποιήσει έρευνες για τον τομέα της κρουαζιέρας αφετηρίας, για τον τουρισμό τής τρίτης ηλικίας και τον τουρισμό υγείας και πριν λίγες ημέρες δημοσιοποιήσαμε την τελευταία έρευνά μας για τις μαρίνες και τους τουριστικούς λιμένες. Κοινή συνισταμένη όλων αυτών των ερευνών είναι ότι η Ελλάδα αποτελεί μια χώρα με ιδιαίτερη δυναμική σε αυτά τα πεδία, αλλά η πρόοδος που έχει γίνει για την ανάπτυξη και εκμετάλλευσή τους είναι περιορισμένη», αναφέρει η Επικεφαλής Ερευνών της διαΝΕΟσις.
Η Ελλάδα θα μπορούσε να κερδίσει 13,6 δισ. ευρώ από τον τουρισμό τρίτης ηλικίας και 600 εκατ. ευρώ από την εκμετάλλευση των τουριστικών λιμένων
Ειδικότερα, η χώρα θα μπορούσε να κερδίσει 13,6 δισ. ευρώ και 173.000 επιπλέον θέσεις εργασίας σε πέντε χρόνια από τον τουρισμό τρίτης ηλικίας, την πώληση κατοικιών και τη διαμονή μακράς διάρκειας ξένων τρίτης ηλικίας, τον ιατρικό και τον ιαματικό τουρισμό. Αντίστοιχα είναι τα μεγέθη μόνο από τον τουρισμό ευεξίας, που απευθύνεται κυρίως σε υγιή άτομα, προσφέροντας διάφορες υπηρεσίες βελτίωσης της ψυχικής ή σωματικής τους υγείας, όπως επισημαίνει η Δρ Φαίη Μακαντάση.
Σε ό,τι αφορά τους τουριστικούς λιμένες και τις μαρίνες, το προτεινόμενο σχέδιο στρατηγικής διοίκησης που προτείνει η έρευνα της διαΝΕΟσις, θα μπορούσε να αποδώσει μέχρι και 5.164 νέες θέσεις ελλιμενισμού που θα αποφέρουν 600 εκατ. ευρώ -άμεσα και έμμεσα- επιπλέον ετήσια έσοδα και 8,5 χιλ. επιπλέον διαρκείς θέσεις εργασίας.
Ο μέσος ηλικιωμένος ταξιδιώτης εκτιμάται ότι δαπανά 1.500 ευρώ ανά ταξίδι, ενώ κάθε επαγγελματικό σκάφος αναψυχής δαπανά 105 χιλ. ευρώ
Μια σημαντική παράμετρος που καθορίζει τα συνολικά τουριστικά έσοδα είναι και η κατά κεφαλήν δαπάνη των ξένων επισκεπτών Ο μέσος ηλικιωμένος ταξιδιώτης εκτιμάται ότι δαπανά 1.500 ευρώ ανά ταξίδι, σχεδόν τριπλάσια δαπάνη από τον μέσο επισκέπτη (535 ευρώ το 2019, σύμφωνα με την ΤτΕ), χωρίς να συμπεριλαμβάνουμε τους ηλικιωμένους επισκέπτες μακράς διαμονής -που ενοικιάζουν ή αγοράζουν κατοικία- τονίζει η Δρ Φαίη Μακαντάση.
Μάλιστα, ο μέσος, ασθενής ταξιδιώτης συνοδεύεται από ένα ακόμα άτομο και ξοδεύουν μαζί περίπου 5.000 ευρώ ανά ταξίδι.
Ως προς την κρουαζιέρα, ένα πολύ ενδεικτικό στοιχείο για την κατάσταση στην Ελλάδα είναι ότι, σύμφωνα με εκτιμήσεις προ της πανδημίας, το 2021, η κρουαζιέρα θα έφερνε περίπου 10% των τουριστών που έρχονται στην Ελλάδα, αλλά μόνο 3% των τουριστικών της εσόδων. Ένα άλλο ενδεικτικό στοιχείο που δείχνει τα περιθώρια βελτίωσης που υπάρχουν είναι ότι ενώ κάθε κρουαζιερόπλοιο που φτάνει στην Βαρκελώνη -το πιο ανεπτυγμένο λιμάνι κρουαζιέρας στη Μεσόγειο- δημιουργεί 1 ένα εκατ. ευρώ εσόδων στην πόλη, στην Ελλάδα το μέσο έσοδο ανά προσέγγιση είναι λιγότερο από 142 χιλ. ευρώ. Έτσι, η Ελλάδα έχει μόλις 2% μερίδιο εσόδων από κρουαζιέρα στη Μεσόγειο, ενώ το μερίδιό της στις προσεγγίσεις είναι στο 11% και στους επιβάτες στο 8%.
Τέλος, όσον αφορά στη συμβολή των μαρινών και των τουριστικών λιμένων, σύμφωνα με τις πιο πρόσφατες εκτιμήσεις (2019), κάθε ιδιωτικό σκάφος αναψυχής που ελλιμενίζεται στην Ελλάδα κατά μέσο όρο δαπανά 22,6 χιλ. ευρώ και δημιουργεί 1,54 έμμεσες θέσεις εργασίας, ενώ κάθε επαγγελματικό σκάφος αναψυχής δαπανά 105 χιλ. ευρώ και δημιουργεί 3,19 άμεσες και έμμεσες θέσεις εργασίας.
Σημειώνεται ότι στη χώρα το 2019 ελλιμενίστηκαν συνολικά 23,5 χιλ. σκάφη αναψυχής (6,1 χιλ. επαγγελματικά και 17,4 χιλ. ιδιωτικά).
Χριστίνα Τετράδη: Το ξενοδοχείο μπορεί να έχει πρωταγωνιστικό ρόλο δημιουργώντας υπεραξίες για την εθνική οικονομία
Στο μεταξύ, καταλυτικός είναι ο ρόλος των επιχειρηματιών του κλάδου της φιλοξενίας, στην εθνική προσπάθεια για την μεγένθυνση των τουριστικών εσόδων. «Το ξενοδοχείο έχει διαχρονική προσφορά στην τοπική κοινωνία και πρέπει και μπορεί να έχει πρωταγωνιστικό ρόλο, δημιουργώντας υπεραξίες για την εθνική οικονομία και την ευημερία των τοπικών κοινωνιών» σημειώνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η αντιπρόεδρος του ΞΕΕ και πρόεδρος των ξενοδόχων Ζακύνθου Χριστίνα Τετράδη.
Η Χριστίνα Τετράδη εξηγεί ότι αν οι ξενοδόχοι απεμπλακούν σε έναν βαθμό από τη μέγγενη των συμβολαίων Commitment και Allotment των Tour Operators, μπορούν να στοχεύσουν στον υποψήφιο πελάτη που κλείνει ταξίδι τόσο μέσω των πλατφορμών ηλεκτρικών κρατήσεων, όσο και με την αναζήτηση στους ιστότοπους των ξενοδοχείων, μεγιστοποιώντας έτσι την κερδοφορία ανά πελάτη.
Επισημαίνει ότι τα υφιστάμενα all Inclusive πακέτα μπορούν να εμπλουτιστούν με επιπλέον υψηλής προστιθέμενης αξίας υπηρεσίες για τον πελάτη (ιδιωτική πισίνα, εξειδικευμένα γεύματα κλπ), με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την αύξηση της κατά κεφαλήν δαπάνης του επισκέπτη στα ξενοδοχεία.
Παράλληλα, η αναζήτηση εμπνευσμένων τρόπων αύξησης των εσόδων για την ξενοδοχειακή μονάδα αναδεικνύεται σε μια πρώτης τάξεως ευκαιρία, για ανάπτυξη συνεργιών με τις τοπικές επιχειρηματικές κοινότητες, τονίζει η Χριστίνα Τετράδη. Πλέον δεν είναι λίγα τα τουριστικά πακέτα all inclusive που περιλαμβάνουν βραδιές γευσιγνωσίας των επισκεπτών σε τοπικά εστιατόρια, επισκέψεις σε περιοχές ειδικού ενδιαφέροντος κλπ. «Το ελληνικό ξενοδοχείο διαχρονικά στήριζε τις τοπικές κοινωνίες και πλέον δίνεται η ευκαιρία να αναδειχθεί ακόμα περισσότερο ο ρόλος τους».
Το ΞΕΕ μέσω της ανάπτυξης των δύο κύριων δράσεων “Ελληνικό Πρωινό” και “Boutique Ηotel” σηματοδοτεί την προσπάθεια για περαιτέρω αναβάθμιση της ποιότητας του τουριστικού προϊόντος, αναφέρει η Χριστίνα Τετράδη. Παράλληλα το “Greek Breakfast- Ελληνικό Πρωινό” αναδεικνύει την αξία της γαστρονομίας στη φιλοξενία και τα “Boutique Ηotel” επενδύοντας στην αισθητική, στην ιδιαιτερότητα και στην ταυτότητα της λεπτομέρειας, προσφέρουν φιλοξενία με διακριτή προσωπικότητα και πελατοκεντρική φιλοσοφία, συμπληρώνει η Χριστίνα Τετράδη.
Μιχάλης Βαμιεδάκης: Προσοχή μην “κανιβαλιστεί” το κύριο τουριστικό προϊόν της χώρας
Ο Mιχάλης Βαμιεδάκης, πρόεδρος Ελλάδος των Allsun Hotels και σύμβουλος ανάπτυξης του Danaos Travel, αφού εστιάζει στην ανάγκη αναβάθμισης των τουριστικών υπηρεσιών και προσφοράς νέων τουριστικών προϊόντων στους επισκέπτες, κρούει τον κώδωνα του κινδύνου να μην “κανιβαλιστεί” το κύριο τουριστικό προϊόν της χώρας στην προσπάθεια της αύξησης των εσόδων και εξηγεί:
«Απαντώντας στις φωνές που ψιθυρίζουν ότι θα πρέπει οι ξενοδοχειακές επιχειρήσεις να φύγουν από το all inclusive σημειώνω ότι αυτό δεν πρέπει να συμβεί γιατί καλώς ή κακώς η Ελλάδα είναι καταγεγραμμένη στον τουριστικό χάρτη ως μια περιοχή που δίνει “mainstream” τουριστικές υπηρεσίες. Μάλιστα εδώ είναι η ευκαιρία στα υφιστάμενα ξενοδοχεία να αναβαθμίσουν τις υποδομές τους και τις υπηρεσίες, ώστε με τις ίδιες διανυκτερεύσεις να έχουμε περισσότερα έσοδα».
Στην ερώτηση αν με τις υφιστάμενες αφίξεις μπορούν να αυξηθούν τα έσοδα για την ελληνική οικονομία, ο κ. Βαμιεδάκης δηλώνει βέβαιος ότι μπορεί να αυξηθεί η κατά κεφαλήν δαπάνη του ξένου επισκέπτη αν η Ελλάδα προσελκύσει επισκέπτες σε δραστηριότητες που έχουν υψηλή προστιθέμενη αξία. Ο θαλάσσιος τουρισμός, η διαμονή σε βίλες, μπουτίκ στα ξενοδοχεία, αλλά και η συμμετοχή των ξένων επισκεπτών σε δράσεις που αναδεικνύουν την εμπειρία, είναι μερικά από τα τουριστικά προϊόντα που μπορούν να εμπλουτίσουν το υπάρχον μοντέλο σημειώνει ο κ. Βαμιεδάκης.
Ιωάννα Δρέττα: Οι βιωματικές εμπειρίες, η ενίσχυση των υποδομών μπορούν να αποτελέσουν παράγοντες προσέλκυσης επισκεπτών αυξημένης οικονομικής στάθμης
Παραμένοντας στους πυλώνες που θα πρέπει να στηριχθούν οι στρατηγικές μεγέθυνσης των τουριστικών εσόδων, η διευθύνουσα σύμβουλος της Marketing Greece επισημαίνει ότι ο εμπλουτισμός του τουριστικού προϊόντος, οι βιωματικές εμπειρίες και η ενίσχυση των δημόσιων, κυρίως, αλλά και ιδιωτικών υποδομών μπορούν να αποτελέσουν παράγοντες προσέλκυσης επισκεπτών αυξημένης οικονομικής στάθμης.
«Το ζητούμενο είναι ότι πέρα από την υψηλή ποιότητα που θα πρέπει να διέπει το προϊόν μας, οφείλουμε να αντιλαμβανόμαστε τις απαιτήσεις του σύγχρονου ταξιδιώτη και να απαντάμε σε αυτές με δημιουργικότητα και αξιοποιώντας την αυθεντικότητα που χαρακτηρίζει τη χώρα μας, την ιδιοσυγκρασία μας αλλά και εμάς τους ίδιους», υπογραμμίζει η Ιωάννα Δρέττα.
Απαντώντας στην ερώτηση αν μπορεί η χώρα, χωρίς κάθε φορά να κάνει ρεκόρ αφίξεων, να πετυχαίνει αυξημένα έσοδα, υπογραμμίζει ότι όλα μπορούν να γίνουν και όλα είναι εφικτά, αρκεί να υπάρχει πλάνο και σχεδιασμός. «Γιατί πέρα από τη μοναδικότητα του τουριστικού προϊόντος που προσφέρουμε θα πρέπει πάντα να θυμόμαστε ότι για να επιτευχθεί ο στόχος μεσολαβούν στάδια όπως έρευνα, σχεδιασμός, δομημένο πλάνο δράσεων και φυσικά συνεργασία», εξηγεί η Ιωάννα Δρέττα.
Μπορούν οι δράσεις επικοινωνίας και προβολής να «βάλουν πλάτη» στα έσοδα του τουρισμού; Αν μπορούν, με ποιον τρόπο μπορεί να γίνει αυτό;
«Χωρίς την επικοινωνία και τις δράσεις προβολής, το τουριστικό προϊόν δεν έχει τη δυνατότητα και τη δυναμική να απευθυνθεί απευθείας στο ταξιδιωτικό κοινό και να παρουσιάσει τη μοναδικότητά του και τον χαρακτήρα του. Επομένως, ναι οι δράσεις επικοινωνίας εκτός από επιβεβλημένες, συμβάλλουν σημαντικά στα έσοδα του τουρισμού, καθώς αποτελούν το μέσο εκείνο μέσα από το οποίο ο ταξιδιώτης θα εμπνευστεί, θα ονειρευτεί και εν τέλει θα επιλέξει να επισκεφθεί», τονίζει η διευθύνουσα σύμβουλος της Marketing Greece.
Aπό την πλευρά της η επικεφαλής Ερευνών της διαΝΕΟσις μεταξύ άλλων τονίζει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ότι «είναι ιδιαίτερα σημαντικό να γίνει σαφές πως κάθε περιοχή θα πρέπει να αναγνωρίσει τα συγκριτικά της πλεονεκτήματα στον τουρισμό και να επικεντρωθεί σε συγκεκριμένη τουριστική αγορά. Με αυτόν τον τρόπο, το διαμορφούμενο destination brand θα είναι πιο ξεκάθαρο, το marketing της περιοχής θα είναι πιο στοχευμένο και αποδοτικό και θα μπορεί να είναι πιο επιθετικό, η επιλογή των απαραίτητων υποδομών -δημόσιων ή ιδιωτικών- καθώς και των πιστοποιήσεων ή διαπιστεύσεων θα είναι πιο αποτελεσματική και οι τοπικές επιχειρήσεις θα μπορούν εξειδικευτούν στη συγκεκριμένη τουριστική αγορά και να εκμεταλλευτούν τις εξωτερικές οικονομίες κλίμακας».
Κωστής Χαλκιαδάκης
