Μια ιδιαιτέρως σημαντική απόφαση, που ίσως καθορίσει και το ενεργειακό μέλλον, έλαβε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Η μετάβαση προς το υδρογόνο, αρχίζει, πλέον, να φαντάζει μονόδρομος, καθώς μόνο αυτό το στοιχείο –άφθονο στη φύση- κατά τη χρήση του δεν παράγει ρύπους, αρκεί, βεβαίως, και η διαδικασία εξόρυξής του να γίνεται από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας ή πυρηνική ενέργεια, ώστε να έχει μηδενικό αποτύπωμα σε άνθρακα.
Αρχίζει, λοιπόν, να ωριμάζει η σκέψη για χρήση του υδρογόνου και ήδη προχωρούν με γοργά βήματα πιλοτικές εφαρμογές σε αυτοκίνητα, φορτηγά, τρένα, πλοία, και σε άλλες μορφές βιομηχανίας.
Υδρογόνο και ηλεκτροκίνηση
Ο κύριος λόγος που δεν είχε προχωρήσει τόσα χρόνια η χρήση του υδρογόνου, ήταν ο τρόπος αποθήκευσης και ειδικά ο τρόπος μεταφοράς του, ώστε να υπάρχει ένα επαρκές δίκτυο ανεφοδιασμού.
Πάντως, στην περίπτωση των μηχανοκίνητων μέσων, το υδρογόνο κάλλιστα συνδυάζεται με την ηλεκτροκίνηση, καθώς από τη χημική αντίδραση που προκαλείται έχουμε αφενός την κίνηση του οχήματος και αφετέρου μόνο υδρατμούς σε εκπομπές.
Για να επιστρέψω στην απόφαση της Ευρωβουλής, η Επιτροπή Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας, ενέκρινε την Τρίτη 28 Σεπτεμβρίου (ψήφοι: 50 υπέρ, 13 κατά, 12 αποχές) τη θέση της σχετικά με τα κριτήρια και τη μεθοδολογία για την επιλογή ενεργειακών έργων κοινού ενδιαφέροντος (ΕΚΕ), όπως γραμμές ρεύματος υψηλής τάσης, αγωγούς ορυκτών καυσίμων, εγκαταστάσεις αποθήκευσης ενέργειας και «έξυπνα» δίκτυα, τα οποία θα επωφεληθούν από ταχείες διοικητικές διαδικασίες και θα είναι επιλέξιμα για χρηματοδότηση από την ΕΕ.
Οι ευρωβουλευτές της αρμόδιας κοινοβουλευτικής επιτροπής του Ευρωκοινοβουλίου, στηρίζουν τη χρηματοδότηση της ανάπτυξης υποδομών υδρογόνου, όπως οι ηλεκτρολύτες, καθώς και της δέσμευσης διοξειδίου του άνθρακα και της αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας.
Επιμένουν, επίσης, στην ανάγκη υποστήριξης δημόσιας συμμετοχής στη διαδικασία επιλογής. Τα επιλέξιμα έργα θα πρέπει να προωθούν την ολοκλήρωση της αγοράς και να αυξάνουν την ασφάλεια του εφοδιασμού.
Τέλος στη χρηματοδότηση έργων φυσικού αερίου
Σύμφωνα με τους κανόνες που προτείνει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, έργα που βασίζονται στο φυσικό αέριο, δεν θα είναι πλέον επιλέξιμα για χρηματοδότηση από την ΕΕ. Ωστόσο, μια προσωρινή παρέκκλιση θα επιτρέψει, υπό αυστηρές προϋποθέσεις, έργα φυσικού αερίου από τον τέταρτο ή πέμπτο κατάλογο ΕΚΕ, να είναι επιλέξιμα για ταχεία διαδικασία αδειοδότησης.
Τα επιλεγμένα έργα θα πρέπει να βοηθήσουν τα κράτη μέλη να εγκαταλείψουν τα στερεά ορυκτά καύσιμα, όπως ο άνθρακας, ο λιγνίτης, η τύρφη και ο πετρελαιούχος σχιστόλιθος, δηλώνουν οι ευρωβουλευτές. Προτείνουν επίσης τη χρηματοδότηση έργων που αναχρησιμοποιούν υφιστάμενες υποδομές φυσικού αερίου για τη μεταφορά ή την αποθήκευση υδρογόνου.
Πάντως, οι ευρωβουλευτές επαναλαμβάνουν ότι τα επιλέξιμα έργα πρέπει να συνάδουν με την αρχή «προτεραιότητα στην ενεργειακή απόδοση», η οποία ορίζει ότι η ενεργειακή αποδοτικότητα είναι ο ευκολότερος τρόπος εξοικονόμησης χρημάτων για τους καταναλωτές και μείωσης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Το κόστος των έργων θα πρέπει να διασφαλίζει ότι οι τελικοί χρήστες δεν επιβαρύνονται δυσανάλογα, ιδίως εάν αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε ενεργειακή φτώχεια.
Ωστόσο, η νομοθεσία δεν θα πρέπει να θίγει το δικαίωμα μιας χώρας να καθορίζει τον τρόπο χρήσης των ενεργειακών της πόρων και να καθορίζει το δικό της ενεργειακό μείγμα.
Καταλήγοντας, η διαπραγματευτική εντολή του ΕΚ θα ανακοινωθεί κατά τη σύνοδο της ολομέλειας, στις 4-7 Οκτωβρίου.
Μέτρα και στόχοι μείωσης του μεθανίου
Εξάλλου, σχέδιο έκθεσης σχετικά με την ευρωπαϊκή στρατηγική για τη μείωση των εκπομπών μεθανίου, ζητά δεσμευτικούς στόχους ώστε να επιτευχθούν οι στόχοι της ΕΕ για το κλίμα και να βελτιωθεί η ποιότητα του αέρα.
Η Επιτροπή Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων (ENVI) του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, ενέκρινε την έκθεσή της σχετικά με τη στρατηγική της ΕΕ για τη μείωση των εκπομπών μεθανίου, με 61 ψήφους υπέρ, 10 κατά και 7 αποχές.
Το σχέδιο έκθεσης καλεί την Επιτροπή να προτείνει νέο νόμο με δεσμευτικά μέτρα και στόχους μείωσης του μεθανίου, ο οποίος θα καλύπτει όλους τους τομείς για τη σημαντική μείωση των εκπομπών μεθανίου στην ΕΕ έως το 2030, σύμφωνα με τη συμφωνία του Παρισιού. Ζητά επίσης μια δεσμευτική παγκόσμια συμφωνία για το μεθάνιο κατά τη σύνοδο της COP26 στη Γλασκόβη.
Υπογραμμίζει, ακόμη, ότι η μείωση των ανθρωπογενών εκπομπών μεθανίου αποτελεί μία από τις πλέον αποδοτικές από πλευράς κόστους στρατηγικές για την επιβράδυνση της κλιματικής αλλαγής, με παράλληλη βελτίωση της ποιότητας του αέρα και προστασία της υγείας των πολιτών. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι το μεθάνιο συμβάλλει επίσης στον σχηματισμό όζοντος, το οποίο είναι ένας ισχυρός τοπικός ατμοσφαιρικός ρύπος που προκαλεί σοβαρά προβλήματα υγείας.
Αξίζει να σημειωθεί, ότι παρά τη μείωση των εκπομπών μεθανίου κατά 22% μεταξύ 1990 και 2018 στην ΕΕ των 28, η γεωργία αντιπροσωπεύει το μεγαλύτερο μερίδιο ανθρωπογενών πηγών εκπομπών μεθανίου στην ΕΕ και ενέχει το δεύτερο υψηλότερο συνολικό δυναμικό μείωσης των εκπομπών μεθανίου σε οποιονδήποτε τομέα. Οι εκπομπές οφείλονται κυρίως στον αριθμό των ζώων, ιδίως των μηρυκαστικών.
Οι ευρωβουλευτές καλούν τα κράτη μέλη και την Επιτροπή να θεσπίσουν αποτελεσματικά και βιώσιμα μέτρα για την αντιμετώπιση αυτών των εκπομπών, διασφαλίζοντας παράλληλα ότι τα τρόφιμα θα εξακολουθούν να παράγονται στις πλέον περιβαλλοντικά βιώσιμες τοποθεσίες και ότι η παραγωγή δεν θα μεταφερθεί απλώς εκτός της ΕΕ.
Περιορισμός παραγωγής υπολειμματικών αποβλήτων
Επίσης, οι ευρωβουλευτές καλούν την Επιτροπή να θέσει δεσμευτικούς ενωσιακούς στόχους για τα εμπορικά και βιομηχανικά απόβλητα και να προτείνει στόχους για τον περιορισμό της παραγωγής υπολειμματικών αποβλήτων στην αναθεώρηση της οδηγίας για τα απόβλητα και της οδηγίας για την υγειονομική ταφή.
Οι χώροι υγειονομικής ταφής είναι ο πλέον ρυπογόνος τρόπος για τη διαχείριση των αποβλήτων, όσον αφορά τόσο τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου αλλά και άλλους ρύπους στην ατμόσφαιρα, το έδαφος και τα ύδατα.
Επιθυμούν να ευθυγραμμίσουν την ισχύουσα οδηγία για την υγειονομική ταφή με τους γενικούς στόχους της ΕΕ για το κλίμα και εκφράζουν την ανησυχία τους για το γεγονός ότι, το 2017, 15 κράτη μέλη δεν τήρησαν πλήρως την υποχρέωση που προβλέπεται στην οδηγία για την επεξεργασία των αποβλήτων πριν από την υγειονομική ταφή.
Κι ακόμη, οι ευρωβουλευτές επιθυμούν τη σταδιακή κατάργηση όλων των ορυκτών καυσίμων στην ΕΕ το συντομότερο δυνατόν, προκειμένου να επιτευχθεί κλιματική ουδετερότητα έως το 2050 το αργότερο.
Δεδομένου ότι πάνω από το 80% του πετρελαίου και του φυσικού αερίου που καταναλώνονται στην ΕΕ, προέρχεται από εισαγωγές, οι ευρωβουλευτές καλούν την Επιτροπή να θέσει ως προϋπόθεση για όλες τις εισαγωγές ορυκτών καυσίμων τη συμμόρφωσή τους με τους σχετικούς κανονισμούς της ΕΕ, που αφορούν με τις εκπομπές μεθανίου.
