Οι τεχνολογικές αλλαγές, που προέκυψαν τα τελευταία χρόνια ως επιτεύγματα της 4ης Βιομηχανικής Επανάστασης, μας έφεραν πιο κοντά στο μέλλον της αγοράς εργασίας και των επαγγελμάτων, καθώς οι αναδυόμενες τεχνολογίες αυτοματοποίησαν την διαδικασία εργασίας σε ορισμένες θέσεις και βιομηχανίες (με αποτέλεσμα να μην χρειάζεται πλέον η ανθρώπινη παρουσία σε όλες τις θέσεις εργασίας), δημιουργήσαν όμως και νέες ευκαιρίες σε άλλες.
Η έξαρση της πανδημίας επιτάχυνε αυτό τον τεχνολογικό μετασχηματισμό της αγοράς, με αποτέλεσμα το προσδοκώμενο «αύριο» να μετατρέπεται σε αναγκαίο «σήμερα». Στην έκθεση που δημοσίευσε το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ για το μέλλον των επαγγελμάτων (The World Economic Forum’s Future of Jobs Report 2020), αναφέρεται πως η τηλεργασία ήρθε για να μείνει.
Σύμφωνα με την έκθεση λοιπόν, το 80% των εργοδοτών αναμένεται να διατηρήσουν την τηλεργασία και να αυξήσουν τις ψηφιακές τους υπηρεσίες, ενώ το 50% αυτών επιθυμούν να αυτοματοποιήσουν κάποιες θέσεις εργασίας, ώστε να μειώσουν τα έξοδα τους και να αντέξουν στην οικονομική πίεση της πανδημίας. Ο ίδιος ο χώρος εργασίας αλλάζει επίσης, με την αύξηση της τηλεργασίας, που απαιτήθηκε από την εξάπλωση του Covid-19.
Ενδεχομένως το μέλλον της εργασίας να υποστηρίζεται από υβριδικές προσεγγίσεις εργασίας (με κάποιους να εργάζονται από απόσταση και κάποιους δια ζώσης). Επιπλέον, έως το 2025 αναμένεται, από την μία η εξαφάνιση 85 εκατομμύριων θέσεων εργασίας σε μεσαίες και μεγάλες επιχειρήσεις σε 15 βιομηχανίες και 26 χώρες. Το αισιόδοξο όμως είναι ότι από την άλλη δημιουργούνται 97 εκατομμυρίων νέες θέσεις προσαρμοσμένες στο νέο εργασιακό μοντέλο που θέλει τη συνεργασία μεταξύ ανθρώπων και μηχανών, σε αναδυόμενες βιομηχανίες όπως τα Μεγάλα Δεδομένα (Big Data), η Τεχνητή Νοημοσύνη (Artificial Intelligence) αλλά και σε παραδοσιακούς ρόλους όπως θέσεις πωλήσεων marketing κ.ά. Πιο συγκεκριμένα τα επαγγέλματα- όπως αναλύουν στο ethnos.gr οι σύμβουλοι εκπαίδευσης της Labora- που θα εμφανίσουν τεράστια ζήτηση ως το 2025 (σύμφωνα πάντα με την Έκθεση), λόγω των τεχνολογικών εξελίξεων αλλά και της εμφάνισης του Covid19, είναι:
Αναλυτές και Επιστήμονες Δεδομένων
Αναδύονται ευκαιρίες για αποφοίτους τμημάτων Πληροφορικής, Μηχανικών Πληροφορικής Στατιστικής, Μαθηματικών, Διοικητικής Επιστήμης και Τεχνολογίας, Τεχνών Ήχου και Εικόνας κ.ά.
Ειδικοί στην Τεχνητή Νοημοσύνη, την Μηχανική Μάθηση και την Αυτοματοποίηση Διεργασιών
Ένα σύνθετο πεδίο στο οποίο συνδέονται και αλληλοεπιδρούν απόφοιτοι τμημάτων Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών, Μηχανολόγων Μηχανικών, Πληροφορικής, Μηχανικών Πληροφορικής, Φυσικής, Μαθηματικών, Μηχανικών Παραγωγής και Διοίκησης κ.ά.)
Ειδικοί στο Ψηφιακό Μάρκετινγκ
Εκτός από τις κλασσικές σπουδές σε τμήματα όπως το Μάρκετινγκ και Επικοινωνίας, Διοίκησης Επιχειρήσεων, Δημοσιογραφίας και Μέσων Επικοινωνίας το Ψηφιακό Μάρκετινγκ αποτελεί ένα νέο δρόμο ευκαιριών για αποφοίτους Φιλολογικών Σχολών και γενικότερα Ανθρωπιστικών Σπουδών, στις οποίες καλλιεργούν δεξιότητες επικοινωνίας και χειρισμού του προφορικού και γραπτού λόγου).
Επαγγελματίες στην Ανάπτυξη Επιχειρήσεων και τον Ψηφιακό Μετασχηματισμό
Ο ψηφιακός μετασχηματισμός των επιχειρήσεων μετασχηματίζει και τις σπουδές στα τμήματα Διοίκησης Επιχειρήσεων, Οικονομικών Επιστημών, Διοικητικής Επιστήμης και Τεχνολογίας και ιδιαίτερα τις μεταπτυχιακές σπουδές σε αυτά. Από την άλλη, η αλληλεπίδραση των επιστημών δημιουργεί συνεργασίες σε αποφοίτους τμημάτων Τεχνολογιών Ψηφιακής Βιομηχανίας, Τεχνών Ήχου και Εικόνας, Πολιτισμικής Τεχνολογίας, Ψηφιακών Τεχνών και Κινηματογράφου, Ψηφιακών Μέσων και Επικοινωνίας)
Αναλυτές Ασφάλειας Πληροφοριών/Προγραμματιστές Λογισμικού και Εφαρμογών/ Ειδικοί στο Διαδίκτυο των Πραγμάτων
Με την αύξηση τη χρήσης του διαδικτύου οι ανάγκες σε Προγραμματιστές αλλά και σε επιστήμονες που ειδικεύονται σε θέματα ασφάλειας στο διαδίκτυο πληθαίνουν και τα τμήματα Πληροφορικής, Μηχανικών Πληροφορικής, Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών, Μηχανολόγων Μηχανικών προσφέρουν σπουδές που θα μπορούσαν να αποτελέσουν ένα εφαλτήριο για την ενασχόληση σε αυτούς τους κλάδους.
Το μέλλον είναι εδώ
Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι ενώ οι μελέτες αναφέρονται συνήθως σε τεχνολογικές ανακαλύψεις, αυτό δεν σημαίνει ότι οι ευκαιρίες βρίσκονται μόνο σε αποφοίτους των θετικών σπουδών. Αυτό που ισχύει είναι μια δυναμική αλληλεπίδραση των επιστημών από πολλούς κλάδους, μιας και οι εφαρμογές της τεχνολογίας σε κάθε πτυχή της αγοράς εργασίας μεταμορφώνει όλους τους κλάδους, ακόμη και αυτούς των ανθρωπιστικών σπουδών), οι οποίοι βρίσκουν πολλές νέες και καινοτόμες δραστηριότητες όπως η διαχείριση περιεχομένου (content management) και το digital marketing. Από την άλλη, επαγγέλματα με σχετικά περιορισμένες ευκαιρίες παλαιότερα (βλ. καλλιτεχνικά), εμφανίζονται με μια νέα δυναμική, μέσω της τεχνολογίας και της αύξησης της χρήσης των βίντεο και της εικόνας στην επικοινωνία αλλά και της εκτόξευσης των video games.
