Όταν σκεφτόμαστε τους διάφορους τρόπους με τους οποίους μπορούμε να μειώσουμε το αποτύπωμα άνθρακα, η σεξουαλική μας ζωή δεν βρίσκεται συνήθως στην κορυφή του καταλόγου.
Ωστόσο, οι διαδικτυακές αναζητήσεις για βιώσιμα προϊόντα όπως τα vegan προφυλακτικά και η αντισύλληψη χωρίς απορρίμματα αυξάνονται σταθερά τα τελευταία χρόνια.
Τί είναι το φιλικό προς το περιβάλλον σεξ;
”Για κάποιους, το να είναι κανείς οικολογικός στο σεξ, σημαίνει να επιλέγει λιπαντικά, sex toys, και προφυλακτικά που έχουν μικρότερο αντίκτυπο στον πλανήτη”, εξηγεί η Δρ Adenike Akinsemolu, επιστήμονας περιβαλλοντικής βιωσιμότητας από τη Νιγηρία.
Το Ταμείο Πληθυσμού του ΟΗΕ εκτιμά ότι κατασκευάζονται περίπου 10 δισεκατομμύρια ανδρικά προφυλακτικά από λατέξ κάθε χρόνο και τα περισσότερα πετιούνται σε χωματερές.
Αυτό συμβαίνει επειδή τα περισσότερα προφυλακτικά κατασκευάζονται από συνθετικό λάτεξ και χρησιμοποιούν πρόσθετα και χημικά, πράγμα που σημαίνει ότι δεν μπορούν να ανακυκλωθούν.
Τα προφυλακτικά αρνιού, τα οποία χρησιμοποιούνται από τους ρωμαϊκούς χρόνους, είναι η μόνη πλήρως βιοδιασπώμενη επιλογή. Ωστόσο, κατασκευάζονται από το έντερο του ζώου, που σημαίνει ότι δεν είναι αποτελεσματικά στην πρόληψη έναντι των σεξουαλικώς μεταδιδόμενων νοσημάτων (ΣΜΝ).
Πολλά λιπαντικά φτιάχνονται επίσης με βάση το πετρέλαιο και, επομένως, περιέχουν ορυκτά καύσιμα. Αυτό έχει οδηγήσει σε αύξηση των προϊόντων με βάση το νερό ή τα βιολογικά προϊόντα. Και οι σπιτικές επιλογές γίνονται όλο και πιο δημοφιλείς.
Η δρ Tessa Commers έχει περισσότερους από ένα εκατομμύριο followers που παρακολουθούν τα βίντεο της στο TikTok σχετικά με τη σεξουαλική υγεία. Το βίντεο με τις περισσότερες προβολές – με σχεδόν οκτώ εκατομμύρια- είναι μια συνταγή για σπιτικό λιπαντικό από άμυλο καλαμποκιού και νερό.
″Τα λιπαντικά με βάση το νερό, τα βιολογικά και τα vegan προφυλακτικά είναι μια καλή επιλογή για να διασκεδάζετε και να ακολουθήσεις μια φιλική προς το περιβάλλον σεξουαλική ζωή”, λέει η Dr Akinsemolu.
Ωστόσο, πρέπει να δίνεται προσοχή σε ορισμένα πιο ”πράσινα” προϊόντα, καθώς ορισμένα δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν με τα περισσότερα προφυλακτικά, επειδή μπορεί να προκαλέσουν φθορά στο προφυλακτικό. Και πριν πάρετε οποιαδήποτε απόφαση γύρω από την αντισύλληψη, συνιστάται να μιλήσετε με έναν γιατρό ή επαγγελματία οικογενειακού προγραμματισμού.
Τα ερωτικά παιχνίδια είναι ένας άλλος τομέας όπου η χρήση πλαστικού είναι ευρέως διαδεδομένη. Υπάρχουν εναλλακτικές λύσεις από χάλυβα ή γυαλί, ενώ η δυνατότητα αγοράς επαναφορτιζόμενων παιχνιδιών συμβάλλει επίσης στη μείωση των αποβλήτων. Υπάρχουν ακόμη και σεξουαλικά παιχνίδια που λειτουργούν με ηλιακή ενέργεια στην αγορά.
Πού αλλού μπορούν να μειωθούν τα απόβλητα;
Επίσης, υπάρχουν και λιγότερο προφανή μέρη της σεξουαλικής μας ζωής όπου μπορούν να γίνουν αλλαγές για τη μείωση των αποβλήτων.
Η αποφυγή του σεξ στο ντους, η χρήση λιγότερου ζεστού νερού, να σβήνουμε τα φώτα και η επιλογή επαναχρησιμοποιούμενων πετσετών πλυσίματος, είναι όλοι τρόποι για να μειώσουμε τον αντίκτυπό μας στον πλανήτη.
Όπως τα περισσότερα πράγματα που αγοράζουμε, η συσκευασία συχνά οδηγεί σε απόβλητα. Η Lauren Singer, επιχειρηματίας και influencer μηδενικών αποβλήτων από τη Νέα Υόρκη, λέει ότι σε αυτό το σημείο οι περισσότερες εταιρείες μπορούν να κάνουν τη διαφορά.
Τα προφυλακτικά, τα λιπαντικά και τα αντισυλληπτικά χάπια είναι όλα προϊόντα που μπορούν να δημιουργήσουν συσκευασίες που καταλήγουν στις χωματερές. Τα ενδομήτρια σπειράλ (IUDs) είναι πιο μακροπρόθεσμες επιλογές αντισύλληψης, οι οποίες έχουν λιγότερα απόβλητα αλλά συνοδεύονται από τους δικούς τους κινδύνους.
Η Lauren ζει σχεδόν εντελώς χωρίς απορρίμματα και, από το 2012, συλλέγει σε ένα βάζο οτιδήποτε δεν μπορεί να ανακυκλώσει.
Δεν θα βρείτε προφυλακτικά στο βάζο της Lauren και, καθώς είναι η μόνη αποτελεσματική αντισύλληψη κατά των σεξουαλικώς μεταδιδόμενων νοσημάτων, ζητά από όλους τους σεξουαλικούς της συντρόφους να εξεταστούν πριν κοιμηθούν μαζί.
″Είμαι σε μονογαμική σχέση τώρα, αλλά αν δεν αισθάνεστε άνετα να ζητήσετε από έναν σύντροφο να εξεταστεί πριν κοιμηθείτε μαζί του, τότε μάλλον δεν θα πρέπει να κοιμάστε καθόλου μαζί του”, λέει η Lauren.
Ωστόσο, λέει ότι δεν υπάρχει τίποτα πιο μη βιώσιμο από μια ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη ή ένα σεξουαλικά μεταδιδόμενο νόσημα.
″Πρέπει να σκεφτούμε ποια απόβλητα αξίζει να παράγουμε και ποια όχι”, λέει. ”Ο κόσμος δεν πρέπει να μη χρησιμοποιεί προφυλακτικά ή να μην παίρνουν αντισυλληπτικά λόγω των αποβλήτων – είναι πιο σημαντικό να προστατεύετε εσάς και τον σύντροφό σας”.
Η Δρ Akinsemolu συμφωνεί. ”Το ασφαλές σεξ, είτε χρησιμοποιείτε οικολογικά προϊόντα είτε όχι, είναι μακροπρόθεσμα το πιο βιώσιμο για τους ανθρώπους και τον πλανήτη”, λέει.
Ο αντίκτυπος της αναπαραγωγής στο κλίμα
Πράγμα που μας φέρνει σε ένα άλλο σημείο όπου το σεξ και το περιβάλλον συγκρούονται – την απόκτηση παιδιών.
Σύμφωνα με μια μελέτη του 2017, η ζωή χωρίς αυτοκίνητο εξοικονομεί περίπου 2,3 τόνους CO2 ετησίως, ενώ η τήρηση μιας φυτικής διατροφής εξοικονομεί 0,8 τόνους. Συγκριτικά – αν ζείτε στον ανεπτυγμένο κόσμο – η μη απόκτηση παιδιού εξοικονομεί περίπου 58,6 τόνους ετησίως.
Το αποτύπωμα άνθρακα στις λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες είναι πολύ χαμηλότερο. Για ένα παιδί στο Μαλάουι, για παράδειγμα, εκτιμάται ότι δεν υπερβαίνει τους 0,1 τόνους.
Ορισμένες σημαίνουσες προσωπικότητες έχουν συζητήσει τις επιφυλάξεις τους σχετικά με την απόκτηση παιδιών. Ο πρίγκιπας Χάρι δήλωσε στη Vogue το 2019 ότι ο ίδιος και η δούκισσα του Σάσεξ θα αποκτήσουν ”το πολύ” δύο παιδιά, αναφέροντας το περιβάλλον ως βασικό παράγοντα για αυτή την απόφαση.
Ομοίως, η Αμερικανίδα βουλευτής Alexandria Ocasio-Cortez, δήλωσε στη Σύνοδο Κορυφής των Παγκόσμιων Δημάρχων C40 το 2019 ότι είναι ”μια γυναίκα της οποίας τα όνειρα για μητρότητα έχουν τώρα γλυκόπικρη γεύση εξαιτίας αυτών που γνωρίζω για το μέλλον των παιδιών μας”.
Τα ποσοστά γεννήσεων έχουν μειωθεί σε πολλές χώρες σε όλο τον κόσμο. Η τάση αυτή σίγουρα δεν μπορεί να αποδοθεί μόνο στην κλιματική αλλαγή.
Αλλά μια παγκόσμια δημοσκόπηση Βρετανών επιστημόνων φέτος, διαπίστωσε ότι τα τρία τέταρτα των 10.000 νέων που συμμετείχαν στην έρευνα συμφώνησαν ότι ”το μέλλον είναι τρομακτικό”. Περίπου το 41% των ερωτηθέντων ήταν ”διστακτικοί στο να κάνουν παιδιά” αναφέροντας ως λόγο την κλιματική αλλαγή.
Δεν θα κάνω παιδιά
Ο Tanmay Shinde ζει στη Βομβάη, στην Ινδία, και αποφάσισε ότι δεν θα κάνει παιδιά για χάρη του περιβάλλοντος. Η IPCC έχει προβλέψει ότι η γενέτειρά του μπορεί να βυθιστεί από την άνοδο της στάθμης της θάλασσας ήδη από το 2050.
Η οικογένειά του δυσκολεύεται να κατανοήσει την απόφασή του, αν και ο ίδιος παραδέχεται ότι ως άνδρας, μπορεί να έχει περισσότερα προνόμια από μια γυναίκα στην Ινδία γύρω από αυτό το θέμα.
″Οι οικογένειες στην Ινδία είναι πολύ παραδοσιακές και έχουν την κουλτούρα να ακολουθούν τα πανάρχαια έθιμα και τελετουργικά”, λέει.
Θα αλλάξει ποτέ γνώμη; ”Ένας ασφαλέστερος πλανήτης και ένας βιώσιμος τρόπος ζωής, είναι βασικές προϋποθέσεις για να κάνουμε παιδιά, οπότε, αν δεν ληφθούν ισχυρές αποφάσεις και δεν γίνουν μαζικές αλλαγές για τη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα και τη διακοπή της υπερθέρμανσης του πλανήτη, δεν νομίζω ότι θα κάνω παιδιά”.
Η καθηγήτρια Kimberly Nicholas, αναπληρώτρια καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο Lund, στη Σουηδία, είναι συν-συγγραφέας μιας μελέτης που αναφέρει ότι τα παιδιά στον ανεπτυγμένο κόσμο έχουν τεράστιο αρνητικό αντίκτυπο στις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα.
Δεν υποστηρίζει, ωστόσο, ότι οι άνθρωποι δεν πρέπει να κάνουν παιδιά. ”Δεν είναι ο ρόλος μου να υποστηρίξω ή να αμφισβητήσω τις προσωπικές επιλογές των ανθρώπων”, λέει. ”Είναι ανθρώπινο δικαίωμα να αποφασίζουν ελεύθερα αν θέλουν να κάνουν παιδί. Αυτό για το οποίο εργάζομαι, είναι ένας κόσμος όπου τα παιδιά που είναι ήδη ζωντανά θα έχουν έναν ασφαλή πλανήτη και μια ασφαλή κοινωνία”.
Αντιθέτως, προτείνει οι άνθρωποι να ξοδεύουν περισσότερο χρόνο επανεξετάζοντας τις ταξιδιωτικές τους συνήθειες ”αντί να αγωνιούν για τις συσκευασίες και να εξαλείφουν και το τελευταίο απόβλητο από την αντισύλληψη”.
″Θα πρέπει να εστιάσουμε τις προσπάθειές μας εκεί όπου αυτό κάνει τη διαφορά”, λέει.
Ως κάποια που έχει περάσει το ένα τρίτο της ζωής της ζώντας χωρίς σκουπίδια, η Lauren είναι αναποφάσιστη στο θέμα των παιδιών.
″Έχω σκεφτεί την υιοθεσία, η οποία νομίζω ότι είναι κάτι που θα ήταν υπέροχο, αλλά από την άλλη η πραγματική φυσική διαδικασία απόκτησης ενός παιδιού… δεν είμαι σίγουρη”, λέει.
Όπως και άλλες αποφάσεις σχετικά με τη βιωσιμότητα, αναρωτιέται αν η απόκτηση ενός παιδιού θα μπορούσε να είναι ”καθαρά θετική”.
″Θα υπάρξει όφελος για τον πλανήτη συνολικά; Μπορώ να προσδώσω αξία σε αυτό το παιδί που θα ζήσει περισσότερο από εμένα και θα συνεχίσει να προσπαθεί να δημιουργήσει έναν καλύτερο κόσμο;” αναρωτιέται.
