«Οι ελληνικές μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις πρέπει να αντιληφθούν ότι αν θέλουν πραγματικά να αναπτυχθούν οφείλουν να στρέψουν την προσοχή τους σε νέα καινοτόμα και εναλλακτικά εργαλεία άντλησης κεφαλαίων».
Αυτό σημειώνεται σε μελέτη του Ινστιτούτου Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων της ΓΣΕΒΕΕ με θέμα: «Xρηματοδοτικά εργαλεία επιχειρηματικής δραστηριότητας μέσω της τεχνολογίας blockchain».
Από τις μεθόδους άντλησης κεφαλαίων μέσω της τεχνολογίας blockchain – που αναλύονται στην μελέτη – η έννοια της Ψηφιοποίησης Αξιογράφων (Tokenization of Assets) είναι αυτή που φαίνεται πως θα απασχολήσει περισσότερο τις ΜμΕ τα επόμενα χρόνια. Ήδη γίνεται αρκετή συζήτηση σε ευρωπαϊκό επίπεδο για τις προοπτικές των STOs ως εναλλακτικό εργαλείο χρηματοδότησης που μπορεί να ευνοήσει κυρίως τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις.
Με δεδομένο ότι το περιβάλλον που δραστηριοποιείται η μικρομεσαία επιχειρηματικότητα μεταβάλλεται ραγδαία, με κύριες προκλήσεις την ψηφιοποίηση και την καινοτομία, επιβάλλει οι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις να αρχίσουν να αναλύουν τα επιχειρηματικά τους μοντέλα έτσι ώστε να εντοπίσουν τις αντίστοιχες ευκαιρίες για αξιοποίηση των μηχανισμών άντλησης κεφαλαίων μέσω της τεχνολογίας blockchain.
Μέχρι σήμερα, η μοναδική πηγή εξωτερικής χρηματοδότησης για τις ελληνικές μικρές επιχειρήσεις είναι ο τραπεζικός δανεισμός. Τα υψηλά όμως ποσοστά δανειακών κεφαλαίων απειλούν αφενός τη βιωσιμότητά των μικρών επιχειρήσεων και αφετέρου την βιωσιμότητα των τραπεζών σε περίπτωση υψηλού ποσοστού Μη Εξυπηρετούμενων Δανείων. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα το χρηματοδοτικό κενό των ελληνικών μικρών επιχειρήσεων να είναι το μεγαλύτερο στην ευρωζώνη ( Έκθεση ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ, 2019). Το ίδιο ισχύει και για τα ποσοστά απόρριψης των αιτήσεών τους για δανεισμό, ( Έκθεση ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ, 2021) όπως επίσης και για τον φόβο απόρριψης τους (στοιχεία ΕΚΤ-SAFE1). Επιπροσθέτως, παρά την αύξηση της χρηματοδότησης της ελληνικής οικονομίας οι μικρές επιχειρήσεις εξακολουθούν να δέχονται σταθερά μειούμενη ροή χρηματοδότησης ενώ περισσότερες από 8 στις 10 επιχειρήσεις χρηματοδοτούν τις επενδύσεις τους με Ίδια Κεφάλαια ( Έκθεση ΙΜΕΕ ΓΣΕΒΕΕ, 2022). Σε ένα τέτοιο πλαίσιο, είναι προφανές ότι οποιαδήποτε εναλλακτική πρόταση για βελτίωση της πρόσβασης των μικρών επιχειρήσεων σε εξωτερικά Ίδια Κεφάλαια αποκτά ιδιαίτερη σημασία.
Οι ελληνικές μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, τα τελευταία χρόνια φαίνεται να έχουν αντιληφθεί πως η λύση για την βιωσιμότητα τους είναι η μεταστροφή τους σε πιο καινοτόμες επιχειρηματικές λύσεις. Μια τέτοια λύση είναι ή άντληση κεφαλαίων μέσω της τεχνολογίας του blockchain με τις διαδικασίες των Αρχικών Προσφορών Νομισμάτων (Initial Coin Offerings- ICOs) και των Προσφορών Ψηφιοποιημένων Αξιογράφων (Security Token Offerings – STOs), οι οποίες αποτελούν ένα σχετικά πρόσφατο εργαλείο που έχει αναπτυχθεί στο γενικότερο πλαίσιο των εφαρμογών της τεχνολογίας Blockchain στην οικονομία. Μάλιστα ο ΟΟΣΑ έχει ήδη αναφερθεί στα προνόμια της διαδικασίας Ψηφιοποίησης Αξιογράφων (Tokenization of Assets), ιδιαίτερα για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, ενώ παρόμοιες πρωτοβουλίες έχουν ήδη λάβει χώρα σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
Στόχος της μελέτης είναι να παρουσιάσει με ποιους τρόπους μπορεί η τεχνολογία του blockchain μέσω των μηχανισμών άντλησης κεφαλαίων που έχει αναπτύξει, να επιφέρει βελτιώσεις στην επιχειρηματική λειτουργία των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων προσδίδοντάς τους παράλληλα ανταγωνιστικό πλεονέκτημα. Για το σκοπό αυτό, η μελέτη παρουσιάζει, αρχικά, πώς λειτουργεί η τεχνολογία του blockchain και πώς τα βασικά χαρακτηριστικά της που είναι η ασφάλεια, η διαφάνεια και η αποκέντρωση μπορούν να μετασχηματίσουν την έννοια της εμπιστοσύνης μεταβάλλοντας τα παραδοσιακά επιχειρηματικά μοντέλα.
Στην συνέχεια περιγράφεται ο τρόπος με τον οποίο μπορούν οι ΜμΕ να επωφεληθούν από την τεχνολογία του blockchain επιταχύνοντας την διαδικασία άντλησης κεφαλαίων μέσω εναλλακτικών μορφών χρηματοδότησης όπως οι ICOs και οι STOs. Επιπλέον αναλύονται τα χαρακτηριστικά και τις ιδιότητες των ψηφιακών μαρκών (tokens) που εκδίδονται στο πλαίσιο των προαναφερθέντων μηχανισμών χρηματοδότησης, όπως επίσης και τα οφέλη και τις προκλήσεις που απορρέουν από τις ανωτέρω διαδικασίες. Τέλος θα αναφερθούμε στα θέματα ρυθμιστικού πλαισίου που διέπουν τις ICOs/STOs.
