Σύμφωνα με την έρευνα που διενήργησε το ΙΝΚΑ της Γενικής Ομοσπονδίας Καταναλωτών Ελλάδας το φετινό γιορτινό τραπέζι θα είναι πιο ακριβό τουλάχιστον κατά 35% σε σχέση με πέρυσι.
Αναλυτικότερα, το μέσο τυπικό καλάθι του 2022 στις μεγάλες αλυσίδες σουπερμάρκετ -μη συμπεριλαμβανομένων αμνοεριφίων- υπολογίζεται στα 45,35 ευρώ με αύξηση κατά 9% σε σχέση με το 2021 όταν ήταν 41,70 ευρώ .
Τα προϊόντα που αναλύθηκαν αποτελούν αντιπροσωπευτικά προϊόντα του πασχαλινού τραπεζιού για τους Έλληνες καταναλωτές και η επιλογή τους έγινε από εξειδικευμένα στελέχη της αγοράς με πολυετή εμπειρία στον χώρο. Τα προϊόντα που εξετάστηκαν είναι: αυγά 6αδα, τσουρέκι, ξύδι, αλεύρι για όλες τις χρήσεις, μουστάρδα, φέτα, γιαούρτι, κρασί μοσχοφίλερο, μπύρες, πατάτες, ντομάτες, βούτυρο, μαρούλι, φύλλο κρούστας, αναψυκτικό τύπου Cola.
Παράλληλα το μέσο εύρος τιμών (διαφορά μικρότερης με μέγιστης τιμής τυπικού καλαθιού) εντός των εξεταζόμενων κατηγοριών παραμένει υψηλό με 35%, καταδεικνύοντας ότι οι καταναλωτές για άλλη μία χρονιά έχουν πρόσβαση σε μεγάλο εύρος εναλλακτικών επιλογών (διαφορετικές ποικιλίες, ποιότητες, προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας, αξιοποίηση προσφορών και εκπτώσεων.
Σημαντικό ρόλο για άλλη μια χρονιά αναμένεται να παίξει και η παρατηρούμενη το τελευταίο διάστημα ένταση των προσφορών και προωθητικών ενεργειών από τις αλυσίδες σούπερ μάρκετ και τις προμηθευτικές εταιρείες με τη μορφή παροχής επιπλέον εκπτώσεων, επιπλέον ποσοτήτων, δωροεπιταγών, εκπτωτικών κουπονιών κλπ, η οποία αφορά σχεδόν το σύνολο των εποχιακών προϊόντων και εκτιμάται ότι παρέχει επιπλέον όφελος περίπου 13% από τις προσφορές κατά μέσο όρο στους καταναλωτές που θα τις επιλέξουν.
Εντονότερες ανατιμήσεις καταγράφονται στο μαρούλι (το οποίο είναι αυξημένο λόγω των πολύ δυσμενών καιρικών συνθηκών) και στο αλεύρι και ακολουθούν σε αρκετά χαμηλότερα ποσοστά ανατιμήσεων το βούτυρο, η μουστάρδα και το φύλλο κρούστας. Μείωση καταγράφουν το γιαούρτι, οι μπύρες και τα αναψυκτικά.
Σύμφωνα με τα ίδια στοιχεία, το αρνί φέτος θα «κλειδώσει» γύρω στα 12 ευρώ το κιλό, και επομένως για ένα μέτριο αρνί γύρω στα 10 κιλά μία μέση οικογένεια θα δώσει 120 ευρώ. Μάλιστα, δεν αποκλείεται η τιμή του αρνιού να αυξηθεί την ερχόμενη εβδομάδα, παρά την μεγάλη προσπάθεια που καταβάλλουν οι κρεοπώλες για να συγκρατήσουν τις τιμές.
Η αύξηση της τιμής του οβελία είναι συνάρτηση τόσο των μειωμένων αμνιοεριφίων όσο και του αυξημένου κόστους ζωοτροφών, γεγονός που συμπαρασύρει και τις τιμές των παραγωγών, οι οποίοι, πωλούν περίπου 1 ευρώ ακριβότερα από πέρυσι.
Επίσης η μειωμένη διάθεση προϊόντων από το Ηνωμένο Βασίλειο την τελευταία διετία λόγω Brexit προς την Ευρωπαϊκή Ένωση, η απορρόφηση προϊόντων από την ελληνική αγορά προς το εξωτερικό για το καθολικό Πάσχα (ειδικά Ιταλία και Ισπανία), λόγω και του ότι το καθολικό Πάσχα φέτος «έπεσε» νωρίτερα από το ορθόδοξο. Σε συνδυασμό με το ότι το ορθόδοξο Πάσχα φέτος «πέφτει» τόσο αργά σημαίνει ότι τα αμνοερίφια βάρους 10-13 κιλών τα οποία ζητούνται κυρίως από τους καταναλωτές είναι λιγότερα (γιατί τέτοια εποχή τα ζώα έχουν μεγαλώσει) και η μειωμένη προσφερόμενη ποσότητα σε αυτό το βάρος πιέζει την τιμή αυξητικά.
Να παρέμβει η Πολιτεία
Ο Πρόεδρος Συνδέσμου Ελληνικής Κτηνοτροφίας μιλώντας στο «Καλημέρα Ελλάδα» τόνισε: «Ένα κιλό αρνί για να το πουλήσουμε στον έμπορο έχουμε κόστος 10 ευρώ και το δίνουμε 7-8 ευρώ. Μπαίνουμε μέσα δηλαδή, το πουλάμε κάτω από το κόστος παραγωγής».
«Για να φθάσει στον καταναλωτή μεσολαβούν 3-4 χέρια. Πρέπει και οι άλλοι να μην κερδοσκοπήσουν για να τα πάρουν οι καταναλωτές στα 11-12 ευρώ».
«Αν δεν υπάρξει στήριξη της Πολιτείας σε λίγο τα αρνάκια θα τα ψάχνετε στο Silver Alert, σκοτώνουμε παραγωγικά ζώα για να ταϊσουμε τα υπόλοιπα».
«Βάζουμε όλοι πλάτη για να συγκρατήσουμε τα κόστη»
«Ο καταναλωτής δεν μπορεί να αντεπεξέλθει πλέον, τα πάντα αυξάνονται. Αν «πεθάνει» ο κτηνοτρόφος «πεθαίνει» και ο κρεοπώλης και για αυτό το λόγο βάζουμε όλοι πλάτη για να συγκρατήσουμε τα κόστη», επισήμανε ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Καταστηματαρχών Κρεοπωλών (ΠΟΚΚ), Σάββας Κεσίδης, μέλος του διοικητικού συμβουλίου του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Θεσσαλονίκης (ΕΕΘ).
Υπενθυμίζοντας την πρόταση που κατέθεσαν προς τα αρμόδια υπουργεία να τεθεί ανώτατη τιμή σε όλη την αλυσίδα της αγοράς ενόψει των εορτών του Πάσχα για να μην υπάρξει κερδοσκοπία, ο ίδιος σημείωσε ότι «η τιμή που θα πληρώσει ο καταναλωτής θα διαμορφωθεί τις επόμενες μέρες. Αν γεμίσει η αγορά ρουμάνικα αρνιά η προσφορά θα αυξηθεί και αλλάζουν όλα τα δεδομένα. Εκεί θα κριθούν όλα».
Τονίζοντας πάντως ότι οι κρεοπώλες «θα κινηθούμε φέτος συντηρητικά» ο κ. Κεσίδης είπε ότι ενόψει του Πάσχα πέρυσι τέτοια ημέρα οι παραγγελίες για αμνοερίφια καταγράφονταν διπλάσιες. Σημείωσε δε ότι ο τζίρος στα κρεοπωλεία είναι σήμερα μειωμένος κατά 30-40% σε όλα τα κρέατα, έναντι του 2021.
«Η τιμή των αμνοεριφίων στα κρεοπωλεία φτάνει σε υψηλότερα επίπεδα, καθώς μιλάμε για διαφορετική ποιότητα, πουλάμε ποιοτικό κρέας, δεν επιδιώκουμε την αισχροκέρδεια. Στόχος μας να μην ξεπεράσει φέτος τα 13-14 ευρώ/κιλό», τόνισε ο πρόεδρος του Σωματείου Κρεοπωλών Θεσσαλονίκης, Νικόλαος Μπαλαμπανίδης, υπενθυμίζοντας ότι πέρυσι κυμάνθηκε σε 11,5-13,5 ευρώ/κιλό.
«Μικρότερα τα οικογενειακά τραπέζια»
Σε ό,τι αφορά στην κυλιόμενη έρευνα καταναλωτών του ΙΕΛΚΑ, με δείγμα 1.000 καταναλωτές, που πραγματοποιήθηκε την εβδομάδα 5-10 Απριλίου 2022 και αφορούσε στις καταναλωτικές συνήθειες στην Ελλάδα και συγκεκριμένα στο πασχαλινό τραπέζι προκύπτει, μεταξύ άλλων, ότι τα οικογενειακά τραπέζια αυτών των ημερών θα είναι μικρότερα.
Παλαιότερα, προ του 2020, το 62% ή 2 στους 3 καταναλωτές συμμετείχαν σε μεγάλα οικογενειακά τραπέζια άνω των 10 ατόμων. Το ποσοστό αυτό ήταν το 2020 εν μέσω Lovkdown ήταν μόλις 3%, το 2022 έχει αυξηθεί στο 30, αλλά απέχει αρκετά από τις εποχές προ κορονοϊού.
Αντίστοιχη εικόνα υπάρχει και για τους καταναλωτές που θα επιλέξουν να ταξιδέψουν στο χωρίου ή νησί, με το ποσοστό το 2022 να είναι μόλις 25% έναντι 58% παλαιότερα, ως αποτέλεσμα της οικονομικής πίεσης και του κόστους μεταφορών.
Ακόμα και οι μαγειρικές συνήθειες καταγράφονται να έχουν σημαντική επίδραση από το οικονομικό περιβάλλον. Συγκεκριμένα, το ποσοστό των καταναλωτών που θα σουβλίσει αρνί και κατσίκι μειώνεται από το 61% στο 25% ενώ το κοινό που θα ψήσει κομμάτι στο φούρνο αυξάνεται από 39% σε 52%.