Με την χθεσινή απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, κλείνει οριστικά μια μακρόχρονη δικαστική διαμάχη που ξεκίνησε το 2017, αναφορικά με τη διοίκηση και διαχείριση των Ιερών Προσκυνημάτων των Κυθήρων. Η Εκκλησία της Ελλάδος και η Ιερά Μητρόπολη Κυθήρων και Αντικυθήρων είχαν καταθέσει προσφυγές ζητώντας αλλαγές στο μακροχρόνιο καθεστώς διαχείρισης, το οποίο αναγνωρίζει τη διοίκηση των προσκυνημάτων ως κυριότητα του Δήμου και διαχειρίζεται αποκλειστικά από την Επιτροπή Εγχωρίου Περιουσίας.
Σε κοινή τους δήλωση, ο Δήμαρχος Κυθήρων, κ. Ευστράτιος Χαρχαλάκης, και ο Πρόεδρος της Επιτροπής Εγχωρίου Περιουσίας, κ. Ευάγγελος Βενάρδος, επισήμαναν ότι «σήμερα έληξε οριστικά η επί 7 χρόνια δικαστική διαμάχη… από την οποία η τοπική Εκκλησία βγαίνει διττά ηττημένη, τόσο επί της ουσίας όσο και ηθικά». Στη δήλωση καταδικάζουν τις ενέργειες της Μητρόπολης, χαρακτηρίζοντας τις προσφυγές «αναίτιες και προκλητικές» και υπογραμμίζουν ότι το καθεστώς διοίκησης των Ιερών Προσκυνημάτων, που ισχύει εδώ και αιώνες, επιβεβαιώθηκε εκ νέου από το Ανώτατο Δικαστήριο.
Με την απόφαση του ΣτΕ, το καθεστώς διαχείρισης παραμένει αμετάβλητο, επιβεβαιώνοντας ότι τα Ιερά Προσκυνήματα αποτελούν περιουσία του Δήμου και ότι η διαχείρισή τους ανήκει αποκλειστικά στην Επιτροπή Εγχωρίου Περιουσίας. Παράλληλα, επεσήμαναν ότι η διαφάνεια στη διαχείριση των εσόδων από τα προσκυνήματα διασφαλίζεται μέσω των νόμων για τη δημόσια λογιστική.
Η υπόθεση αφήνει πίσω της μια περίοδο δικαστικών δαπανών και διχασμού, ενώ οι δύο άνδρες εκφράζουν την ελπίδα ότι αυτή θα είναι η τελευταία φορά που διχάζονται οι Κυθήριοι με τέτοιον τρόπο. Ακολουθεί η δήλωση του Δημάρχου και του Προέδρου της ΕΕΠΚΑ.
ΚΟΙΝΗ ΔΗΛΩΣΗ ΔΗΜΑΡΧΟΥ ΚΥΘΗΡΩΝ ΚΑΙ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΕΓΧΩΡΙΟΥ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ
Κύθηρα, 10-10-2024
Κυθήριες και Κυθήριοι,
Σήμερα έληξε οριστικά η επί 7 χρόνια δικαστική διαμάχη για την διοίκηση και διαχείριση των Ιερών Προσκυνημάτων των Κυθήρων, που ξεκίνησε το 2017 με τις αναίτιες και προκλητικές προσφυγές της Μητροπόλεως Κυθήρων και της Εκκλησίας της Ελλάδος, ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας.
Συγκεκριμένα, το 2017, τόσο η Ιερά Μητρόπολη Κυθήρων και Αντικυθήρων, όσο και η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος, κατέθεσαν προσφυγές στο Ανώτατο Ακυρωτικό Δικαστήριο ζητώντας κατ΄ ουσίαν τη μεταβολή του από αιώνων ισχύοντος καθεστώτος διοίκησης και διαχείρισης των Ιερών Προσκυνημάτων των Κυθήρων, σύμφωνα με το οποίο αυτά συνιστούν κοινή περιουσία του Κυθηραϊκού Λαού (jus patronato publico), αποτελούν απόλυτη κυριότητα των Κοινοτήτων των Κυθήρων και ήδη Δήμου Κυθήρων και η διοίκηση και διαχείρισή τους ανήκει αποκλειστικά στην Επιτροπή Εγχωρίου Περιουσίας Κυθήρων και Αντικυθήρων. Τα ανωτέρω αδιαμφισβήτητα ιστορικά και νομικά δεδομένα, επιχείρησε να ανατρέψει η Εκκλησία, όπως είχε αντίστοιχα επιχειρηθεί τόσο το 1985 (επί Μητροπολίτη Ιακώβου) όσο και το 2000 (επί Μητροπολίτη Κυρίλλου), χωρίς ωστόσο επιτυχία. Ειδικά, η απόφαση 1956 του ΣτΕ του 1986 (Τμήμα Γ΄) έκρινε οριστικά ότι το Π.Δ. 272/85 είναι νόμιμο και συνταγματικό, κλείνοντας το ζήτημα, που αναιτίως επανέφερε σε κρίση ο σημερινός Μητροπολίτης, διχάζοντας τον Κυθηραϊκό Λαό.
Είναι ειλικρινά κρίμα, ένας Μητροπολίτης με παρουσία 20 ετών στα Κύθηρα και με τα χαρίσματα και τις αρετές που τον διακρίνουν, να αρνείται ακόμα να αποδεχθεί ένα ιστορικό, νομικό και θρησκευτικό καθεστώς αιώνων που μόνο η φασιστική δωσίλογη κατοχική Κυβέρνηση του Ιωάννη Ράλλη επιχείρησε να ανατρέψει με το άρθρο 15 του Ν.514/17-08-1943, όταν πραξικοπηματικά και φασιστικά όρισε τον εκάστοτε Μητροπολίτη Κυθήρων ως Πρόεδρο της Εγχώριας Περιουσίας, αντί του Ειρηνοδίκη ή του οικείου Οικονομικού Εφόρου που ίσχυε μέχρι τότε. Την φασιστική αυτή διάταξη κατήργησαν το άρθρο 84 του Ν.1416/84 και το Π.Δ.272/85, που με τη δυναμική παρέμβαση του Συνταγματολόγου κ. Γ. Κασιμάτη, επανέφεραν τη λαϊκή διοίκηση, ομαλότητα και δημοκρατική κανονικότητα στον Θεσμό.
Όλη αυτή η νομική διαμάχη, όλος αυτός ο διχασμός του κόσμου, θα είχαν αποφευχθεί αν το 2017 ο Μητροπολίτης Κυθήρων εισάκουγε τις δεκάδες παραινέσεις και εκκλήσεις φορέων, σωματείων και πολιτών και δεν προσέφευγε εναντίον του Θεσμού που συγκροτεί την ουσία της Τοπικής Αυτοδιοίκησης των Κυθήρων. Eπιστολές και παρακλήσεις ευυπόληπτων Κυθηρίων που έχουν προσφέρει τα μέγιστα στα Κύθηρα, πετάχτηκαν στον κάλαθο των αχρήστων και επικράτησε ένα αδιανόητο πείσμα που οδήγησε σε μια νομική διαμάχη επτά ολόκληρων ετών, από την οποία η τοπική Εκκλησία βγαίνει διττά ηττημένη: τόσο επί της ουσίας, όσο και ηθικά, ενώ ο Δήμος και η Εγχώριος Περιουσία αναγκάστηκαν να προβούν σε νομικές δαπάνες χιλιάδων ευρώ, για να αντιμετωπίσουν ένα ζήτημα που είχε νομικά λυθεί από το 1986, δαπάνες που φυσικά θα αξιωθούν νομίμως.
Ελπίζουμε ότι τόσο εκείνοι που υπέγραψαν τις προσφυγές, όσο και – κυριότερα – εκείνοι που τις προκάλεσαν ασκώντας πιέσεις, εκφράζοντας δήθεν νομικά και ιστορικά περισπούδαστες απόψεις κ.λπ. (και μάλιστα το τελευταίο χρονικό διάστημα φέρονταν να επιχαίρουν για τη δήθεν επερχόμενη νίκη τους!) να αντιλαμβάνονται το μέγεθος του λάθους τους. Η κρίση του Κυθηραϊκού Λαού είναι ήδη πολύ βαριά για όλους τους. Όπως είναι βαριά και για όσους θεσμικούς εκπροσώπους του απέφυγαν συστηματικά μέχρι σήμερα να λάβουν δημόσια, σαφή, διαυγή και καθαρή θέση για το συγκεκριμένο θέμα. Η ιστορία γράφει και κρίνει τον καθένα μας για τη στάση του.
Το Συμβούλιο της Επικρατείας απέρριψε τις προσφυγές της Εκκλησίας και έκανε δεκτές τις παρεμβάσεις του Δήμου και της Εγχωρίου. Οριστικά λοιπόν και ΑΜΕΤΑΚΛΗΤΑ:
1. Τα Ιερά Προσκυνήματα των Κυθήρων και όλη η κινητή και ακίνητη περιουσία τους αποτελούσαν και αποτελούν ΚΥΡΙΟΤΗΤΑ του Δήμου Κυθήρων.
2. Η διοίκηση και διαχείριση όλων των ζητημάτων που αφορούν στα Ιερά Προσκυνήματα ανήκει ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΑ στην Επιτροπή Εγχωρίου Περιουσίας.
3. Τα χρήματα από τα παγκάρια των Ιερών Προσκυνημάτων αποτελούν ΔΗΜΟΣΙΟ ΕΣΟΔΟ και δαπανώνται σύμφωνα με το ΔΗΜΟΣΙΟ ΛΟΓΙΣΤΙΚΟ και με απόλυτη διαφάνεια (Ν.4412, Διαύγεια κ.λπ.) και όχι ως χρήματα ενός απλού Ναού όπου ο ελέγχων (Εκκλησία) είναι ίδιος με τον ελεγχόμενο (Εκκλησία), χωρίς την παραμικρή δημοσίευση και δημοσιότητα. Τα χρήματα των Ιερών Προσκυνημάτων διατίθενται αποκλειστικά και μόνο στα Προσκυνήματα και ΠΟΥΘΕΝΑ αλλού.
4. Τα ζητήματα της Θείας Λατρείας (και ΜΟΝΟ αυτά), τελούν υπό την ευθύνη των 2 Εκκλησιαστικών Συμβουλίων, στα οποία προεδρεύει ο οικείος Μητροπολίτης, χωρίς ποτέ να έχει ενοχληθεί η παρακωλυθεί στην άσκηση αυτών των λατρευτικών και λειτουργικών του αρμοδιοτήτων από κανέναν.
5. Τόσο το άρθρο 84 του Ν.1416/84 όσο και το Π.Δ. 272/85, όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει, είναι ΝΟΜΙΜΑ και ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΑ ζήτημα που δεν επιτρέπουμε να αμφισβητηθεί εκ νέου και από κανέναν, όποιο δημόσιο αξίωμα ή θέση και αν έχει.
6. Οι λάθρα ψηφισθέντες από την Ιερά Σύνοδο «Κανονισμοί Λειτουργίας» των 2 Ιερών Προσκυνημάτων, που η διαδικασία με την οποία υιοθετήθηκαν καταστρατήγησε κάθε έννοια Δημοκρατίας και διαβούλευσης (τους «ανακαλύψαμε» τυχαία στο Εθνικό Τυπογραφείο χωρίς ως Δήμος και Επιτροπή να έχουμε την παραμικρή ενημέρωση!), καθίστανται ανούσιοι, ανεφάρμοστοι και παράνομοι, καθώς το ΣτΕ εις ουδέν μετέβαλλε τα μέχρι σήμερα ισχύοντα, ούτε τους έλαβε υπόψη του.
7. Η Παναγία η Μυρτιδιώτισσα και η Αγία Μόνη ήταν, είναι και θα είναι ΙΕΡΑ ΠΡΟΣΚΥΝΗΜΑΤΑ και όχι Μονές.
Τσιριγώτισσες και Τσιριγώτες,
Ο Δήμος και η Επιτροπή θα συνεχίσουν να εργάζονται για το καλό της Εγχωρίου Περιουσίας και την πρόοδο και αναβάθμιση των Ιερών Προσκυνημάτων των Κυθήρων, με υψηλό αίσθημα ευθύνης και καθήκοντος, απόλυτη διαφάνεια και νομιμότητα και κυρίως με σεβασμό στο διακριτό ρόλο του οικείου Μητροπολίτη, όπως τον έχει ορίσει ο Νομοθέτης και όπως πλέον – για ακόμα μία φορά – επικυρώθηκε από το ΣτΕ.
Κλείνοντας ευχαριστούμε θερμά τους Καθηγητές Δημοσίου Δικαίου της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Σπυρίδωνα Βλαχόπουλο και κ. Πάνο Λαζαράτο που υπήρξαν άψογοι ως προς τις παρεμβάσεις τους ενώπιον του Ανωτάτου Ακυρωτικού Δικαστηρίου, τους Νομικούς Παραστάτες του Δημοσίου από το 2017 μέχρι και σήμερα, τους Κυθήριους νομικούς που εξαρχής συμπαραστάθηκαν στην όλη διαδικασία και προσέφεραν πολύτιμες γνώμες και απόψεις, τους αιρετούς της αυτοδιοίκησης και τις Διοικήσεις της Εγχωρίου από το 2017 μέχρι και σήμερα που έλαβαν σαφή και ξεκάθαρη θέση, μη κρυπτόμενοι ελέω πολιτικού ή προσωπικού ή συγγενικού κόστους και όλους τους Τσιριγώτες που καθημερινά μας εξέφραζαν την αγωνία τους για την πορεία της υπόθεσης, αλλά και τη θλίψη και απογοήτευσή τους για όσους προκάλεσαν μια αναίτια και αβάσιμη νομική διαμάχη που θα έπρεπε να μην έχει καν ξεκινήσει.
Τα Κύθηρα και οι Θεσμοί τους είναι από σήμερα πολύ πιο ισχυρά!
Ελπίζουμε αυτή να είναι η τελευταία φορά που κάποιοι διχάζουν με τέτοιον τρόπο τον Κυθηραϊκό Λαό.-
Ο ΔΗΜΑΡΧΟΣ
ΕΥΣΤΡΑΤΙΟΣ ΧΑΡΧΑΛΑΚΗΣ
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΕΕΠΚΑ
ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΒΕΝΑΡΔΟΣ
