Εφυγε από τη ζωή το Σάββατο σε ηλικία 87 ετών ο Ιωάννης Παλαιοκρασσάς, υπουργός Οικονομικών στην κυβέρνηση του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη από το 1990 έως το 1992.
Ο εκλιπών ήταν επί σειρά ετών στέλεχος και βουλευτής της Νέας Δημοκρατίας. Η υψηλότερη θέση που ανέλαβε ήταν αυτή του επικεφαλής του Υπουργείου Οικονομικών το 1990 όταν ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης σχημάτισε κυβέρνηση μετά τις εκλογές του Απριλίου του 1990.
Επί της θητείας αυτής αποτέλεσε στόχο της τρομοκρατικής οργάνωσης 17Ν στο κέντρο της Αθήνας. Σε εκείνη την ενέργεια, τον Ιούλιο του 1992, σκοτώθηκε ο Θάνος Αξαρλιάν. Ο τότε Υπουργός υπέστη εγκαύματα.
Ποιος ήταν ο Ιωάννης Παλαιοκρασσάς
Γεννήθηκε στην Αθήνα με καταγωγή από την Άνδρο, αποφοίτησε από την Βαρβάκειο Πρότυπο Σχολή και σπούδασε στο London School of Economics (έλαβε 2 πτυχία, στα διεθνή οικονομικά και στα οικονομικά των μεταφορών). Εργάστηκε σε νεαρή ηλικία ως ναυτόπαις και δόκιμος πλοίαρχος στο Εμπορικό Ναυτικό. Υπηρέτησε το 1958-59 στο Πολεμικό Ναυτικό.
Διετέλεσε:
- Τμηματάρχης Μακροχρονίων Προγραμμάτων Υπουργείου Συντονισμού (1959-1963)
- Προϊστάμενος του Κλάδου Προγραμματισμού του Γραφείου Δοξιάδη στην Αθήνα. Διευθυντής του Γραφείου Δοξιάδη στο Ντιτρόιτ (1963-1968)
- Γενικός Διευθυντής της Windward Shipping Co Ltd., Λονδίνο (1968-1970)
- Διευθύνων Σύμβουλος της Εταιρείας Προγραμματισμού και Αναπτύξεως (1972-1974)
- Assistant Vice-President της American Express International Banking Corp. Γενικός Διευθυντής της Τράπεζας Εργασίας Α.Ε. (1974-1977)
- Επισκέπτης Καθηγητής στο Brasenose College, Oxford University (1995-1996)
- Πρόεδρος της SPECTRUM Financial Services S.A. (2000-2004)
- Πρόεδρος Δ.Σ. ΔΕΗ Α.Ε. (2004-2005)
- Μέλος Δ.Σ. WIND-TELLAS A.E. (2006-2021)
- Πρόεδρος του Ιδρύματος Λίλιαν Βουδούρη (2007- 2021)
- Αντιπρόεδρος της ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ Περιβάλλοντος και Πολιτισμού (2007- 2021)
Έγραψε πολλές εργασίες και βιβλία για τη ναυτιλία, τις μεταφορές, την οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη, τους ανθρώπινους πόρους, τη χωροταξία, την περιφερειακή ανάπτυξη, το χρηματοδοτικό σύστημα, την Ευρωπαϊκή σύγκλιση, το περιβάλλον και την αειφορία.
Στην πολιτική του σταδιοδρομία διετέλεσε:
- Υφυπουργός, αναπληρωτής υπουργός και υπουργός Συντονισμού (1977-1981)
- Γραμματέας της Κοινοβουλευτικής Ομάδας της Νέας Δημοκρατίας (δεκαετία 1980).
- Υπουργός Οικονομικών (Απρίλιος 1990 – Αύγουστος 1992)
- Υπουργός Εμπορίου και Βιομηχανίας (Αύγουστος 1992 – Δεκέμβριος 1992)
- Επίτροπος Περιβάλλοντος και Αλιείας στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή (Ιανουάριος 1993 – Ιανουάριος 1995). (Διαδέχθηκε τη Βάσω Παπανδρέου και τον διαδέχθηκε ο Χρήστος Παπουτσής).
Εκλέχθηκε
- Βουλευτής Επικρατείας με τη Νέα Δημοκρατία το 1978 (αντικατέστησε τον Σόλωνα Γκίκα μετά τον θάνατό του).
- Βουλευτής Κυκλάδων το 1981, 1985, 1989 (Ιούνιο και Νοέμβριο) και 2004, υπηρετώντας έως τις 26 Μαρτίου 2004, οπότε παραιτήθηκε και αντικαταστάθηκε από την Αριάδνη Μανούσου – Μπινοπούλου.
ΑΠΟΠΕΙΡΕΣ ΔΟΛΟΦΟΝΙΑΣ
Στις 14 Ιουλίου 1992 το αυτοκίνητο του Γιάννη Παλαιοκρασσά στο οποίο βρισκόταν ο ίδιος, η γυναίκα του και η 14χρονη ανιψιά του έγινε στόχος τρομοκρατικής επίθεσης με ρουκέτες από τη 17 Νοέμβρη στο κέντρο της Αθήνας. Από την επίθεση σκοτώθηκε ένας περαστικός, ο φοιτητής Θάνος Αξαρλιάν.
Ο τότε υπουργός Οικονομικών σώθηκε από τύχη με μικρά εγκαύματα στο πρόσωπο και στο χέρι. Αργότερα τον επισκέφθηκε ο υπουργείο Οικονομικών ο τότε πρωθυπουργός Κωνσταντίνος Μητσοτάκης ο οποίος δήλωσε χαρακτηριστικά: «Η ρουκέτα πέρασε από πάνω του. Ήταν ρουκέτα η οποία εξαπελύθη από τον πρώτο όροφο της απέναντι πολυκατοικίας. Πέρασε ευτυχώς πάνω από το αυτοκίνητό τους, κτύπησε ένα άδειο αυτοκίνητο ο οποίο κάηκε. Ο κ. Παλαιοκρασσάς που οδηγούσε καθήμενος στα αριστερά άνοιξε και βγήκε μέσα στις φλόγες και «τσουρουφλίστηκε» λίγο στο πρόσωπο και στο χέρι. Του έδωσαν κάτι αλοιφές και δεν έχει κανένα απολύτως πρόβλημα. Σκοτώθηκε όμως ένας νέος άνθρωπος, ένα παιδί 25 με 30 χρόνων και έχουμε και τραυματίες. Αυτός είναι ο τραγικός απολογισμός».
Η 17Ν αργότερα σε προκήρυξή της ανέφερε μεταξύ άλλων ότι ο τότε υπουργός Παλαιοκρασσάς έγινε στόχος γιατί εξέφραζε την οικονομική πολιτική της κυβέρνησης.
Ο Γιάννης Παλαιοκρασσάς γλύτωσε για δεύτερη φορά από θαύμα από δολοφονική επίθεση. Η πρώτη απόπειρα είχε γίνει το 1984 στο Διδυμότειχο στο ξενοδοχείο Πλωτίνι όπου η Νέα Δημοκρατία είχε συγκέντρωση. Ολόκληρο το ξενοδοχείο είχε παγιδευτεί με 4 ωρολογιακές βόμβες, ενώ τρεις από αυτές εξερράγησαν αμέσως μετά το τέλος της συγκέντρωσης, προκαλώντας πολλές ζημιές στο χώρο.
ΣΚΑΝΔΑΛΟ ΑΓΕΤ-ΗΡΑΚΛΗΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΠΟΜΠΗ ΣΤΟ ΑΝΩΤΑΤΟ ΕΙΔΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ
Τον Μάιο του 1994 ο Παλαιοκρασσάς παραπέμφθηκε, μαζί με τον πρώην πρωθυπουργό Κωνσταντίνο Μητσοτάκη και τον πρώην υπουργό Ανδρέα Ανδριανόπουλο, στο Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο (Υπουργοδικείο), για το σκάνδαλο της ΑΓΕΤ-ΗΡΑΚΛΗΣ, κατηγορούμενος για απιστία και παράβαση καθήκοντος. Η υπόθεση αφορούσε την ιδιωτικοποίηση της τσιμεντοβιομηχανίας ΑΓΕΤ-ΗΡΑΚΛΗΣ (από τις μεγαλύτερες στην Ευρώπη) και την πώλησή της στους Ιταλούς της Καλτσεστρούτσι, η οποία είχε διασυνδέσεις και με την Μαφία. Την Πρωτοχρονιά του 1995, ο Ανδρέας Παπανδρέου ανακοίνωσε την αναστολή των διώξεων, η οποία πραγματοποιήθηκε στις 16 Ιανουαρίου.
Ο ίδιος ο Παλαιοκρασσάς ισχυρίστηκε ότι η παραπομπή του έγινε για λόγους εκδίκησης (είχε προηγηθεί το «βρώμικο ’89» και η παραπομπή του Ανδρέα Παπανδρέου και υπουργών του ΠΑΣΟΚ). Μάλιστα υπογράμμιζε σε δηλώσεις του στον Ελεύθερο Τύπο στις 19 Ιουνίου 1994 πως «εάν δεν είχαμε πουλήσει την ΑΓΕΤ, σήμερα τα ήδη προβληματικά οικονομικά του ελληνικού κράτους θα είχαν επιβαρυνθεί με 350 δισ. δραχμές περίπου και μέσα σε τρία χρόνια το ποσό αυτό θα έφτανε το ένα τρισ.».
Μητσοτάκης: Αποδοτικός για την πατρίδα
Ο Γιάννης Παλαιοκρασσάς υπήρξε ο Υπουργός Οικονομικών που, στο διάστημα 1990-1992, κατόρθωσε να επαναφέρει σε πλεονάσματα την εθνική οικονομία, αυξάνοντας σημαντικά τα δημόσια έσοδα. Αλλά και, αργότερα, ως Επίτροπος, πλέον, της χώρας, προειδοποιούσε για την κρίση, που θα ακολουθούσε τα επόμενα χρόνια.
Στενός συνεργάτης του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, προσέφερε και σε μένα απλόχερα τις συμβουλές του. Νιώθω τυχερός που τον γνώρισα και οπλίστηκα με τη σκέψη και τα συμπεράσματα της εμπειρίας του. Μία εμπειρία που σημαδεύτηκε και από οριακές στιγμές όπως η απόπειρα δολοφονίας του σε μία άνανδρη επίθεση της τρομοκρατίας που στοίχισε τη ζωή του Θάνου Αξαρλιάν. Μία στιγμή-πληγή για την Ελλάδα.
Έτσι, ο Γιάννης Παλαιοκρασσάς περνά στην Ιστορία ως ακέραιος και αποδοτικός για την πατρίδα του πολιτικός. Ως εργατικός βουλευτής των αγαπημένων του Κυκλάδων. Ως απλός και διακριτικός, αληθινός πολίτης στην κυριολεξία. Αλλά και ως σύμβολο καταδίκης της βίας και ενότητας του λαού μας για μια καλύτερη δημοκρατική ζωή.
Αισθάνομαι μεγάλη τιμή που συνεργάστηκα μαζί του. Και σφίγγω με θλίψη το χέρι της συζύγου, των παιδιών του και όλων των δικών του ανθρώπων”.
ΝΔ: Ιδεολόγος και τεχνοκράτης
Ανακοίνωση για το θάνατο του Ιωάννη Παλαιοκρασσά εξέδωσε και η Νέα Δημοκρατία:
«Η Νέα Δημοκρατία αποχαιρετά σήμερα ένα ιστορικό της στέλεχος, τον Γιάννη Παλαιοκρασσά.
Ο Γιάννης Παλαιοκρασσάς έχει διατελέσει υπουργός Οικονομικών της κυβέρνησης Κωνσταντίνου Μητσοτάκη το 1990-1992 ενώ υπήρξε ο στόχος της τρομοκρατικής επίθεσης της 17Ν με ρουκέτα στην οποία σκοτώθηκε ο Θάνος Αξαρλιάν.
Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1934 και σπούδασε Οικονομικές Επιστήμες στο LSE. Υπήρξε ιδρυτικό μέλος και γραμματέας του συλλόγου των Ελλήνων Φοιτητών στο LSE, εργάστηκε στο Υπουργείο Συντονισμού και διατέλεσε οικονομικός σύμβουλος της Ένωσης Ελλήνων Εφοπλιστών. Από το 1963 εργάστηκε στον ιδιωτικό τομέα ως στέλεχος επιχειρήσεων. Διετέλεσε Υφυπουργός, αναπληρωτής Υπουργός και Υπουργός Συντονισμού από το 1977 ως το 1981. Ορίστηκε Γενικός Γραμματέας της ΚΟ της Νέας Δημοκρατίας το 1982, ενώ το 1993 ανέλαβε Επίτροπος στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Ο Γιάννης Παλαιοκρασσάς ήταν ένας πολιτικός που συνδύαζε τη μαχητικότητα του ιδεολόγου και την αποτελεσματικότητα του τεχνοκράτη. Σε όλη του την πλούσια πορεία προσφοράς υπηρέτησε με πίστη και αυταπάρνηση τις ιδέες του, την παράταξη και την πατρίδα χωρίς εκπτώσεις και χωρίς να λογαριάσει ποτέ το πολιτικό κόστος.
Στην οικογένεια και τους οικείους του εκφράζουμε τα πιο ειλικρινή μας συλλυπητήρια».
Φον Ντερ Λάινεν: Aποτίω φόρο τιμής στην προνοητικότητά του
Τη λύπη της για τον θάνατο του Ιωάννη Παλαιοκρασσά εξέφρασε με ανάρτησή της στο τουίτερ η Πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν τονίζοντας τον ρόλο που διαδραμάτισε τόσο ως Υπουργός Οικονομικών της Ελλάδας όσο και ως Επίτροπος Περιβάλλοντος και Αλιείας. Ειδικότερα, η κ. Φον Ντερ Λάιεν σημείωσε:
«Με λύπη πληροφορήθηκα τον θάνατο του Ιωάννη Παλαιοκρασσά. Είχε διακεκριμένη καριέρα ως Έλληνας Υπουργός Οικονομικών και Επίτροπος Περιβάλλοντος και Αλιείας υπό τον Ζακ Ντελόρ. Aποτίω φόρο τιμής στην προνοητικότητά του για τη σημασία της δράσης στην προστασία του περιβάλλοντος».
