Μια σειρά από μικρούς σεισμούς βορειοδυτικά της Κολούμπια της Νότιας Καρολίνας στις ΗΠΑ οφείλεται σε μια τεχνητή λίμνη η οποία δημιουργήθηκε πάνω από 40 χρόνια πριν, σύμφωνα με γεωλόγους.
Οι μικρές δονήσεις, 2 Ρίχτερ και κάτω, προκαλούν νευρικότητα στους κατοίκους της περιοχής γύρω από τη λίμνη, σύμφωνα με την εφημερίδα The State, ωστόσο δεν είναι ακριβώς πρωτοφανές φαινόμενο: Το έργο είχε προκαλέσει μια σειρά από μικρούς σεισμούς όταν είχε πρωτοφτιαχτεί στα τέλη της δεκαετίας του 1970, ενώ άλλο ένα μικρό «σμήνος» είχε λάβει χώρα μεταξύ του 1996 και του 1999. Από τις 25 Οκτωβρίου είχαν ανιχνευθεί επτά σεισμοί κοντά στη λίμνη, σύμφωνα με το υπουργείο Φυσικών Πόρων της Νότιας Καρολίνας.
Οι σεισμοί αυτοί είναι τόσο μικροί που κάποιος στην επιφάνεια θα μπορούσε να τους αντιληφθεί μάλλον μόνο αν βρισκόταν πάνω από το επίκεντρο και δεν υπήρχε κοντά κίνηση. «Δεν είχαμε μεγάλους σεισμούς στο Μοντιτσέλο» είπε ο Πραντίπ Ταλβάνι, επίτιμος καθηγητής Γεωλογίας στο University of South Carolina που πέρασε την καριέρα του μελετώντας σεισμούς που προκαλούνται από τεχνητές λίμνες. Από το 1977 και μετά, όλοι οι σεισμοί στην περιοχή ήταν κάτω των 3 Ρίχτερ, είπε – και οι σεισμοί αυτού του μεγέθους σπάνια γίνονται αντιληπτοί.
Το φαινόμενο χαρακτηρίζεται ως «reservoir-induced seismicity» (σεισμικότητα που προκαλείται από δεξαμενές- τεχνητές λίμνες) και λαμβάνει χώρα σε σχετικά λίγες τεχνητές λίμνες ανά τον κόσμο, όπως είπε ο Ταλβάνι στο Live Science. Ανεξαρτήτως της τοποθεσίας, τα χαρακτηριστικά είναι πάντα τα ίδια: Μία τεχνητή λίμνη δημιουργείται πάνω από βράχους που περιέχουν ρωγμές γεμάτες με υγρό. Όταν από πάνω έρχεται ακόμη περισσότερο νερό, διεισδύει στις ρωγμές/ ρήγματα, αυξάνοντας την πίεση, με αποτέλεσμα δονήσεις στη γύρω γη. Πρόκειται για τον ίδιο λόγο που η χρήση υγρών σε πετρελαιοπηγές για σκοπούς «fracking» μπορεί να προκαλέσει σεισμούς.
Τις περισσότερες φορές αυτοί οι ανθρωπογενείς σεισμοί είναι μικροί: Σε παγκόσμιο επίπεδο μόνο τρεις τέτοιοι σεισμοί μεγέθους 6 και άνω έχουν σημειωθεί, είπε ο Ταλβάνι, και έλαβαν χώρα σε βαθιές τεχνητές λίμνες με βάθος άνω των 100 μέτρων (συγκριτικά η λίμνη Μοντιτσέλο είναι μόνο 27 μέτρων).
Η εν λόγω λίμνη είχε δημιουργηθεί τη δεκαετία του 1970 ως πηγή νερού για τον κοντινό πυρηνικό σταθμό (Virgil C. Summer). Επειδή οι επιστήμονες γνώριζαν ήδη πως οι τεχνητές λίμνες μπορούσαν να παράγουν σεισμούς, η αρμόδια επιτροπή (Nuclear Regulatory Commission) απαιτούσε προσεκτική παρακολούθηση της σεισμικότητας στην περιοχή.
Η λίμνη ήταν πηγή χιλιάδων μικρών σεισμών στο πέρασμα των χρόνων, οι περισσότεροι εκ των οποίων ανεπαίσθητοι. Το αρχικό «σμήνος» σεισμών αφού γέμισε η λίμνη δεν προκάλεσε έκπληξη, ωστόσο οι σεισμοί της δεκαετίας του 1990, 20 χρόνια μετά, ήταν πιο μυστηριώδεις, οπότε ο Ταλβάνι και οι συνάδελφοί του ήταν σε θέση να διαπιστώσουν τι είχε συμβεί. Στο πέρασμα του χρόνου, το νερό από τη λίμνη είχε διαλύσει «σφραγίδες» από ορυκτά που σφράγιζαν τα ρήγματα στον βράχο. Όταν άνοιξαν αυτά, το νερό ήταν σε θέση να μπει ξανά, αυξάνοντας την πίεση και επηρεάζοντας τους βράχους. Πιθανότατα κάτι τέτοιο συμβαίνει τώρα και στο Μοντιτσέλο, εκτιμά ο Ταλβάνι, ωστόσο είναι δύσκολο να εξαχθούν συμπεράσματα, καθώς δεν είναι πλέον σε λειτουργία το σύστημα ακριβείας για την παρακολούθηση σεισμών, οπότε μπορούν να εξετάζονται μόνο οι μεγαλύτεροι και όχι οι μικρότεροι για να βρεθεί η πηγή της σεισμικότητας.
