Η Δημοτική Παράταξη «ΟΛΟΙ ΜΑΖΙ ΚΥΘΗΡΑ – ΑΝΤΙΚΥΘΗΡΑ» κατέθεσε στις 23 Νοεμβρίου 2024 επίσημη ερώτηση προς τον Δήμο Κυθήρων και την Επιτροπή Εγχωρίου Περιουσίας Κυθήρων & Αντικυθήρων σχετικά με το σοβαρό πρόβλημα που δημιουργούν τα άγρια κατσίκια στα νησιά. Η ερώτηση κοινοποιήθηκε επίσης στη Γενική Γραμματεία Δασών, την Αποκεντρωμένη Διοίκηση Αττικής και την Περιφέρεια Αττικής, όπως ορίζει η νομοθεσία.
Τα ζητήματα που τίθενται
Σύμφωνα με την παράταξη, τα άγρια κατσίκια καταστρέφουν τόσο ιδιωτικές όσο και δημόσιες περιουσίες. Βασιζόμενη σε μελέτη της ελληνικής νομοθεσίας, η παράταξη ξεκαθαρίζει τις αρμοδιότητες των εμπλεκόμενων φορέων και θέτει συγκεκριμένα ερωτήματα για τη διαχείριση του ζητήματος. Παράλληλα, αναδεικνύει την ευθύνη τόσο του Δήμου όσο και άλλων συναρμόδιων υπηρεσιών, όπως η Δασική Υπηρεσία και η Αποκεντρωμένη Διοίκηση Αττικής. Διαβάστε παρακάτω:
«ΟΛΟΙ ΜΑΖΙ ΚΥΘΗΡΑ – ΑΝΤΙΚΥΘΗΡΑ»
Κύθηρα Σάββατο 23 Νοέμβριου 2024. Α.Π. 22/23-11-2024
Ε Ρ Ω Τ Η Σ Η
Προς:.
- Τον Προέδρο του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Κυθήρων. κ. Καψάλη.
- Την Επιτροπή Εγχωρίου Περιουσίας Κυθήρων & Αντικυθήρων.
Κοιν :
- Την Γενική Γραμματεία Δασών, Αμαλιάδος 17, Αθήνα, Τ.Κ. 11523.
- Την Αποκεντρωμένη Διοίκηση Αττικής.
- Την Περιφέρεια Αττικής.
ΘΕΜΑ:. Άγρια ζώα στα Κύθηρα & Αντικύθηρα
Κύριε Πρόεδρε του Δημοτικού Συμβουλίου,
Κύριε Πρόεδρε της Εγχωρίου Περιουσίας,
Σύμφωνα με το πρώτο εδάφιο του άρθρου 1077 του Αστικού Κώδικα «Τα άγρια ζώα είναι αδέσποτα, εφόσον βρίσκονται στη φυσική τους ελευθερία. Άγρια ζώα μέσα σε περίφρακτο χώρο και ψάρια μέσα σε ιχθυοτροφείο ή σε άλλα περίκλειστα ιδιόκτητα νερά δεν είναι αδέσποτα. Άγριο ζώο που πιάστηκε γίνεται αδέσποτο, αν ξαναποκτήσει την ελευθερία του και ο κύριός του δεν πάρει μέτρα, χωρίς υπαίτια καθυστέρηση, για την καταδίωξή του. Τιθασευμένο ζώο γίνεται αδέσποτο, αν χάσει τη συνήθεια της επιστροφής.» Με βάση τη διάταξη αυτή, τα άγρια κατσίκια, για τα οποία σήμερα συντάσσετε η παρούσα ερώτηση, αποτελούν αδέσποτα ζώα, τα οποία δεν ανήκουν σε κάποιο συγκεκριμένο πρόσωπο – ιδιοκτήτη.
Περαιτέρω, κρίσιμη εν προκειμένω είναι η διάταξη της περίπτωσης 10. στοιχείου γ) της παραγράφου Ι του άρθρου 75 Ν. 3463/2006, σύμφωνα με την οποία «Ι. Οι δημοτικές και οι Κοινοτικές αρχές διευθύνουν και ρυθμίζουν όλες τις τοπικές υποθέσεις, σύμφωνα με τις αρχές της επικουρικότητας και της εγγύτητας, με στόχο την προστασία, την ανάπτυξη και τη συνεχή βελτίωση των συμφερόντων και της ποιότητας ζωής της τοπικής κοινωνίας. Οι Αρμοδιότητες των Δήμων και Κοινοτήτων αφορούν, κυρίως, τους τομείς:[…] γ) Ποιότητας Ζωής και Εύρυθμης Λειτουργίας των Πόλεων και των Οικισμών, στον οποίο περιλαμβάνεται, ιδίως: […] 10. Η μέριμνα και η λήψη μέτρων για την προστασία της δημόσιας υγείας, όπως ο υγειονομικός έλεγχος των δημοτικών και κοινοτικών δεξαμενών νερού, ο υγειονομικός έλεγχος των καταστημάτων και επιχειρήσεων που λειτουργούν στην περιφέρειά τους, ο έλεγχος της ηχορύπανσης, της κοινής ησυχίας και της εκπομπής ρύπων, θορύβων και άλλων επιβαρύνσεων του περιβάλλοντος από τροχοφόρα, η περισυλλογή και εν γένει η μέριμνα για τα αδέσποτα ζώα και η δημιουργία καταφυγίων, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία.[…]»
Είναι πρόδηλο, ότι με την παραπάνω διάταξη καθιερώνεται μία γενική αρμοδιότητα των Δήμων και Κοινοτήτων για περισυλλογή και εν γένει μέριμνα για τα αδέσποτα ζώα. Μάλιστα, του νόμου μη διακρίνοντος, η αρμοδιότητα αυτή φαίνεται να αφορά τόσο τα αδέσποτα ζώα συντροφιάς όσο και τα άγρια αδέσποτα ζώα που βρίσκονται εντός των τοπικών ορίων του Δήμου. Έτσι, σε ένα πρώτο επίπεδο, θα μπορούσαμε να πούμε, ότι δυνάμει της διάταξης αυτής στην συγκεκριμένη περίπτωση ο Δήμος είναι υποχρεωμένος να οργανώσει ένα σχέδιο για περισυλλογή και μέριμνα των αδέσποτων άγριων κατσικιών με στόχο την προστασία της ποιότητας ζωής και της περιουσίας των κατοίκων αλλά και την εξασφάλιση της εύρυθμης λειτουργίας των οικισμών του νησιού.
Ωστόσο, θα πρέπει να επισημανθεί, ότι, εξαιρουμένης αυτής της διάταξης, η υπόλοιπη νομοθεσία, που σχετίζεται με τις ειδικότερες επιμέρους υποχρεώσεις των Δήμων σχετικά με τη διαχείριση των αδέσποτων ζώων εντός των τοπικών τους ορίων, αναφέρεται αποκλειστικά στα αδέσποτα ζώα συντροφιάς και ως εκ τούτου δεν μπορεί να τύχει εφαρμογής στη συγκεκριμένη περίπτωση που γίνεται λόγος για άγρια αδέσποτα ζώα. Μάλιστα, υπάρχουν δικαστικές αποφάσεις, είτε Διοικητικών Δικαστηρίων είτε και Ποινικών Δικαστηρίων, που αναγνωρίζουν ευθύνη των Δήμων και των εκάστοτε Δημάρχων για προσβολές εννόμων αγαθών της ιδιοκτησίας – περιουσίας ή της ζωής πολιτών που προκαλούνται από αδέσποτα ζώα εντός των τοπικών ορίων του Δήμου τους, πλην όμως έχουν να κάνουν αποκλειστικά με αδέσποτα ζώα συντροφιάς (κυρίως αδέσποτους σκύλους, που επιτίθενται σε περαστικούς).
Απεναντίας, ειδικώς για τον έλεγχο, την προστασία και την περισυλλογή των άγριων αδέσποτων ζώων, ήτοι της άγριας πανίδας, επισημαίνεται, ότι στην νομοθεσία υπάρχουν διατάξεις που αναθέτουν τις αρμοδιότητες αυτές και σε άλλους φορείς, όπως είναι οι Δασικές Υπηρεσίες, η Περιφέρεια και η Αποκεντρωμένη Διοίκηση.
Ειδικότερα, αξίζει να σημειωθεί, ότι από τις διατάξεις του Ν. 998/1979, ο οποίος αφορά την προστασία των Δασών και των Δασικών Εκτάσεων προκύπτει, πως η Δασική Υπηρεσία είναι αρμόδια για τη λήψη μέτρων προστασίας και της άγριας πανίδας που βρίσκεται εντός των Δασών και των Δασικών Εκτάσεων. Μάλιστα, με τη διάταξη του άρθρου 1 του Ν. 1421/1984, όπως ισχύει σήμερα, προβλέπεται η χρήση αποκλειστικά από τις κτηνιατρικές και τις δασικές υπηρεσίες διάφορων αποτρεπτικών μέτρων για την αντιμετώπιση περιστατικών προσέγγισης ζώων της άγριας πανίδας σε κατοικημένες περιοχές ή και τη διαχείριση φαινομένων υπερπληθυσμού ειδών της άγριας πανίδας.
Επίσης, σύμφωνα με το άρθρο 280 του Ν.3852/2010 αλλά και ειδικότερα το ΠΔ 135/2010 (Κανονισμός Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αττικής), η Αποκεντρωμένη Διοίκηση μέσω της Διεύθυνσης Συντονισμού και Επιθεώρησης Δασών επίσης έχει αρμοδιότητες ως προς την προστασία και τον έλεγχο της άγριας πανίδας, ενώ το άρθρο 186 του Ν. 3852/2010 προβλέπει κάποιες αρμοδιότητες και της Περιφέρειας σχετικά με τα άγρια ζώα.
Κατόπιν των ανωτέρω, προκύπτει, ότι σύμφωνα με τη σχετική νομοθεσία η αρμοδιότητα για τον έλεγχο, τον περιορισμό και τη μέριμνα των άγριων αδέσποτων ζώων, της άγριας πανίδας, επιμερίζεται σε διάφορα όργανα, τα οποία πρέπει να συνεργαστούν για το έργο αυτό, και δεν είναι αποκλειστική ευθύνη του Δήμου Κυθηρων.
Ερωτάστε
- Ο Δήμος Κυθήρων έχει προβάλει κατάλληλα το πρόβλημα στους υπόλοιπους εμπλεκόμενους κρατικούς φορείς ; (Σχετικά έγγραφα και ενέργειες).
- Ο Δήμος Κυθήρων έχει επιδιώξει συνεργασία με τους υπόλοιπους εμπλεκομένους κρατικούς φορείς για την λήψη μέτρων αντιμετώπισης του προβλήματος; (Σχετικά έγγραφα και ενέργειες).
- Ο Δήμος Κυθήρων έχει εξαντλήσει την νομική οδό και την αναζήτηση άμεσης λύσης ;
- Επειδή υπάρχει ο κίνδυνος να προκληθεί από τα άγρια ζώα, άμεσα ή έμμεσα, συγκεκριμένη βλάβη της ζωής, της υγείας και της σωματικής ακεραιότητας κάποιου κατοίκου ή επισκέπτη των νησιών μας, σαν Δήμος Κυθήρων, τι άμεσες και προληπτικές ενέργειες έχετε κάνει (σηματοδότηση, προειδοποιητικές πινακίδες κλπ).
- Δεδομένου ότι αυτή την στιγμή, τα αγρία κατσίκια στα Κύθηρα υπολογίζονται πάνω από 6.000 και στα Αντικύθηρα πάνω από 4000, και πολλαπλασιάζονται ανά εξάμηνο, τι μέτρα έχετε λάβει για τον περιορισμό και οριοθέτηση του προβλήματος ;
- Ποια μετρά σκοπεύετε να λάβετε για την προστασία της ιδιωτικής περιουσίας, που καταστρέφετε καθημερινά ;
Οι ερωτώντες Δημοτικοί Σύμβουλοι
Ζαχαρίας Ι. Σουρής
Παναγιώτης ΑΠ. Μεγαλοκονόμος
Παρασκευάς Δ. Γεωργιλάς
Νικόλαος Π. Μαγουλάς
Με εκτίμηση
Επικεφαλής Δημοτικής Παράταξης
ΟΛΟΙ ΜΑΖΙ ΚΥΘΗΡΑ – ΑΝΤΙΚΥΘΗΡΑ
ΖΑΧΑΡΙΑΣ Ι. ΣΟΥΡΗΣ