Της Μαρίνας Αλεξανδρή
Για τον ψυχισμό και το πολιτικό ηθικό του ΣΥΡΙΖΑ, το θέμα σήμερα (σ.σ. χθες Τρίτη, 26/01/21) ήταν η αγωγή του «ενός εκατομμυρίου ευρώ» του Αλέξη Τσίπρα κατά του Γιάννη Κουρτάκη και του Γιώργου Παπαχρήστου για την «βίλα» των Λεγραινών. ‘Ηταν η απάντηση που οι περισσότεροι στο κόμμα, και κυρίως οι θιασώτες της δυναμικής αντιπολίτευσης, ήθελαν και περίμεναν να δοθεί στην «βιομηχανία των fake news» και τους «μηχανισμούς συστηματικής και ατιμώρητης συκοφάντησης», όπως λένε χαρακτηριστικά.
Για το φορτισμένο όμως πεδίο των εσωτερικών ζυμώσεων, τάσεων και εντάσεων το θέμα που επιστρέφει – και όπως όλα δείχνουν θα παραμείνει – στην πρώτη γραμμή είναι η μεσαία τάξη, και το παρελθόν και το μέλλον της σχέσης της με τον ΣΥΡΙΖΑ.
Είναι το θέμα που άνοιξε πρώτος ο Παύλος Πολάκης με την γνωστή του δήλωση – «χάσαμε τις εκλογές γιατί γα@@@@@ την μεσαία τάξη» – , το συντηρούν με τις δημόσιες παρεμβάσεις και απαντήσεις τους κορυφαία στελέχη που είχαν και την ευθύνη της οικονομικής πολιτικής επί της διακυβέρνησης της αριστεράς όπως ο Ευκλείδης Τσακαλώτος, και κυρίως το αναδεικνύουν οι προτεραιότητες του ίδιου του Αλέξη Τσίπρα ο οποίος έχει βάλει καθαρά στο πρώτο πλάνο του πολιτικού του σχεδιασμού την σφυρηλάτηση μιας νέας πολιτικής σχέσης με τα μεσαία στρώματα.
Όπως λένε συνομιλητές του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ, αυτό συμβαίνει για δύο λόγους: Ο ένας είναι ότι όλες οι αναλύσεις των δημοσκοπήσεων δείχνουν πως το πιο κρίσιμο ποσοστό των αποστασιοποιημένων ψηφοφόρων του κόμματος – ένα ποσοστό που υπολογίζεται σταθερά ανάμεσα στο 8% και το 10% της εκλογικής δύναμης του 2019- προέρχεται από τα μεσαία και κεντροαριστερά στρώματα.
Ο δεύτερος, και βασικός, είναι πως ο ίδιος ο Αλέξης Τσίπρας εμφανίζεται βαθιά πεπεισμένος ότι το ιδιωτικό χρέος είναι η πιο βαριά κληρονομιά της κρίσης της πανδημίας και τα μεγάλα θύματά της, στην επόμενη ημέρα, θα είναι ακριβώς αυτά τα μεσαία στρώματα.
Τα «ΝΕΑ» προσθέτουν σήμερα και μια τρίτη εκδοχή: Υποστηρίζουν ότι τον δικό του ρόλο στην αναβάθμιση της μεσαίας τάξης στις προτεραιότητες της Κουμουνδούρου, έχει παίξει και ο Γιάννης Λούλης, ο πολιτικός σύμβουλος που ταυτίστηκε με την στρατηγική του μεσαίου χώρου επί Κώστα Καραμανλή και φέρεται πλέον να είναι τακτικός συνομιλητής του Αλέξη Τσίπρα.
Σ’ αυτό το πλαίσιο, η τελευταία περιοδεία του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ στο Ίλιον μαζί με την Εφη Αχτσιόγλου και τον Αλέξη Χαρίτση, οι εκεί συναντήσεις του με επαγγελματίες και εμπόρους και το μήνυμά του για την ανάγκη γενναίας ρύθμισης του ιδιωτικού χρέους υποδεικνύεται ως πυξίδα των κινήσεων Τσίπρα το επόμενο διάστημα.
Στο ίδιο πλαίσιο, το δικό τους ενδιαφέρον και την δική τους σημασία έχουν και οι σημερινές νέες παρεμβάσεις περί της μεσαίας τάξης από τον Ευκλείδη Τσακαλώτο και τον Ανδρέα Ξανθό, που αμφότεροι ανήκουν στην νέα εσωκομματική τάση της «Ομπρέλας». Ειδικά, δε, ο Ευκλείδης Τσακαλώτος έχει επανειλημμένα βρεθεί, είτε άμεσα είτε έμμεσα, στο στόχαστρο των «προεδρικών» του κόμματος ως ο υπεύθυνος της υπερφορολόγησης της μεσαίας τάξης επί διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ.
Ο ίδιος, σε συνέντευξή του στο ieidiseis.gr υπενθυμίζει σήμερα τα στοιχεία που επανειλημμένα έχει παρουσιάσει και δείχνουν αφενός «πόσο χάσανε τα μεσαία στρώματα σε όρους εισοδήματος λόγω της χρεοκοπίας της χώρας και την εφαρμογή των 2 πρώτων μνημονίων» και αφετέρου ότι «το μεγαλύτερο κομμάτι των μεσαίων στρωμάτων είδε, έστω και μικρή, βελτίωση κατά την διάρκεια της δικής μας διακυβέρνησης». Και προσθέτει, με νόημα ότι «δεν έχω δει καμία σοβαρή στοιχειοθετημένη ανάλυση που αμφισβητεί αυτήν την εικόνα».
Ανάλογη θέση εκφράζει και ο Ανδρέας Ξανθός με άρθρο του στα ΝΕΑ, υπό τον τίτλο «Για την μεσαία τάξη ή για την κοινωνική συνοχή;».
Εκεί χαρακτηρίζει την συζήτηση περί των απωλειών της μεσαίας τάξης στα χρόνια του ΣΥΡΙΖΑ ως «προβληματική» και «υποκριτική», υποστηρίζει και εκείνος πως το μεγαλύτερο πλήγμα η μεσαία τάξη το δέχθηκε λόγω της χρεοκοπίας και των δύο πρώτων μνημνονίων, και καταλήγει υπενθυμίζοντας ότι οι αποφάσεις να δοθεί προτεραιότητα στην αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης ήταν «συλλογική απόφαση της κυβέρνησης και όχι του οικονομικού επιτελείου:
«Με δεδομένη», γράφει, «την πολιτική προτεραιότητα να αντιμετωπιστεί η ανθρωπιστική κρίση και η ακραία φτώχεια στη χώρα, αλλά και επειδή μέρος του μεγάλου πλούτου είχε ήδη διαφύγει στο εξωτερικό (καταθέσεις, off shore εταιρείες κ.λπ.), ήταν κεντρική και συλλογική απόφαση της κυβέρνησης (και όχι του οικονομικού επιτελείου) να διατεθούν επιπλέον πόροι για την κοινωνική συνοχή, τους οποίους αναγκαστικά επωμίστηκαν – ίσως όχι με τον πιο δίκαιο τρόπο – τμήματα της μεσαίας και ανώτερης τάξης, προστατεύοντας τα ήδη εξαντλημένα μισθωτά στρώματα».
